Bản tin ngày 17-12-2020

BTV TIếng Dân

Tin Biển Đông

Tại buổi họp báo thường kỳ chiều nay, người phát ngôn Bộ Ngoại giao VN nói về thông tin bất thường nồng độ phóng xạ ở Biển Đông, báo Pháp Luật TP HCM đưa tin. Khi được hỏi về vụ phía Philippines phát hiện có sự gia tăng bất thường nồng độ phóng xạ ở Biển Đông, gần các thực thể mà TQ kiểm soát, bà Lê Thị Thu Hằng cho biết, các cơ quan chức năng VN quan tâm và đang xác minh thông tin nêu trên.

Bà Hằng nói thêm: “Việc sử dụng, khai thác, vận chuyển các phương tiện, thiết bị, vật liệu có nguy cơ gây mất an toàn bức xạ và an toàn hạt nhân cần tuân thủ quy định của luật pháp quốc tế, các quy tắc, quy chuẩn về bảo đảm an toàn bức xạ và an toàn hạt nhân của cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế và không ảnh hưởng đến duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực”.

RFI đặt câu hỏi về nguy cơ ở Biển Đông: Trung Quốc sẽ thôn tính quần đảo Đông Sa do Đài Loan kiểm soát? Lý do dẫn tới suy đoán này: TQ vừa triển khai phi cơ quân sự thâm nhập vùng nhận dạng phòng không phía tây nam của Đài Loan, nằm giữa đảo Đài Loan và quần đảo Đông Sa (Pratas) ở phía bắc Biển Đông, hiện do Đài Loan kiểm soát. Bộ Quốc Phòng Đài Loan cho rằng, đây là một hành động leo thang, vì lần đầu tiên có đến 4 phi cơ do thám TQ cùng lúc tiến vào khu vực từ đầu tháng 12 đến nay.

Cũng tin Biển Đông, báo Thanh Niên có bài: Nghi án không quân Mỹ và Trung Quốc vừa ‘so kè’ tập trận ở Biển Đông? Truyền thông quân đội TQ công khai hình ảnh, cho thấy lực lượng không quân của Chiến khu Nam bộ nước này đã điều động chiến đấu cơ J-10 tập trận đúng ngày không quân Mỹ tiến hành cuộc tập trận “hiếm có” ở Biển Đông.

Trước đó, Facebooker Phạm Thắng Nam cho biết: Lúc 5h37’ sáng 14/12, tàu hải cảnh TQ Zhongguo Haijing 5204 lại rời vùng biển phía nam Bãi Tư Chính để xâm nhập khu vực lô khai thác dầu khí 06.01 nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của VN. Đây đã là lần thứ 35 tàu hải cảnh TQ ngang nhiên tiến vào một trong các khu vực khai thác dầu khí quan trọng của VN, như ra vào ở căn nhà vô chủ.

Mời đọc thêm: Xác minh thông tin nồng độ phóng xạ tăng vọt ở Biển Đông (VNE). – Hải quân Việt Nam giải cứu thành công tàu Nga gặp nạn trên Biển Đông (Zing). – Bộ Ngoại giao bình luận việc cứu hộ tàu Nga gặp nạn ở Biển Đông (CL). – Mỹ cảnh báo nguy cơ an ninh nếu Huawei lắp cáp mạng ở Thái Bình Dương (Zing).

Tin chính trường

Hội nghị Trung ương lần thứ 14 bước sang ngày làm việc thứ 4. Hôm nay, Ban Chấp hành Trung ương Đảng họp về công tác cán bộ, Thông Tấn Xã VN đưa tin. Ông Trọng thay mặt Bộ Chính trị chủ trì, điều hành chương trình Hội nghị hôm nay. Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Phạm Minh Chính đọc Tờ trình của Bộ Chính trị về Phương hướng công tác nhân sự Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa 13.

Nội dung xác định danh sách “các đấu sĩ” sẽ “so găng” trong Đại hội 13 sắp tới: Trung ương Đảng bỏ phiếu giới thiệu nhân sự tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư khoá XIII, theo báo Người Lao Động. BCH TƯ bỏ phiếu biểu quyết, giới thiệu các nhân vật tham gia Bộ Chính trị và Ban Bí thư khóa 13.

VTV có clip dẫn lời TBT Nguyễn Phú Trọng: “Thép đã tôi trong lửa đỏ và nước lạnh, lúc đó thép trở nên không hề biết sợ”.

