Cù Tuấn, dịch
20-3-2023
Một sắc lệnh khẩn cấp, sự hỗ trợ của chính phủ và các cổ đông sẽ có lợi hơn so với một số trái chủ: Thỏa thuận do chính phủ làm trung gian của UBS Group AG để mua Credit Suisse Group AG mang tính lịch sử, phức tạp và độc đáo.
Vụ sáp nhập đầu tiên của hai ngân hàng này được coi là quan trọng về mặt hệ thống kể từ cuộc khủng hoảng tài chính gần 15 năm trước, đã được thực hiện chỉ trong vài ngày.
UBS trả 3 tỷ franc cho đối thủ đã bị thị trường đánh bại của mình trong một thỏa thuận nhằm tránh một cuộc khủng hoảng tài chính rộng lớn hơn. Thụy Sĩ đã ủng hộ thỏa thuận này với một hỗ trợ thanh khoản, đảm bảo bù đắp tới 9 tỷ franc (9,7 tỷ USD) khoản lỗ của UBS và bằng cách bỏ qua yêu cầu phải được sự chấp thuận của cổ đông.
Dưới đây là những thông tin chính trong thương vụ này:
1. Điều khoản
Các cổ đông của Credit Suisse sẽ nhận được cổ phiếu của UBS trong một thỏa thuận định giá ngân hàng ở mức 3 tỷ franc. Credit Suisse được định giá khoảng 7,4 tỷ franc vào cuối ngày thứ Sáu 17/3, khoảng 20 tỷ vào một năm trước và hơn 100 tỷ vào thời điểm đỉnh cao năm 2007.
Việc sử dụng các quỹ công có nghĩa là khoảng 16 tỷ franc của các ghi chú tier 1 bổ sung sẽ được xóa về 0. Điều đó có nghĩa là các trái chủ – thường được coi là có ưu tiên hơn trong các vụ sụp đổ ngân hàng so với các cổ đông – bị mất nhiều hơn.
Tuyên bố của Credit Suisse cho biết thỏa thuận dự kiến sẽ kết thúc vào cuối năm nay và Chủ tịch UBS Colm Kelleher cho biết không có lựa chọn nào để UBS rút lui. Chính phủ Thụy Sĩ đã sử dụng một sắc lệnh khẩn cấp để tránh sự cần thiết phải có sự chấp thuận của cổ đông UBS.
Kelleher và Giám đốc điều hành của UBS, Ralph Hamers sẽ giữ vai trò của họ trong tổ chức kết hợp mới. Một đại diện của FINMA, cơ quan quản lý của Thụy Sĩ, cho biết trong cuộc họp báo vào Chủ nhật thông báo về thỏa thuận rằng ban lãnh đạo của Credit Suisse sẽ giữ nguyên vị trí cho đến khi thỏa thuận kết thúc. Sau đó, tương lai của họ tùy thuộc quyết định của UBS.
Kelleher cho biết trong một tuyên bố của UBS: “Việc mua lại này rất hấp dẫn đối với các cổ đông của UBS, nhưng chúng tôi xin nói rõ rằng, theo như Credit Suisse có liên quan, đây là một giải cứu khẩn cấp”.
2. Tương lai kinh doanh
Kelleher cũng nói rõ rằng UBS rất hào hứng với hoạt động kinh doanh quản lý tài sản của Credit Suisse và hoạt động kinh doanh tại Thụy Sĩ; nhưng không hào hứng về ngân hàng đầu tư của nó.
Một thông cáo báo chí của UBS nhấn mạnh rằng công ty kết hợp sẽ có 5 nghìn tỷ đô la tài sản của khách hàng. Và Kelleher cho biết công ty đã quyết tâm giữ lại đơn vị Thụy Sĩ có lợi nhuận của Credit Suisse, bất chấp những lo ngại về sự tập trung vào thị trường nội địa từ thỏa thuận này.
Nhưng ngân hàng đầu tư sẽ bị thu hẹp, có khả năng chấm dứt giấc mơ về một mảng kinh doanh phụ của CS First Boston.
“Hãy để tôi nói rất cụ thể về điều này: UBS dự định thu hẹp quy mô hoạt động kinh doanh ngân hàng đầu tư của Credit Suisse và điều chỉnh nó phù hợp với văn hóa rủi ro thận trọng của chúng tôi”, Kelleher cho biết tại cuộc họp báo.
3. Cắt giảm công việc
Kelleher cho biết còn quá sớm để biết con số cắt giảm việc làm, nhưng UBS đã đưa ra những dấu hiệu cho thấy con số này sẽ rất lớn. Công ty cho biết họ có kế hoạch cắt giảm hơn 8 tỷ đô la chi phí cơ sở hàng năm của công ty kết hợp vào năm 2027. Đó là gần một nửa chi phí của Credit Suisse vào năm ngoái.
Chủ tịch UBS cho biết ông hiểu rằng những tháng tới sẽ rất “khó khăn” đối với nhân viên của Credit Suisse và hứa rằng UBS sẽ làm những gì có thể để khiến giai đoạn không chắc chắn càng ngắn càng tốt.
4. Hỗ trợ của chính phủ
Cả hai ngân hàng đều có quyền truy cập không hạn chế vào các cơ sở thanh khoản của Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ. Và chính phủ Thụy Sĩ hứa sẽ hỗ trợ tới 9 tỷ franc “phát sinh từ một số tài sản mà UBS tiếp quản như một phần của giao dịch, nếu bất kỳ khoản lỗ nào trong tương lai vượt quá một ngưỡng nhất định”.
Kelleher nói rằng sự bảo đảm tổn thất của chính phủ là cần thiết vì có rất ít thời gian để thẩm định và Credit Suisse có những tài sản khó định giá trên sổ sách của mình mà UBS có kế hoạch thu hồi, Kelleher nói. Nếu điều đó dẫn đến thua lỗ, UBS sẽ chịu lỗ 5 tỷ franc đầu tiên và chính phủ liên bang chịu lỗ 9 tỷ franc tiếp theo. Bất kỳ khoản lỗ nào nữa sẽ phải do UBS gánh vác.
Kelleher mô tả rằng bảo lãnh của chính phủ là một “chính sách bảo hiểm” và cho biết vị trí “tổn thất đáng kể đầu tiên” của UBS có nghĩa là họ không có động cơ sử dụng bảo lãnh trừ khi thực sự cần thiết.
Cũng giống như công ty hàng không Suissair trước đây, bọn khốn nhận lương khủng và dùng tiền đầu tư tứ lung tung và khi sập tiệm thì lấy tiền quốc gia bù lỗ. Chuyện ngân hàng CS này sập tiệm là chuyện thời gian, sẽ có một số cái đầu phải chịu trách nhiệm sau này.