Hiếu Bá Linh, biên dịch và tổng hợp
3-5-2018
Thủ tướng Slovakia hứa với Thủ tướng Đức sẽ làm sáng tỏ tất cả và cam kết hợp tác tối đa, cung cấp tất cả thông tin mà phía Đức yêu cầu. Cho công việc này, cả hai Thủ tướng sẽ liên lạc mật thiết với nhau.
Hôm thứ Tư ngày 02.05.2018, Thủ tướng Slovakia, ông Pellegrini đã đến Berlin cho chuyến thăm nước Đức đầu tiên kể từ khi nhậm chức. Trong cuộc hội đàm với Thủ tướng Đức Angela Merkel tại dinh Thủ tướng ở Berlin và tại cuộc họp báo sau đó, ông Pellegrini đã phải đối mặt với một câu hỏi khó chịu: Chính phủ Slovakia đã đóng vai trò gì trong vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh từ Berlin đưa về nước hồi mùa hè năm ngoái?
Trước đó, Bộ Nội vụ Slovakia đã thú nhận rằng, họ đã cho một phái đoàn Công an cao cấp Việt Nam sử dụng một chuyên cơ của chính phủ Slovakia. Một nghi vấn được đặt ra: Trịnh Xuân Thanh được đưa ra khỏi EU bằng chuyên cơ của chính phủ Slovakia?
Bộ Nội vụ Slovakia và cựu Bộ trưởng Nội vụ, ông Kalinák đã phủ nhận, không hề hay biết gì về điều đó và nói rằng tên của nạn nhân bị bắt cóc đã không có ghi trong danh sách hành khách chuyến bay này. Người đứng đầu chính phủ mới, tân Thủ tướng Pellegrini hứa rằng, về phần mình chính phủ sẽ kiểm tra tất cả các chi tiết và cũng trình ra danh sách hành khách. Nhưng cho đến nay điều này đã không xảy ra, theo báo Der Spiegel ra ngày 02/05/2018.
Hôm nay, hãng thông tấn TASR của Slovakia đưa tin, ông Peter Susko, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Slovakia cho biết, sẽ triệu tập đại sứ Việt Nam tại Slovakia vào ngày 3/5/2018 để yêu cầu giải trình về các khả năng liên quan tới việc bắt cóc đưa ông Trịnh Xuân Thanh từ Đức về Việt Nam.
Mở đầu cuộc họp báo bà Thủ tướng Đức Angela Merkel phát biểu:
“Thưa quý vị! Tôi rất vui mừng chào đón ông Peter Pellegrini, tân Thủ tướng Slovakia, đến Berlin hôm nay. Chúng tôi đã nói chuyện trao đổi cặn kẽ với nhau. Tình huống nhậm chức của ông không phải là đơn giản. Do đó tôi nói rõ rằng Đức mong muốn và cũng chờ đợi –nhưng tôi tin rằng Slovakia cũng vậy – rằng tất cả sẽ được thực hiện để làm rõ vụ giết nhà báo Kuciak và vợ của ông ta hồi tháng Hai.
Tất nhiên, chúng tôi cũng đã nói chuyện, đề cập đến tường thuật báo chí về vụ bắt cóc người Việt Nam họ Trịnh, mà trong một mức độ nào đó, có thể có những mối liên quan nào đó ở Slovakia. Về vụ việc này, một sự hỗ trợ hoàn toàn đã được [Thủ tướng Slovakia] hứa hẹn. Cho công việc này, cả hai chúng tôi sẽ liên lạc mật thiết với nhau”.
Sau đó Thủ tướng Đức nói tới những nội dung và các vấn đề khác trong cuộc hội đàm. Tiếp theo, Thủ tướng Slovakia ông Pellegrini phát biểu:
“Tôi muốn xác nhận rằng chúng tôi với bà Thủ tướng Đức đã có một cuộc nói chuyện rất xây dựng. Tôi sẽ không lặp lại tất cả những gì bà đã nói. Nhưng tôi muốn nói một lần nữa rằng nước Đức là đối tác kinh tế quan trọng nhất đối với nước Cộng hòa Slovakia. Năm ngoái, chúng tôi đã đạt được doanh thu kỷ lục trong quan hệ thương mại giữa hai nước. Tôi tin rằng những con số này sẽ còn tăng cao hơn nữa”.
