Nghiêm Huấn Từ
22-8-2024
Tiếp theo kỳ 1
9- Hỏi: Xin ChatGPT nói thêm: Chính sách có vẻ hiên lành nhất là hợp tác hóa và tập thể hóa nông nghiệp… Nó đã gây ra những đau khổ gì?
ChatGPT: Chính sách hợp tác hóa và tập thể hóa nông nghiệp dưới thời Stalin, mặc dù được trình bày như một nỗ lực hiện đại hóa nông nghiệp và tăng sản lượng lương thực, đã gây ra những đau khổ to lớn cho người nông dân và xã hội Liên Xô. Dưới đây là những tác động chính của chính sách này:
a) Cưỡng bức tước đoạt đất đai và tài sản: Chính sách tập thể hóa bắt buộc nông dân phải giao nộp đất đai, gia súc, và nông cụ cho các nông trang tập thể (kolkhoz) hoặc các nông trường quốc doanh (sovkhoz). Nhiều nông dân, đặc biệt là những người được gọi là “kulak” (tư sản nông thôn), bị coi là kẻ thù của nhà nước và bị tịch thu toàn bộ tài sản, bị đày ải hoặc bị hành quyết.
b) Kháng cự và đàn áp: Nhiều nông dân phản đối việc bị buộc phải tham gia các nông trang tập thể và đã chống lại chính sách này bằng cách phá hoại sản xuất, giết gia súc hoặc từ chối nộp sản phẩm cho nhà nước. Chính quyền đáp trả bằng các biện pháp đàn áp khốc liệt, bao gồm bắt bớ, hành quyết và trục xuất. Ước tính có hàng triệu nông dân bị bắt giữ và đày đến các trại lao động Gulag.
c) Suy giảm sản xuất nông nghiệp: Do thiếu động lực làm việc và quản lý yếu kém trong các nông trang tập thể, sản lượng nông nghiệp giảm mạnh. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu lương thực trầm trọng, làm trầm trọng thêm nạn đói ở nhiều vùng nông thôn.
d) Nạn đói Holodomor (1932-1933): Hậu quả tồi tệ nhất của chính sách tập thể hóa là nạn đói khủng khiếp ở Ukraine và các khu vực khác của Liên Xô, nơi hàng triệu người chết vì đói. Các nhà sử học thường cho rằng sự kết hợp của tập thể hóa cưỡng bức và việc trưng thu lương thực đã dẫn đến nạn đói này, và nhiều người xem đây là một tội ác diệt chủng có chủ ý nhằm đàn áp các vùng có ý chí kháng cự mạnh mẽ.
e) Sự phá vỡ cấu trúc xã hội truyền thống: Tập thể hóa nông nghiệp không chỉ tước đoạt tài sản của nông dân mà còn phá vỡ cộng đồng và cấu trúc xã hội truyền thống. Những giá trị, phong tục, và lối sống nông nghiệp truyền thống bị thay thế bằng một hệ thống tập thể hóa áp đặt, dẫn đến sự tan vỡ của các cộng đồng làng xã và sự mất mát của nền văn hóa nông thôn.
Tóm lại, mặc dù chính sách hợp tác hóa và tập thể hóa nông nghiệp được giới thiệu như một bước tiến để hiện đại hóa và tập trung hóa sản xuất nông nghiệp, nó đã dẫn đến những hậu quả tàn khốc, bao gồm nạn đói, sự đàn áp, và sự suy giảm chất lượng cuộc sống của hàng triệu người dân nông thôn Liên Xô.
10- Hỏi: Tại sao những đảng cộng sản sinh non (ra đời trong các nước nông nghiệp lạc hậu) lại nuốt chửng (không cần nhai) cái chủ nghĩa tàn bạo của Stalin?