VnExpress có bài phỏng vấn ông Lê Quang Thưởng, cựu Phó trưởng BTC TƯ: ‘Cơ cấu 3 độ tuổi đảm bảo liên tục các thế hệ trong Trung ương’. Ông Thưởng giải thích cơ cấu “3 độ tuổi” gồm độ tuổi dưới 50, độ tuổi từ 50 – 60 và độ tuổi từ 61 trở lên sẽ được triển khai trong “công tác nhân sự” cho Ban chấp hành Trung ương khóa 13 sắp tới.

Về trường hợp “đặc biệt”, quá tuổi nhưng vẫn được chọn để tái cử, ông Thưởng nói rằng: “Sở dĩ chọn ‘trường hợp đặc biệt’ vì người đó tuy lớn tuổi so với quy định nhưng còn sức khỏe và được tín nhiệm, có thể đảm đương nhiệm vụ ở vị trí cấp cao. Quy trình là Bộ Chính trị cân nhắc, trình Ban chấp hành Trung ương xem xét, quyết định việc đề cử với Đại hội Đảng”.

Bài của VnExpress không khác gì bài trên báo Tiền Phong từ 3 ngày trước: ‘Trường hợp đặc biệt’ là những người có uy tín, năng lực cao. Cả 2 bài đều dẫn lời cựu quan chức từng nắm giữ vị trí khá cao trong đảng, giải thích rằng, dù đã có quy định về độ tuổi, nhưng vẫn có trường hợp “đặc biệt” cần được giữ lại, với những “lý do” quen thuộc như có “uy tín” cao, được “nhân dân” ủng hộ…

Ông Lê Quang Thưởng nói thêm về nhân sự được quy hoạch Bộ Chính trị, Ban Bí thư: “Xã hội cần những lãnh đạo hành động, những người làm việc chứ không cần những người nói giỏi. Tôi nghĩ, thà chọn những người hành động, theo dõi và uốn nắn những khiếm khuyết của họ còn hơn là những người chỉ biết giấu mình, không dám làm, không dám chịu trách nhiệm”. Câu này dường như có ý so sánh một ông già “hành động”, chuyên “đốt lò”, “uốn nắn” thuộc cấp, với một ông “cờ – lờ – mờ – vờ” nhưng rất hay nói.

Cũng trong ngày làm việc hôm nay, Chủ nhiệm UBKTTƯ Trần Cẩm Tú đọc tờ trình, trong đó quyết định khai trừ ông Nguyễn Đức Chung ra khỏi Đảng, báo Tuổi Trẻ đưa tin. Đây là “thủ tục” để hoàn tất quá trình loại Chung “con” khỏi bộ máy, sau khi ông này nhận án tù 5 năm.

Mời đọc thêm: Ngày làm việc thứ tư của Hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII (HNM). – Ban Chấp hành Trung ương Đảng họp về công tác cán bộ (KTĐT). – Trung ương giới thiệu nhân sự Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIII (NNVN). – Biểu quyết giới thiệu các đồng chí tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư khoá XIII (SGGP). – Bỏ phiếu biểu quyết giới thiệu nhân sự tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư (TP). – Quy chế bầu cử: phải công khai, minh bạch và trả lại quyền cho dân! (RFA). – Sự kiện của sự kiện (PL Plus). – Ông Nguyễn Đức Chung bị khai trừ ra khỏi Đảng (TĐ). – Trung ương khai trừ ông Nguyễn Đức Chung ra khỏi Đảng (CL).

Ngày xử thứ 4 trong lần ra tòa thứ 4 của Đinh La Thăng

Phiên tòa xử vụ sai phạm trong dự án cao tốc TP HCM – Trung Lương đã bước sang ngày làm việc thứ 4. Cũng giống như hôm qua, hôm nay ông Thăng tiếp tục phản bác cáo trạng, phản bác phần lớn luận điểm buộc tội ông. VnExpress dẫn lời ông Đinh La Thăng: ‘Tôi không chịu trách nhiệm hình sự’.

Phiên tòa tiếp tục phần xét hỏi bị cáo Thăng, ông Thăng đưa cả “đồng chí X” vào lời phản đối: “Tôi đã nói đi nói lại rồi. Tôi không có trách nhiệm hình sự vì dự án đã được phân công cụ thể. Tôi chỉ ký một văn bản trình Thủ tướng, một văn bản trình hội đồng bán đấu giá và một bút phê. Những ai trực tiếp thực hiện thì chịu trách nhiệm. Tôi chỉ chịu trách nhiệm người đứng đầu”.

