12-7-2021
Nhà nước đã tạo ra các khu cách ly tập trung nhằm bảo vệ những người còn lại khỏi bị lây nhiễm COVID. Nhà nước, từ đầu mùa dịch đến nay đã phải lo cho từng bữa ăn, chỗ ngủ cho những người sống cách ly. Chúng ta đã nhìn thấy các chiến sĩ và nhân viên y tế nằm bờ ngủ bụi để canh gác khu cách ly, nhằm bảo vệ bình yên cho xã hội. Đây là điều đáng ghi nhận đối với chủ trương chống dịch của nhà nước.
Tuy nhiên, cụm từ “cách ly tập trung” đã gây ra những tai hại khi mà những người nghi nhiễm (F1) bị ở chung với nhau trong những căn phòng kín gió, sử dụng chung không gian ở và vệ sinh chật hẹp. Lây chéo là điều hiển nhiên. Lẽ ra mỗi cá nhân phải ở trong các căn phòng biệt lập, hoàn toàn cách ly với nhau. Sự lây chéo đã thể hiện rõ bắt đầu từ các trận dịch ở Hải Dương và sau này là Bắc Giang, Bắc Ninh. Các công nhân đã sống cùng nhau trong những nơi cách ly sai chuẩn và con số 69% F1 chuyển thành F0 trở thành con số lịch sử của ngành dịch tễ học.
Mặc dù vậy, mặc dù nhiều người đã lên tiếng về lây nhiễm chéo, nhưng không ai dám quyết để thay đổi mà chỉ đến khi TPHCM bùng phát F1, nhiều nhân viên y tế bị hốt đi cách ly một cách vô lý, những hình ảnh clip về nơi cách ly rất tồi tệ bị phát tán ra khắp mạng xã hội, những bài phân tích như những lời khẩn cầu được đưa ra và chia sẻ thì các nhà quản lý dịch mới chấp nhận cho F1 cách ly tại nhà. Lại mặc dù vậy, Bộ Y tế lại đưa ra những yêu cầu khắt khe đối với người được cách ly tại nhà như thể quản lý tội phạm hình sự. Chắc chắn rằng các điều kiện này sẽ phải thay đổi, phải “cởi trói” như bao nhiêu lần cởi trói khác. Những nhà quản lý ở ta rất ưa trói buộc.
Cuối cùng, phải nói lại cho rõ về quyết định cho F1 được cách ly tại nhà là do hậu quả của giải pháp cách ly tập trung gây lây nhiễm chéo và do điều kiện cách ly không đáp ứng nổi với số lượng F1 tăng cao vì không có chuẩn định nghĩa về F1. Trả F1 về với gia đình là một sửa sai về giải pháp. Điều này hoàn toàn khác với lập luận của những “chuyên gia” bán sách rằng, con số F1 bùng nổ là điều báo động đáng sợ của dịch bệnh, rằng con số F0 sẽ tăng, rằng sự chết chóc sẽ lan tràn… Những lời đó có ý đồ riêng, không cần bàn ở đây.
Tôi muốn chia sẻ với các bạn, nhất là những người lao động miệt mài trong công xưởng hay những chị em buôn bán ở chợ, không có thì giờ lướt FB, không có kiến thức về Covid những điều căn bản sau:
KHI BẠN LÀ F0:
Có nghĩa là bạn đang nhiễm virus SARC-COV-2 (tôi ghét cái tên khó đọc này). Bạn có 2 khả năng xấu: một là khả năng trở thành người bệnh và hai là trở thành người lây bệnh.
Mặc dù virus tấn công gây chết chủ yếu ở người lớn tuổi, có bệnh nền, nhưng bạn hãy hết sức cảnh giác lắng nghe cơ thể mình và báo cho nhân viên y tế về sự thay đổi triệu chứng để can thiệp kịp thời. Bạn cần làm những điều sau:
– Sống trong căn phòng riêng, tách biệt không gian với những người trong nhà. Có nhiều cách để sống riêng nếu nhà bạn chật hẹp: người nhà nhường chỗ ở cho bạn hoặc bạn ngủ trong mùng (màn). Bạn cũng có thể thuê một căn phòng trọ tầm 250 đồng/ngày đêm, rất độc lập để ở. Nếu bạn là người vô gia cư, thiếu điều kiện thì nên ở lại trại cách ly.
– Vệ sinh mũi họng: Cần chú ý rằng bạn có một ổ virus đang trú ngụ trong khoang mũi, chúng có thể rơi vào khí quản, phế quản, phế nang để gây đông đặc phổi, khó thở cấp tính và tử vong nếu không được can thiệp kịp thời. Bạn phải thường xuyên vệ sinh vùng mũi họng bằng nước muối sinh lý. Theo cách trị bệnh dân gian thì xông hơi bằng nồi lá xông, ngửi tinh dầu sẽ giúp làm sạch vùng mũi họng, giúp bạn mau thoát khỏi sự đeo bám của virus, giảm nguy cơ virus xâm nhập vùng hô hấp dưới.
– Tăng cường thể lực: Bạn cần tăng cường bồi dưỡng cơ thể bằng chất đạm (thịt, cá, trứng, đậu, nấm các loại) và tập thể dục thường xuyên.
