Cái bẫy cho kinh tế Việt Nam

Chu Mộng Long

7-12-2022

Tôi chả hiểu anh Đam nói gì trong cái bài báo mà dư luận đang mỉa mai, chỉ trích. Nhưng nếu anh nói, thà phát triển kinh tế chậm, bền vững thì tôi hoàn toàn đồng tình. Bởi phát triển nhanh mà tàn phá thì đúng là thảm họa.

Tôi nghĩ, tất nhiên, anh Đam chỉ trình bày ý kiến cá nhân. Bởi phía tuyên giáo, đại diện là VTV vài đêm trước, lấy ý kiến chuyên gia nước ngoài, và cũng như lâu nay, tự vỗ ngực tự hào, trong lúc kinh tế nước ngoài suy thoái thì ta vẫn tăng trưởng nhanh, ngoạn mục.

Sáng nay có một giảng viên dạy Kinh tế học, tại phòng đợi, cũng nói giọng tuyên giáo, rằng kinh tế ta phát triển ngoạn mục, tỉ lệ tăng trưởng rất cao. Và còn nhấn mạnh, có các chuyên gia kinh tế nước ngoài khen chứ không phải chỉ ta khen ta.

Nghe vậy, tôi đành phải chen vào. Tôi nói, tôi không phải chuyên gia kinh tế học, nhưng bằng trải nghiệm thực tế, tôi thấy có hai cái bẫy mà các bạn rơi vào:

Một là, tăng trưởng kinh tế cao theo cách đào vét tài nguyên, phá rừng, phá đồng ruộng, lấp hồ, lấn sông để phân lô bán nền thì chẳng khác thằng con hư hỏng đào mỏ của ông bà để lại, chơi đề đóm cờ bạc để làm giàu nhanh. Thì đấy, xét trước mắt, thằng con đó hoàn toàn vô sản, bỗng được thừa kế hoặc gặp vận hên mà trong khoảnh khắc gia tài tăng trưởng đột biến. Ngay cả kêu gọi đầu tư từ nước ngoài thì số tiền họ ném vào cũng chỉ là tiền của người ta đầu tư sinh lãi, ta chỉ hưởng một phần mà không tính đến thiệt hại tài nguyên và môi trường. Chẳng phải có quyển sách do chính chuyên gia kinh tế ta viết, rằng miền Nam trước năm 1975 tăng trưởng kinh tế nhanh là do Mỹ ném tiền vào chứ thực lực không có đấy sao? Đã có bao giờ, các bạn tính đến tăng trưởng thì phải giảm trừ thiệt hại chưa? Thiệt hại tài nguyên, môi trường, kể cả tham nhũng. Nếu nói tăng trưởng 7% đến 8% mà tổng thiệt hại đến 50% thì có gọi là tăng trưởng không? Trong khi ở quốc gia người ta, chỉ tăng trưởng có 1% đến 2% mà không bị thiệt hại gì, bởi họ khôn ngoan tìm cách mang tiền ra nước khác đầu tư để không đào bới tài nguyên và gây ô nhiễm nơi nước họ. Tôi chỉ vui mừng khi chính Việt Nam đủ tiềm lực mang tiền ra nước ngoài đầu tư kia!

Hai là, cái bẫy bình quân thu nhập gây khốn đốn dân lành, ai cũng thấy. Ta hay lấy bình quân thu nhập ra mà tự hào, ngợi ca không ngớt. Đem tiền quan chức và đại gia có được hàng ngàn tỉ cộng với thu nhập của công chức, viên chức lương thiện và dân nghèo kiếm ăn từng bữa rồi chia bình quân ra thành cái gọi là “bình quân thu nhập”, có oan cho đa số công chức, viên chức lương thiện và dân nghèo không? Anh ăn cao lương mỹ vị, ở biệt phủ, đi ô tô, còn tôi ăn mắm mút giòi, nhưng cũng mang tiếng được hưởng cao lương mỹ vị và ở biệt phủ, đi ô tô như anh chăng? Ở xứ giãy chết, dẫu khoảng cách giàu nghèo không nhỏ, nhưng phúc lợi cực lớn, nên có thất nghiệp thì vẫn được trợ cấp khá cao, họ mới có thể ngồi tính bình quân thu nhập mà không oan cho ai.

Việc các chuyên gia kinh tế nước ngoài mà VTV phỏng vấn để tâng công, tôi hình dung những chuyên gia ấy cũng đang giăng bẫy, cố hót cho bùi tai để ta hào hứng vay nợ hay mở lòng ra đón nhận họ đầu tư thôi. Chứ chuyên gia kinh tế thật thì tôi từng đọc nhiều sách, họ nói như tôi nói trên kia chứ không hót như các bạn đã tin theo. Các bạn dạy Kinh tế học làm ơn hãy dạy cho đúng nghĩa khách quan, khoa học chứ đừng ăn theo nói leo, lừa bọn học trò ngây dại rồi mai sau đất cũng không còn cho chúng cạp.