Tình hình tôn giáo tại Việt Nam năm 2017

LM Phan Văn Lợi

5-1-2018

Trước việc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tiếp tục không đặt Việt cộng vào danh sách CPC, bất chấp yêu cầu liên tục của các tổ chức nhân quyền quốc tế, kính mời quý vi đọc bản tạm tổng kết dưới đây.

Theo đài RFA ngày 29-12-2017, trong mục tổng kết tình hình nhân quyền tại VN vào cuối năm, thì 2017 là năm đàn áp mạnh nhất trong vòng thập niên qua. Đài cho biết: “Trong năm 2017, Chính phủ Hà Nội bị chỉ trích và lên án đã tăng cường đợt bắt bớ nặng nề nhất trong vòng một thập niên qua, với bằng chứng là hơn 40 người hoạt động vì môi trường, nhân quyền và quyền lợi của người lao động bị truy nã, bắt giữ và cầm tù bằng các cáo buộc ‘tuyên truyền chống nhà nước’ hoặc ‘âm mưu lật đổ chính quyền’ tại Việt Nam. Giới blogger và facebooker cùng các nhà bất đồng chính kiến trong nước cho rằng, năm 2017 là một năm đáng sợ và kinh hoàng đối với họ. Bởi vì họ bị sách nhiễu về tinh thần và trong đời sống sinh hoạt thường nhật bằng nhiều hình thức, chẳng hạn như bị côn đồ hăm dọa hay hành hung, cho đến việc bắt giữ không chính danh, bằng cách bắt cóc và các bản án tù kéo dài trong nhiều năm, điển hình qua trường hợp của blogger Mẹ Nấm – Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, 10 năm tù và nhà hoạt động nhân quyền Trần Thị Nga, 9 năm tù giam”.

Trong cuộc tấn công nhân quyền đó thì các tôn giáo cũng là nạn nhân của Cộng sản Việt Nam. Cộng sản vừa đàn áp các tôn giáo trên phương diện lý thuyết, nghĩa là bằng luật pháp, vừa trên phương diện thực tế, nghĩa là bằng hành động.

1- Đàn áp các tôn giáo bằng Luật pháp

Trong năm vừa qua, có 3 bản văn luật pháp liên quan đến tôn giáo được cho nhân dân học tập hoặc được cho nhân dân góp ý. Đó là Luật Tín ngưỡng Tôn giáo do Quốc hội CS ban hành ngày 18-11-2016 với 9 chương, 68 điều và sẽ có hiệu lực từ ngày 1-1-2018. Luật này, CS đã bắt các tín đồ thuộc đủ mọi tôn giáo ở nhiều nơi học tập suốt năm qua, để gọi là “thấm nhuần đường lối của đảng và nhà nước”. Đi với nó là “Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành luật tín ngưỡng, tôn giáo” bắt đầu dự thảo và lấy ý kiến năm 2017 (nhưng không ghi rõ ngày tháng) với 5 chương và 32 điều. Ngày 20 tháng 7, nhà cầm quyền lại đưa ra Dự thảo mang tên “Nghị định Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo” với 4 chương 37 điều và sẽ có thể áp dụng vào giữa năm 2018.

Cả 3 văn bản pháp luật này nhắm mục đích hình sự hóa mọi hoạt động tôn giáo và đã gặp phải sự phản đối mạnh mẽ của nhiều Giáo hội. Chẳng hạn trong Nhận định về Luật tín ngưỡng Tôn giáo gởi Quốc hội CS ngày 01-06-2017, Hội đồng Giám mục Việt Nam đã chỉ trích: “Chính quyền nhìn các tổ chức tôn giáo thuần túy trên bình diện chính trị, xem các tổ chức ‘tôn giáo như những lực lượng đối kháng’.” (Số 4).

