Nâng cấp Việt – Mỹ lên “đối tác chiến lược” không chỉ là câu chuyện của ngoại giao

RFA

Trần Hiếu Chân

30-8-2023

Việc nâng cấp “đối tác chiến lược” hay “đối tác chiến lược toàn diện” không chỉ đơn thuần là câu chuyện của ngoại giao. Thực chất đó cũng là câu chuyện của nội trị. Trên nền hội nhập với các đối tác là những quốc gia dân chủ, đất nước nương theo các quy luật thị trường, nhà nước pháp quyền, tôn trọng các thang giá trị phổ quát. Các thế hệ, trước hết là thế hệ trẻ, trí thức trẻ sẽ được hưởng lợi từ những xu hướng tiến bộ của thế giới.

Còn hơn tuần lễ nữa mọi chuyện sẽ sáng tỏ về “đẳng cấp” của các mối bang giao giữa Hoa Kỳ với Việt Nam. Đó sẽ là mối quan hệ “đối tác chiến lược toàn diện” (CSP) hay chỉ là “đối tác chiến lược” (SP)?

Trong vòng 13 ngày, Tổng thống Joe Biden đã chủ động nhắc dến chuyến thăm Hà Nội của ông đến ba bốn lần (1). Ông nhắc lại cuộc điện thoại với lãnh đạo cao nhất của Việt Nam, được hiểu là Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, tuy không nêu rõ danh tính. Ông Biden cũng nhấn mạnh phía Việt Nam “tha thiết” muốn được gặp ông để nâng tầm mức mối quan hệ lên cấp độ ngang bằng Trung Quốc và Liên bang Nga. Người đứng đầu ĐCSVN có xếp Hoa Kỳ ngang hàng với Trung Quốc và Liên bang Nga trong cuộc điện đàm hay không? (2) Chúng ta hãy chờ xem!

Nhưng dẫu ông Trọng có đồng ý với ông Biden để cho Hoa Kỳ “vượt cấp”, nhảy hai bước từ “đối tác toàn diện” (CP), một đối tác loại ba, lên hẳn loại nhất (CSP), thì về bản chất sâu xa của hệ thống đối tác trong ngoại giao Việt Nam, chẳng có gì thay đổi cả. Bang giao Trung – Việt vẫn là “yếu tố tổng trì”, chi phối mọi quan hệ khác.

Một CSP Việt – Mỹ trong bối cảnh hiện nay, Trung Quốc không thể coi đó là một liên minh quân sự làm lệch thế cân bằng “bất tương xứng” xưa nay trong tam giác Việt – Mỹ – Trung. Việt Nam đã có những bước đi cẩn trọng trước khi chuẩn bị đón Tổng thống Biden thăm Hà Nội lần này. Phó thủ tướng Trần Lưu Quang ngày 16/8 đã hội kiến tân/cựu Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trong khuôn khổ chuyến thăm tỉnh Vân Nam. Tại cuộc hội kiến, ông Quang đã đề nghị hai bên tích cực chuẩn bị tốt cho các hoạt động giao lưu, trao đổi đoàn cấp cao và các cấp, thúc đẩy hợp tác thương mại theo hướng bền vững hơn và tăng cường kết nối hạ tầng giao thông đường sắt, đường bộ. Ông Vương Nghị cho biết Trung Quốc coi trọng phát triển quan hệ láng giềng hữu nghị với Việt Nam, sẵn sàng phối hợp chặt chẽ để chuẩn bị tốt cho các chuyến thăm, tiếp xúc cấp cao thời gian tới (3).

Theo phân tích của nhà nghiên cứu Lê Hồng Hiệp trên trang mạng Nghiên cứu quốc tế ngày 29/08/2023, Hà Nội vẫn có thể chấp chận nâng cấp quan hệ với Mỹ lên tầm CSP mà không lo có những thay đổi đáng kể trong chính sách đối ngoại. Bởi vì việc nâng cấp này trước hết phục vụ cho các mục tiêu kinh tế. Hiện nay, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất và là đối tác thương mại thứ hai của Việt Nam sau Trung Quốc. Ngoài ra, Hoa Kỳ còn là nhà đầu tư thứ 11 tại Việt Nam với mức vốn đăng ký lũy kế là hơn 11 tỷ trong năm 2022 (4).