– Bạn cần không khí thoáng gió, vì vậy nếu có thể thì nên lên sân thượng tắm nắng, tắm gió, mở cửa sổ để hít thở khí trời.
– Bạn cũng cần mua một chiếc máy đo SpO2, giá 150-250 ngàn đồng để theo dõi nồng độ oxy trong máu. Nếu thấy SpO2 tuột dưới 94% thì hãy báo cho nhân viên y tế địa phương.
Thời gian đáng chú ý nhất là 7-8 ngày sau khi bị nhiễm, có thể triệu chứng bệnh sẽ xuất hiện. Nếu sau 1-2 tuần lễ mà vẫn khỏe re thì chúc mừng bạn vì bạn đã không còn bị con virus ám nữa. Khi này trong cơ thể của bạn đã có miễn dịch tự nhiên đối với Covid. Nếu ai đó mời bạn chích ngừa Covid thì bạn nên từ chối để nhường suất đó cho người khác.
VỀ VIỆC TRÁNH LÂY CHO NGƯỜI KHÁC:
– Đeo khẩu trang và đứng xa 2 mét khi cần giao tiếp với người khác. Điều này giúp hạn chế phát tán virus trực tiếp vào người đối diện.
– Bạn cần lưu ý đến sự tập trung virus xung quanh mình.
Nếu đeo khẩu trang thường xuyên thì chiếc khẩu trang đó là một ổ đậm đặc virus. Một số trong đó có thể được hít trở lại, xâm nhập các tế bào niêm mạc lành của hệ hô hấp thậm chí chui thẳng vào khí phế quản và bạn có nguy cơ tử vong do sự tái nhiễm đó. Do vậy, hãy cởi bỏ khẩu trang để hít thở khí trời. Có thể làm sạch khẩu trang bằng nước sôi hoặc phơi nắng 30 phút. Đừng dùng khẩu trang y tế và đừng vứt đi vì làm tăng rác thải ra môi trường. Virus trong rác thải một thời gian sẽ tự bất hoạt, mất khả năng hoạt động khi xâm nhập cơ thể người.
Khi bạn ở trong phòng kín gió thì hơi thở của bạn sẽ phóng thích ra vô số virus, ngày càng nhiều và càng đậm đặc, gây nguy hiểm cho người khác nếu họ bước vào phòng của bạn. Do đó bạn phải dùng một chiếc quạt máy để giải tán đám virus ra ngoài cửa sổ. Hãy yên tâm, virus ra ngoài cửa sổ sẽ bị pha rất loãng đến mức vô hại cho người khác đang đứng đâu đó ngoài cửa sổ.
ĐỐI VỚI F1:
– Bạn là F1 thì nghĩa là bạn đang bị nghi ngờ có khả năng bị nhiễm virus. Và nếu đúng như vậy thì bạn trở thành F0. Hãy đọc phần F0.
– Và nếu bạn chưa biết mình đã trở thành F0 hay chưa thì cũng vẫn cứ đọc phần F0 bên trên và hành xử như chính mình là F0.
Cũng tùy theo bạn là F1 nào. Nếu bạn biết mình tiếp xúc gần, rất gần, nói chuyện lâu, rất lâu với người đang bị nhiễm virus thì nguy cơ bị lây là rất cao. Khi đó gọi là F1 tiếp xúc gần. Còn nếu bạn chỉ “đi ngang đời nhau” thì bạn là F1 tiếp xúc xa, khả năng thành F0 rất ít. Dù vậy bạn vẫn phải tuân thủ cách ly một cách đàng hoàng.
Những điều tôi nêu ra ở đây về điều kiện cách ly có thể khác với những điều kiện nêu ra bởi Bộ Y tế. Tôi không chủ trương nhốt bạn vào căn phòng kín như thể bị tạm giam mà khuyến khích bạn ra ngoài trời, nơi có nắng gió vì đó là môi trường không thuận lợi cho virus. Tôi cũng không khuyến khích bạn đeo khẩu trang thường xuyên khi ở một mình vì điều đó có hại hơn là có lợi.
Thêm một điều nữa là bạn vẫn có thể làm việc không bỏ phí thời gian trong lúc cách ly.
Chúc bạn vượt qua giai đoạn đặc biệt này.
BS PHAN XUÂN TRUNG
_____
Thêm: cần để sẵn thuốc gì ở nhà?
– Paracetamol 500mg (Panadol, Efferangan, Hapacol) uống khi sốt, đau mình, nhức đầu.
– Vitamin C 1g, uống ngày 1 viên, nhằm tăng sức đề kháng.
– Các loại thuốc bổ multivitamin
– Các loại nước súc họng như nước muối sinh lý, Betadin mouth wash, dùng để khò họng.
– Dầu gió các loại để ngửi.
Nếu có sẵn bệnh mạn tính như tăng huyết áp, tiểu đường thì phải có sẵn thuốc uống thường xuyên.
