Phạm Bá Hiền 1, Phạm Bá Hiền 2, và Phạm Bá Hiền 3

Đang có… “ba” ông Phạm Bá Hiền khuấy động dư luận.

Ông Phạm Bá Hiền thứ nhất, 51 tuổi, quê quán ở xã Mai Phụ, huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh là Tư lệnh Binh đoàn 16 vừa được phong Thiếu tướng sau khi “từng đảm nhiệm nhiều cương vị chỉ huy, quản lý, trong quá trình công tác được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng 3, Bằng khen của chính phủ, Bộ Quốc phòng và danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quân, Chiến sĩ thi đua toàn quốc cùng nhiều phần thưởng cao quý của đảng, nhà nước” (1). Ông Hiền này được lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hà Tĩnh khẳng định là… “niềm vinh dự, tự hào của quê hương Hà Tĩnh”, đồng thời bày tỏ mong muốn ông mong “tiếp tục theo dõi, dành nhiều tình cảm và luôn đồng hành cùng quê hương Hà Tĩnh, đặc biệt là trên lĩnh vực quân sự, quốc phòng địa phương” (2).

Ông Phạm Bá Hiền thứ hai là người mà theo công chúng, vừa tổ chức ăn mừng việc được phong tướng tại “lâu đài” tọa lạc tại xã Mai Phụ, huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh do gia đình ông sở hữu (3). Cũng theo công chúng, ông Phạm Bá Hiền thứ hai này còn là nhân vật “khuyết danh” mà tờ Bảo Vệ Pháp Luật (BVPL – cơ quan ngôn luận của Viện Kiểm sát Tối cao) từng đề cập hồi tháng 5/2018. Theo đó, dựa trên khiếu nại, tố cáo của dân chúng địa phương, tờ BVPL đã điều tra và xác định: Đúng là chính quyền các cấp từ xã, huyện đến tỉnh đã làm ngơ cho một cụ bà 78 tuổi, “thỉnh thoảng đạp xe mang rau ra chợ bán” thâu tóm đất nông nghiệp, tự tiện chuyển đổi thành thổ cư rồi xây “lâu đài”. Cụ bà này có một ông con trai là “đại tá ở Binh đoàn 16” (4).

Chưa rõ vì sao vào thời điểm đó, tờ BVPL không nêu tên ông con trai của cụ bà vừa đề cập. Tờ báo này chỉ dẫn lời các viên chức địa phương, phân bua với công chúng rằng, sở dĩ phải làm ngơ trước chuyện tùy tiện chuyển đổi đất nông nghiệp thành thổ cư, xây dựng “lâu đài” dù phía vi phạm không hề có bất cứ loại giấy phép nào là vì: “Đã đủ cơ sở làm được ngôi nhà hàng trăm tỷ như thế thì biết tiềm lực tầm cỡ như thế nào rồi. Không lập biên bản đình chỉ khi biết việc sai phạm là vì không ai dám ký vào biên bản sai phạm đó”. Các viên chức địa phương còn kể thêm, giống như gửi gắm thắc mắc về ông “đại tá ở Binh đoàn 16” như thế này: Trước đó, anh này vẫn làm buôn bán, thị trường vải trong Sài Gòn sau mới sáp nhập vào công ty của Bộ Quốc Phòng. Khi sáp nhập thì bắt đầu anh này mới nhảy sang quân đội. Tiền để làm những căn nhà này thì bình thường, trong Sài Gòn còn rất nhiều nhà như ở đây”. Kể như thế nhưng không viên chức địa phương nào dám nhắc đến tên “anh”!

Giữa trận bão dư luận liên quan đến ông tướng – Tư lệnh Binh đoàn 16, công chúng nhắc đến tên ông Phạm Bá Hiền thứ ba (5) và những chuyện đã xảy ra cách nay hơn 20 năm. Bởi chuyện đã xảy ra hơn 20 năm nên website của nhiều cơ quan truyền thông chính thức không còn lưu giữ thông tin về sự kiện liên quan đến ông Phạm Bá Hiền thứ ba, may mắn là VnExpress – tờ báo điện tử thường tóm lược, dẫn lại tin tức từ các cơ quan truyền thông chính thức tại Việt Nam – vẫn chưa xóa kho dữ liệu của họ trên Internet thành ra có thể dùng link được đặt bên dưới bài viết này để tự phác chân dung ông Phạm Bá Hiền thứ ba qua tin, bài mà nhiều tờ báo như Thanh Niên, Người Lao Động,… từng đề cập vào giai đoạn đó (6)…

Từ thập niên 1990 đến thập niên 2000, Bộ Quốc phòng sở hữu một doanh nghiệp tên là Công ty Thăng Long. Ngoài trụ sở chính tại Hà Nội, Công ty Thăng Long còn có bốn chi nhánh, trong đó có Chi nhánh 3 đặt tại TP.HCM. Đứng đầu Chi nhánh 3 là ông Phạm Bá Hiền cũng sinh năm 1972 như ông Phạm Bá Hiền thứ nhất. Theo báo giới thì tất cả các chi nhánh của Công ty Thăng Long đều vi phạm pháp luật nhưng “Chi nhánh 3 là chi nhánh có lối làm ăn liều lĩnh nhất” (7). Tiếng là chi nhánh nhưng Chi nhánh 3 hoàn toàn độc lập với Công ty Thăng Long, chính xác là Chi nhánh 3 mua danh nghĩa của Công ty Thăng Long nhập vải về bán lại cho các ông trùm vải ở TP.HCM, ngoài vải, Chi nhánh 3 còn nhập cả hàng điện máy.

