Thuyền trưởng Joe Biden, người ra khơi giữa cơn bão

Nhã Duy

28-4-2021

Cột mốc 100 ngày của tân nội các tổng thống Joe Biden quả khó làm mỗi người xác định chính xác về ý niệm thời gian. Một mặt nó tạo phản xạ thói quen rằng, 100 ngày có vẻ như đến quá nhanh. Nhưng đồng thời nó cũng cho người ta một cảm giác ngỡ như ông đã nhậm chức từ rất lâu, khi nhìn vào biết bao nghị trình, cải đổi liên tục được đưa ra, cùng các công việc đã làm. Suy nghĩ và cảm xúc thế nào trong mỗi cá nhân, thì vâng, đã tròn 100 ngày nhậm chức của tổng thống Joe Biden để nhìn lại vài điều.

Khi tổng thống Joe Biden bất ngờ qua mặt các ứng viên đảng Dân Chủ trong vòng bầu cử sơ bộ để trở thành ứng viên tổng thống đối đầu cùng Donald Trump, có lẽ không ít cử tri Dân Chủ đã cảm thấy phân vân và nghi ngờ về khả năng của ông, đặc biệt nơi giới trẻ và những người cấp tiến đang ủng hộ các ứng viên khác. Một nhóm cử tri khác thì ủng hộ ông chỉ vì họ muốn truất phế Trump, bất kể ai được đề cử.

Có thể tổng thống Joe Biden không phải là ứng viên sáng giá nhất của những thế hệ như tổng thống John F. Kennedy, Bill Clinton hay Barack Obama, những chính khách trẻ trung, trí tuệ và đầy sức thu hút cử tri. Nhưng trong số hàng chục ứng viên khác, ông lại là người có nhiều cơ hội đánh bại được Donald Trump. Chiến thắng của ông đã cho thấy chọn lựa chiến lược của đảng Dân Chủ là đúng đắn và thành công. Với người dân Mỹ, ít ra cũng đã cảm ơn ông vì đã giúp họ thoát khỏi nỗi ám ảnh kéo dài từ Donald Trump.

Nhưng rồi 100 ngày đầu tiên với lời nói và hành động của tổng thống Joe Biden hẳn đã làm thay đổi suy nghĩ của vô số người. Bởi đó là chân dung và phẩm cách của một lãnh đạo vô cùng cần thiết cho nước Mỹ hiện nay: Kinh nghiệm, bản lãnh và trách nhiệm, là một cấp lãnh đạo đặc biệt quan tâm đến lợi ích quốc gia và người dân.

Trong cuốn hồi ký “A Promise Land”, tổng thống Obama đã kể lại chi tiết lý do tại sao ông đã cân nhắc chọn Joe Biden để làm phó trong liên danh của mình. Tổng thống Obama kể rằng, nếu có những cử tri còn phân vân với những người mới và trẻ như ông thì họ có thể tin vào Joe Biden, một thượng nghị sĩ với hơn 35 năm chính trường, có kinh nghiệm đối ngoại sâu rộng, một con người nghị lực và đầy quyết tâm, can cường và bền bỉ vượt lên thử thách. Và hơn hết là một con người chính trực, chân thật và yêu nước, quan tâm đến người khác. TT Obama đã không sai lầm vì đó là những phẩm hạnh thật sự của tổng thống Joe Biden mà người dân có thể thấy được hiện nay.

Với đại dịch Covid-19, khi TT Biden đưa ra mục tiêu sẽ chủng ngừa 100 triệu liều trong 100 ngày đầu tiên, đó là con số gây hồi hộp cho những người ủng hộ ông. Nhưng “under promise and over delivery”, hứa ít làm nhiều, ông đã đạt đến con số 200 triệu liều trước thời hạn, khống chế dịch bịnh và hứa hẹn đưa đời sống người dân cùng các hoạt động kinh tế quốc gia sớm trở lại bình thường. Thực hiện cuộc chủng ngừa toàn dân với một quy mô chưa từng có trong lịch sử đã cho thấy khả năng tổ chức và điều hành của nội các TT Joe Biden như thế nào.

Song song chiến dịch phòng chống Covid hữu hiệu là gói cứu trợ kinh tế 1.9 ngàn tỉ của ông sẽ giúp hồi phục nền kinh tế đình trệ do đại dịch gây nên và được các chuyên gia dự đoán sẽ đưa tỉ lệ phát triển kinh tế Mỹ lên cao nhất trong vòng vài chục năm qua. Không dừng ở đó, kế hoạch tạo công ăn việc làm qua chương trình đầu tư và tái thiết hạ tầng cơ sở hứa hẹn sẽ tạo thêm công ăn việc làm và chăm lo cho ích lợi người dân Mỹ, tái củng cố vai trò lãnh đạo nước Mỹ.

