Nếu chính quyền là của dân

FB Nguyễn Đắc Kiên

3-1-2019

Nếu chính quyền là của dân, sẽ có một vị lãnh đạo nào đó, Thủ tướng chẳng hạn, đến ngay Long An chiều qua (2/1/2019), tuyên bố thảm họa, cúi đầu xin lỗi người dân. Và cũng ngay trong tối qua, sẽ triệu tập các quan chức, sẽ mời các chuyên gia đầu ngành liên quan cùng ngồi lại mổ xẻ vụ việc, tìm các biện pháp khẩn cấp và căn cơ để “không bao giờ những thảm họa như thế được phép xảy ra một lần nữa”*.

(1) Vị lãnh đạo này có thể sẽ yêu cầu: Rà soát lại toàn bộ các tuyến quốc lộ, đặc biệt những đoạn hiện là đường hỗn hợp có nguy cơ cao, trước mắt phân làn lại, có làn riêng dành cho những người đi xe máy, sau đó đưa ra lộ trình dài hơi nâng cấp, mở rộng.

(2) Vị lãnh đạo này có thể sẽ yêu cầu: Rà soát lại toàn bộ các quy định pháp luật để làm sao những hành vi vi phạm an toàn giao thông phải bị xử lý thật nghiêm khắc để không còn ai dám khinh lờn luật nữa.

(3) Vị lãnh đạo này có thể sẽ đặt câu hỏi: Tại sao người dân vẫn phải sử dụng xe máy di chuyển trên các tuyến quốc lộ? Tại sao họ không lựa chọn các phương tiện công cộng, chẳng hạn như xe buýt, metro? Có phải vì các phương tiện công cộng còn thiếu, còn bất tiện, còn kém tiện nghi?

(4) Vị lãnh đạo này có thể sẽ đặt vấn đề xa hơn: Tại sao ai cũng biết sử dụng xe máy thiếu an toàn hơn hẳn ôtô mà người dân lại cứ chọn xe máy? Có phải vì giá cả và chi phí lăn bánh cho một chiếc ôtô đang quá cao không? Tại sao giá một chiếc Honda Brio ở Indonesia chỉ khoảng 9.100 – 12.500 USD (200-300 triệu đồng), mà về đến Việt Nam lại đội giá lên 400-500 triệu đồng**? Liệu có cách nào để người Việt được sở hữu ôtô giá rẻ như người dân các nước láng giềng, để người dân Việt được tham gia giao thông an toàn, tiện nghi hơn không?

Vị lãnh đạo đó, chắc đêm qua sẽ mất ngủ, và sẽ còn nhiều đêm mất ngủ nữa, không chỉ vì lương tâm của bản thân ông/bà ấy, mà còn vì sức ép của công luận khiến ông/bà ấy không thể nào bàng quan, làm ngơ hay ở vị thế vô can với một thảm họa ghê gớm như vậy.

Tôi hiểu, bản chất quyền lực của nhà nước là do từng người dân và toàn thể nhân dân cùng đồng thuận chia sẻ một phần quyền tự nhiên (vốn có) của họ, chọn ra một nhóm người đại diện, tổ chức nên một thiết chế (gọi là nhà nước) để đảm bảo sự an toàn, tự do, công bằng cho từng người và tất cả mọi người.

Quyền nhân dân vì thế là tối thượng. Nhà nước vì thế là nhà nước của dân.

Nhà nước vì thế có nghĩa vụ tất yếu phải phục vụ từng người dân và toàn thể nhân dân.

Nhà nước vì thế có nghĩa vụ tất yếu phải đáp ứng mỗi yêu sách và mọi yêu sách chính đáng của từng người dân và toàn thể nhân dân.

Nếu vì bất cứ lý do nào những điều này không tồn tại trong thực tế thì chỉ có thể hiểu rằng: nhà nước đó không phải là nhà nước của nhân dân, chính quyền đó không phải là chính quyền của nhân dân.

_____

(*) Xe container tông 21 xe máy dừng đèn đỏ, ít nhất 4 người chết (TT).

(**) Đại lý mở đặt cọc Honda Brio – cạnh tranh Hyundai i10 tại Việt Nam (VNE).