Thally Kurose Dao
21-9-2020
Bất kể chúng ta đang ở đâu trên chính trường, điều quan trọng là phải dành một chút thời gian để thừa nhận và trân trọng bà Thẩm Phán Ginsburg.
Không thể chối cãi rằng hầu hết, nếu không muốn nói là tất cả, chúng ta sống ở Hoa Kỳ đều đang hưởng lợi từ di sản đấu tranh cho công lý và quyền bình đẳng của Thẩm Phán Ginsburg. Các cộng đồng người Việt ở Hoa Kỳ cũng không ngoại lệ – từ quyền bầu cử đến quyền phụ nữ, quyền hưởng lợi ích chăm sóc sức khỏe giá phải chăng cho đến quyền nhập cư. Và còn nhiều nữa.
Có thể người ta khó kết nối giữa di sản của Thẩm phán Ginsburg và những lợi ích chúng ta đang hưởng từ điều đó hàng ngày. Một ví dụ gần đây là bà giúp loại bỏ “điều khoản mơ hồ ” trong Đạo luật Nhập cư và Quốc tịch (INA). Phán quyết này đã ngăn chặn việc trục xuất tùy tiện hơn 7.700 người nhập cư và tị nạn Việt Nam có tiền án.
Vì cộng đồng của chúng ta bị ảnh hưởng một cách không tương xứng bởi các luật nhập cư thiếu tính công bằng, điều cốt yếu là cộng đồng người Việt trên khắp Hoa Kỳ phải được nhìn thấy và được lắng nghe.
Vì vậy, bất kể thiên hướng chính trị của chúng ta, điều quan trọng là phải dành một chút thời gian để ghi nhận và đánh giá cao những cống hiến và thành tích của Thẩm phán Ginsburg trong việc theo đuổi công lý và bình đẳng cho tất cả mọi người.
Chánh án Roberts gọi Thẩm phán Ginsburg là “một nhà đấu tranh không mệt mỏi và kiên quyết cho công lý” và “một luật gia có tầm vóc lịch sử”. Điều này thực sự đúng. Cùng nhau, chúng ta có thể tiếp tục di sản của bà bằng cách làm theo lời khuyên của bà là “vượt qua chính mình để giúp cho cuộc sống tốt hơn một chút cho những người kém may mắn hơn”.
Theo tinh thần này, đây là năm điều đáng chú ý cần biết về Thẩm phán Ginsburg:
(1) Thẩm phán Ginsburg cao chưa đầy 1.52 mét và nặng khoảng 100 pound.
(2) Mặc dù Thẩm phán Ginsburg tốt nghiệp thủ khoa trường Đại học luật Columbia vào năm 1959, nhưng bà không thể tìm thấy một công ty luật nào ở Thành phố New York sẵn sàng thuê mình. Trong một cuộc phỏng vấn với American Academy of Achievement, bà giải thích rằng bà đã phải vượt qua ba kỳ thị “khi xin làm luật sư”:
-
Bà là người Do Thái Giáo, bởi vì “các công ty luật chỉ mới bắt đầu ngừng phân biệt đối xử dựa trên cơ sở tôn giáo.”
-
Bà là phái nữ bởi vì chỉ có “Một số hiếm công ty luật, sẵn sàng mướn thử một người phụ nữ.”
-
Bà là người mẹ vì “không ai sẵn sàng chấp nhận mướn một người mẹ” với một cô con gái bốn tuổi.
(3) Do “những bài viết bất đồng đầy thuyết phục” của bà trong các phiên tòa tại Tối cao pháp viện, Thẩm phán Ginsburg là một biểu tượng thời thượng không kém biểu tượng pháp lý của bà. Bà còn được gọi là RBG khét tiếng. Bên cạnh các bài hát và sách báo, Thẩm phán Ginsburg còn là chủ đề của một bộ phim tài liệu, “RBG”, một bộ phim tiểu sử của Hollywood, “On the Basis of Sex”[tạm dịch: “Dựa Trên Cơ Sở về Giới Tính”] và một số vở kịch opera.
(4) Một chiến binh thực thụ và là nguồn cảm hứng cho nhiều người, bà đã chiến thắng căn bệnh ung thư bốn lần trong đời:
-
1999 – ung thư ruột kết
-
2009 – ung thư tuyến tụy giai đoạn đầu
-
2018 – ung thư phổi
-
2019 – tái phát ung thư tuyến tụy
(5) Chỉ vài ngày trước khi bà qua đời, theo NPR, Thẩm phán Ginsburg đã viết tuyên bố này cho cháu gái Clara Spera: “Mong muốn nhiệt thành nhất của tôi là tôi sẽ không bị thay thế cho đến khi một tổng thống mới được bổ nhiệm.”
Vào ngày 18 tháng 9 năm 2020, tòa án tối cao thông báo trong một thông cáo báo chí, rằng Thẩm phán Ruth Bader Ginsburg, biểu tượng và nhà đấu tranh của công lý, đã qua đời ở tuổi 87 do biến chứng của bệnh ung thư tuyến tụy di căn.
Chúng ta có thể tôn vinh Thẩm phán Ginsburg và di sản của bà bằng cách làm hai việc đơn giản nhưng quan trọng:
(1) Đảm bảo rằng tất cả người Việt Nam sống ở Hoa Kỳ đều được tính vào Cuộc Thống kê dân số năm 2020; và
(2) Thực hành nghĩa vụ công dân của chúng ta bằng cách bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử địa phương và quốc gia cho những người đủ điều kiện bỏ phiếu.
Trích dẫn lời của rapper quá cố The Notorious B.I.G., người đã truyền cảm hứng cho biệt danh Thẩm phán Ginsburg, “Nếu bạn không biết, bây giờ bạn biết!”
Người dịch: L. Tạ