Nếu phía Cộng Hòa và những người ủng hộ Donald Trump chưa bao giờ đặt vấn đề nợ công và thâm thủng do Trump gây ra, trên thực tế là ít nhất hơn 8,000 tỉ đô la theo các số liệu, thì hà tất gì TT Joe Biden lại e ngại với số tiền cứu vãn một cuộc khủng hoảng kép do Trump để lại, lẫn cho việc đầu tư vào tương lai nước Mỹ với ngân sách chưa bằng phân nửa?

Những tưởng những cấp bách của việc đối phó dịch bịnh và kinh tế sẽ làm ông tập trung hơn vào vấn đề đối nội nhưng kinh nghiệm và bản lãnh của một chính khách từng nắm vai trò lãnh đạo ủy ban đối ngoại Thượng Viện đã cho thấy một chính sách đối ngoại cứng rắn hơn với kẻ thù và nỗ lực hàn gắn lại mối quan hệ đã bị sứt mẻ với đồng minh. Các cuộc họp theo phương thức 2+2, cả bộ trưởng Ngoại Giao và Quốc Phòng với các đồng cấp của các quốc gia đồng minh cho thấy, chính sách ngoại giao mềm dẻo đi kèm theo quân sự cứng rắn trong trường hợp cần thiết phải sử dụng, đã tái trấn an đồng minh về vai trò và sự hậu thuẫn dưới sự lãnh đạo của Hoa Kỳ.

Riêng với Trung Cộng, nếu cuộc chiến chống khủng bố lẫn hai cuộc chiến Iraq và Afghanistan chưa cho phép tổng thống Barack Obama thực hiện trọn vẹn chiến lược chuyển trục Á Châu thì nội các TT Joe Biden xem ra đã cứng rắn và quyết tâm hơn trong việc đối đầu với Trung Cộng, khi ông thừa bản lĩnh và kinh nghiệm để hiểu về một Trung Cộng thủ đoạn thế nào.

Điều đáng ghi nhận là, việc thúc đẩy nhân quyền và dân chủ, một nghị sự cốt lõi trong chính sách ngoại giao hiện nay của nội các TT Biden. Đó là một quyền lực mềm về vai trò lãnh đạo nước Mỹ, đã hoàn toàn bị bỏ qua trong bốn năm qua. Liệu đó không phải là tin vui với những người đang cổ vũ hay dự phần vào phong trào dân chủ và nhân quyền thế giới?

Không hẳn mỗi chính sách hay quyết định của TT Joe Biden sẽ được ủng hộ hay thỏa mãn kỳ vọng của mỗi người. Các vấn đề quốc gia mà mỗi đời tổng thống Mỹ luôn đối diện như chính sách di dân, xung đột sắc tộc, đối cực đảng phái, ngoại giao … sẽ là những thách thức kéo dài trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của ông, không dễ dàng có giải pháp tốt nhất trong một sớm chiều so với những nghị sự ưu tiên khác. Tuy nhiên chưa hề có bất cứ lời nói hay hành động chia rẽ quốc gia nào, những người chống đối tổng thống Biden chỉ vì chọn lựa sự phủ nhận, thái độ bất hợp tác và không muốn hàn gắn của họ.

100 ngày đầu tiên không phải thời gian để lưu lại hay thể hiện trọn vẹn một nhiệm kỳ tổng thống, nhưng có thể cho người dân ý niệm định hình rõ ràng về một tính cách cùng các chính sách và đường hướng nghị sự của người lãnh đạo quốc gia. Thị trường gia tăng, thất nghiệp giảm, kinh tế có triển vọng trên đà phục hồi. Với tỉ lệ hài lòng của người dân gia tăng đến 59%, theo như thăm dò mới nhất từ Pew Research Center (*) trong tình trạng phân cực mạnh mẽ hiện nay, tổng thống Joe Biden không những đang đi đúng hướng mà ngày càng được tin tưởng, quý mến nhiều hơn. Đặc biệt với sự hài lòng và lạc quan của giới trẻ, cái xương sườn và tương lai của nước Mỹ.

Tổng thống Joe Biden như một người thuyền trưởng, nắm con thuyền quốc gia giữa cơn bão dữ. Chỉ trong cơn sóng lớn mới thấy được khả năng người lèo lái. Những thách thức vẫn còn trước mặt, nhưng con thuyền quốc gia hứa hẹn sẽ đến được chân trời rộng mở. Sự lãnh đạo và phục vụ thầm lặng, bến đỗ cho quốc gia và người dân của tổng thống Joe Biden đã được chứng minh bằng kết quả hiển hiện trong 100 ngày vừa qua.