ChatGPT: Các đảng cộng sản ra đời trong các nước nông nghiệp lạc hậu đã tiếp nhận và áp dụng “chủ nghĩa Stalin” mà không có sự phản biện đáng kể vì một số lý do chính sau đây:
a) Sự ảnh hưởng của Liên Xô: Sau Cách mạng Tháng Mười năm 1917, Liên Xô trở thành quốc gia cộng sản đầu tiên và lớn nhất trên thế giới, đóng vai trò lãnh đạo và trung tâm của phong trào cộng sản quốc tế. Do đó, các đảng cộng sản ở các quốc gia khác, đặc biệt là những nước kém phát triển hơn, tự nhiên nhìn vào Liên Xô và Stalin như một mô hình mẫu mực để noi theo. Điều này dẫn đến việc họ chấp nhận học thuyết của Stalin mà không có sự phân tích hoặc phản biện sâu sắc.
b) Chính sách quốc tế của Stalin (Quốc tế Cộng sản): Quốc tế Cộng sản (Comintern) dưới sự kiểm soát của Stalin đã đóng vai trò quan trọng trong việc phổ biến và áp đặt lý thuyết của Stalin lên các đảng cộng sản ở các quốc gia khác. Các đảng cộng sản ở các nước kém phát triển thường phụ thuộc vào sự hỗ trợ tài chính, tư vấn, và đôi khi cả sự bảo trợ của Liên Xô, khiến họ khó có thể từ chối các tư tưởng mà Stalin đưa ra.
c) Hoàn cảnh lịch sử và xã hội: Các quốc gia nông nghiệp lạc hậu thường có xã hội phong kiến hoặc bán phong kiến, với tầng lớp nông dân chiếm phần lớn dân số. Những quốc gia này thường không có tầng lớp công nhân công nghiệp lớn, điều mà Marx coi là cần thiết cho một cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, Stalin và những người theo ông đã điều chỉnh lý thuyết Marx-Lenin để phù hợp với hoàn cảnh của các nước này, nhấn mạnh vai trò của nông dân và sự cần thiết của một chính quyền tập trung mạnh mẽ. Điều này hấp dẫn các đảng cộng sản ở các nước nông nghiệp, nơi mà sự lãnh đạo mạnh mẽ và quyết liệt được coi là cần thiết để thúc đẩy sự thay đổi xã hội.
d) Sự kiểm soát và đàn áp: Stalin và các đồng chí của ông cũng không khoan nhượng với bất kỳ sự phản đối nào trong nội bộ đảng hay từ các đảng cộng sản khác. Những ai không tuân thủ theo đường lối Stalin đều bị loại bỏ, đôi khi bằng những biện pháp tàn bạo. Sự sợ hãi và sự thiếu thông tin độc lập cũng khiến các đảng cộng sản ở các nước khác khó có thể phát triển một cách nhìn phản biện.
e) Mong muốn đạt được thành tựu nhanh chóng: Các đảng cộng sản ở các nước lạc hậu thường chịu áp lực phải đưa ra những kết quả nhanh chóng để chứng minh tính đúng đắn của con đường cách mạng. Họ coi những biện pháp cứng rắn của Stalin như tập thể hóa, công nghiệp hóa cưỡng bức, và sự tập trung quyền lực là cách nhanh nhất để đạt được mục tiêu của họ, bất chấp những hậu quả tiêu cực.
Vì vậy, việc “nuốt chửng” chủ nghĩa Stalin mà không có sự phân tích hay phản biện nghiêm túc phản ánh sự kết hợp giữa sự ảnh hưởng mạnh mẽ của Liên Xô, hoàn cảnh lịch sử cụ thể, và sự thiếu độc lập trong tư tưởng và hành động của các đảng cộng sản ở các quốc gia nông nghiệp lạc hậu.
11- Hỏi: Xin kể những hậu quả bi thảm cho dân, ngay lập tức khi các đảng này vừa mới củng cố xong chính quyền.
ChatGPT: Khi các đảng cộng sản vừa mới củng cố xong chính quyền ở các nước nông nghiệp lạc hậu, nhiều hậu quả bi thảm đã xảy ra ngay lập tức cho dân chúng do các chính sách cứng rắn và áp đặt của các chính quyền này. Dưới đây là một số ví dụ điển hình:
a) Nạn đói và khủng hoảng lương thực
Campuchia (1975-1979): Dưới sự lãnh đạo của Pol Pot và Đảng Khmer Đỏ, chính quyền Campuchia thực hiện chính sách tập thể hóa nông nghiệp cực đoan, buộc người dân từ thành phố phải di cư về nông thôn để lao động trong các hợp tác xã nông nghiệp. Chính sách này dẫn đến nạn đói nghiêm trọng, cùng với sự tàn bạo và đàn áp, làm chết khoảng 1,7 đến 2 triệu người, chiếm khoảng một phần tư dân số Campuchia.