Thời gian tới đây giữa Mỹ và Việt Nam có thể xúc tiến những sự hợp tác tập trung vào công nghệ và đổi mới. Tập đoàn Exxon Mobil của Mỹ và Tập đoàn dầu khí Việt Nam (Petro VietNam) đã thỏa thuận hợp tác khai thác mỏ khí Cá Voi Xanh, Cảng Vân Phong, đất hiếm (Việt Nam có trữ lượng sau Trung Quốc) và băng/đá cháy (natural hydrate hoặc gas hydrate trữ lượng dưới BĐ 19,4 tỉ m³)…

Bên cạnh kinh tế, hai nước ngày càng có nhiều lợi ích chiến lược tương đồng. Chiến lược Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và rộng mở của Mỹ (FOIP) cũng như những nỗ lực chống tham vọng hàng hải của Trung Quốc phần lớn phù hợp với lợi ích của Việt Nam. Quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Mỹ và Việt Nam gia tăng đáng kể trong những năm gần đây; Hoa Kỳ có nhiều cơ hội trở thành nhà cung cấp các phương tiện quan trọng cho Việt Nam trong tương lai. Việc nâng cấp quan hệ với Mỹ phù hợp với việc Hà Nội đa phương hóa và đa dạng hóa nền ngoại giao. Việt Nam cũng đang chuẩn bị nâng quan hệ với Tokyo, Canberra và Singapore lên CSP.

Trong lịch sử cận đại, từ ngày thành lập ĐCSVN cũng như từ ngày giành được chính quyền đến nay, các nhân tố bên ngoài bao giờ cũng có tác động ghê gớm, nếu như không nói là quyết định đối với mọi chuyển động bên trong đất nước. Nếu như không có sụp đổ của Liên Xô và hệ thống XHCN thì Việt Nam làm thế nào có quyết tâm thoát khỏi cái “bẫy Khmer Đỏ”, làm thế nào có quyết tâm bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Hoa Kỳ, với Liên Âu và cùng lúc trở thành thành viên của một ASEAN mà sứ mệnh nguyên thủy của nó là để chống cộng. Tất cả diễn ra trong một năm duy nhất, đó là năm 1995! Như một khoảnh khắc “nháy mắt”, cho dù đằng sau khoảnh khắc ấy là sự hy sinh của biết bao sức người và của cải vật chất. Những ai đã trải qua chiến trường K hay mười năm chiến tranh biên giới phía Bắc thì mới thấy hết những tổn thất to lớn, không chỉ về người và của trong những năm thời hậu chiến.

Tương tự, tuy cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine chưa kết thúc, nhưng trong một thế giới hậu Ukraine, Việt Nam khó có thể dựa vào Nga như một yếu tố cân bằng trong quan hệ các nước lớn. Trong khi đó, nếu Việt Nam có một quy chế CSP với Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc và Singapore thì có thể mở ra tương lai kết nối với các bộ tam, bộ tứ như là những trụ cột giữ cho an ninh và thịnh vượng trong không gian FOIP. Việc nâng cấp “đối tác chiến lược” (SP) hay “đối tác chiến lược toàn diện” (CSP) không chỉ đơn thuần là câu chuyện của ngoại giao. Ngoại giao nhưng thực chất là nội trị. Trên nền hội nhập với các đối tác là những quốc gia dân chủ, đất nước nương theo các quy luật thị trường, nhà nước pháp quyền, tôn trọng các thang giá trị phổ quát. Các thế hệ, trước hết là thế hệ trẻ, trí thức trẻ sẽ được hưởng lợi từ những xu hướng tiến bộ của thế giới.