Để “tối đa hóa lợi nhuận”, ông Phạm Bá Hiền thứ ba vừa “móc nối với thương nhân nước ngoài” làm giả chứng từ để trốn các loại thuế, vừa tự làm giả chứng từ và khi khám xét phòng làm việc của ông Phạm Bá Hiền thứ ba, Quản lý thị trường TP.HCM đã thu giữ một mớ con dấu của Nam Hàn, Đài Loan,… Chỉ trong vòng một năm từ tháng 7/2001 đến tháng 7/2002, Chi nhánh 3 bị Hải quan TP.HCM xử phạt vi phạm hành chính… chín lần vì vi phạm thủ tục hải quan. Thậm chí, khi hàng hóa bị niêm phong để điều tra, Chi nhánh 3 còn tổ chức tẩu tán tang vật (thay đổi chủng loại hàng hóa, rút bớt số lượng). Vào thời điểm đó, báo chí đã từng thắc mắc, tại sao không khởi tố để điều tra khi hoạt động gian lận thương mại diễn ra thường xuyên như vậy?

Tháng 8/2002, báo chí Việt Nam loan báo, Cơ quan Điều tra hình sự của Quân khu Thủ đô đã khởi tố vụ án “trốn thuế” xảy ra tại Chi nhánh 3 Công ty Thăng Long, ông Phạm Bá Hiền thứ ba đã được xác định là bị can trong vụ án này và đã bị khởi tố vì là chủ mưu trong vụ trốn khoản thuế nhập khẩu của 1.180.000 mét vải, hàng trăm ngàn tấn sợi. Chưa kể còn sửa tờ khai xuất xứ hàng hóa (C/O), dùng giấy tờ và con dấu giả, nhập thừa 310.000 m vải, 4.100 kg vải vụn. Tổng trị giá hàng hóa sai phạm được ước tính là 560.000 Mỹ kim (8)… nhưng vụ án xảy ra tại Chi nhánh 3 của Công ty Thăng Long vốn từng là một trong những “sự kiện nóng” về gian lận thương mại, về quân đội làm kinh tế trên hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam hồi 2002 cũng chỉ tới đó rồi… thôi!

***

Theo công chúng, cả ba ông Phạm Bá Hiền là… một, thậm chí một số người còn khẳng định, ông Phạm Bá Hiền thoát nạn vì được Bộ Quốc phòng bảo lãnh, rồi ông Hiền lập công ty riêng, rồi công ty riêng của ông sáp nhập với Binh đoàn 16 (tuy là đơn vị quân đội nhưng còn có tên giao dịch thương mại là Tổng Công ty 16) và vì vậy ông được phong cấp bậc thượng tá (9),… Tuy nhiên đó chỉ là dư luận, ngay cả khi lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh vừa chính thức thừa nhận, ông Phạm Bá Hiền thứ nhất và ông Phạm Bá Hiền thứ hai là… một và cảm thấy “buồn vì việc của cá nhân lại ảnh hưởng đến tỉnh, sự việc bị đẩy lên quá mức” (10) thì chuyện càng không thể ngừng ở đó. Đó không phải “việc của cá nhân” và sự chỉ trích của công chúng dẫu dữ dội cũng chưa đến… “mức” lẽ ra phải đạt đến. Trường hợp của Thiếu tướng Phạm Bá Hiền – Tư lệnh Binh đoàn 16 chỉ là ví dụ cho thấy, công cuộc “phòng chống tham nhũng” tại Việt Nam nếu chỉ “quyết” như đang thấy chỉ làm hệ thống chính trị, hệ thống công quyền từ trên xuốt dưới… “liệt” và sau đó tới lượt xứ sở sẽ… “liệt”

(Còn tiếp)

Chú thích

(1) https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/chi-dinh-bi-thu-dang-uy-co-quan-trung-uong-thang-quan-ham-thieu-tuong-tu-lenh-binh-doan-119230512195111198.htm

(2) https://baohatinh.vn/luc-luong-vu-trang/lanh-dao-ha-tinh-chuc-mung-thieu-tuong-pham-ba-hien/249444.htm

(3) https://www.facebook.com/quocquan.tran.7906932/posts/pfbid031YHcMuAWV7SUhDFZuj9syGMiJzCHt9NxehsTNzemb3nsJ2E5YMticyZMBbGbW6rql

(4) https://baovephapluat.vn/phap-luat-ban-doc/dieu-tra-theo-don-thu/cu-ba-78-tuoi-thinh-thoang-ra-cho-ban-rau-xay-biet-thu-khung-52840.html

(5) https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid02cKQ7fdf8jyzmsvJvcsuE5wGyDSiDfjUf6MovaLiY69BwSj3kycSy3ZBdUJJEwnSVl&id=100009457401127

(6) https://vnexpress.net/topic/gian-lan-thuong-mai-tai-cong-ty-thang-long-12895

(7) https://vnexpress.net/gian-lan-thuong-mai-o-thang-long-da-xay-ra-nhieu-lan-2056419.html

(8) https://vnexpress.net/khoi-to-vu-tron-thue-tai-cong-ty-thang-long-2022845.html

(9) https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid025XABx2rSArxEkfGLTECqxsmW7nGUaeJFK55zg4RLAD8c6njx47iZvsw7hm4Qtb6nl&id=100080144007795

(10) https://tienphong.vn/lanh-dao-tinh-ha-tinh-noi-gi-ve-bua-tiec-vinh-quy-bai-to-cua-thieu-tuong-pham-ba-hien-post1541249.tpo