19-6-2023
Đa số dân Úc hiện tại đều cảm thấy hổ thẹn về “Stolen Generation”, hơn 20 nghìn trẻ em thổ dân bị các chính quyền tiểu bang và liên bang cưỡng bức rời gia đình để được “đồng hóa” vào xã hội của da trắng hơn một thế kỷ trước. Năm 2008, thủ tướng Kevin Ruth đã thay mặt nước Úc chính thức xin lỗi thế hệ này nói riêng và người thổ dân nói chung, nhiều chính sách sửa sai, đền bù đã được đưa ra. Đây là vết nhơ trong lịch sử Úc nhưng ít nhất người Úc đã ăn năn và khẳng định sẽ không bao giờ lặp lại một chính sách vô nhân đạo như vậy.
Không chỉ Úc, Mỹ cũng đã từng có “stolen generation“, trẻ em thổ dân Mỹ cũng từng bị ép buộc trở thành con nuôi trong các gia đình da trắng. Năm 1978 quốc hội Mỹ thông qua luật “Indian Child Welfare Act” (ICWA) bắt buộc nếu trẻ em thổ dân được nhận làm con nuôi thì các gia đình thổ dân khác (cùng bộ tộc) có quyền ưu tiên nhận trước, rồi mới đến các gia đình da trắng hay các chủng tộc khác.
Vậy, nhưng năm 2018 ba bang (Cộng Hòa) Texas, Louisiana, Indiana, và một số gia đình da trắng kiện lên tòa Liên bang, yêu cầu hủy ICWA, cho rằng nó vi hiến. Vụ kiện lên đến Tối cao Pháp viện và rất may tuần trước 7/9 thẩm phán đã ra phán quyết giữ nguyên ICWA. Cả ba thẩm phán do Trump bổ nhiệm đều ủng hộ phán quyết, chỉ có 2 thẩm phán cực hữu Clarence Thomas và Samuel Alito bỏ phiếu chống.
Ngày hôm qua, Putin ngắt lời bài phát biểu của tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, một trong những đồng minh cuối cùng của Nga, khi ông này đưa ra kế hoạch hòa bình cho cuộc chiến Nga-Ukraine. Khi Ramaphosa nêu ra một trong những điểm của kế hoạch hòa bình này là Nga phải trả những trẻ em đã bị tước đoạt ra khỏi gia đình Ukraine ở các vùng Nga chiếm đóng, Putin bảo rằng đó là nước Nga cứu chúng. Nhớ lại hồi tháng 3/2023 ICC đã ra lệnh bắt giữ Putin vì tội đã tước đoạt trẻ em Ukraine khỏi gia đình chúng đem về Nga. Lệnh bắt vẫn còn hiệu lực và đã/đang gây khó khăn cho chính Ramaphosa.
Tước đoạt trẻ em khỏi gia đình là một tội ác. Úc đã từng vi phạm và đã ăn năn. Mỹ đã từng vi phạm rồi chấm dứt, nhưng hiện vẫn có một số người muốn quay về quá khứ đó. Còn Nga coi đó là một chiến công.