Khi được yêu cầu bình luận về việc nâng quan hệ Việt – Mỹ, Tiến sĩ Đinh Hoàng Thắng, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Hà Lan, đã trả lời phỏng vấn trên BBC hôm 25/8: Từ nước Mỹ, câu chuyện nâng cấp liên quan đến các cuộc vận động tái tranh cử của Tổng thống Biden. Ông ấy muốn cho cử tri Mỹ thấy tương lai tươi sáng trong đại chiến lược “răn đe tích hợp” của Hoa Kỳ, ứng phó với chính sách bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông, cũng như trong không gian FOIP (Ấn Thái Dương tự do và rộng mở).

Trên thực tế, các chiến lược gia cỡ như Điều phối viên An ninh Quốc gia Campbell hay Cố vấn An ninh Quốc gia Sullivan có nhắm đến vị trí vài nước như Singpore, Việt Nam, Thái Lan… trong đại chiến lược “xoay trục” của Mỹ và phương Tây. “Đối tác chiến lược Việt – Mỹ” như một đòi hỏi khách quan. Về phía Việt Nam, đây là lúc có cơ hội để tách dần khỏi “gọng kìm lịch sử” Trung Quốc. Nhưng từ cơ hội ấy đến khi thiết lập được một “lòng tin chiến lược” trên thực tế với Hoa Kỳ, bằng các bước đi thực chất, rồi tới các hiệp định, các hiệp ước thì cũng chưa thể xảy ra trong thời gian ngắn trước mắt (5).

__________

Tham khảo:

1. https://www.voatiengviet.com/a/cac-chuyen-dong-lien-quan-den-chuyen-tham-viet-nam-cua-tt-biden/7232530.html

2. https://thediplomat.com/2023/08/vietnam-and-us-to-upgrade-diplomatic-relationship-next-month-report-says/

3. https://vnexpress.net/pho-thu-tuong-tran-luu-quang-gap-ngoai-truong-trung-quoc-4642581.html

4. https://nghiencuuquocte.org/2023/08/29/tai-sao-viet-nam-co-the-thiet-lap-doi-tac-chien-luoc-toan-dien-voi-my/

5. https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-66612964

Bình Luận từ Facebook

6 BÌNH LUẬN

  1. Xin đăng ấn bản mới sau đây :

    Xin lẫy Kiều cùng Tông tông Mỹ – bác Dâu Tây Bí Đần sắp ghé qua thăm gái gú Hà L..ội triều cường !!!
    *****************************


    Tông tông Mỹ ngã xuống chuyên cơ
    Kinh hoàng tiếc quá lại l..ờ : Lú vương !!
    Nhà n..ý n..uận bậc fi thường
    Bí thơ miền Bắc mắc cương yên Tàu
    Vua đỏ Tập giật dây sau
    Từ xa điều khiển cái đầu trống không
    Như Mao Xếnh Xáng Trạch Đông
    Tử Cấm Thành giật xích diện hồng đa dâm
    Từng ôm gạch sưởi hóa bà đầm
    Paris quét tuyết tận chân trời Mạc Tư Khoa
    Thôi gác chuyện cũ từ xa
    Hà L..ội vui đón Khách xa “lạ” tri ân
    Bí thơ Tổng Lú oai dương họa vần
    Đâu rồi cựu ‘thèng’ chủ tiệm bán Nước xúc f..ân
    Xuân fuc*k mở mõm cù lần “sủa” thơ
    Tông tông Mỹ xuống chuyên cơ đây rồi
    Một chàng đầu bạc trắng Hạc ôi !
    Hình dong chải chuốt rõ người Hạ Long
    Bành tô âu fục bảnh trông
    Hỏi ra té ngửa biết rằng Lú vương
    Cổ còn chòng cái huy chương đỏ lòm
    Hồng đế Tập điều khiển từ xa giật dây trông
    Mao Xếnh Xáng đa dâm diện hồng
    Nay lo mất gái Vệ trông kiêu sa
    Có chàng trai Mỹ ghé nhà sang chơi
    Hỡi ơi tóc trắng mây Giời
    Trạc Chớm Đông tuổi Tàn Thu !!!
    Tám năm Fó Tông tông ngủ gật gù…
    Hai năm hùng cứ mịt mù Bạch Cung !!!!!!
    Có Thượng nghị sĩ Đì-Đùng
    Là Dâu ‘ngủ gật’ kinh luân song toàn !
    Chuyên cơ Số 1 vác sang
    Triều cường Hà L..ội Địa đàng phương Đông

