3-5-2019
Sau nhiều vụ tai nạn gây chết người mới đây tại trung tâm thành phố Hà Nội (nơi vốn dĩ khá an toàn về tính mạng với người tham gia giao thông) mà người gây ra những cái chết thương tâm đã sử dụng rượu bia trước khi lái xe, rất nhiều người, trong đó có không ít luật sư góp cao kiến rằng cần bổ sung hành vi uống rượu lái xe gây tai nạn là hành vi giết người – mới nghe thì có vẻ lọt tai nhưng thực tế nó sai căn bản và tôi rất không đồng tình với những đề xuất, ý tưởng này.
Vi phạm quy định về ATGT gây tai nạn dẫn tới chết người không thể nào đánh đồng với giết người được, không thể! Giết người có mặt chủ quan là lỗi cố ý, nói khác đi là người phạm tội mong muốn tước đoạt mạng sống của nạn nhân còn vi phạm quy định về ATGT gây tai nạn dẫn tới chết người, lỗi là vô ý, không ai cố tình gây tai nạn để làm chết người cả. Ranh giới giữa hai hành vi/tội danh này là rất rõ ràng và không nên xoá nhoà ranh giới ấy chỉ để nhằm một mục đích duy nhất là trừng trị kẻ phạm tội một cách nghiêm khắc hơn.
Để tăng tính cứng rắn nhằm trừng trị kẻ phạm tội và làm gương cho người khác, chỉ cần làm một động thái nhỏ là tăng mức xử lý trách nhiệm hình sự đối với hành vi này theo hướng mức án tỷ lệ thuận với hậu quả nguy hiểm cho xã hội của hành vi, tôi nghĩ thế là ổn, không cần phải làm gì khác. Khi đó, mức án dành cho người phạm phải tội này có thể không chỉ dừng lại ở 10 hay 15 năm mà có thể 20 năm thậm chí là chung thân, tử hình; bên cạnh đó, có thể áp dụng thêm một số hình thức xử phạt hoặc các biện pháp tư pháp khác như tước giấy phép lái xe có thời hạn/vĩnh viễn, phạt lao động công ích… Cần gì phải khiên cưỡng đổi sang một tội danh khác mới khi những quy định hiện tại đã có và chỉ cần nắn lại cho hợp lý chứ?
Nếu hành vi gây tai nạn dẫn tới chết người mà được chuyển sang tội giết người thì tôi hình dung rằng sẽ có ngày việc buôn bán ma tuý chắc cũng được đề xuất chuyển thành tội danh này vì những kẻ buôn bán ma tuý đã và đang âm thầm giết người, thậm chí là giết nhiều người và thui chột cả một thế hệ con người đấy… Trong lúc chúng ta đang cố gắng làm cho các điều luật trong Bộ luật Hình sự ngày càng rõ ràng, dễ hiểu, dễ xử lý càng tốt thì những đề xuất trên đây có vẻ như không phù hợp, không cần thiết nếu không nói là đi sai hướng và khiến người dân có thể nghi ngờ về giá trị của điều luật mà theo tôi nghĩ nó hoàn toàn không gặp vấn đề gì mặt pháp lý vào thời điểm hiện tại.
