Hoàng Dũng
30-7-2018
Các dự án đầu tư BOT (Build-Operate-Transfer) là dự án cơ sở hạ tầng do chính quyền kêu gọi công ty tư nhân bỏ vốn ra xây dựng qua đấu thầu, rồi vận hành thu phí để thu hồi vốn và lãi, và cuối cùng chuyển giao lại cho nhà nước.
Nếu làm đúng vậy, thì các dự án BOT là rất tốt: nhà nước không phải bỏ vốn ra xây dựng; người sử dụng có hạ tầng để dùng với phí hợp lý; sau khi chuyển giao nhà nước có được cơ sở hạ tầng (dù đã có thể đã xuống cấp).
Dưới đây chỉ bàn đến các dự án BOT giao thông. Rất đáng tiếc ở Việt Nam, BOT không phải đúng nghĩa BOT như nêu trên. Tất cả các dự án BOT giao thông đã không được đấu thầu (mà được chỉ định thầu) cho nên khả năng đội vốn lên 2-3 lần là rất cao (khiến cho thời gian vận hành và thu phí kéo dài và thực chất là ăn cắp của người sử dụng); phần lớn các dự án BOT là cải tạo, nâng cấp các đoạn đường cũ (chứ không phải là xây mới); việc đặt các trạm thu phí BOT nhiều nơi không hợp lý (BOT Cai Lậy [Tiền Giang], Mỹ Lộc [Nam Định], Tân Đệ [Thái Bình],… và nhiều trạm BOT khác). Có nhiều dấu hiệu về sự câu kết của các cơ quan nhà nước với các chủ đầu tư trong việc chạy dự án BOT, xây dựng cũng như vận hành gây thiệt hại cho người tiêu dùng và nhà nước.
Chúng tôi ủng hộ phản ứng của dân chúng, các chủ phương tiện xe cộ và các thành viên của nhóm “Bạn hữu đường xa” để phản đối những bất hợp lý của những BOT giao thông, gây sức ép với Bộ Giao thông Vận tải và chủ đầu tư để dự án được minh bạch hơn.
Chúng tôi yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền rà soát lại tất cả bất hợp lý của các dự án BOT (từ vốn đầu tư, thời gian thu thí, mức phí đến vị trí của các trạm thu phí, cũng như điều tra các dấu hiệu câu kết, tham nhũng liên quan đến các dự án BOT) và chấn chỉnh để các dự án BOT thực sự là BOT chứ không phải là BOT trá hình.
[Xin vào đây để ký tên ủng hộ Tuyên bố này: Tuyên bố về các dự án BOT giao thông]
