Việt Linh
15-6-2021
Chúng ta vẫn còn nhớ, trong chiến dịch tranh cử tổng thống, ứng cử viên Joe Biden khi đó đã từng chỉ trích Donald Trump vì đã sử dụng Bộ Tư pháp để đại diện cho Trump trong một vụ kiện phỉ báng xuất phát từ cáo buộc hiếp dâm kéo dài hàng thập niên. Đó là trong thời gian tranh cử, hai ứng cử viên tranh nhau đưa những điều xấu xí của nhau ra để tấn công nhau, còn bây giờ?
Trong gần hai năm làm Bộ trưởng Tư pháp Hoa Kỳ, William Barr đã gây thiệt hại chưa từng có cho Bộ Tư pháp. Ông ta đã đánh lừa công chúng về báo cáo của cựu cố vấn đặc biệt Robert Mueller, ông ta đã lạm dụng quyền lực của Bộ Tư pháp để bảo vệ Donald Trump và các đồng minh chính trị của Trump, bao gồm Michael Flynn và Roger Stone, và ủng hộ những luận điểm chính trị nguy hiểm nhất của Trump.
Ứng cử viên Tổng thống khi đó đã trở thành Tổng thống Joe Biden, và Bộ Tư pháp của ông đang tiếp tục cuộc đấu tranh pháp lý để đưa ra biện pháp bảo vệ Trump trong vụ án do nhà văn Jean Carroll đệ đơn chống lại Trump vì đã tấn công tình dục bà ấy trong khoảng thời gian từ mùa thu năm 1995 đến mùa xuân năm 1996.
Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland, ra làm chứng trước một hội đồng của Thượng viện, đã bác bỏ những lời chỉ trích về các hành động của Bộ Tư pháp hiện nay dường như được xem là cố tình che đậy những lỗ hổng pháp lý cho Donald Trump và những thành viên chính phủ trong chính quyền trước đó.
Nếu đi sâu vào vấn đề, thì với câu hỏi: “Tại sao Bộ Tư pháp của Tổng thống Biden lại cố gắng bảo vệ Trump?”
Câu trả lời có thể chấp nhận được, đó là: “Không phải vì lợi ích cá nhân của Donald Trump, mà vì lợi ích cá nhân của Tổng thống Biden và tất cả các tổng thống khác trong tương lai“.
Đối với bất kỳ ai đã từng hy vọng rằng, người thay thế William Barr, ông Merrick Garland, người sẽ hóa giải những tác hại và ảnh hưởng bởi người tiền nhiệm gây ra, thì đó là chuyện viễn vông, đừng có mơ như vậy.
Merrick Garland rõ ràng, sẽ khôi phục Bộ Tư pháp về lại vị trí hợp pháp của nó như một bức tường thành độc lập duy nhất trong thể chế tam quyền phân lập, không muốn bị mang tiếng là cánh tay sắt của chính phủ đương nhiệm, ông cũng không màng đến những hậu quả mà người tiền nhiệm của ông đã gây ra, cũng không có chủ trương đưa những điều khuất tất dưới triều đại của William Barr ra trước ánh sáng.
Trong ba tháng đầu tiên nắm quyền, Merrick Garland đã có nhiều cơ hội để đảo ngược các hành động cụ thể và tính toán sai lầm của người tiền nhiệm. Tuy nhiên, mỗi lần như vậy, Merrick Garland đều từ chối làm rõ trách nhiệm của William barr và cấp dưới trước đó, chọn đi theo con đường trung gian bảo thủ theo chủ nghĩa thể chế của riêng ông để quản lý Bộ Tư pháp.
Về mặt pháp lý, Bộ Tư pháp dưới thời Trump, không thật sự trực tiếp đứng ra bảo vệ cá nhân Trump khi bà Jeam Carroll kiện Trump, vì lúc đó, Trump còn đương chức, tòa Bạch Ốc khi đó đã yêu cầu Bộ Tư pháp tiếp nhận quyền bảo vệ pháp lý của Trump trong vụ Jean Carroll và William Barr đã đồng ý, như vậy, Bộ Tư pháp sẽ thay thế Trump làm bị đơn, Trump sẽ không phải là bị cáo và không phải trả phí luật sư.
Theo luật năm 1988 được gọi là Đạo luật Westfall, khi “bất kỳ nhân viên nào của chính phủ” bị kiện với tư cách cá nhân, thì Bộ trưởng Tư pháp có thể xem đó là hành động kiện chính phủ Hoa Kỳ – chứ không phải cá nhân – theo Đạo luật Khiếu nại Liên bang.
Đây có phải là sự phân biệt mà không có sự khác biệt? Việc Bộ Tư pháp thời William Barr viện dẫn Đạo luật Westfall để bảo vệ Trump trong vụ kiện phỉ báng có thể mang lại hành động pháp lý chấp nhận được và sự biện minh hợp tình hợp lý hay không một khi Bộ Tư pháp thời Merrick Garland đứng ra bảo vệ cho hành động của Trump trong ngày 6/1 và dựa theo đạo luật Westfall?