    Biết Dâu cao bồi Anh hùng
    Biết chàng cao thượng quân trung luận bàn
    Hỏi nhà chiến lược giỏi giang ?
    Than ôi đồng vị Ba Lan hại rồi :
    3 KHÔNG 4 KHÔNG hỡi ơi !!!
    Di tản chiến thuật một Trời kinh luân
    Lú vương làm chước chiêu an,
    Đất hiếm dầu khí sai quan ký liền
    Nhờ Mỹ bác Dâu trước tiên
    Biển Đông thôi hết trận tiền Đài Loan !
    Eo biển Đài Bắc giặc tràn
    Bố bảo Đại Hán tham lam cũng gờm
    Tầu ngầm hạch tâm im trơn
    Siêu hàng không mẫu hạm chờm trùng dương
    Liêu Ninh + Sơn Đông khó lường
    Phúc Kiến chẳng địch nổi liệu đường cao bay !

    Con Tạo bày cuộc thế này
    Trong Cõi người ta mới hay hí trường
    Tỷ năm thù hận – yêu thương
    Lẫy l..ờ Kiều khóc đoạn trường Tố Như
    Gần ba Thế kỷ lệ nát nhừ
    Vỗ tay trong bụng cười sư tổ Tàu
    Sứ thần Vệ tới Hàng Châu …
    Tỳ bà ai oán rượu hầu Nhà thơ
    Giọt thi giọt mực Tàu chờ
    Bối cảnh Trung Quốc tô hô nhà mình
    “Rằng năm Gia Tĩnh triều Minh
    Bốn phương phẳng lặng, hai kinh vững vàng
    Có nhà viên ngoại họ Vương
    Gia tư nghĩ cũng thường thường bực trung…”
    Vỗ tay trong bụng lão trun..g
    C..uốc Mao cười hiểm tiệc tùng gắp đơm
    Bác Hầu vĩ đại ai hơn ???
    Bưng bô sư tổ Giang Sơn bán nhờ
    Chống lưng từ ấy có chi mô !
    Ngàn năm bia miệng k..u Hồ tô hô
    Việt Sử giờ chuyển dịch cơ đồ
    Mùa Xuân Việt Nam nguyên sơ từ rày !
    Trời còn để có hôm nay
    Tan sương đầu ngõ vén mây giữa trời
    Khổng Chết Văn Miếu tả tơi
    Ngàn Đông chưa đủ hỡi Người Việt Nam ???
    Thăng Long lay động bóng cành:
    Triều cuờng Hà L…ội Sở Khanh bước vào !!!
    Còn duyên nay lại còn trao…
    Còn duyên may lại Anh hào Dâu Tây !…
    Rằng Vạn năm cũng từ đây
    Của Tin gọi một chút này xin ghi !!!
    Mối Tình Việt-Mỹ Xuân thì
    Muôn đời hây hấy Sử Thi vọng thầm
    Sài Gòn Chị hỡi Từ tâm
    Thương Sài Gòn Nhỏ ngoài tầm nhớ nhung !
    Thăng Long – Paris Ngàn trùng
    Hà Nội – Hoa Thịnh Đốn chung thủy này !
    Thoát Hán..g thoát trôn ngay
    Hướng phương Tây chắc có ngày Vinh quang
    Dân chủ – Tự do khắp đàng
    Hạnh phúc – Khoa học thênh thang Quê Nhà
    Hiền tài lại về Quê Ta
    Cùng Đồng bào xây lại Nhà Việt Nam !!!

    http://universite-digitale1.com/wp-content/uploads/2018/05/MeVietNam.jpg

    Đại đức THÍCH TRIỆU LƯƠNG DÂN VIỆT
    Tu “hú” tại gia Thành fố CHIM CÂU, Cộng Hoà Pháp


  2. Xin lẫy Kiều cùng Tông tông Mỹ – bác Dâu Tây Bí Đần sắp ghé qua thăm gái gú Hà L..ội triều cường !!!
    *****************************

