Khi bầu cử là quyền rơm, tham nhũng thành vạ đá

Cả… ý tưởng lẫn các dự án quy họach đã cũng như đang làm thị trường bất động sản tại Việt Nam có một cơn sốt mới, tác hại nghiêm trọng đối với kinh tế – xã hội Việt Nam (1). Tuy nhiên bất kể thế nào thì cuộc bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân (HĐND) các cấp và đại biểu Quốc hội vào cuối tháng 5 sẽ… thành công tốt đẹp.

Khi bầu cử vẫn phải theo… “dự kiến cơ cấu đại biểu trúng cử” (2) để “đảng ta” có thể tiếp tục duy trì quyền lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối cả hệ thống chính trị lẫn hệ thống công quyền thì tham nhũng tất nhiên phải là thực trạng phổ biến từ trên xuống dưới, từ hoạch định đến thực thi, đẩy hết giới này tới giới khác vào tình trạng khốn cùng.

Những diễn biến mới nhất tại Nam Hàn về tham nhũng liên quan tới qui hoạch – sử dụng đất đai khiến chính phủ lao đao, vị trí của đảng cầm quyền tại Nam Hàn lung lay, chính là bằng chứng cho thấy, không có đối lập cạnh tranh về chính trị, bầu cử thiếu thực chất, dân quyền sẽ chỉ là… quyền rơm và tham nhũng vẫn là… vạ đá!

***

Tuy ông Moon Jae-in (Tổng thống Nam Hàn) đã xin lỗi dân chúng, rồi chính phủ Nam Hàn đã buộc phải chấp nhận để ông Byeon Chang-heum (Bộ trưởng Địa chính – Giao thông) từ chức nhưng giới quan sát và nghiên cứu chính trị tin rằng, đảng cầm quyền tại Nam Hàn (Đảng Dân chủ Hàn Quốc) chưa thoát hiểm.

Vụ tham nhũng xảy ra tại Tổng Công ty Đất đai và Nhà ở của Hàn Quốc (LH) có thể sẽ khiến các đại diện của đảng cầm quyền bi loại trong cuộc bầu cử bổ sung nhân sự dân cử cấp địa phương vào tuần tới (7 tháng 4). Có thể đối thủ của đảng cầm quyền sẽ giành được nhiều ghế quan trọng (Thị trưởng các thành phố lớn như Seoul, Busan,…) (3).

***

Tổng Công ty Đất đai và Nhà ở của Hàn Quốc (LH) – một doanh nghiệp nhà nước (DNNN) ở Nam Hàn – hình thành vào năm 2010 trên cơ sở sáp nhập hai DNNN, một chuyên về đất đai là Công ty Đất Hàn Quốc (KOLAND) và một chuyên về nhà ở là Công ty Nhà ở quốc gia Hàn Quốc (KHNC).

LH có vốn pháp định 30.000 tỉ won, tổng giá trị tài sản khoảng 121.000 tỉ won với gần 6.000 nhân viên để thực thi các nhiệm vụ: Phát triển nhà ở, bảo đảm an cư cho những người vô gia cư và các thành phần yếu thế trong xã hội Nam Hàn thông qua các dự án nhằm thực hiện chính sách phúc lợi về an cư của chính quyền Nam Hàn.

LH cũng là DNNN được ủy nhiệm để thực thi: Các kế hoạch cải thiện nhà ở, cải tạo – xây dựng đô thị. Các dự án phát triển khu công nghiệp và kho vận, khu vực tự do kinh tế vừa nhằm tạo thêm việc làm, vừa nâng cao khả năng cạnh tranh của quốc gia. Các dự án quản lý đất đai, nhà cho thuê, minh bạch hóa thông tin đất đai, nâng cao hiệu quả sử dụng đất…

***

Trong mười năm vừa qua, chính quyền Nam Hàn đã tổ chức phát triển các khu đô thị mới của nhiều thành phố thuộc nhiều tỉnh khác nhau ở Nam Hàn. Kế hoạch này được chia làm nhiều giai đoạn và gần đây, các đảng đối lập, hệ thống truyền thông phát giác, từ 2018, nhiều nhân viên của LH, viên chức chính quyền nhiều địa phương đã đầu cơ (mua trước đất nông nghiệp, vờ mở nông trại, thậm chí chọn trồng những giống cây phát triển nhanh để có thể nhận những khoản bồi thường lớn).

Giữa lúc giá nhà thăng thiên khiến nhiều người tuyệt vọng vì khó có cơ hội mua được nhà, nhiều người khác đang phải vật lộn với tiền thuê nhà càng lúc càng cao, ngay cả những người đã mua được nhà cũng cảm thấy bất bình vì thuế sở hữu bất động sản tăng vọt… scandal nhân viên LH, viên chức chính quyền nhiều địa phương lợi dụng thông tin về qui hoạch phát triển đô thị để đầu cơ, trục lợi trở thành vụ nổ làm chính phủ Nam Hàn choáng váng, vị trí hàng đầu của đảng cầm quyền ở Nam Hàn rung rinh…

Để giải độc dư luận, tự cứu mình, chính phủ Nam Hàn lập tức thành lập các Nhóm Đặc nhiệm liên ngành, kiểm tra về khả năng dính líu của các viên chức trong hệ thống chính trị, hệ thống công quyền của Nam Hàn với đầu cơ đất đai. Qua hai đợt kiểm tra đã có hàng chục ngàn viên chức tự nguyện bạch hóa thông tin về tình trạng nhà đất của họ.