Thẩm phán liên bang Amy Berman Jackson đã ra phán quyết, cho rằng bản tóm tắt công khai của William Barr là không trung thực trước công chúng về kết quả báo cáo của Robert Mueller đã gây xáo trộn kết quả thật sự, nhưng Merrick Garland lại đang cố gắng bảo vệ những lời tuyên bố đầy khó hiểu của William Barr và kháng cáo phán quyết của bà Jackson.
Chúng ta không thể quên trong tuyên bố tại phiên điều trần xác nhận vào tháng 2/2021, Merrick Garland đã nhấn mạnh từng chữ, rằng chức vụ Bộ trưởng Tư pháp của ông sẽ không làm việc cho bất cứ cá nhân nào, mà chỉ phục vụ cho người dân Mỹ. Bảo vệ sự độc lập của Bộ Tư pháp khỏi ảnh hưởng của đảng phái trong các cuộc điều tra và thực thi pháp luật là một quyết định và tuyên bố chính xác, đứng đắn.
Nhưng như vậy, chính sách độc lập của Bộ Tư pháp thời ông Merrick Garland cũng đồng nghĩa với việc bỏ qua tất cả những sai phạm, lạm quyền của người tiền nhiệm, những kẻ đã làm ra những điều tệ hại có thể ăn ngon ngủ yên, vì những người có quyền hạn đưa những sai phạm, gian dối, những khuất tất, uẩn khúc ra trước ánh sáng đã tự nguyện, đóng cửa, kéo rèm và quy ẩn chỉ để bảo vệ thể chế hèn nhát trong sự thụ động khỏi xung đột chính trị. Liệu đây có thể bị xem là đồng lõa với những sai phạm và những kẻ tệ hại hay không?
Nói tóm lại, người dân Mỹ không thể biết những gì xảy ra sau những cánh cửa đóng kín của Bộ Tư pháp, không có dấu hiệu nào cho thấy Merrick Garland có ý định xem xét các vụ lạm dụng quyền lực, cản trở tội phạm dưới thời Willam Barr.
Nếu đất nước này có thêm một Donald Trump trẻ hơn, nham hiểm hơn, tàn độc hơn xuất đầu lộ diện, thì tên này chắc chắn sẽ mạnh dạn hơn để đạp đổ nền dân chủ lâu đời của đất nước này mà không một chút e dè, sợ sệt vì chúng chắc chắn có thể đứng trên luật pháp.
Có thể nói rằng, Merrick Garland quá rụt rè trong cách tiếp cận, và dường như ông ta không có kế hoạch trở thành kẻ đảo ngược hoàn toàn các quyết định và chính sách trước đây của William Barr, người tiền nhiệm của mình, vì lý do gì, có lẽ chỉ có ông Merrick Garland mới có câu trả lời xác đáng.
Merrick Garland vẫn tự bảo vệ mình và Bộ Tư pháp của ông khi lập luận rằng, công việc của chúng tôi là đại diện cho người dân Mỹ và bảo đảm việc tuân thủ pháp quyền. Có đúng như vậy hay không? Khi người dân Mỹ muốn những sai phạm, khuất tất của chính quyền trước đó ra trước ánh sáng thì ông lại ra sức bảo vệ chúng, xem 4 năm đã qua chỉ là những tháng ngày bình an, hạnh phúc của người dân Mỹ trên đất nước này hay sao?
Riêng đối với bản thân tôi, ngày ông này chưa nhậm chức Bộ trưởng Tư pháp, tôi đã mong mỏi ông sẽ được chuẩn thuận sớm để bắt đầu vung thanh gươm công lý làm điều nên làm, để dọn sạch đầm lầy ở Washington trong 4 năm trước đó, nhưng bây giờ, tôi cũng như nhiều người dân Mỹ đã lầm, cảm thấy thật sự thất vọng, chúng tôi không cần một Bộ trưởng Tư pháp chỉ để làm cảnh, họp báo và bàng quang chuyện thế sự.
Đúng là thực sự chán chuyện chính chị chính em của nước Mỹ, đảng phái chính trị bẩn thỉu, đấu đá nhau, thế tam quyền phân lập giống như cái ghế 3 chân, chẳng có chân nào vững. William Barr là người của Donald Trump, chính xác là như vậy, còn Merrick Garland, chẳng lẽ ông cũng là người của Donald Trump, nếu đúng như vậy thì sự ảnh hưởng quyền lực của Donald Trump quả thật là đáng sợ, dù tên 45 không còn là Tổng thống.
Liệu ông Merrick Garland có sẵn sàng đứng ra nhận lãnh trách nhiệm nếu đất nước này còn gặp những điều bất hạnh như 4 năm dưới thời tên 45, sẽ xảy ra trong tương lai hay không?
Bài báo thường thể hiện quan điểm riêng của tác giả , có thể giống và cũng có thể chưa giống với ý kiến của số đông . Tuy nhiên, qua hai đoạn cuối của bài , thiển nghĩ ,sự đồng thuận có thể đạt mức đáng kể , bởi những gì nêu ở đấy, hoàn toàn trùng khớp với những diễn biến thật buồn cho nền dân chủ , ngay cả trên mảnh đất giàu có , lại có truyền thống dân chủ lâu đời như Mỹ quốc , chứ chưa nói đến ở các nước kinh tế đang phát triển.