“Trốn thuế” – Lâu đài ai nỡ xây trên cát

Đặng Đình Mạnh

13-11-2019

Sáng ngày 13/11/2019, Tòa án TP.Nhà Trang đưa vụ án “Trốn thuế” ra xét xử theo thủ tục hình sự sơ thẩm. Một trong bốn bị cáo phiên tòa là LS Trần Vũ Hải đã ra tòa cùng với nhóm luật sư hùng hậu giúp bào chữa cho ông (gần 60 luật sư).

Suốt cả buổi sáng, tòa án chỉ mới vượt được qua phần thủ tục do bị các luật sư quần thảo liên tục với vô vàn ý kiến. Tuy vậy, vị nữ thẩm phán khá trẻ tuổi, chủ tọa phiên tòa đã rất bản lĩnh nên vẫn làm chủ được tình hình.

Sau khi vào trong hội ý về các yêu cầu của luật sư, thì hội đồng xét xử trở ra tuyên bố tiếp tục giải quyết phiên tòa, theo đó, một loạt yêu cầu của luật sư trôi vào… hư vô mà không cần một lời giải thích.

Đầu giờ chiều, phần thủ tục xét hỏi được bắt đầu. Trong đó, nội dung quan trọng nhất mà các luật sư quan tâm đã được làm rõ, khiến câu chuyện trốn thuế mà các cơ quan pháp luật dày công xây dựng có nguy cơ trở thành một lâu đài nguy nga trên cát.

Theo đó, bà H., người bị cho là bị cáo đóng vai trò chủ mưu vụ án trốn thuế cho biết rằng bà chỉ có sở hữu duy nhất căn nhà bán cho vợ chồng LS Trần Vũ Hải vào thời điểm đó.

Theo đó, không cần phải có sự hiểu biết pháp luật sâu sắc như một luật sư, chỉ cần có lần tham gia giao dịch mua bán nhà, thì công chúng sẽ có dịp được biết về quy định đóng thuế thu nhập cá nhân đối với người bán nhà là như thế nào. Theo đó, thuế thu nhập chỉ phát sinh khi mà phía người bán đang sở hữu từ hai căn nhà trở lên. Thế nên, điều này mặc nhiên hiểu rằng, khi người bán chỉ đang đứng tên sở hữu một căn nhà duy nhất, nay bán đi thì họ hoàn toàn được miễn loại thuế này.

Trở lại vụ án hình sự về tội danh “Trốn thuế” đối với LS Hải, khi ông bị cáo buộc về hành vi giúp sức cho bên bán nhà trốn thuế bằng cách khai thấp giá trị giao dịch. Nhưng vấn đề đặt ra là: Bên bán nhà có phải đối tượng phải chịu thuế chăng?

Phần xét hỏi vào chiều nay đã làm rõ vấn đề đó. Theo đó, căn cứ luật thuế thu nhập cá nhân thì bà H. không có nghĩa vụ phải đóng thuế thu nhập. Nếu bà H. không có nghĩa vụ phải đóng thuế, thì việc khai thấp giá trị giao dịch mua bán nhà không ảnh hưởng gì đến cơ quan thuế.

Việc ông L. đã thực hiện đóng thuế thu nhập cá nhân khi bán nhà đất có thể là đúng đắn khi chưa phát lộ việc bà H. là chủ sở hữu đích thực. Nhưng nay điều đó đã được xác định một cách chính thức bởi chính cơ quan bảo vệ pháp luật, thì việc bên bán đóng thuế thu nhập không còn đúng theo quy định pháp luật nữa vì họ thuộc đối tượng miễn thuế.

Miễn thuế đồng nghĩa với khả năng tội danh “Trốn thuế” không còn cơ sở pháp lý để tồn tại trong vụ án này. Vụ án phải đình chỉ!

Điều khá bất ngờ và khôi hài về phương diện pháp lý là bà H. không phải bị truy thu thêm số tiền bị cho là ẩn lậu thuế 280 triệu đồng, không bị phạt số tiền từ một đến ba lần số tiền ẩn lậu thuế. Chưa hết, điều khôi hài nhất là bà H. hoàn toàn có thể yêu cầu cơ quan thuế phải hoàn trả lại khoản thuế đã thu không có cơ sở pháp lý này. Vụ án hình sự xét dưới góc độ thu ngân sách, thì thật là thiệt đơn, thiệt kép!

Vụ án mở ra nhiều góc khuất, chỉ cần một trong số ấy hé lộ ra đã đủ khiến người hiểu biết phải ngạc nhiên.

Sáng mai, ngày 14/11/2019, vụ án vẫn tiếp tục với phần xét hỏi và có vẻ như theo quán tính, câu chuyện vẫn cứ đang lao về phía trước. Để xem trong mai hậu, khi câu chuyện vào hồi kết, thì sự quyết tâm cao nhất của cả hệ thống có dành cho sự thật khách quan, cho công lý? Điều mà công chúng vẫn cứ luôn chờ đợi trong mỗi vụ án.