Thục Quyên
7-10-2024
Như mọi người đã biết, Luật sư môi trường Đặng Đình Bách cùng hai tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư và Bùi Văn Thuận, bắt đầu tuyệt thực từ ngày 28-9-2024, tại phân trại 1, trại giam số 6 Nghệ An.
Ngày 3-10-2024, bà Trần Phương Thảo, vợ của LS Bách đi thăm chồng, trao đổi tin tức với ông Bách và kể lại như sau:
Cuộc nói chuyện bắt đầu với sự hiện diện của năm cán bộ có mang bảng tên và một nữ cán bộ không mang.
Về sức khỏe: LS Bách cho biết, ông và hai tù nhân kể trên đã tuyệt thực từ 28-9, đến ngày gặp bà Thảo là ngày thứ 6, sức khỏa ba người vẫn ổn (vì cả ba đã có kinh nghiệm trước đó). Sức khỏe tinh thần rất ổn, vững vàng, lần này làm kiên quyết nên đã chuẩn bị tinh thần để tuyệt thực trong thời gian dài.
Ông Bách kể, ông đã từng tuyệt thực 24 ngày khi bị tạm giam ở Hỏa Lò, lúc đó hoàn toàn không thể trao đổi tin tức với bên ngoài mà vẫn vững vàng nên gia đình đừng lo. Lần này ông tin là mọi người đủ sức khỏe để kiên trì đi tiếp.
Khi LS Bách nói, ông Trịnh Bá Tư nhắn với gia đình vào thăm ngày 16-10, đừng mang đồ ăn; còn đồ bưu điện gửi thì mọi người từ chối hết rồi. Cán bộ Hiển nhắc và cảnh cáo ông Bách không được nhắc đến người tù khác.
Trao đổi tin tức
Bà Thảo báo tin cho chồng bà biết rằng ông Trần Huỳnh Duy Thức và gia đình của hai tù nhân lương tâm nói trên đã đăng tin trên Facebook từ tối 27-9, sáng ngày 28-9, và trả lời phỏng vấn các báo đài tiếng Việt ở ngoài nước, kêu gọi mọi người đồng hành và ủng hộ.
LS Bách cho biết, ông và hai người bạn đã ghi vào “biên bản từ chối khẩu phần ăn” trong 3 ngày 28; 29 và 30 tháng 9, mỗi ngày 2 biên bản. Đến những ngày sau, Trại yêu cầu ghi thì ông viết thêm như sau (đọc theo trí nhớ):
– Tôi vô tội!
– Tôi tham gia tuyệt thực tập thể từ ngày 28-9-2024, kêu gọi Nhà nước phóng thích tù nhân chính trị và các nhà hoạt động xã hội đang bị cầm tù để mở đường cho đất nước dân chủ hóa, nhằm xây dựng nhà nước pháp quyền, thượng tôn pháp luật, bảo vệ quyền con người một cách thực chất cho từng người dân. Chỉ có như vậy thì đất nước mới bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc được. Yêu cầu đảng Cộng sản Việt Nam từ bỏ sự lãnh đạo độc tôn đối với đất nước và xã hội.
– Đồng thời, chúng tôi yêu cầu chấm dứt tình trạng giam giữ hà khắc, vô nhân tính tại Tổ A, phân trại 1, Trại giam số 6 mà lãnh đạo trực tiếp là Phó Giám thị Thái Văn Thủy và Trưởng phân trại 1 Nguyễn Văn Du. Yêu cầu chấm dứt ngay lập tức việc giam nhốt chuồng cọp và xâm hại sức khỏe, nhân phẩm của tù chính trị.
Theo LS Bách, yêu cầu thứ 2 cần thiết phải làm gấp, mạnh và kiên quyết, để yêu cầu Trại thay đổi điều kiện giam giữ hiện tại vô cùng bức bối, khổ sở, hà khắc. Cần làm gấp không phải cho những người tuyệt thực mà ở tổ A còn những người khác đã 70-80 tuổi, phải sống trong những điều kiện này, họ đang bị hủy hại nghiêm trọng về cả sức khỏe, lẫn tinh thần.