Liên quan tới diễn biến trên, Zing có bài: Ông Đinh La Thăng phủ nhận cáo buộc về vụ cao tốc Trung Lương. Trước cáo buộc cho rằng, cựu Bộ trưởng GTVT đã “tác động” để cựu thượng tá quân đội Đinh Ngọc Hệ chiếm đoạt 725 tỷ, ông Thăng phản biện: “Tôi hoàn toàn không công nhận những lời cáo buộc trong cáo trạng vì suy diễn, quy buộc tôi không khách quan, không phù hợp với thực tiễn. Việc quy kết tôi tạo điều kiện cho ông Đinh Hệ chiếm đoạt số tiền đó là không có căn cứ. Tôi không tác động gì cả”.

Về mối liên hệ giữa ông Thăng và ông Nguyễn Văn Thể lúc 2 ông này còn làm Bộ trưởng và Thứ trưởng Bộ GTVT, ông Thăng nói: “Năm 2015, anh Thể (Nguyễn Văn Thể) trình văn bản về Công ty Yên Khánh… tôi có bút phê đề nghị anh Thể chỉ đạo các bên làm đúng hợp đồng, ký đúng quy định pháp luật nhưng phải làm rõ trách nhiệm nhà đầu tư, cơ quan Nhà nước, Tổng công ty Cửu Long”.

Báo Thanh Niên có clip: Ông Đinh La Thăng liên tục phủ nhận cáo buộc sai phạm trong dự án cao tốc.

Không chỉ phản bác cáo trạng, ông Đinh La Thăng đổ tội cho ông Nguyễn Hồng Trường, theo báo Pháp Luật TP HCM. Trong phiên xử hôm qua, cựu thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường đổ trách nhiệm cho ông Thăng, hôm nay đến lượt ông Thăng “trả đòn” bằng cách dẫn ra văn bản trả lời của Thủ tướng đồng ý để Bộ GTVT tiếp nhận lại dự án: “Tôi không là người xử lý mà trực tiếp là các thứ trưởng… Quyết định về giá tài sản, quyết định đơn vị trúng đấu giá và hợp đồng hai bên ký cũng không gửi cho tôi”.

Còn nhớ, trong phiên xử đầu tiên về các sai phạm ở PVN, PVC, diễn ra đầu năm 2018, ông Thăng đã “cúi đầu chịu trận” để mặc cho cấp dưới đổ tội lên đầu ông. Có lẽ lúc đó bị cáo Thăng nghĩ rằng, thái độ cam chịu, nhận hết tội, sẽ khiến các cựu đồng đảng nhẹ tay với ông. Sau nhiều lần ra tòa, đủ để ông Thăng hiểu, thái độ cam chịu, “cúi đầu nhận tội” sẽ không mang lại lợi lội gì cho ông, nên ông phản công.

Không chỉ ông Thăng, cả cựu thượng tá Út “trọc” cũng phản bác cáo trạng. VnExpress dẫn lời bị cáo Đinh Ngọc Hệ: ‘725 tỷ là tiền của tôi’. Trước cáo trạng quy kết bị cáo Hệ “ăn chặn” tiền của nhà nước, bị cáo này đáp lại: “725 tỷ đó thuộc quyền sở hữu của tôi, của Công ty Yên Khánh (do Hệ thành lập), thì làm sao tôi phải chiếm đoạt. Công ty đã trúng đấu giá thì lời ăn lỗ chịu”.

Mời đọc thêm: “Kịch tính” trong xét xử ông Đinh La Thăng và đồng phạm (NLĐ). – Ông Đinh La Thăng: ‘Tôi không tác động ai cả’ (Zing). – Bị cáo Đinh La Thăng: “Không thể bắt tôi chịu trách nhiệm hình sự” (SGGP). – Bị cáo Đinh La Thăng phản bác cáo trạng, cấp dưới nhận tội (DNVN).

– Xét xử ông Đinh La Thăng và 19 đồng phạm: Bút phê của ông Thăng viết gì? (KTĐT). – Bị cáo Đinh La Thăng nói gì về 22 cuộc điện thoại “đặc biệt” với Đinh Ngọc Hệ? (CL). – Ông Đinh La Thăng: xin truy vết xử lý văn bản 217 nhưng không được (TT). – Ông Đinh La Thăng nói có lỗi với người dân ĐBSCL vì không giúp có thêm cao tốc (VTC). – Út ‘Trọc’ phân trần về cáo buộc chiếm đoạt 725 tỷ (Zing).