Hội đồng đã cho thấy Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo thực chất là nỗ lực hợp pháp hóa và gắt gao hóa cơ chế xin-cho hết sức bất công, phi lý và ngang ngược của một nhà cầm quyền độc tài toàn trị. Hội đồng GM tố cáo: “Cơ chế này cho thấy tự do tín ngưỡng tôn giáo không thật sự được coi là quyền của con người nhưng chỉ là ân huệ cần phải xin và được ban phát. Chính cơ chế đó hợp pháp hóa sự can thiệp của chính quyền vào sinh hoạt nội bộ và kiểm soát chặt chẽ mọi hoạt động tôn giáo” (Số 3).

Trong khi đó, Hội Đồng Liên Tôn Việt Nam, quy tụ nhiều chức sắc của 5 Tôn giáo lớn (Cao Đài, Công giáo, Phật giáo, Phật giáo Hòa Hảo và Tin Lành) có mục đích tranh đấu cho Tự do Tôn giáo và Dân chủ Nhân quyền tại Việt Nam cũng đã “hoàn toàn bác bỏ Luật Tín ngưỡng Tôn giáo” trong Kháng thư đề ngày 20-10-2016.

Kháng thư viết: “Mọi văn kiện pháp lý của nhà cầm quyền CSVN từ xưa tới nay về Tôn giáo, kể từ Sắc lệnh Tôn giáo năm 1955, Nghị quyết 297 năm 1997, Pháp lệnh về Tín ngưỡng Tôn giáo năm 2004 tới Luật Tín ngưỡng Tôn giáo sắp ban hành, tất cả đều không ngoài mục đích dùng bạo lực hành chánh -kết hợp với bạo lực vũ khí- để cướp đoạt mọi tài sản tinh thần (các quyền tự do) và tài sản vật chất (đất đai, cơ sở) của các Giáo hội, để sách nhiễu, bắt bớ, cầm tù, thậm chí thủ tiêu nhiều chức sắc và tín đồ can đảm (mãi cho tới hôm nay), nhằm làm cho các Thực thể Tinh thần vô cùng cần thiết và cực kỳ hữu ích cho xã hội này bị tê liệt hoạt động, bị cản trở sứ mạng, thậm chí bị biến đổi bản chất. Hậu quả là xã hội Việt Nam ngày càng tràn ngập bạo hành và gian dối, ngày càng suy đồi về văn hóa và đạo đức, kéo theo suy đồi các lãnh vực khác nữa.”

Về Nghị định Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo”, thì trong Kháng thư phản đối ngày 7-8-2017, Hội đồng Liên tôn VN đã viết như sau: “Như Luật Tín ngưỡng Tôn giáo kiểm soát mọi yếu tố của các Tôn giáo nhằm áp đặt cơ chế ‘Xin-cho’ bất công, phi lý và nghiệt ngã, ngõ hầu khống chế toàn diện mọi Giáo hội, Nghị đinh xử phạt hành chánh cũng dò xét mọi hoạt động của các Tôn giáo, từ việc sắp xếp cơ cấu nội bộ, qua việc bố trí nhân sự điều hành, đến việc đào tạo bồi dưỡng, việc thực thi các hình thức sống đạo… Hết thảy các hoạt động này mà không báo cáo, xin phép và chờ được chấp thuận, thì Ủy ban Nhân dân các cấp và Ban tôn giáo chính phủ sẽ có nhiều biện pháp hành chính để trừng phạt, chẳng hạn tịch thu phương tiện, đình chỉ hoạt động, bắt buộc rút lời… Đặc biệt là phạt tiền tối đa 30 triệu đồng đối với cá nhân và 60 triệu đồng đối với tổ chức”.

2- Đàn áp các tôn giáo bằng hành động

Sau khi thảm họa Formosa nổ ra tháng 4-2016, bên cạnh sự phản đối của nhân dân, các tôn giáo cũng lên tiếng mạnh mẽ và có những hành động thiết thực. Để bênh vực kẻ được bảo trợ này, Cộng sản đã đặc biệt tấn công các tôn giáo, nhất là trong năm 2017.

a- Cao Đài:

Vào ngày 14-01 Các chức Sắc trong HĐLT được mời đến gặp ông Saperstein, Đại sứ Lưu động về Tự do Tôn giáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tại Chùa Giác Hoa Sài Gòn. Vì đi tham dự cuộc gặp mặt, Chánh trị sự Hứa Phi đã bị hàng chục Công an bao vây và ném đá vào nhà, vỡ một số cửa kính, cũng như phá hủy nghiêm trọng nơi sản xuất nông nghiệp của ông tại thôn Bồng Lai, huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng.

