Vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh: Ngày mai thứ Tư tòa sẽ tuyên án

Hiếu Bá Linh

24-7-2018

Công tố viện yêu cầu mức án 4 năm tù – Một luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Hải Long bất ngờ rút lui

Biện hộ trước tòa, ông luật sư Alexander Sättele nhấn mạnh, thân chủ của tôi bị đem ra trừng phạt để làm gương, trong khi những thủ phạm chính lại không phải chịu trách nhiệm và hậu quả gì cả. “Sau khi thú nhận tội, thân chủ của tôi lo sợ rằng gia đình ở Việt Nam đã bị nhiều áp lực”, luật sư Sätteler nói.

Sau khi bị cáo Nguyễn Hải Long đã thú nhận tội trong phiên xử lần trước, phiên xử hôm nay thứ Ba ngày 24/07/2018 diễn ra chủ yếu với phần luận tội và đề nghị mức án của bên Tổng Công tố viện Liên bang Đức và của luật sư Petra Schlagenhauf đại diện cho Trịnh Xuân Thanh, người bị hại trong vụ án.

Ông Bernd Steudl, đại diện cho Tổng Công tố viện Liên bang Đức, đã luận tội bị cáo Nguyễn Hải Long 47 tuổi về 2 tội trạng: Hoạt động gián điệp chống lại Nhà nước Đức, và hỗ trợ cưỡng đoạt tự do của 2 nạn nhân Trịnh Xuân Thanh và người tình Đỗ Thị Minh Phương, trong đó trường hợp Trịnh Xuân Thanh là thuộc tội phạm nghiêm trọng vì nạn nhân bị bắt cóc kéo dài hơn 7 ngày.

Nhờ vào sự thú nhận tội, bị cáo Nguyễn Hải Long sẽ được hưởng khoan hồng với mức án nhẹ, từ 3 năm rưỡi cho đến 7 năm tù, thay vì phải chịu mức án gấp đôi lên đến tối đa 14 năm tù, như bà Regine Grieß chánh án chủ tọa phiên tòa đã nhấn mạnh trong phiên xử lần trước. Hôm nay, ông Bernd Steudl, đại diện cho Tổng Công tố viện Liên bang Đức, sau khi luận tội đã yêu cầu mức án 4 năm tù đối với bị cáo Nguyễn Hải Long.

Kế tiếp, bà luật sư Petra Schlagenhauf đại diện cho Trịnh Xuân Thanh, người bị hại trong vụ án, cũng lên tiếng luận tội. Bà nói thân chủ của bà đã bị thương trong vụ bắt cóc, lưu lại nhiều dấu vết máu trên chiếc xe bắt cóc VW Multivan T5 và theo kết quả khám nghiệm DNA thì rõ ràng đó là máu của Trịnh Xuân Thanh. Cô Đỗ Thị Minh Phương, người tình của Trịnh Xuân Thanh, bị gẫy tay trong vụ bắt cóc này.

Cuối cùng, bà không đưa ra đề nghị một mức án nào đối với bị cáo Nguyễn Hải Long nhưng bà đồng ý với mức án của Tổng Công tố viện đưa ra, bà nói rằng bà không muốn “trả thù”, đòi một mức án thật nặng đối với bị cáo, mà bà chỉ quan tâm đến việc, qua phiên tòa này tất cả những bằng chứng cho thấy, thân chủ của bà đã bị bắt cóc chứ không phải là tự nguyện về nước đầu thú. Vì bị bắt cóc cho nên theo Công pháp quốc tế, 2 bản án tù chung thân của tòa án Việt Nam kết án Trịnh Xuân Thanh là không có giá trị. Bà nhấn mạnh, thân chủ của bà đang chịu một sự bất công và bà mong muốn phục hồi lại sự công bằng cho thân chủ của bà.

Tiếp theo, là đến phần biện hộ của ông Alexander Sätteler, luật sư thứ hai bào chữa cho bị cáo Nguyễn Hải Long. Ông Alexander Sätteler đã đề nghị mức án 3 năm rưỡi tù cho thân chủ Nguyễn Hải Long của ông. Trước tòa, ông luật sư nhấn mạnh, thân chủ của tôi bị đem ra trừng phạt để làm gương, trong khi những thủ phạm chính lại không phải chịu trách nhiệm và hậu quả gì cả. “Sau khi thú nhận tội, thân chủ của tôi lo sợ rằng gia đình ở Việt Nam đã bị nhiều áp lực”, luật sư Sätteler nói.

Không biết những áp lực kể trên có liên quan gì hay không đến một đòi hỏi của ông Stephan Bonell, luật sư thứ nhất bào chữa cho Nguyễn Hải Long. Ông Bonell có ý muốn rút lại lời nhận tội của Nguyễn Hải Long với lý do là có thể thân chủ của ông không hiểu hết nội dung của lời thú tội do vấn đề dịch thuật không chính xác.