    Tông tông Mỹ xuống chuyên cơ
    Thẫn thờ lại tiếc ai ngờ Lú vương
    Bí thơ Tổng Lú oai dương họa vần
    Đâu rồi cựu chủ tiệm bán Nước xúc f..ân
    Xuân fuc*k mở mõm cù lần hóa thơ
    Tông tông Mỹ xuống chuyên cơ đây rồi
    Một chàng đầu bạc trắng Hạc ôi !
    Hình dong chải chuốt rõ người Hạ Long
    Bành tô âu fục bảnh trông
    Hỏi ra té ngửa biết rằng Lú vương
    Cổ còn chòng cái huy chương đỏ lòm
    Hồng đế Tập điều khiển từ xa giật dây trông
    Mao Xếnh Xáng đa dâm diện hồng
    Nay lo mất gái Vệ trông kiêu sa
    Có chàng trai Mỹ ghé nhà sang chơi
    Hỡi ơi tóc trắng mây Giời
    Trạc Chớm Đông tuổi Tàn Thu !!!
    Tám năm Fó Tông tông ngủ gật gù…
    Hai năm hùng cứ mịt mù Bạch Cung !!!!!!
    Có Thượng nghị sĩ Đì-Đùng
    Là Dâu ‘ngủ gật’ kinh luân song toàn !
    Chuyên cơ Số 1 vác sang
    Triều cường Hà L..ội Địa đàng phương Đông

    Biết Dâu cao bồi Anh hùng
    Biết chàng cao thượng quân trung luận bàn
    Hỏi nhà chiến lược giỏi giang ?
    Than ôi đồng vị Ba Lan hại rồi :
    3 KHÔNG 4 KHÔNG hỡi ơi !!!
    Di tản chiến thuật một Trời kinh luân
    Lú vương làm chước chiêu an,
    Đất hiếm dầu khí sai quan ký liền
    Nhờ Mỹ bác Dâu trước tiên
    Biển Đông thôi hết trận tiền Đài Loan !
    Eo biển Đài Bắc giặc tràn
    Bố bảo Đại Hán tham lam cũng gờm
    Tầu ngầm hạch tâm im trơn
    Siêu hàng không mẫu hạm chờm trùng dương
    Liêu Ninh + Sơn Đông khó lường
    Phúc Kiến chẳng địch nổi liệu đường cao bay !

    Trời còn để có hôm nay
    Tan sương đầu ngõ vén mây giữa trời
    Khổng Chết Văn Miếu tả tơi
    Ngàn Đông chưa đủ hỡi Người Việt Nam ???
    Thăng Long lay động bóng cành:
    Triều cuờng Hà L…ội Sở Khanh bước vào !!!
    Còn duyên nay lại còn trao…
    Còn duyên may lại Anh hào Dâu Tây !…
    Rằng Vạn năm cũng từ đây
    Của Tin gọi một chút này xin ghi !!!
    Mối Tình Việt-Mỹ Xuân thì
    Muôn đời hây hấy Sử Thi vọng thầm
    Sài Gòn Chị hỡi Từ tâm
    Thương Sài Gòn Nhỏ ngoài tầm nhớ nhung !
    Thăng Long – Paris Ngàn trùng
    Hà Nội – Hoa Thịnh Đốn chung thủy này !
    Thoát Hán..g thoát trôn ngay
    Hướng phương Tây chắc có ngày Vinh quang
    Dân chủ – Tự do khắp đàng
    Hạnh phúc – Khoa học thênh thang Quê Nhà
    Hiền tài lại về Quê Ta
    Cùng Đồng bào xây lại Nhà Việt Nam !!!

    http://universite-digitale1.com/wp-content/uploads/2018/05/MeVietNam.jpg

    Đại đức THÍCH TRIỆU LƯƠNG DÂN VIỆT
    Tu tại gia Thành fố CHIM CÂU, Cộng Hoà Pháp