Tuy nhiên vẫn còn 127 viên chức chưa tự nguyện làm như thế và chính phủ Nam Hàn đã chuyển danh sách những viên chức này cho Nhóm đặc nhiệm liên ngành yêu cầu kiểm tra cả về tình trạng nhà đất người phối ngẫu, họ hàng của họ. Cần nói thêm là qua hai đợt kiểm tra, các Nhóm đặc nhiệm đã phát giác 28 viên chức có dấu hiệu lạm dụng chức vụ, quyền hạn để đầu cơ đất đai và nhà ở. Hồ sơ của 23/28 viên chức này đã được chuyển cho cơ quan điều tra của cảnh sát Nam Hàn để xem xét trách nhiệm hình sự (4).

Song chừng đó chưa đủ để đảng cầm quyền có thể giữ vững được vị trí hàng đầu khi cuộc bầu cử bổ sung nhân sự dân cử cấp địa phương đã cận kề. Bên cạnh việc loan báo kế hoạch cung cấp 320.000 căn hộ riêng tại Seoul và 836.000 căn hộ trên toàn quốc để chứng minh cả thiện chí lẫn nỗ lực theo duổi chính sách hỗ trợ an cư, rồi công bố kết quả kiểm tra của các Nhóm đặc nhiệm liên ngành, hồi giữa tháng này, Tổng thống Nam Hàn thay mặt chính phủ xin lỗi dân chúng về scandal LH.

Các đảng đối lập và những tổ chức dân sự tất nhiên là chưa hài lòng nên mới đây, ông Byeon phải xin từ chức. Ông Byeon vừa được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Địa chính – Giao thông trong nội các của ông Moon Jae-in cách nay chưa đầy ba tháng. Lý do Tổng thống Nam Hàn chọn ông Byeon vì tin rằng kiến thức và kinh nghiệm của ông Byeon sẽ giúp chính phủ đương nhiệm thực thi được những cam kết về chính sách an cư, giúp chính phủ và đảng cầm quyền giữ vững vị trí hàng đầu trên chính trường Nam Hàn.

Đó cũng là lý do sau khi scandal LH bùng lên, Tổng thống Nam Hàn thẳng thừng bác bỏ yêu cầu cách chức ông Byeon (ông Byeon bị xem là phải chịu trách nhiệm liên đới với scandal LH vì ông từng là Tổng Giám đốc của LH trước khi được chọn – bổ nhiệm làm Bộ trưởng Địa chính – Giao thông). Tiếc là chỉ trích từ các đảng đối lập, báo giới, cũng như dân chúng không giảm, ông Byeon tự nguyện từ chức và ông Moon miễn cưỡng chấp nhận.

***

Chính phủ và đảng cầm quyền tại Nam Hàn vẫn chưa ngừng nỗ lực giải độc dư luận để thuyết phục cử tri tiếp tục bỏ phiếu cho họ trong cuộc bầu cử bổ sung nhân sự dân cử cấp địa phương. Để chứng minh quyết tâm “quét sạch gốc rễ tiêu cực ở lĩnh vực bất động sản” chính phủ và đảng cầm quyền vừa đề nghị lập thêm Nhóm Công tố viên đặc biệt để xử lý những viên chức dính líu đến đầu cơ, đồng thời điều tra thêm về tình trạng sở hữu bất động sản của tất cả nghị sĩ Quốc hội.

Chưa rõ đề nghị điều tra thêm về tình trạng sở hữu bất động sản của tất cả nghị sĩ Quốc hội. sẽ ảnh hướng thế nào đến tương quan quyền lực giữa đảng cầm quyền và các đảng đối lập nhưng ít nhất điều đó cũng cho thấy, nếu bầu cử có thực chất – dân chúng tự do lựa chọn từ đại diện dân cử các cấp đến những viên chức lãnh đạo hệ thống hành pháp, không phải theo bất kỳ… dự kiến nào về… cơ cấu, nhân sự thì tham nhũng sẽ không còn đất sống, dân sinh, kinh tế – xã hội mới được cải thiện.

Chú thích

(1) https://nld.com.vn/kinh-te/sot-dat-khap-noi-trach-nhiem-thuoc-ve-ai-20210324214044307.htm

(2) https://giaoduc.net.vn/tieu-diem/du-kien-co-cau-dai-bieu-trung-cu-quoc-hoi-khoa-xv-post216046.gd

(3) http://world.kbs.co.kr/service/contents_view.htm?lang=v&menu_cate=issues&id=&board_seq=400239

(4) http://world.kbs.co.kr/service/news_view.htm?lang=v&Seq_Code=49363