Tin nhân quyền

VietNamNet đưa tin: Công an TP Cần Thơ bắt ông Trương Châu Hữu Danh. Cơ quan An ninh điều tra Công an TP Cần Thơ, cùng với Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, tống đạt các quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, và thi hành lệnh bắt tạm giam đối với nhà báo Trương Châu Hữu Danh.

Ông Danh bị bắt để điều tra về hành vi “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”. Sau khi khám xét nơi ở của ông Danh, Cơ quan ANĐT đã thu giữ một số tài liệu liên quan đến vụ việc.

Càng gần tới Đại hội 13, thời điểm chuyển giao và tranh giành quyền lực, sẽ có thêm nhiều vụ bắt bớ, đàn áp những tiếng nói bất đồng. Nên chuyện bắt nhà báo Hữu Danh cũng không làm cho mọi người bất ngờ. Báo Người Lao Động có clip: Ông Trương Châu Hữu Danh bị bắt.

Nhà hoạt động Trịnh Hữu Long nói về cáo buộc “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”, lý do để bắt nhà báo Hữu Danh: “Điều luật này vốn dĩ lâu nay được dùng để bịt miệng những ai nói trái ý chính quyền. Ngôn ngữ và logic của điều luật tạo ra khả năng diễn giải vô biên cho chính quyền, nói cách khác là muốn thế nào cũng được. Điều luật này phải bị bãi bỏ, hoặc ít nhất là phải bị đình chỉ thi hành trên thực tế thì may ra mới bắt đầu tính được đến việc người Việt Nam có những ‘quyền tự do dân chủ’ gì”.

Nhà văn Nguyễn Đình Bổn nhắc lại một phát biểu của cựu Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng, nói về điều 117: “Tôi nói thật là ta phát biểu nhiều khi cũng vi phạm, bắt cũng được đấy. Nói như vậy để thấy là không thể để một cái tội chống nhà nước quy định chung chung như vậy, muốn bắt ai thì bắt, đâu có được”.

Lời hứa không trộm cướp của kẻ trộm chuyên nghiệp: Việt Nam luôn ủng hộ, đảm bảo thực thi quyền tự do báo chí, Thông Tấn Xã VN đưa tin. Khi được hỏi về vụ Tổ chức quốc tế Ủy ban Bảo vệ Nhà báo (CPJ) cho rằng, chính sách quản chế tự do báo chí của Chính phủ VN ngày càng trở nên nghiêm khắc, bà Lê Thị Thu Hằng trả lời:

“Chúng tôi hoàn toàn bác bỏ những nội dung sai sự thật, không khách quan, với định kiến xấu mà Tổ chức Ủy ban Bảo vệ Nhà báo (CPJ) đưa ra về tình hình Việt Nam. Việt Nam luôn ủng hộ và đảm bảo thực thi quyền tự do báo chí”. Thật trớ trêu khi Bộ Ngoại giao nói về “quyền tự do báo chí” đúng ngày một nhà báo chuyên chống BOT bẩn bị bắt.

Mời đọc thêm: Bắt Facebooker Trương Châu Hữu Danh (TT). – Ông Trương Châu Hữu Danh vừa bị bắt là ai? (VNN). – Yêu cầu ngưng hoạt động chi nhánh tạp chí do Trương Châu Hữu Danh phụ trách (NLĐ). – Công an Cần Thơ tạm giam Trương Châu Hữu Danh vì ‘lợi dụng tự do dân chủ’ (VOA). – Bộ Ngoại giao Việt Nam bác bỏ cáo buộc của Uỷ ban bảo vệ nhà báo về tình hình tự do báo chí (RFA).

Quan hệ Việt – Mỹ

Thông Tấn Xã VN đưa tin: NHNN lên tiếng về việc Mỹ xác định Việt Nam thao túng tiền tệ. Hôm qua, Bộ Tài chính Mỹ ban hành báo cáo về “Chính sách kinh tế vĩ mô và ngoại hối của các đối tác thương mại lớn của Mỹ”, trong đó Việt Nam và Thụy Sĩ có tên trong danh sách các nước bị Bộ Tài chính Mỹ xác định là thao túng tiền tệ. Gần 4 tháng sau khi Bộ Ngân khố Mỹ lên tiếng tố cáo chính quyền VN có hành vi thao túng tiền tệ, cuối cùng VN đã bị cho vào danh sách.

