Đào núi và lấp biển

Dương Quốc Chính

6-11-2023

Cái vụ hòn non bộ ở Cẩm Phả mình ngửi thấy mùi đánh nhau! Hễ cứ vụ nào mà tạo sóng dư luận quá mức cần thiết, là chắc hẳn có bàn tay lông lá của người mà ai cũng biết là ai đó! Cứ Google “lấp biển Cẩm Phả” là ra một đống báo đánh đồng loạt. Vụ này anh em quan lại Quảng Ninh lành ít dữ nhiều, chứ không phải đánh thằng doanh nghiệp đầu tư đâu. Nhưng dư luận chĩa vào nó cho nó lành.

Về nguyên tắc, doanh nghiệp họ xin được đầu tư, đấu giá này kia… là hoàn toàn đúng luật. Quy hoạch và dự án đầu tư do tỉnh phê duyệt, trong dự án (báo cáo nghiên cứu khả thi) luôn có phần đánh giá tác động môi trường, cũng phải được phê duyệt rồi mới được thi công (dù cái này hầu như là làm màu).

Đa số anh em share tút có câu “Sửng sốt, kinh hoàng, dã man…”, mình đọc cười lăn, vì câu đó nó đầy cảm xúc giả tạo để dẫn dắt dư luận! Bởi vì việc Quảng Ninh dời núi và lấp biển nó diễn ra hơn chục năm rồi, bắt đầu từ việc lấp biển làm đường ra đảo Tuần Châu, rồi cái đảo đó nở mãi ra. Toàn bộ khu vực âu tàu du lịch bên đó là lấp biển đó chứ. Mình nhớ hơn chục năm trước còn đứng đó nghe anh Tuyển vung tay chỉ đám sú vẹt bùn lầy “Chỗ này anh sẽ xây cảng du lịch, chỗ kia anh xây khách sạn…”. Giờ vẫn còn đang lấp tiếp!

Rồi toàn bộ khu BIM, Marina, Hùng Thắng, cả khu SUN World, rồi đám nhà mình mới đăng video, cả nguyên khu bãi tắm ở Bãi Cháy là lấn biển cả đó. Cái đảo của Vinpearl cũng là nhân tạo để xây khách sạn.

Toàn bộ khu đường bao biển bên Hòn Gai, khu vực bảo tàng Quảng Ninh, có một mớ non bộ mới, cũng là lấp biển mà thành. Người ta còn mới nối dài cái đường bao biển đó tới Cẩm Phả để ra thêm hơn 10.000ha, đại khái của Hạ Long hơn 6.000ha, của Cẩm Phả hơn 5.000ha đất lấn biển. Và cái khu lên báo kia ngay cạnh con đường đó chứ gì đâu.

Nhìn cái ảnh là thấy nó phải xây được dăm tháng đến cả năm rồi, lù lù giữa thanh thiên bạch nhật, nhưng giờ mới lên báo?! Lẽ thường, việc ngăn chặn mấy cái này phải từ bước phê duyệt quy hoạch, xin ý kiến cộng đồng (bắt buộc có). Chứng tỏ vụ này dân địa phương cũng chả quan tâm đâu. Vì dân Quảng Ninh thấy cảnh lấp biển này nó quá quen mắt, khéo càng mừng, vì tỉnh nhà thay da đổi thịt, giàu lên nhanh chóng vì bất động sản!

Tóm lại, mình xưa nay vẫn không ủng hộ việc lấp biển bừa bãi, vì làm ảnh hưởng đến cảnh quan di sản, mấy năm trước mình đã viết bài trên Tạp chí Kiến trúc Việt Nam để cảnh báo việc này. Cảnh báo cả về môi trường lẫn cảnh quan bị biến dạng cũng như bất động sản bong bóng. Vụ này thì quan điểm của mình vẫn vậy thôi. Có điều là việc lấp biển ở đây là nơi xa tít, vùng đệm thôi. Còn những cái lù lù ngay Bãi Cháy và Hòn Gai thì chả mấy người bức xúc, kêu than, chứng tỏ đồng lõa hoặc bức xúc theo đám đông, bị dẫn dắt!

Công bằng mà nói thì việc phát triển đô thị cũng khó tránh làm ảnh hưởng môi trường và cảnh quan thiên nhiên bị thay thế bằng cảnh quan nhân tạo. Đánh giá thiệt hơn cũng không phải đơn giản đâu. Ở Quảng Ninh còn cái đại đô thị của VIN chưa triển khai nữa cơ, cái đó mới siêu to khổng lồ.

Vụ này được thổi lên một cách không ngẫu nhiên như vậy, hôm qua thấy sóng ầm ầm trên báo và Facebook, chứng tỏ là có một kế hoạch truyền thông. Có lẽ đích ngắm là chính quyền Quảng Ninh hiện tại và quá khứ, rồi có thể liên quan đến bác nào đó ở trên cao, có trách nhiệm trong việc “đào núi và lấp biển, quyết chí ắt thành công”!