Ngày 13-02, khi Hội đồng Liên tôn về thị xã Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long để thăm tết các chức sắc Phật giáo Hòa Hảo Thuần túy, thì không những nhiều thành viên trong đoàn bị sách nhiễu, ngăn chận, trục xuất, mà một số chức sắc Cao Đài như các chánh trị sự Hứa Phi, Nguyễn Văn Tạc Răng và Thông sự Châu Văn Gòn còn bị công an hành hung thô bạo. Bữa ăn tại nhà ông Hội trưởng Bùi Văn Luốc của Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo cũng bị phá ngang.

Ngày 23-03, nhiều tín đồ Cao Đài tụ tập trên mảnh đất, nơi thánh thất Tuy An, thuộc xã An Cư, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên của họ bị san bằng ngày 14-04-2015, để tưởng niệm cơn đạo nạn, thì đã bị công an đến phá rối, tịch thu máy ảnh, lá cờ đạo, các biểu ngữ, rồi lập biên bản và buộc họ về trụ sở ủy ban xã để thẩm vấn. Sau đó một chấp sự tên Đoàn Công Danh đã bi hăm dọa qua điện thoại, vì đã đưa tin tức trên mạng về việc đàn áp nói trên.

b- Hòa Hảo

Ngày 13-01, công an và nhà cầm quyền xã Đông Thạnh A, huyện Bình Minh, Vĩnh Long đã đến nhà ông Lê Văn Sóc, Phó Hội trưởng Trung ương Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo, để cấm ông không được lên Sài Gòn hôm sau để gặp ông Saperstein, Đại sứ Lưu động đặc trách Tự do Tôn giáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đang đi tìm hiểu tình hình tại Việt Nam.

Ngày 13-02, Hội đồng Liên tôn Việt Nam đi xe hơi đến thị xã Bình Minh, Vĩnh Long để thăm viếng và chúc Tết Giáo hội Trung ương và Giáo hội PGHH Thuần túy tỉnh Vĩnh Long thì đã bị công an bắt xuống xe đi bộ một đoạn đường 3km. Nhiều tín đồ Hòa Hảo đem xe máy ra đón chở đoàn thì cũng bị ngăn chận. Đang bữa ăn trưa tại nhà ông Hội trưởng Bùi Văn Luốc thì công an ùn ùn kéo đến yên cầu các chức sắc xuất trình giấy tờ, kiểm tra hành chánh rồi cưỡng bức về đồn.

Ngày 07 và 08-03, nhà cầm quyền các xã Nhơn Mỹ, Long Giang, Mỹ Hội Đông và công an huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang, đã triệu tập các ông Hà Văn Duy Hồ, Phan Văn Chúng, Nguyễn Văn Bé Tư (Trị sự viên Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo Thuần túy, thành viên ban tổ chức Ngày Đại Lễ 25/2 âl [22-03-2017] kỷ niệm Đức Huỳnh Giáo chủ vắng mặt), để ra lệnh ngăn cấm tổ chức lễ tưởng niệm. Nếu bất tuân, họ răn đe sẽ khống chế không cho ra khỏi nhà. Trước đó vào ngày 25-2, công an cũng đến nhà ông Nguyễn Văn Vinh xã Long Giang (nơi GHPGHHTT tạm mượn tổ chức các ngày lễ lớn của Đạo), cũng để cấm ông chuẩn bị cho Đại lễ.