Bộ Tài chính Mỹ đặt ra các tiêu chí để xác định chính quyền một nước có hành vi thao túng tiền tệ: 1. Thặng dư thương mại hàng hóa song phương với Mỹ ít nhất 20 tỉ Mỹ kim, 2. Thặng dư cán cân vãng lai tương đương ít nhất 2% GDP, 3. Chính quyền có động tác can thiệp một chiều và kéo dài trên thị trường ngoại tệ, thể hiện qua việc mua ròng ngoại tệ trong ít nhất 6 tháng trong giai đoạn 12 tháng với tổng lượng ngoại tệ mua ròng tương đương ít nhất 2% GDP trong giai đoạn 12 tháng.

Liên quan đến sự kiện trên, Zing có bài: NHNN phản ứng về việc Mỹ xác định Việt Nam thao túng tiền tệ. Theo đó, trước các tiêu chí nói trên, NHNN khẳng định, “việc điều hành tỷ giá những năm qua – trong khuôn khổ chính sách tiền tệ chung – nhằm thực hiện mục tiêu nhất quán của Việt Nam là kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, không nhằm tạo lợi thế cạnh tranh thương mại quốc tế không công bằng”.

BBC có bài: Mỹ chính thức dán nhãn thao túng tiền tệ cho Việt Nam. Steven Mnuchin, Bộ trưởng Tài chính Mỹ, cho biết trong một tuyên bố, rằng Bộ này “đã thực hiện một bước quyết liệt ngày hôm nay để bảo vệ tăng trưởng kinh tế và cơ hội cho người lao động và doanh nghiệp Mỹ”. Ông Mark Sobel, một cựu quan chức Kho bạc và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) lưu ý đến dòng vốn đầu tư nước ngoài đổ vào VN trong năm 2019 do các công ty tránh thuế Mỹ áp lên hàng hóa TQ.

Báo Tuổi Trẻ dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao: Việt Nam tham vấn Mỹ xử lý vấn đề ‘thao túng tiền tệ’. Trong buổi họp báo thường kỳ hôm nay, bà Lê Thị Thu Hằng hứa hẹn: “Việt Nam cũng duy trì đối thoại và tham vấn trên tinh thần xây dựng với phía Mỹ để xử lý các vấn đề vướng mắc trong quan hệ kinh tế, thương mại song phương theo hướng bền vững và hài hoà lợi ích của cả hai bên”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam lên tiếng khi Hoa Kỳ cáo buộc Công ty Việt Nam “làm ăn” với Iran, RFA đưa tin. Trước sự kiện Mỹ trừng phạt một công ty của VN liên quan đến việc vận chuyển sản phẩm dầu mỏ từ Iran, bà Hằng cho biết, VN lấy làm tiếc về quyết định của phía Mỹ và đề nghị Mỹ trên tinh thần quan hệ tốt đẹp giữa hai nước, sớm dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt đối với Công ty cổ phần Vận tải khí và hóa chất VN.

Mời đọc thêm: Mỹ xác định Việt Nam, Thuỵ Sĩ thao túng tiền tệ (FB Kiểm Tin). – Ngân hàng Nhà nước lên tiếng về việc Mỹ xác định Việt Nam thao túng tiền tệ (TT). – Việt Nam lên tiếng về việc bị Mỹ đưa vào danh sách thao túng tiền tệ (VOV). – VN-Index rơi sâu nhất châu Á sau thông tin Mỹ cáo buộc Việt Nam thao túng tiền tệ (ĐT). – Mỹ chế tài Công ty Vận tải Khí và Hóa chất Việt Nam vì Iran (BBC). – Việt Nam lấy làm tiếc việc Mỹ trừng phạt một công ty vì Iran (VNN).

***

Thêm một số tin: Bỏ cấp phép phổ biến ca khúc trước 1975 (VNE). – Cảnh sát truy bắt hàng chục người tại trường gà ở miền Tây (VNN). – Những tác động lo ngại nhất của biến đổi khí hậu đối với Đông Nam Á (TTXVN). – Trung Quốc khuyến cáo Úc ‘sửa chữa sai lầm’ thay vì khiếu nại lên WTO (VNF).