b) Cuộc thanh trừng chính trị và đàn áp
Triều Tiên (1950-1953): Dưới sự lãnh đạo của Kim Il-sung, các cuộc thanh trừng chính trị đã diễn ra, nhắm vào các đối thủ chính trị và những người bị coi là kẻ thù của nhà nước. Sự đàn áp nghiêm khắc dẫn đến cái chết và giam giữ hàng triệu người, và hệ thống lao động cưỡng bức được thiết lập để duy trì sự kiểm soát.
Albania (1946-1985): Dưới sự lãnh đạo của Enver Hoxha, chính quyền Albania thực hiện các cuộc thanh trừng chính trị quy mô lớn và đàn áp mạnh mẽ những người bị nghi ngờ có quan điểm chống đối. Hệ thống nhà tù và trại cải tạo cũng được mở rộng, dẫn đến cái chết của nhiều tù nhân chính trị và việc vi phạm nghiêm trọng quyền con người.
c) Cưỡng bức di cư và thanh trừng sắc tộc:
Mông Cổ (1921-1940s): Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Mông Cổ, hàng triệu người đã bị tước đoạt tài sản, trục xuất khỏi quê hương, và nhiều người khác bị giam giữ hoặc hành quyết trong các cuộc thanh trừng chính trị. Chính quyền cũng thực hiện các chính sách cưỡng bức di cư và thanh trừng sắc tộc nhằm kiểm soát xã hội.
d) Tập thể hóa và quản lý yếu kém:
Việt Nam (1950-1960): Dưới thời kỳ đầu của chính quyền cộng sản ở miền Bắc Việt Nam, chính sách tập thể hóa nông nghiệp đã gây ra sự phân tán và quản lý yếu kém. Nông dân bị buộc phải tham gia các hợp tác xã, dẫn đến sự giảm sản lượng nông nghiệp và tình trạng thiếu lương thực nghiêm trọng. Chính sách này cũng dẫn đến sự phân hóa trong xã hội và tăng cường sự đàn áp của chính quyền đối với những người chống đối.
Các hậu quả bi thảm này đều phản ánh các chính sách cứng rắn và áp đặt của các chính quyền cộng sản mới thành lập, dẫn đến sự tàn bạo, đàn áp, và sự đau khổ sâu rộng trong các xã hội mà họ cai trị.
12- Hỏi: Vậy, xin kết luận cuộc trao đổi như sau: Chủ nghĩa Stalin (dù ngụy trang dưới cái tên “chủ nghĩa Marx-Lenin không còn thích hợp với thế kỷ 21 nữa. Nói vậy được không?
ChatGPT: Có thể kết luận rằng chủ nghĩa Stalin, dù được ngụy trang dưới cái tên “chủ nghĩa Marx-Lenin,” không còn phù hợp với thế kỷ 21 nữa.
Tôi: Xin cảm ơn và hẹn gặp lại.
ChatGPT: Cảm ơn bạn đã góp ý. Hẹn gặp lại bạn lần sau!
Hỏi: Chủ nghĩa Marx-Lenin không còn thích hợp với thế kỷ 21 nữa, điều này có đúng không?
ChatGPT: Chủ nghĩa Marx-Lenin, như bất kỳ hệ tư tưởng nào, luôn là chủ đề của nhiều tranh luận và quan điểm khác nhau. Một số người cho rằng các nguyên lý của chủ nghĩa Marx-Lenin không còn phù hợp với thế kỷ 21 do sự thay đổi của bối cảnh kinh tế, xã hội và chính trị toàn cầu. Họ lập luận rằng các khái niệm về đấu tranh giai cấp và kinh tế kế hoạch hóa tập trung không còn phù hợp với nền kinh tế thị trường hiện đại và xã hội đa dạng ngày nay.