Ngày 18-05, nhà cầm quyền và công an huyện An Phú, thị xã Vĩnh Hậu, tỉnh An Giang đã đến nhà ông Vương Văn Thả, ngụ tại ấp Vĩnh Linh, là một tín đồ trước đó liên tục lên tiếng cho tự do tôn giáo và dân chủ nhân quyền từ trong nhà mình. Công an dùng vòi rồng tấn công gia đình ông. Sau đó xông vào đánh đá hung bạo. Cuối cùng chúng bắt ông Vương Văn Thả, cậu con trai là Vương Văn Thuận, cùng 02 đồng đạo song sinh Nguyễn Nhật Trường và Nguyễn Nhật Thượng, rồi phá tang hoang ngôi nhà.

Ngày 26-06, công an huyện An Phú tỉnh An Giang đã bố ráp chặn đường, bắt giữ ông Bùi Văn Trung, con trai Bùi Văn Thâm, con gái Bùi Thị Thắm. Cả 3 đều bị đánh đập dã man. Hôm sau, công an huyện đã ra thông báo bắt giam ông Bùi Văn Trung và con trai về tội “gây rối trật tự công cộng”, theo điều 245 Bộ luật Hình sự. Hai người này từng là cựu tù nhân lương tâm và ông Trung là người thành lập đạo tràng tại An Giang nhưng không theo Ban Trị sự PGHH quốc doanh.

Ngày 27-11, nhà cầm quyền huyện Chợ Mới, An Giang đã đến nhà ông Hà Văn Duy Hồ, Hội trưởng PGHHTT tỉnh An Giang để báo cho biết: nhà cầm quyền năm nay sẽ cấm Giáo hội PGHH Thuần tuý tổ chức đại lễ Đản sanh của Đức Huỳnh Giáo Chủ (ngày 25/11 âm lịch hoặc 11-01-2018) dù là dựng lễ đài hay bất cứ gì liên quan đến đại lễ, vì Giáo hội PGHH Thuần tuý là 1 tổ chức không được nhà nước công nhận. Trước đây, hàng năm Giáo hội này vẫn được tổ chức trong vòng địa phương. Ngày 29-12 công an nhắc lại lệnh cấm này với ông Nguyễn Văn Điền, Hội trưởng Trung ương PGHHTT và phong tỏa ông tại nhà.

c- Phật giáo Thống nhất

Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ tiếp tục bị nhà nước quản thúc, cô lập tại Thanh Minh Thiền viện ở Sài Gòn như từ hơn 10 năm qua, không cho tiếp xúc với ai, không cho Phật tử thăm viếng, chăm sóc thuốc men khi đau ốm. Ngài bị nhốt trong phòng, có khóa trái bên ngoài cửa sắt. Cư sĩ Lê Công Cầu, thư ký Viện Hóa đạo, hiện ở tại Huế, luôn bị nhà cầm quyền cấm cản. Trong chuyến công tác đến Huế, bà Pamela Pontius, Trưởng phòng Chính trị tòa Tổng Lãnh sự Hoa Kỳ có nhã ý đến thăm ông vào ngày 11-09 tại nhà trọ, nhưng công an đã dàn dựng một vụ ẩu đả trước nhà trọ để ngăn cản ông gặp mặt bà Pamela.

Những chùa của GHPGVNTN như chùa Phước Thành ở Huế, Tổ đình Thập Tháp ở Bình Định, chùa Giác Hoa ở Sài Gòn (nơi Hòa thượng Thích Không Tánh hiện tạm trú sau khi chùa Liên Trì của thầy ở Thủ Thiêm bị nhà nước san bằng)… vào những ngày cúng lễ, hội họp, làm từ thiện của chư tôn đức Tăng đoàn, đều bị công an nhà nước thường trực canh gác, bám sát, đặt camera theo dõi, nhiều lúc còn ngăn cản thô bạo.

Chùa Pháp Biên, tịnh thất Đạt Quang của Thượng tọa Thích Vĩnh Phước ở Bà Rịa, chùa Ba La Mật của HT Thích Nhật Ban ở Đồng Nai, chùa Thiền Lâm của TT Thích Đức Minh ở Tiền Giang đã hư đổ nhưng nhà cầm quyền buộc phải theo Giáo hội Phật giáo quốc doanh (do nhà nước lập năm 1981) thì mới cho trùng tu xây dựng. Nhà cầm quyền Đà Nẵng cũng cấm phật tử đi cúng lễ tại chùa An Cư của TT Thích Thiên Phúc và chùa Giác Minh của HT Thích Thanh Quang. Họ còn đe dọa sẽ cưỡng chế, giải tỏa chùa An Cư.

