25-11-2017
EVFTA là gì?
EVFTA là Hiệp định thương mại tự do giữa Liên mình Châu Âu (EU) và Việt Nam. Một hiệp định mà Đảng CS Việt Nam đang rất cần có để “sống sót” trong quá trình toàn cầu hóa kinh tế, sau khi Mỹ rút khỏi TPP (Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương). Hiệp định đang trong thời gian chờ Quốc hội hai bên phê chuẩn để đi vào thực thi sau khi Hiệp định khung về đối tác và hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và EU được ký kết năm 2012.
Theo lịch định thì ngày mồng 1/12/2017 tới đây sẽ diễn ra phiên đối thoại Nhân quyền thường niên giữa Việt Nam với phái đoàn EU.
Về Nguyễn Ngọc Như Quỳnh
Chị là một thành viên của Mạng Lưới Blogger Việt Nam, một người phụ nữ đấu tranh cho môi trường, nhân quyền và dân quyền ở Việt Nam. Chị bị bắt giam ngày 10/10/2016 sau khi gặp gỡ, tiếp xúc với phái đoàn EU tại Đại sứ quán Thụy Điển ba ngày trước đó.
Phiên xử sơ thẩm hồi tháng 6/2017, Toà án nhân dân tỉnh Khánh Hoà đã tuyên án 10 năm tù giam cho những hoạt động vì môi trường và quyền con người của Quỳnh. Phiên xử phúc thẩm dự kiến diễn ra vào ngày 30/11/2017, một ngày trước kỳ đối thoại Nhân quyền thường niên giữa phái đoàn EU và Việt Nam.
EVFTA và Nguyễn Ngọc Như Quỳnh
Hiệp định EVFTA được xem là nguồn lợi kinh tế cho cả hai bên, đặc biệt là Việt Nam. Trong bối cảnh tài nguyên cạn kiệt, nền kinh tế điêu đứng vì tham nhũng, Đảng CS Việt Nam rất cần những hiệp định Thương mại Quốc tế như này để cứu vãn thể chế.
Tình hình nhân quyền ở Việt Nam không những không được cải thiện mà ngày càng trở nên tệ hại sau những phiên đối thoại nhân quyền trước đó giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu. Một ngày sau khi cuộc đối thoại nhân quyền năm 2016 diễn ra, Bộ Công an Việt Nam đã bắt giữ luật sư Nguyễn Văn Đài, một nhà hoạt động ở Việt Nam. Tiếp theo đó là sự bắt bớ liên tục và hàng loạt những nhà hoạt động khác trong nước, bắt cóc Trịnh Xuân Thanh tại Đức và bỏ mặc sự tàn phá của Formosa đối với môi trường biển và đời sống của người dân miền Trung.
EVFTA đã bị phê phán vì thiếu quan tâm đến các vấn đề Nhân quyền trong khi đàm phán và đã bị Thanh tra của Nghị viện Châu Âu ra phán quyết ngày 26/02/2016, kết luận rằng đã cấu thành một vi phạm trong hoạt động ký kết.
Lúc này đây thì Việt Nam đang rất cần FTA giữa EU và Việt Nam, và EU thì đang rất quan tâm đến những vấn đề lao động, môi trường và nhân quyền để xây dựng một hiệp định thương mại phát triển bền vững.
Chính vì điều này, khác với mọi năm, năm nay không chỉ các khối XHDS chính thống mà cả các nhà hoạt động XHDS độc lập của Việt Nam cũng được mời đến để trao đổi tình hình xã hội, chính trị và nhân quyền ở Việt Nam. Không phải một cuộc gặp để thông báo về cuộc đối thoại mà là một cuộc gặp để tham vấn tình hình.
Nguyễn Ngọc Như Quỳnh là một trong những nhà hoạt động bị cầm tù được EU lên tiếng bảo vệ. Những việc làm của chị bị nhà nước Việt Nam quy kết tội danh chống đối, như yêu cầu khởi tố Fomosa, bảo vệ môi trường biển, đòi hỏi một nhà nước pháp trị tôn trọng quyền công dân, và công lý cho người dân bị bức hại lại rất chính đáng và phù hợp với nội dung về thương mại và phát triển bền vững mà EU muốn Việt Nam thực hiện trong hiệp định EVFTA.
Ngẫu nhiên là ngày xét xử phúc thẩm chị lại diễn ra trước phiên đối thoại Nhân quyền một ngày. Không biết rằng EU có quan tâm đến phiên tòa xét xử người mẹ đơn thân này không và Việt Nam có tiếp tục hồi đáp lại những thiện chí hoà nhập của EU bằng bản án bất công cho người phụ nữ này?