Điểm đáng chú ý, mặc dù trong phần phát biểu ông có nói đến những nội dung khác, nhưng Thủ tướng Pellegrini hoàn toàn không có một lời nào đề cập đến vụ Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc.
Sau phần phát biểu của hai vị Thủ tướng là đến phần trả lời câu hỏi của báo chí.
Về nghi vấn Trịnh Xuân Thanh bị đưa ra khỏi EU với sự trợ giúp của Slovakia, một nữ ký giả Slovakia đặt câu hỏi, mặc dù cựu Bộ trưởng Nội vụ Slovakia thừa nhận rằng, ngay sau khi vụ bắt cóc xảy ra, kể từ tháng 8 năm 2017 chính phủ Slovakia đã được phía Đức thông báo chính thức về vụ việc này và đã cùng với phía Đức điều tra, cựu Bộ trưởng Nội vụ cho biết như thế, nhưng tại sao mãi đến bây giờ, tức là nhiều tháng sau, Slovakia mới đưa ra phản ứng ngoại giao, mời đại sứ Việt Nam tại Slovakia giải thích vụ việc này?
Thủ tướng Pellegrini trả lời rằng ông không biết vụ việc này, ông mới lên nhậm chức, ông chỉ biết rõ những thông tin cách đây vài ngày khi hồ sơ đến bàn giấy của ông và ông đã hành xử ngay lập tức. “Phản ứng của tôi là một phản ứng ngay lập tức. Tôi đã đồng ý cho nhà chức trách Đức tham gia tối đa và chúng tôi sẽ cung cấp cho phía Đức tất cả thông tin mà họ yêu cầu”, Thủ tướng Pellegrini nói.
Một phóng viên Slovakia khác hỏi: “Vụ việc liên quan đến doanh nhân người Việt bị bắt cóc đã diễn ra từ nhiều tháng nay. Bà Thủ tướng có nhận thấy lỗi lầm nào từ phía Slovakia không?”
Dĩ nhiên bà Thủ tướng Đức Merkel đã trả lời “Không!” đúng theo cách thức ngoại giao, và bà nói tiếp: “Tất nhiên, chúng tôi đã yêu cầu làm rõ vụ việc và một sự hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng của hai nước để chúng tôi có thể làm sáng tỏ vụ việc này.
Vụ bắt cóc này đã làm chúng tôi ở Đức bận tâm rất nhiều, bởi nó đã gây khó khăn làm trở ngại cho quan hệ Đức-Việt. Tất cả những gì liên quan đã xảy ra phải được đặt lên bàn (chú thích của người dịch: Nghĩa là “không dấu diếm”).
Ngài Thủ tướng Slovakia đã hứa với tôi sẽ làm sáng tỏ tất cả. Ở nước Đức của chúng tôi đang có phiên tòa xét xử (chú thích của người dịch: nghi can mật vụ Nguyễn Hải Long). Chúng tôi hy vọng rằng chúng tôi sẽ nhận được trực tiếp tất cả các thông tin mà phía Slovakia biết được”.
Dường như cảm thấy nhiều nhà báo Slovakia đặt câu hỏi về vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh mà Slovakia có dính líu tới, nên Thủ tướng Pellegrini, thay vì trả lời đúng nội dung câu hỏi trên, ông lại phát biểu có vẻ nhắc nhở các ký giả của nước ông:
“Thưa ông phóng viên, tôi muốn bảo đảm với ông rằng, cuộc nói chuyện rất cặn kẽ của chúng tôi với bà Thủ tướng Đức không chỉ quan tâm đến vụ doanh nhân Việt Nam bị bắt cóc, mà là một loạt các vấn đề có ảnh hưởng đến chúng ta và Liên minh châu Âu”.