Sau khi chùa Liên Trì ở Thủ Thiêm bị nhà nước cưỡng chế, san bằng tháng 09-2016 và đền bù bằng một ngôi nhà lợp tôn ở vùng Cát Lái xa xôi hẻo lánh nhằm cô lập và quản thúc HT Viện chủ Thích Không Tánh tại đây. HT vì thế đành phải đi sống nhờ ở những chùa khác và do đó, không thể hoằng pháp, sinh hoạt Phật sự như xưa được. Thậm chí thầy còn bị canh chừng theo dõi liên tục, và mới đây, ngày 10-12, thầy đã bị công an chặn cửa tại Chùa Giác Hoa, không cho đến giáo xứ Thọ Hòa của linh mục Nguyễn Duy Tân tại Xuân Lộc, Đồng Nai để cầu nguyện cho Nhân quyền.

d- Tin lành

Ngày 27-02, mục sư Nguyễn Trung Tôn, gốc Thanh Hóa, đang khi đi xe vào Quảng Bình cùng một người bạn để tìm mộ hai thân nhân liệt sĩ, đã bị 7-8 thanh niên lạ mặt bắt cóc vào lúc 21g30 tại thị xã Ba Đồn, Quảng Bình. Cả hai bị lôi lên xe, bị lột hết y phục, bị bịt mắt rồi bị đánh liên tục bằng gậy sắt đang khi xe vẫn chạy. Cuối cùng, bọn chúng đưa Mục sư và anh bạn tới một rừng cao su thuộc huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh, đánh một trận thừa sống thiếu chết rồi vất cả hai trong tình trạng thương tích đầy mình, thân thể lõa lồ, tay chân bị trói giữa trời khuya lạnh lẽo, còn tiền bạc, máy móc, giấy tờ thì bị cướp sạch.

Ngày 30-07, Mục sư Nguyễn Trung Tôn – vốn là Chủ tịch Hội Anh em Dân Chủ – đã bị bắt cùng với hai thành viên khác của Hội là ký giả Trương Minh Đức và kỹ sư Phạm Văn Trội cùng với cáo buộc “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền Việt Nam” theo Điều 79 Bộ luật hình sự. Đầu tháng 11, khi bà Nguyễn Thị Lành là vợ của Mục sư đi ngân hàng lãnh tiền do thân hữu gởi giúp đứa con tật nguyền của họ thì bị công an hăm dọa, vu cáo bà nhận tài trợ từ các tổ chức khủng bố.

Ngày 17-08, Ms. Nguyễn Hồng Quang, thủ lãnh Hội thánh Tin lành Mennonite đưa ra một bản tường trình dài cho thấy, từ năm 1994 đến 2017, Giáo hạt Sài Gòn liên tiếp trải qua 7 thời kỳ bị nạn. Nào là hành hung các mục sư, truyền đạo lẫn tín đồ. Nào là cướp bóc phá hoại các giáo sở. Nào là ngăn cản các buổi nhóm họp thờ phượng hay học đạo. Riêng năm 2017, giáo sở 6 tại quận 12 và giáo sở 7 tại quận 2, Sài Gòn, đã bị công an côn đồ tấn công thô bạo.

Ngày 03-10 mục sư Tin lành phái Baptist Thân Văn Trường bị công an cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất không cho xuất cảnh sang Hoa Kỳ du lịch vì lý do “an ninh”. Đây là lần thứ hai Mục sư bị cấm ra nước ngoài. Năm ngoái, ông đã bị cấm sang Campuchia thực hiện một chuyến mục vụ. Ngoài ra, ông còn liên tục bị canh nhà, ngăn chặn các buổi họp nhóm cùng với các tín đồ khác. Mục sư Trường hiện đang sinh hoạt tôn giáo trong một nhóm tự do, không công khai, chuyên làm công việc truyền giáo, nhưng không có đăng ký với nhà nước.