Quên nữa . Thay vì nhập vaccines, Đảng & nhà nước nên nhập chloroquine phát cho dân cầm chuông xứ mình . Rẻ hơn, và tính về placebo effects, rất hiệu nghiệm đ/v dân cầm chuông . Hơi bị nhiều . Hoàng Hải Vân, Lê Công Định, Nguyễn Lân Dũng … toàn những người có số má cả .
Suddenly, chị Kim Tiến dont look that bad anymore. Và Đảng Ta có thể phủi tay trách nhiệm vụ này . Không biết chừng mới nghe tin Đảng nhập chloroquine về, Trần Đình Thu, Hoàng Hải Vân … đã lợi dụng quen biết để đặt cục gạch từ rất sớm . Ô bác sĩ BS Nguyễn Văn Tuấn cũng lò dò từ bên xứ kangaroo về sắp hàng . Hiệu nghiệm hơn vaccines Trung Quốc, according to them & only them.
Vì qua hết 1 năm giời ở Mỹ, nên những chuyện này tớ “hơi bị” overload về thông tin . Và vì bản chất của công việc, đúng, & vì dốt nát nên tớ hiện giờ thuộc loại sáng xách ô tô đi tối (mịt mới) xách về, aka công chức chánh phủ . Got quite a few những chuyện, well, bây giờ đã thành common knowledge ở bên này . 2 hào của tớ
Những đề nghị trong bài này … uh, thế nào nhỉ … hợp với trình độ dân trí VN. Có thể covid virus hợp với tạng người Việt nam nên cũng chỉ như cảm mạo, trúng gió, xông hơi, phơi nắng thế là xong . Nhưng đ/v người bên này thì virus nó như trả thù dân tộc . Ai bị nhiễm mà thoát khỏi cũng bị di chứng, vì damage cho bộ phận hô hấp & thần kinh là irreversible. Rất nhiều người qua khỏi với 50-70% lung capacity. Nếu trẻ thì 70% chả là cái gì nếu không có mộng làm vận động viên, nhưng cao tuổi với 50-70% lung capacity, yr remaining time on this earth has been cut in half. Và yes, phần não cũng bị ảnh hưởng bởi covid, nhất là ở trẻ nhỏ. Người ta vẫn còn nghiên cứu về chuyện này
“Bạn cũng có thể thuê một căn phòng trọ tầm 250 đồng/ngày đêm”
Có thể chuyện này cho phép ở VN, nhưng ở Mỹ thời covid, good luck! Đem cái giấy chứng nhận mình có covid đi mướn khách sạn sẽ bị rớt từ vòng gửi xe . Bảo vệ xua như đuổi tà, nếu cần kêu cảnh sát tới . Đơn giản vì ở khách sạn sẽ có người dọn phòng hầu như hàng ngày . Cứ tưởng tượng người nào dính covid cũng thuê khách sạn, you got a ticking bomb on yr hand.
“Sống trong căn phòng riêng, tách biệt không gian với những người trong nhà”
Nucking Futs! Không chỉ truyền qua không khí, virus còn truyền qua những mặt phẳng láng của uh every material known to man. Anh phải sống, anh muốn sống thì anh phải ăn, phải uống . Anh cũng phải đi cầu khi có nhu cầu . Và lâu lâu anh cũng phải lò dò lên sân thượng, cũng phải lò dò vô bếp để nấu nước xông hơi . Good luck trong chuyện “giãn cách xã hội”. Những chuyện 1 người dính nhưng cả nhà không ai bị, consider yr family luckiest in the world. Đó là chưa kể gia đình VN thường tam đại, nếu không thì cũng có 1 người con phải lập gia đình gần để trông coi bố mẹ . Các chị, em gái có thể lấy chồng Đài, Hàn hay Trung Quốc, nhưng đứa em trai nối dõi thì phải ở VN trông bố mẹ . Khi chỉ còn 1 nguồn trông cậy duy nhất … Now were talkin.
And things just keep stacking up, và the odds is not in anyone’s favor.
“Nếu sau 1-2 tuần lễ mà vẫn khỏe re thì chúc mừng bạn vì bạn đã không còn bị con virus ám nữa”
21 ngày .
“Khi này trong cơ thể của bạn đã có miễn dịch tự nhiên đối với Covid (tớ thêm) dạng này”
Until the new one come around
Thôi thì mong là con virus này nó hợp với tạng người Việt mình, cứ phơi nắng & xông dầu là qua khỏi . Báo chí nhớ keep số tử vong down khoảng 1-2 người/tuần để mọi người bình tĩnh, lạc quan & luôn trong tình trạng bắt buộc phải tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng. Placebo effects, lạc quan với niềm tin phơi phới đôi khi cũng giúp được nhiều trong quá trình trải qua cơn mưa này .
Oh, BTW, Để phòng chống dịch thành công aka ignorance is bliss, cần nhất là niềm tin của dân đ/v Đảng . Các bác pseudo-đấu tranh nên làm theo lời khuyên của Nguyễn Anh Tuấn & các đơn vị xã hội dân sự là xây dựng niềm tin của dân đ/v Đảng thay vì cứ phá hoại nó như bọn cực đoan, vô học . CuBa với lại chả Bố, dân mình khác với dân xứ khác là 1 thuận lợi, theo chính lời ông này .