14-9-2019
Nếu bạn mở một tờ báo, một đài phát thanh hay truyền hình Pháp lúc này, bạn không tránh khỏi tin tức về hai vợ chồng Balkany.
Patrick Balkany, thị trưởng và Isabelle Balkany, phó thị trưởng Le Vallois-Perret, một thị trấn nhỏ ở ngoại ô Paris, được coi như một loại Al Capone chính trị ở Pháp, vừa bị kết án 4 và 3 năm tù ở về tội trốn thuế. Hai vợ chồng có dinh thự, lâu đài ở khắp nơi nhưng dưới tên ma để trốn thuế .
Chuyện hiếm hoi đối với một chính trị gia, Patrick bị tống giam ngay sau phiên tòa. Isabelle được tạm hoãn ngày vào tù vì lý do sức khỏe. Bà ta đã tự tử hụt, khi vụ án bắt đầu.
35 NĂM
Balkany là tượng trưng cho tham nhũng, lạm quyền ở Pháp. Nhưng từ 35 năm nay gần như bất khả xâm phạm, vì quen lớn (bạn nối khố của Sarkozy), rất được lòng dân địa phương, và nhất là tổ chức hệ thống làm ăn, kinh tài cực kỳ tinh vi, không để lại dấu vết để toà án có đủ bằng cớ để kết án.
Là bạn thân của Sarkozy (cùng gốc Hung), Balkany được coi là đại diện bán chính thức cho Pháp tại Phi Châu trong nhiêm kỳ Sarkozy, cơ hội để làm ăn với với các nhà độc tài, nhất là về dầu lửa và quặng mỏ.
Le Vallois là một thành phố nhỏ, 2km vuông, 66 ngàn dân, nhưng ở giữa Paris và khu kinh tài La Défense, thước đất thước vàng, cơ hội để làm ăn phát đạt, nhờ các kế hoạch địa ốc đại quy mô.
Cả nước Pháp, ai cũng biết chuyện lem nhem của cặp Balkany, nhưng mỗi lần ra tranh cử dân biểu đều thắng dễ dàng, ngay từ vòng đầu. Người Pháp nói thắng cử “dans un fauteuil”, khỏi cần tranh cử, chỉ ngồi trong ghế bành (fauteuil), chờ kết quả.
Balkany được lòng dân vì hữu hiệu, nhưng cũng nhờ láu cá.
Hữu hiệu: Le Vallois là thành phố có đầy đủ tiện nghi, từ thư viện, hồ tắm tới phòng mạch, từ nhà dưỡng lão tới nhà giữ trẻ. Các cụ già cần một nơi tụ họp để đánh cờ, tán gẫu, các nhóm trẻ cần một sân basket, phụ nữ cần một nơi tiếp đón cho nạn nhân của bạo hành trong gia đình, chỉ cần nói với “Patrick’’.
Patrick và Isabelle không ngồi trong văn phòng, nhưng la cà ở chợ, quán cà phê, sân vận động để biết dân muốn gì. Và đáp ứng không chậm trễ, không qua những thủ tục hành chánh rườm rà.
Các thị trưởng khác phải cẩn thận với ngân sách, Balkany tiêu pha vung vít vì lợi tức địa ốc, nhưng cũng nhờ tiền vay nợ. Le Vallois là một trong hai thành phố nợ nhiều nhất nước Pháp, nhưng Balkany và cử tri bất cần, vì người trả nợ sẽ là những thế hệ sau.
Balkany láu cá, cư xử với cử tri như người trong nhà. Gởi lời chúc mừng sinh nhật, đám cưới, sinh con đẻ cái tới mỗi người dân, lời khuyến khích khi vào bệnh viên, một việc hoàn toàn trao cho… computers, nhưng nhiều người rất xúc động. Gởi quà giáng sinh cho mỗi gia đình, tổ chức du ngoạn mỗi cuối tuần, tắm biển mùa hè, leo núi mùa đông… tất cả, bằng tiền chùa, tiền vay nợ.
DURA LEX SED LEX
Balkany kiêu hãnh, thách thức, không biết rằng thời thế đã thay đổi. Pháp là nước lè phè nhất trong các nước dân chủ Tây phương đối với chuyện tham nhũng, bê bối chính trị. Nhưng người Pháp ngày nay không chấp nhận những chuyện lạm quyền nữa. Tòa án cũng theo khuynh hướng đó, càng ngày càng nghiêm khắc
Cahuzac, bộ trưởng quan trọng nhất và thân cận nhất của cựu tổng thống Hollande, đã bị cách chức và lãnh án 3 năm tù ở, khi một tờ báo khám phá ông ta đã gởi tiền sang Thụy Sĩ để trốn thuế.
Hiện nay, hầu như tất cả các đảng phái ở Pháp, từ cực tả tới cực hữu, đều chờ ngày ra tòa vì những vụ lem nhem, chỉ cách đây vài năm vẫn được coi là chuyện vặt.
Balkany ra tòa với thái độ ngạo mạn của một caïd, nghĩ mình bất khả xâm phạm, tuyên bố nếu bị kết án sẽ nộp đơn kháng án, nếu thua, sẽ nộp đơn phá án, sau đó tới lượt toà án Âu châu… Các thủ tục đó sẽ kéo dài nhiều năm, đôi khi hàng chục năm. Trong khi đó, Balkany vẫn được tự do, sẽ tái tranh cử và tái đắc cử. Đó là con đường các chính trị gia vẫn theo, mỗi lần bị kết án
Tòa án đã khắt khe hơn Balkany tưởng: 4 năm tù ở, bị tống giam ngay sau phiên tòa, và bị cấm tranh cử trong 10 năm.
Tòa án vừa hạ Balkany qua ngả trốn thuế. Giống như Al Capone ngày xưa ở Mỹ, phạm đủ tội ác nhưng không để lại dấu vết, ngoài chuyện thuế má. Trong khi chờ đợi một phiên toà khác. Hai vợ chồng Balkany sẽ ra tòa một lần nữa, ngày 18/10 sắp tới, về tội rửa tiền và tham nhũng. Công tố viện đòi 7 năm tù ở và tịch thu gia sản
Bản án Balkany là một thông điệp: Từ nay, sẽ không còn chuyện nhân nhượng với các chính trị gia nữa. “Dura lex sed lex’’ (luật pháp khắt khe, nhưng luật là luật).