  3. Phân ưu chia buồn ai điếu một người sắp đột tử !
    *********************


    Nhìn anh cả nay sắp thành 4 Không !
    Đầu bỗng hói tóc bạc rụng tự lông hồng…
    Sắp về chầu bưng bô Mao Xếnh Xáng
    Như lão Phành Quang Thung thế n..à xong !
    Nguyễn Chí Vịnh tái xuất giang hồ xuống núi
    Bệnh lạ như chủ tiệm bán Nước Trần Đại Quang
    Bệnh quen tựa Chúa tể Miền Trung Nguyễn Bá Thánh
    Vừa lạ vừa quen như fó tể tướng Lê Văn Thành
    Cựu thứ trưởng C..uốc fòng xứ Vệ tóc rụng hết
    Nhiều vết nám đen to trên mặt nở phình chành bành
    Như “cái ấy” của Diva bà bà the thé Bành Lệ Viện
    Tựa Liêu Ch..ai lại đực “ngộ ái nỉ!..” nhạc âm thanh !
    Nhà chiến n..ược cài răng lược thì thào thở đứt quãng
    Giọng khàn khàn sợ sống “ngộ mẩy ái nị!..” bớ Giang Thanh !!!
    Cho thấy bác Vịnh phút sắp n..âm chung lẫn với lộn
    Hoàng hậu Hồng đế Tập hóa Quý fi Vua đỏ Mao nơi Tử Cấm Thành
    Thế còn dám bàn bảo vệ biển đảo như thi nô nguyễn vịt chén tha hóa
    Tháng Năm qua nhận Huân chương Mặt Trời Mọc từ Nhật Hoàng
    Thế mới lạ hóa quen Nguyên khôi như Ánh Tà dương sắp lặn
    Sắp xuống Động Hoa vàng cùng Liêu Ch..ai sắp lên tích xanh !!!
    Chắc trúng độc chất đồng vị Ba Lan Ba N..an mùa tan băng tuyết
    Hay siêu vi Vũ Hán..G trun..g c..uốc phá toang chiến lũy tan tành !!!
    Y khoa ‘hại điện’ Thế giới chưa có phương pháp thuốc điều trị
    Ung thư do “thông min..h NHÂN tạo” Mạc Bốn Khoa hay T(b) ắc Kinh ???
    Bình n..uận kiểu quay đầu xe ô tô : “..để kết thúc cuộc chiến
    AI phát động chiến tranh cũng phải là người tìm cách rút khỏi Ukraine
    Dùng chiến tranh để kết thúc mâu thuẫn là vô nghĩa vô đạo…”
    HAY Huân chương Mặt Trời Mọc từ Đông Kinh nổi giận Bắc Kinh ???

    http://universite-digitale1.com/wp-content/uploads/2018/05/MeVietNam.jpg

    TRIỆU LƯƠNG DÂN VIỆT

    https://www.hanoiparis.com/construct.php?page=poesie2&idfam=28

  4. Chắc chắn người Mỹ không biết rõ 36 kế của Tôn Tử hoặc họ lầm tưởng rằng nước
    nào cũng hành động vì quốc gia hơn chủ nghĩa này nọ nên vẫn cố nhẫn nại thuyết
    phục VNCs. trở thành “đồng minh” trong việc chống lại Tàu cộng chăng ?
    Sự thực đây chỉ là động tác giả để cảnh giác TC. không nên dồn đàn em đến đường
    cùng mà “mất cả chì lẫn chài” vì nhân dân VN. sẽ vùng dậy đánh đuổi TC. khi lãnh
    đạo VC. thiếu quyết tâm bảo vệ lãnh hải đang bị TC. xâm lấn ?

  5. CSP việt nam – hoa kì còn thể hiện rõ ràng về 1 nước VN độc lập.

  6. Lần “mình phải có thế nào người ta mới thế chứ” trước, uy thế của Nguyễn Phú Trọng tăng mạnh, nên “đập chết” Nguyễn Tấn Dũng.
    Lần này, Biden nói Nguyễn Phú Trọng muốn gặp ông ta, khả năng uy thế của Nguyễn Phú Trọng chả tăng thêm và chả đập chết được thằng muốn đập.

Comments are closed.