Thời gian tuyệt thực
LS Bách nghĩ rằng ba người chỉ dừng tuyệt thực khi Trại có phản hồi, đáp ứng các yêu cầu cải thiện, thí dụ như:
– Cung cấp nước sôi 3 lần/ ngày như trước đây. Hiện tại phải đổi mì tôm để lấy nước sôi theo kiểu “không chính thức”. Mỗi người chỉ được phát 1 lít nước sôi/ ngày vào buổi sáng, trong khi các buổi trưa và tối, mọi người cũng có nhu cầu dùng nước sôi.
– Cho anh em tổ A được ra sân chung của tổ để giao lưu, sinh hoạt chung vào thứ bảy, Chủ Nhật như trước đây.
– Phá bỏ chế độ giam nhốt chuồng cọp, trở lại như trước đây. Trước được mở cửa buồng từ 5:30 sáng, mọi người có thể ra sân riêng tập thể dục, yoga ngoài trời; nhưng hiện tại LS Bách phải tập yoga trong buồng. Đến 5:30 chiều đã đóng cửa, bắt vào chuồng cọp, quần áo phơi chưa kịp khô đã phải cất vào.
– Các đường dây điện, ổ điện phải được bảo dưỡng để bảo đảm an toàn điện cho tù nhân. Buồng ông Bách có ổ cắm và công tắc điện ở bên ngoài, khi tắt điện phải thò tay ra ngoài để mò, mắt không nhìn thấy được. Yêu cầu cho công tắc điện vào trong buồng như trước đây.
– Phải cho gia đình gửi đèn bàn để có thể đọc sách, viết thư vì phòng giam quá tối.
– Tù nhân phải được phép cho, tặng, trao đổi sách với nhau và với gia đình, như trước đây vẫn được.
– Phải thông báo về thời gian kiểm duyệt thư, sách rõ ràng. Trước giờ Trại giam thực hiện rất tùy tiện, lúc thì 3 tuần, có khi đến 2 tháng chưa kiểm duyệt xong nội dung sách vở, thư từ gia đình gửi cho LS Bách và thư của ông gửi về nhà, khiến gia đình và tù nhân luôn bị động, mong ngóng tin; có tháng không nhận được thư, có khi nhận bốn lá thư của hai tháng dồn lại. Có khi bị kiểm duyệt, trả lại một cách tùy tiện.
– Máy điện thoại ở phòng thăm gặp luôn bị ngắt, gián đoạn ít nhất 3-4 lần trong mỗi buổi thăm gặp, gây phiền hà, mất thời gian chờ đợi và ảnh hưởng đến quyền lợi của tù nhân và gia đình. Thời gian ngồi chờ sửa máy, kết nối lại không được tính bù thêm để bảo đảm thời gian nói chuyện 60’. Yêu cầu được sửa chữa và khắc phục ngay.
– LS Bách xác nhận, hiện tại Trại chưa phát thuốc chữa lao tiềm ẩn cho ông Trịnh Bá Tư.
Xây dựng một cơ chế đối thoại
Về phần LS Bách, ông nhấn mạnh muốn xây dựng cơ chế đối thoại trực tiếp với cán bộ trên tinh thần hiểu biết, tôn trọng lẫn nhau, xóa bỏ những hiểu lầm, không tin tưởng như từ trước đến nay, nhằm yêu cầu giải quyết triệt để các vấn đề, bảo đảm điều kiện giam giữ đúng luật, đáp ứng những điều kiện sống cơ bản cho tù chính trị.
Bà Thảo xin thay mặt chồng gửi lời cám ơn đến mọi người đã và đang quan tâm, cũng như ủng hộ cuộc tuyệt thực dài hạn của LS Đặng Đình Bách, Bùi Văn Thuận và Trịnh Bá Tư.
Trước sự quan tâm và lo lắng của bạn bè, đồng nghiệp của LS Bách, cũng như những tổ chức quốc tế, bà Thảo mong những đòi hỏi chính đáng của các ông được tôn trọng và đáp ứng nhanh chóng bởi nhà nước Việt Nam, vì đó là những điều tối thiểu để chứng minh với thế giới là Việt Nam thành thật và có khả năng văn minh hóa, “hướng tới kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.
Ghi theo lời kể của bà Trần Phương Thảo, vợ của LS Đặng Đình Bách, đi thăm chồng ngày 3-10-2024.