Trong cuối phiên xử lần trước, luật sư Stephan Bonell có vẻ không hài lòng với thỏa thuận thú nhận tội nêu trên, khi ông nói trước tòa rằng ông mới nhận được email ngày hôm qua (sau khi đi nghỉ hè về) thông báo các sự việc về thỏa thuận thú nhận tội với sự đồng ý của thân chủ Nguyễn Hải Long. Mặc dù không phát biểu ra thành lời, nhưng hình như ông cảm thấy luật sư Sättele đã thỏa thuận sau lưng ông, luật sư Bonell chỉ lên tiếng phàn nàn rằng những thông tin trong email đến với ông quá muộn.

Như đã tường thuật, ngay từ đầu vụ án xét xử này, luật sư biện hộ cho Nguyễn Hải Long là luật sư Stephan Bonell, tiền thù lao cho luật sư Bonell do nhà nước Đức đảm nhận vì bị cáo Long không có khả năng tài chánh.  Nguyễn Hải Long đã chọn luật sư Bonell ở thành phố Leizig miền Đông nước Đức, vì ông luật sư này đã từng cãi cho Đào Quốc Oai trắng án, trong một vụ án bắn chết người khi xưa Đào Quốc Oai còn ở nước Đức.

Kể từ đầu tháng 6 năm 2018 Nguyễn Hải Long có thêm một luật sư thứ hai, đó là luật sư Alexander Sättele (và người trợ lý là luật sư Simon Keßler). Chắc chắn Nhà nước Đức không chi trả tiền thù lao cho luật sư thứ hai này và đến nay không biết ai đã đứng ra thuê thêm luật sư này bào chữa cho bị cáo Long? Chỉ có 2 khả năng có thể xảy ra, hoặc là những thân hữu của Nguyễn Hải Long ở Praha – CH Séc đứng ra thuê, hoặc là Đại sứ quán Việt Nam tại Đức thực hiện việc bảo hộ công dân của mình.

Cho đến nay nhiều dấu hiệu cho thấy có thể loại trừ khả năng thứ hai, và có lẽ luật sư Stephan Bonell mới chính là người có những phương hướng, đường lối và chiến thuật bào chữa trùng hợp với những quan tâm của Nhà nước Việt Nam.

Thông thường nếu bị cáo có 2 luật sư, thì các luật sư phải làm việc phối hợp chặt chẽ với nhau trong công việc bào chữa cho thân chủ, nhưng những biểu hiện trong các phiên xử tại tòa án cho thấy rõ ràng luật sư Bonell và luật sư Sättele làm việc hoàn toàn độc lập với nhau. Một thí dụ điển hình, trong khi luật sư Alexander Sättele mong muốn vụ án này kết thúc càng sớm càng tốt, thì luật sư Stephan Bonell lại tìm cách kéo dài vụ xét xử này ra.

Với những mâu thuẫn kể trên, trong phiên xử hôm nay, sau khi tranh cãi cả buổi sáng và đưa ra những đơn yêu cầu mà hầu hết không được tòa án chấp nhận, ông Alexander Sättele, luật sư thứ hai của Nguyễn Hải Long phát biểu với nội dung như một “phát súng đại bác”: Luật sư Bonell liên tục đưa ra các đơn yêu cầu, dù đã bị tòa án bác bỏ liên tiếp, làm cho phiên tòa bị trì trệ, chiếu theo những điều luật trong bộ luật tố tụng hình sự, thì ông Bonell có thể bị truất quyền bào chữa cho thân chủ, nếu cố tình làm trì hoãn phiên tòa. Mặt khác trì hoãn phiên tòa cũng là đi ngược lại với ý muốn của thân chủ Nguyễn Hải Long, tuy nhiên ông vẫn muốn hợp tác với ông Bonell để làm việc cho đến khi phiên tòa kết thúc.

Trả lời câu hỏi của tòa, bị cáo Nguyễn Hải Long phát biểu rằng, bị cáo mong muốn phiên tòa kết thúc càng sớm càng tốt. Tuy nhiên bị cáo cũng muốn luật sư Bonell tiếp tục bào chữa cho mình. Đây là lần đầu tiên trong phiên tòa xét xử kéo dài từ nhiều tháng nay, bị cáo Nguyễn Hải Long phát biểu thành một câu. Những lần trước chỉ trả lời bằng cách gật đầu hay lắc đầu, hoặc trả lời “không” hay “có”.

Cuối cùng luật sư Stephan Bonell đã đưa đơn hủy bỏ Ủy nhiệm bào chữa cho bị cáo Nguyễn Hải Long, bà Regine Grieß chánh án chủ tọa phiên tòa đã chấp thuận đơn này.

Sau khi luật sư Stephan Bonell rút lui, không bào chữa ch Nguyễn Hải Long nữa và sau các phần luận tội nêu trên, bà Regine Grieß chánh án, chủ tọa phiên tòa, thông báo rằng, ngày mai thứ Tư 25.07.2018 tòa sẽ tuyên án lúc 15 giờ chiều.