Vaccine COVID-19 cho con nít

Nguyễn Hồng Vũ

21-9-2021

Hôm nay, Pfizer/BioNTech, hãng sản xuất vaccine COVID-19, công bố kết quả từ thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 2/3 lần đầu tiên trên trẻ em từ 5 đến 11 tuổi, cho thấy kết quả an toàn và đáp ứng miễn dịch tốt với lượng kháng thể trung hòa cao ngang ngữa với người lớn.

Họ đã sử dụng liều vaccine thấp hơn “1 phần 3” (1/3) so với người lớn (chỉ dùng 10 microgram, thay vì dùng 30 microgram cho mỗi liều), thời gian giữa 2 liều được giữ nguyên là 21 ngày. Kết quả thử nghiệm cung cấp các dữ liệu khá vững chắc để họ xin FDA cấp phép sử dụng khẩn cấp vaccine này cho trẻ em từ 5 đến 11 tuổi trong bối cảnh lo ngại số lượng trẻ bị nhiễm COVID-19 ngày một gia tăng kể từ khi nước Mỹ mở cửa trở lại và học sinh trở lại trường học.

Hiện nay, ở Mỹ có 3 loại vaccine COVID-19 được cho phép sử dụng trong cộng đồng là Pfizer/BioNTech, Moderna và Johnson& Johnson. Tuy nhiên chỉ có vaccine của Pfizer/BioNTech đang được cho phép sử dụng cho người từ 12 tuổi trở lên (liều và khoảng cách các liều là giống nhau) vì hiện chỉ có công ty này có các nghiên cứu lâm sàng trên nhóm người trẻ và có kết quả rõ ràng về độ an toàn và hiệu quả.

Chắc hẳn là có nhiều bạn sẽ thắc mắc rằng việc sử dụng vaccine trên trẻ tại sao phải cân nhắc kỹ lưỡng đến như vậy? Tại sao phải thực hiện riêng các thí nghiệm lâm sàng?

Câu trả lời đơn giản là vì “trẻ em khác người lớn khá nhiều”! Không những khác về tầm vóc, cân nặng, hình dáng bên ngoài mà quan trọng hơn là các đặc điểm sinh học bên trong của trẻ vẫn “còn đang phát triển” và không ai trong chúng ta muốn sự phát triển này bị ảnh hưởng xấu.

Có một câu nói thường được nhắc đến khi các nghiên cứu khoa học được áp dụng lên trẻ em đó là “Children are not small adults”, có thể hiểu đơn giản là “Trẻ em không phải là người lớn thu nhỏ”, để nhắc nhở rằng chúng ta cần nên hết sức cẩn trọng. Do vậy nhóm trẻ em, cũng như các nhóm “nhạy cảm” khác như phụ nữ mang thai, bà mẹ cho con bú, người già, người có bệnh nền nguy hiểm, v.v… thường không được tham gia thử nghiệm lâm sàng một loại thuốc hoặc vaccine mới ra.

Trong những thử nghiệm lâm sàng đầu tiên đối với các thuốc/vaccine mới nhằm kiểm tra tính an toàn, chuẩn liều tối ưu và đo độ hiệu quả thường chỉ có những người trưởng thành, khỏe mạnh trong độ tuổi từ 18 tuổi trở lên và dưới 60, không có bệnh nền đáng kể. Chỉ sau khi có những kết quả “an toàn” trên nhóm người khỏe mạnh rồi thì những nhóm khác như kể trên mới bắt đầu được “thử nghiệm”. Đây là lý do chúng ta thấy các nghiên cứu trên trẻ gần đây mới bắt được bắt đầu và thực hiện từ trẻ có tuổi lớn hơn đến trẻ nhỏ hơn.

Đối với bệnh COVID-19, chúng ta còn được biết là hầu hết trẻ em khi mắc sẽ bị bệnh nhẹ, khỏi nhanh và phần lớn không có triệu chứng, chỉ một tỉ lệ rất rất nhỏ bị trở nặng hoặc tử vong. Đây là một hiện tượng đang được các nhà khoa học nghiên cứu và làm rõ với các kết quả khá thú vị. Do vậy, trong trường hợp vaccine vẫn chưa đầy đủ cho những nhóm người có nguy cơ cao trở nặng khi mắc COVID-19 như nhóm người lớn tuổi, có bệnh nền nguy hiểm, v.v… thì việc trì hoãn chích vaccine cho nhóm trẻ em vẫn nên thực hiện và không cần phải vội vã.

Nói chung, do đặc tính sinh học của trẻ em có nhiều điểm khác với người lớn nên việc sử dụng vaccine trên chúng nên được “cẩn trọng”, chỉ nên sử dụng các vaccine đã có nghiên cứu cụ thể và sử dụng đúng liều lượng phù hợp cho từng lứa tuổi.

Nên nhớ là “Trẻ em không phải là người lớn thu nhỏ” nhe bà con.

Bảo trọng nhe bà con,