Cần cách chức ngay Bộ trưởng Trần Hồng Hà

Nguyễn Anh Tuấn

1-10-2019

Mỗi bộ trưởng đều được giao nhiều nhiệm vụ, xong chức phận đầu tiên, tối thiểu và căn bản nhất phải là tuân thủ và thực thi pháp luật trong lĩnh vực của mình.

Là chức phận đầu tiên bởi lẽ tuân thủ pháp luật là đòi hỏi dành cho mọi chủ thể trong xã hội, bao gồm cả Bộ trưởng. Là chức phận tối thiểu bởi lẽ nếu luật pháp có sẵn mà còn không thi hành được thì làm sao có thể nói đến chuyện hiệu lực, hiệu quả, đổi mới, sáng tạo – là những yêu cầu cao hơn đối với một cơ quan hành pháp.

Chức phận này cũng căn bản tới mức Luật Tổ chức Chính phủ 2015 hiện hành yêu cầu mỗi Bộ trưởng phải “tổ chức thi hành và theo dõi việc thi hành pháp luật liên quan đến ngành, lĩnh vực [mà mình phụ trách] trong phạm vi toàn quốc” ngay trong điều khoản định nghĩa chức danh này. [1]

Tuy nhiên, không phải Bộ trưởng nào cũng ý thức được điều này. Đơn cử là Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường Trần Hồng Hà.

Luật Bảo vệ Môi trường 2014 đã khẳng định mọi bản ĐTM phải được công khai [2] để người dân, báo chí và các nhà khoa học có điều kiện giám sát, phản biện. Yêu cầu này là hoàn toàn chính đáng và đã được kiểm chứng ở nhiều nước là một ‘chốt chặn thể chế’ ngăn các dự án gây hại môi sinh.

Tuy nhiên, từ khi nhậm chức đến giờ đã hơn 3 năm song Bộ trưởng Trần Hồng Hà vẫn chưa cho thấy bất kỳ dấu hiệu nào là Bộ TN-MT sẽ công khai các bản ĐTM, cũng chẳng hề đưa ra một lý do thuyết phục nào cho việc giấu diếm này, mặc dù dư luận đã khản cổ kêu gọi.

Mới đây, loạt bài về dự án Tam Đảo của Sun Group đã một lần nữa chỉ ra Bộ TN-MT đã và đang cố tình giấu diếm các bản báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) ra sao, ngay cả khi cơ quan báo chí yêu cầu. [3]

Không chỉ là chểnh mảng hoặc quan liêu, việc giấu diếm các bản ĐTM rõ ràng nằm trong ý đồ được tính toán kỹ của Bộ TN-MT nhằm mở đường cho các dự án gây hại môi trường được phê duyệt và thực hiện.

Về phần Bộ trưởng Trần Hồng Hà, nếu không đứng sau thì cũng đã vô cùng thiếu trách nhiệm kể từ lúc nhậm chức đến giờ, khi đã để cho cán bộ dưới quyền ngang nhiên phớt lờ yêu cầu của Luật Bảo vệ Môi trường 2014 cùng như đòi hỏi của công chúng và báo chí.

Bởi thế, Thủ tướng Chính phủ, với thẩm quyền luật định của mình [4], cần đệ trình Quốc Hội cách chức ngay Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhằm chấn chỉnh lại hoạt động thi hành pháp luật của Bộ TN-MT. Việc cách chức này cũng nêu gương cho các Bộ trưởng khác, ngăn chặn tình trạng ngang nhiên không thi hành pháp luật.

_____

Ghi chú:

[1] NHÓM LỢI ÍCH BỘ TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG BẤT CHẤP LUẬT ĐỂ GIẤU DIẾM ĐTM RA SAO? (NAT)

[2] NHÓM LỢI ÍCH BỘ TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG CÒN GIẤU DIẾM ĐTM ĐẾN BAO GIỜ? (NAT)