Ngày 24-12, Mục sư Đoàn Văn Diên, thành viên Hội đồng Liên tôn VN, đã bị an ninh tỉnh Đồng Nai bắt. Gia đình có hỏi, nhưng họ không đưa ra bất cứ lý do gì, cũng chẳng cho xem lệnh bắt hay giấy triệu tập gì hết. Họ cũng không cho gia đình gặp mặt hay gởi đồ vào cho ông. Theo lời con cả của Ms Diên thì công an muốn giăng bẫy để bắt con thứ của ông là anh Đoàn Huy Chương, một nhà đấu tranh cho công nhân từng bị ở tù 7 năm và nay đang đi xa gia đình để hoạt động.

e- Công giáo

Ngày 14-02, nhà cầm quyền đã ra tay đàn áp đoàn giáo dân Giáo xứ Song Ngọc, Quỳnh Lưu, Nghệ An, hành trình vào Hà Tĩnh dưới sự hướng dẫn của linh mục Nguyễn Đình Thục, đến tòa án thị xã Kỳ Anh để đòi Formosa bồi thường những thiệt hại đã gây ra cho họ. Ban đầu, nhà cầm quyền cấm các chủ phương tiện vận tải công cộng chở đoàn người khởi kiện. Khi người dân quyết tâm cuốc bộ và đi xe máy được khoảng 20km, lực lượng công an đã dồn dân vào một chỗ rồi xông vào đánh đập, làm bị thương gần 50 giáo dân, cướp đoạt và phá nát các phương tiện ghi hình của họ.

Ngày 30-04, linh mục Đặng Hữu Nam, quản xứ Phú Yên, Nghệ An, là người đã từng dẫn tín đồ biểu tình và khiếu kiện vụ Formosa năm 2016, đã cùng với giáo dân xuống đường tưởng niệm “ngày dân tộc mất đi tự do, ngày người dân mất quyền làm người, ngày đã làm cho đất nước tang thương, lạc hậu”. Nhà cầm quyền Nghệ An đã trả thù vị linh mục qua những bài viết, video clip xuyên tạc và hăm dọa trên báo đài Nghệ An; những truyền đơn biểu ngữ kích động và mạ lỵ khắp huyện Quỳnh Lưu; qua các công văn từ Ủy ban Nhân dân gởi đến lãnh đạo Giáo phận Vinh để kết án và đòi trừng phạt; các cuộc họp của hội Cựu chiến binh, hội Phụ nữ… nhằm đấu tố linh mục Nam (05-05).

Ngày 28-05, nhà cầm quyền huyện Quỳnh Lưu tỉnh Nghệ An đã diễn tập bắn đạn vào người dân ở gần nhà thờ giáo họ Văn Thai, thuộc giáo xứ Song Ngọc của linh mục Nguyễn Đình Thục. Dân phòng thì cầm súng bắn đạn, người dân thì cầm gậy gộc, ống sắt, dùi cui và đá. Nhiều Giáo dân đã bị đám đông này tấn công tới tấp trước sự chứng kiến của công an. Đến tối ngày 30.05, đang khi linh mục Nguyễn Đình Thục đến làm lễ tại giáo họ Văn Thai thì côn đồ đã tấn công giáo dân bằng cách xông vào nhà đập vỡ đồ đạc; ngoài ra chúng còn dự tính chặn đường về của Linh mục Thục để hành hung ông. Tất cả đã xảy ra trước con mắt chứng kiến dửng dưng của nhà cầm quyền và công an.