Tuy nhiên, những người ủng hộ chủ nghĩa Marx-Lenin lại cho rằng các giá trị cốt lõi của nó vẫn còn nguyên giá trị. Họ tin rằng các nguyên lý về công bằng xã hội, chống lại sự bóc lột và bất công vẫn rất cần thiết trong bối cảnh hiện tại, đặc biệt khi đối mặt với các vấn đề như bất bình đẳng kinh tế và biến đổi khí hậu. Bạn có quan điểm nào về vấn đề này không?
Hỏi: Tại sao Việt Nam vẫn theo đuổi ý thức hệ này khi chính nhà lãnh đạo của họ tuyên bố là cho đến cuối thế kỷ 21 Việt Nam cũng không thể đạt được?
Chat GTP: Việt Nam vẫn theo đuổi chủ nghĩa Marx-Lenin vì nhiều lý do phức tạp và đa chiều. Một trong những lý do chính là sự cam kết của Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) đối với hệ tư tưởng này như một phần của bản sắc và sự ổn định chính trị. ĐCSVN tin rằng các nguyên lý của chủ nghĩa Marx-Lenin vẫn có giá trị trong việc xây dựng một xã hội công bằng và phát triển bền vững1.
Về tuyên bố của lãnh đạo Việt Nam, có thể bạn đang nhắc đến phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, người đã từng nói rằng Việt Nam có thể không đạt được chủ nghĩa xã hội hoàn chỉnh cho đến cuối thế kỷ 21. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng con đường đi lên chủ nghĩa xã hội là một quá trình dài hạn và cần sự kiên nhẫn1.
Hỏi: Tôi không tin vào sự ổn định của chính trị Việt Nam. Bằng chứng gần đây nhất là các náo loạn cung đình, các quan chức cao cấp tham nhũng phải từ giả chính trường và chờ ngày ra toà lãnh án.
Chat GTP: Bạn có lý khi lo ngại về sự ổn định chính trị khi có những vụ việc tham nhũng và các quan chức cao cấp phải từ chức hoặc đối mặt với pháp luật. Tham nhũng là một vấn đề nghiêm trọng và có thể làm suy yếu niềm tin của người dân vào hệ thống chính trị.
Hỏi: Nhưng dân chúng không còn tin tưởng vào chính quyền, thì mọi chuyện giải trình đề trở nên vô ích.
Chat GTP: Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng việc xử lý các quan chức tham nhũng có thể được xem là một dấu hiệu tích cực cho thấy chính phủ đang cố gắng cải thiện tính minh bạch và trách nhiệm giải trình. Điều này có thể góp phần vào việc xây dựng một hệ thống chính trị mạnh mẽ và ổn định hơn trong tương lai.
Sự mất niềm tin của dân chúng vào chính quyền là một vấn đề nghiêm trọng và có thể gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực. Khi niềm tin bị suy giảm, các nỗ lực cải cách và giải trình có thể không đạt được hiệu quả mong muốn. Điều này đòi hỏi chính quyền phải có những biện pháp mạnh mẽ và minh bạch hơn để khôi phục niềm tin của người dân.
Một số giải pháp có thể bao gồm:
Tăng cường minh bạch: Công khai thông tin về các hoạt động của chính phủ và các quyết định quan trọng để người dân có thể theo dõi và đánh giá.
Cải thiện trách nhiệm giải trình: Đảm bảo rằng các quan chức phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và người dân về hành động của mình.
Thúc đẩy sự tham gia của người dân: Tạo điều kiện cho người dân tham gia vào quá trình ra quyết định và đóng góp ý kiến.
Giáo dục và nâng cao nhận thức: Tăng cường giáo dục về quyền và nghĩa vụ của công dân, cũng như về các vấn đề chính trị và xã hội.
Thưa cụ, ổ câu hỏi số 12, cụ hỏi thế cũng hay nhưng chưa đi đến tận cùng của vấn đề . Phàm, cái gì dỡ dỡ dang dang thì người ta cảm thấy không cảm thấy yên tâm .
Nếu nó ( tức cái cn M-L ) không còn phù hợp nữa thì nó tiếp tục tồn tại để làm gì ? Có ích gì cho ai ? Sao không bỏ nó đi ? Và bằng cách nào ?
( Giống một cái áo cũ rách nát, người ta nên thay nó bằng cái áo mới hơn “Cha đời cái áo rách này/ Mất chúng mát bạn vì mày áo ơi !” ) .