Vỡ trận tiếp dân, vì sao?

Theo thông tin từ nhiều cán bộ có mặt tại buổi tiếp dân, xác định Văn phòng UBND quận Tân Bình mời 79 người. Thực tế, theo chúng tôi nhận thấy số người nhận được Giấy mời chưa đến 50 người. Trong khi đó số người đứng tên kiến nghị, khiếu nại, tố cáo là 146 người. Chính đây là mấu chốt tạo sự bức xúc, phản đối của người dân. Nhiều người dân Vườn rau Lộc Hưng bị thiệt hại, do bị cưỡng chế thu hồi đất, đập phá nhà, đã có mặt đúng giờ tại địa điểm họp nhưng không được vào bên trong do không có Giấy mời. Tại đây đã xảy ra tranh cãi khá lâu, nhiều lần giữa người dân với công chức, viên chức được phân công kiểm tra, soát xét Giấy mời…

Những người có Giấy mời được vào bên trong cổng, qua nhiều bàn hướng dẫn với nhiều vòng dây công chức, viên chức, cảnh sát, an ninh, dân phòng, qua cổng từ rà soát an ninh, có người lục soát túi xách, các vật cứng không được mang vào. Vào khu vực bên trong, những người dân được yêu cầu cử ra 5 người đại diện phát biểu, 5 người này được đưa vào phòng họp nhỏ, có trang bị màn hình là nơi “lãnh đạo sẽ tiếp xúc trực tuyến với bà con”, số đông còn lại đứng bên ngoài chờ. Đây là làn sóng gây kích ứng thứ hai đối với bà con dân oan Vườn rau Lộc Hưng.

Trong số nhiều luật sư trợ giúp pháp lý cho bà con Vườn rau Lộc Hưng hơn 3 năm qua, LS Nguyễn Văn Miếng và tôi (LS Trịnh Vĩnh Phúc) có mặt với sự chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ liên quan, cần thiết và xuất trình để tham gia trợ giúp pháp lý cho bà con. Điều bất ngờ, tại bàn hướng dẫn số 1 chúng tôi bị 2 viên chức trẻ (1 nam, 1 nữ) thẳng thừng từ chối, không cho chúng tôi vào bên trong tham dự buổi tiếp dân.

Dù chúng tôi đã kiên trì giải thích, thuyết phục, dẫn chứng luật và nêu rõ thiện chí cũng như thực tiễn từng được Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương, Văn phòng Tiếp công dân của Đảng và Nhà nước tại TP. Hồ Chí Minh nhiều lần tiếp chúng tôi cùng bà con Vườn rau Lộc Hưng… nhưng không lay chuyển được lập trường kiên định, trước sau như một của 2 viên chức trẻ.

Chúng tôi đành nói vài lời với bà con rồi ra về. Tới đây, làn sóng phản ứng của bà con Vườn rau Lộc Hưng một lần nữa dâng lên. Được biết, sau đó tất cả bà con được mời họp lần lượt bỏ ra về, vì họ nhận thấy không được chính quyền tôn trọng, bị tước quyền nhờ luật sư trợ giúp.

Trên một status ngắn “VỠ TRẬN CUỘC HỌP TIẾP DÂN VƯỜN RAU LỘC HƯNG SÁNG NAY”, cụ Trần Văn Thuật (Thuat Tran) là dân oan Vườn rau Lộc Hưng, 81 tuổi đã vào comment như sau: “Trong quá trình hai mươi mấy năm, bà con VRLH đi khiếu nại tố cáo, đây là lần thứ 4 những cuộc họp có tính cách lừa dối bà con Vườn rau bị vỡ trận. Lần 1 Chủ tịch quận Thái Thị Dư mời họp giải quyết nhưng lươn lẹo đòi triển khai dự án, doạ đưa lực lượng CA trấn áp, bà con phản ứng, nên cuộc họp vỡ trận. Lần 2 họp với Phó chủ tịch Thành phố Nguyễn Văn Đua cũng tương tự như cuộc họp với Thái Thị Dư và cũng vỡ trận. Lần 3 với Thanh tra Thành phố, nội dung thanh tra không trung thực lừa dối, nên không triển khai được cuộc họp. Vỡ trận lần 4 vừa diễn ra sáng nay 15-3. Vì vậy nên bà con mới có tinh thần cảnh giác cao độ”.

Chúng tôi cũng nhận được nhiều ý kiến của các chuyên gia và những người quan tâm đến Vườn rau Lộc Hưng, nêu ý kiến rằng: Cần tìm một cơ chế thích hợp hơn để giải quyết câu chuyện Vườn rau Lộc Hưng. Có ý kiến nêu thẳng thắn rằng UBND quận Tân Bình là người có liên quan, là bên có lỗi, bị gắn trách nhiệm trong vụ cưỡng chế Vườn rau Lộc Hưng, thì làm sao đủ tư cách đứng ra giải quyết khiếu nại, chẳng lẽ tự lấy đá ghè chân mình sao, cần thiết có một tổ chức trung gian đứng ra giải quyết…

Cũng cần nhắc lại, chính quyền Phường 6, quận Tân Bình mắc sai lầm nghiêm trọng khi tiến hành cưỡng chế Vườn rau Lộc Hưng, đẩy 124 hộ dân với gần 1.000 nhân khẩu chủ yếu là bà con Công giáo di cư bị nhân tai khốc liệt, 48.000m2 đất thổ vườn bị chiếm giữ, 503 căn nhà kiên cố bị phá huỷ, gần như toàn bộ tài sản bị chiếm đoạt, dân lành bỗng chốc bị mất nhà, mất đất, mất tài sản, mất nguồn sống, trở thành dân oan, suốt thời gian dài kêu cứu, khiếu nại, tố cáo, nhiều lần kéo thành đoàn ra Hà Nội làm việc với Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường và một số cơ quan Trung ương, nhiều văn bản của Thanh tra Chính phủ đề nghị giải quyết khiếu nại bị địa phương vô hiệu hóa, chính quyền nợ dân vụ việc tày đình, trách nhiệm công vụ bị đùn đẩy, né tránh, hành xử vô pháp và tội phạm không bị xử lý, cưỡng chế thu hồi trái phép đất của dân chiếm hữu ngay tình và hợp pháp hơn nửa thế kỷ, đủ điều kiện cấp sổ đỏ rồi bỏ hoang phế, dân tình sống chết mặc kệ…!!!

Chúng tôi cho rằng, đã đến lúc câu chuyện Vườn rau Lộc Hưng cần được giải quyết bằng các công cụ pháp lý, các cơ quan có liên quan đến việc giải quyết khiếu nại của người dân Vườn rau Lộc Hưng cần đề cao trách nhiệm công vụ của mình để hành xử khách quan, công tâm, nhằm khắc phục những hậu quả pháp lý đáng tiếc đã xảy ra, bù đắp các thiệt hại vật chất và tổn thương tinh thần quá lớn của người dân Vườn rau Lộc Hưng.

Lẽ cố nhiên, muốn thực hiện được điều không đơn giản đó, người có trách nhiệm tiếp dân, giải quyết khiếu nại và khắc phục hậu quả các sai phạm đã xảy ra phải có một tâm thế thiện lương và ứng xử công vụ chuẩn mực.