Ngày 28-06, hơn 200 công an phối hợp với côn đồ đã xông vào khu vực đan viện Thiên An (Hương Thủy, Thừa Thiên-Huế) để phá hủy Thánh giá dựng tại một ngọn đồi và đánh đập các tu sĩ Bọn người đó vừa ra tay hành động, vừa quay video, đưa ngay lên mạng với lời bình luận, vu khống, xuyên tạc các đan sĩ “vi phạm luật pháp và chiếm đoạt đất do nhà nước quản lý”. Các phương tiện truyền thông của nhà cầm quyền tại Huế cũng hợp giọng vu khống trắng trợn các đan sĩ. Đan viện này đã gặp vô vàn khó khăn, sách nhiễu ngay sau biến cố tháng 4-1975, vì “tội” sở hữu một cơ ngơi rộng tới 107 hecta. Mới đây, ngày 23-12, phó chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế đã đưa ra một bức thư vu khống trắng trợn và kết án vô luật đối với linh mục bề trên đan viện là Nguyễn Văn Đức.

Ngày 17-07, một nhóm thanh niên hội Cờ Đỏ đã đến trước cổng Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn bắt loa công suất lớn và đọc một bản văn dài phản đối việc nhà Dòng cứu trợ các thương binh Việt Nam Cộng Hòa, cũng như lăng mạ những cựu Chiến sĩ của miền Nam tự do, giữa khi nhà Dòng đang khám bệnh và ủy lạo cho họ, theo một chương trình tri ân giúp đỡ thường xuyên đối với họ.

Ngày 30-08 và cả tháng sau đó, tại giáo xứ Đông Kiều, hạt Đông Tháp thuộc xã Diễn Mỹ, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An liên tiếp xẩy ra các vụ tấn công, khủng bố tinh thần và vật chất đối với giáo dân và linh mục quản xứ Nguyễn Ngọc Ngữ. Đây là việc làm của những phần tử bất chấp pháp luật thuộc Hội Cờ Đỏ, một tổ chức quần chúng mới thành hình với sự hỗ trợ, bao che của nhà cầm quyền khoảng từ đầu năm, để đi tấn công các cộng đoàn tôn giáo, đặc biệt tại Nghệ An, nơi phong trào chống Formosa rất mạnh mẽ. Hội Cờ đỏ này đã phá hoại bàn thờ, tượng thánh, tài sản giáo dân, còn giăng biểu ngữ đòi trục xuất linh mục quản xứ Đông Kiều.

Ngày 04-09, một nhóm thanh niên nam nữ cũng thuộc hội Cờ Đỏ đã tự tiện xâm nhập nhà xứ Thọ Hòa, thuộc giáo phận Xuân Lộc, ở xã Xuân Thọ, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai, mang theo nhiều cờ đỏ, băng-rôn biểu ngữ, loa công suất lớn, nhất là súng lục và roi điện, để hăm dọa linh mục quản xứ Nguyễn Duy Tân, người từng lên tiếng về đất nước, xã hội, chế độ, cho tự do, dân chủ, nhân quyền. Chúng vừa đi vừa truyền thông trực tiếp lên mạng. May mà giáo dân đã kịp đến tiếp cứu.

Ngày 06-12, linh mục Nguyễn Đình Thục, một nhân chứng của vụ Formosa, đã bị công an chặn lại tại phi trường Tân Sơn Nhất, không cho ông đi tham dự phiên điều trần của Ủy ban Nhân quyền Quốc hội Liên bang Úc ngày 07-12. Trước đó, vào ngày 27-06, linh mục Nguyễn Ngọc Nam Phong thuộc phòng Công lý & Hòa bình tại giáo xứ Thái Hà, Hà Nội, cũng bị cấm xuất cảnh sang Úc tại sân bay Nội Bài vì “lý do bảo vệ an ninh quốc gia”. Lm Phong cũng là người thường xuyên lên tiếng về nhân quyền qua các bài giảng lễ.

Ngày 13-12, tại nhà thờ giáo xứ Đông Kiều, thuộc Giáo phận Vinh, nằm trên địa bàn huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An, nhà cầm quyền và công an địa phương đã đến yêu cầu dẹp bỏ hang đá Giáng sinh vì làm trên “đất đang tranh chấp”, đang khi đó là đất tư nhân đã hiến tặng cho giáo xứ. Tối đến, một số “côn đồ” (công an đội lốt hay thuê mướn) đã đến phá hoại cổng chào, hang đá và hành hung giáo dân (chém tay một thanh niên và bắn vào đầu một thầy giáo).

