Trần Mai Trung
1-4-2019
Thành phố Hòa Bình một ngày mùa hè, trời oi ả. Chiếc xe hơi màu xanh ngừng trước ngôi nhà nhỏ. Người đàn ông bước xuống, tay cầm cặp táp như dân làm áp phe chuyên nghiệp. Ông bấm chuông. Người chủ nhà ra mở cửa.
Ông hỏi: Đây là nhà của bác sĩ L.?
Chủ nhà: Vâng, tôi là bác sĩ L.
Ông nói: Chúng ta phải nói chuyện về vụ án 9 người chạy thận bị chết.
Hai người bước vào nhà, ngồi yên vị ở phòng khách.
Ông nói: Tôi có thể giúp bác sĩ vô tội.
Bác sĩ L.: Ông là cò chạy án?
Cò chạy án: Bác sĩ gọi tôi là gì cũng được, có người gọi tôi là ân nhân. Tôi đến đây để giúp bác sĩ được xử vô tội trước tòa án, nếu bác sĩ đồng ý trả một số tiền.
Bác sĩ L.: Tôi không có trách nhiệm trong vụ chết người này, tôi là bác sĩ chuyên môn, tôi không biết máy móc, tôi không có nhiệm vụ sửa máy.
Cò chạy án: Bác sĩ tin tôi đi, sự việc xảy ra không quan trọng bằng suy nghĩ của ông tòa. Nếu bác sĩ chịu trả tiền thì tôi bảo đảm bác sĩ được xử vô tội, nếu không thì biết đâu bác sĩ thành có tội.
Bác sĩ L. buồn rầu nói: Tôi làm việc với đồng lương cố định, tôi không có tiền chạy án.
***
Trong một văn phòng có máy lạnh mát mẻ, cò chạy án và ông tòa ngồi nói chuyện.
Cò chạy án: Vụ án này lớn, có người chết. Tại sao chỉ xử có 3 người? Còn mấy người cấp trên của họ sao không thấy? Cấp trên thì trả tiền mới nhiều đó ông tòa.
Ông tòa: Tôi cũng thấy vậy. Chắc họ chạy với các đồng chí bên Viện kiểm sát (VKS) nên không bị truy tố.
Cò chạy án: Ông bác sĩ nói không có tiền chạy án.
Ông tòa: Nếu biết chạy thì ta cho hưởng chính sách khoan hồng của đảng. Nếu không biết chạy thì ta cho thấy tính nghiêm minh của pháp luật. VKS đề nghị 30-36 tháng tù treo cho ông bác sĩ, như vậy là nhẹ cho kẻ không biết chạy.
Suy nghĩ một lúc, ông tòa nói tiếp: VKS đã ăn nhiều của mấy cấp trên, họ cũng phải cho ta ăn cái gì chứ. Tôi sẽ có cách.
***
Trong tòa án thành phố Hòa Bình, không khí nghiêm trang, im lặng.
Ông tòa: VKS đề nghị 30-36 tháng tù treo cho bác sĩ L. Tòa thấy trong hồ sơ điều tra có thiếu sót, VKS cần điều tra thêm, và đề nghị mức phạt tương ứng với tội của bị can. Tòa sẽ xử lại trong 6 tháng.
***
Trời vào thu, trong một văn phòng sang trọng. Viên thanh tra VKS ngồi nói chuyện với ông chủ hãng và cấp trên của bệnh viện.
Chủ hãng: Sao lạ vậy, chúng tôi đã trả rất nhiều tiền chạy án. Tại sao bây giờ chúng tôi phải ra tòa?
Thanh tra: Sau khi nhận tiền thì chúng tôi cố ý thiếu sót các ông, không truy tố. Chúng tôi truy tố 3 người cấp dưới. Không hiểu sao bên tòa không ăn được gì nên họ quay lại làm khó chúng ta.
Ông cấp trên cười: Bọn cấp dưới làm gì có tiền mà chạy. Nguyên tắc của đảng ta là lãnh đạo không sai, chỉ có cấp dưới sai, đôi khi cấp dưới phải hy sinh cho lãnh đạo.
Thanh tra: Tôi nghĩ các ông cũng nên chạy thêm tiền cho bên tòa. Nếu các ông đồng ý thì tôi sẽ gặp ông tòa để dàn xếp.
***
Viên thanh tra VKS đến gặp ông tòa, hai người vào phòng, đóng cửa lại để bàn chuyện bí mật.
Ông tòa trách móc: Các đồng chí tham lam quá, được ăn nhiều mà giữ hết một mình. Tôi không biết nên lỡ làm lớn chuyện.
Thanh tra biết ông tòa muốn chia tiền: Mấy người bạn của tôi sẵn sàng chạy thêm tiền. Đồng chí có thể làm cho họ trắng án không?
Ông tòa suy nghĩ rồi nói: Vụ án bây giờ có nhiều cặp mắt nhìn vào, tụi báo chí dù là “lề phải” nhưng thỉnh thoảng cũng viết vài câu không theo chỉ đạo, không dể che giấu như lúc trước.
Thanh tra cao giọng: Đồng chí muốn ăn tiền thì phải tìm cách chứ.
Ông tòa: Mấy người bạn của đồng chí là đảng viên cấp cao, tức là có nhân thân tốt, tôi sẽ cho hưởng chính sách khoan hồng của đảng, giảm án còn phân nữa. Những người cấp dưới không chịu chạy đồng nào, tôi sẽ phạt nặng hơn để làm nghiêm cho tòa án của đảng.
Thanh tra: Bất công như vậy sợ người ta sẽ nhìn thấy. Đồng chí lý luận như thế nào?
Ông tòa: Có 9 người chết nhưng không có người nào là thủ phạm. Thủ phạm là nguồn nước làm chết người, nhưng không thể phạt nguồn nước. Ai chịu trách nhiệm về nguồn nước, quy trình không nói rõ ràng, nhưng không thể bỏ tù quy trình. Có thể nói là sai lầm của tập thể, đồng chí biết rồi khi tập thể có sai lầm thì xem như hòa cả làng, tòa án muốn xử thế nào cũng được.
Thanh tra: Đồng chí là số một, không phải ai cũng lý luận được như vậy.
***
Trong tòa án thành phố Hòa Bình, không khí nghiêm trang, im lặng.
Ông tòa: Trước đây 6 tháng, VKS đề nghị 30-36 tháng tù treo cho bác sĩ L. Sau khi điều tra thêm, mỗi cá nhân trong tập thể có trách nhiệm liên quan. Nay phạt bác sĩ L. 42 tháng tù giam.
Tất cả cử tọa: Ồ, bất công.