Sáng ngày 17-12, một số giáo dân giáo xứ Kẻ Gai, thuộc Giáo phận Vinh, nằm trên địa bàn xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An, đến khai mương làm thủy lợi tại một mảnh ruộng đã được dâng cúng cho giáo xứ, để chuẩn bị cho việc xây nhà thờ trong tương lai. Thế nhưng, dưới sự điều khiển của chủ tịch và trưởng công an xã, khoảng 20 thành viên Hội Cờ Đỏ, vai khoác cờ đỏ, đã nhào xuống đánh giáo dân ngay trước sự chứng kiến của của nhà cầm quyền huyện và xã. Tiếp đó, hàng trăm công an và cảnh sát cơ động đã được điều đến để sẵn sàng trấn áp tiếp. Hậu quả là gần 20 giáo dân, đa phần phụ nữ lớn tuổi, bị đánh trọng thương.

Trưa ngày 21-12, hang đá Giáng sinh mà Giáo xứ Phúc Lộc, Giáo phận Vinh (thuộc xã Tân Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An) đã ra công dựng cách hoành tráng từ cả tháng nay trên một khu đất rộng rãi, chờ ngày mừng đại lễ, đã bị kẻ lạ mặt đốt cháy rụi. Trong tình thế này, thì mọi người đều rõ thủ phạm là ai!

Kết luận

Nhà cầm quyền CSVN, trước kinh nghiệm của các nước CS Đông Âu thập niên 80-90 của thế kỷ trước, ngày càng cảnh giác đối với các cộng đồng tôn giáo tại Việt Nam, nhất là các cộng đồng đông đảo, có tinh thần, có tổ chức, có kỷ luật, có hàng lãnh đạo được đào tạo kỹ và có hàng tín đồ đầy tinh thần hy sinh và vâng phục. Ngoài ra, đó còn là những tổ chức xã hội dân sự mà nhà cầm quyền khó lòng kiểm soát trọn, xâm nhập sâu để lũng đoạn (ngoại trừ các giáo hội quốc doanh và các tổ chức tôn giáo quốc doanh do họ thành lập).

Thành ra ngoài những hành vi bách hại đủ kiểu như nói trên, nhà cầm quyền ngày càng tìm cách o bế và dọa nạt đối với hàng ngũ lãnh đạo Tôn giáo “chỉ lo việc tu hành”. Cộng sản khai thác những tham vọng hay những yếu hèn của họ, lợi dụng mong muốn an thân và ước vọng thành công của họ, gây dị ứng nơi họ đối với chuyện chính trị và chuyện nhân quyền, thậm chí biến một số trong họ thành cộng tác viên tích cực cho chế độ. Đổi lại là cho họ được thoải mái tổ chức lễ hội, xây dựng cơ sở, đi ra ngoại quốc, có khi còn hỗ trợ họ chiếm đoạt cơ sở của Giáo hội chính truyền. Hạng này ít có uy tín trước tín đồ và thường dân vốn là những người thấm thía sự tàn bạo của chế độ hơn các chức sắc.

Dù sao, các tôn giáo chính là niềm hy vọng lớn lao cho toàn dân lúc này. Vấn để là hàng lãnh đạo các giáo hội biết phát huy sức mạnh của niềm tin và vận dụng được sức mạnh của quần chúng tín đồ, một sức mạnh vũ bão nhưng không gây sự tàn phá, quyết liệt nhưng bất bạo động. Cụ thể là tổ chức những cuộc xuống đường liên tục, đông đảo, rộng khắp để áp lực nhà cầm quyền phải giải quyết mọi vấn đề xã hội, phải thỏa mãn mọi đòi hỏi nhân quyền.

Huế ngày 05-01-2018

Linh mục Phê-rô Phan Văn Lợi