Nguyễn Tiêu Quốc Đạt, dịch
10-10-2022
Nguyên nhân của vụ nổ có thể là một quả bom xe tải, Thiếu tá EVP Mika Tyry cho biết. Theo ông, mục tiêu của cuộc tấn công có thể nhằm vào ngã ba giao thông (nhưng nổ sớm hơn dự kiến).
Không có gì chắc chắn về phương pháp của vụ nổ. Ngoài vụ đánh bom xe tải, người ta ước tính rằng nguyên nhân hoặc là do chất nổ được đặt trong kết cấu cầu hoặc dưới mặt cầu.
Theo đánh giá của Tyry, chất nổ có lẽ đã được đặt trong xe tải và đặt trên mặt cầu còn các nhà chức trách Nga cũng cho rằng một vụ đánh bom xe tải là nguyên nhân của vụ tấn công.
– Vụ nổ dường như đã xảy ra trên nóc cầu nên có rất ít không khí giữa chất nổ và mặt cầu. Ví dụ, chính xác chiều cao của chiếc xe tải, Tyry ước tính.
Chuyên gia căn cứ vào đánh giá của mình về vụ nổ dường như đã xảy ra như thế nào dựa trên bằng chứng hình ảnh và video. Theo Tyry, vụ nổ trên cầu có thể được so sánh với việc thả một viên đá xuống ao.
– Nó tạo ra một làn sóng chuyển động lan tỏa khắp nơi. Theo cách tương tự, ảnh hưởng của vụ nổ lan sang các phía khác nhau của cây cầu, có thể thấy, ví dụ như vụ sập sàn cầu đường bộ từ một số nơi khác nhau.
Cho đến năm 2020, Tyry làm việc trong Lực lượng Phòng vệ. Ông có hơn 20 năm kinh nghiệm trong việc rà phá chất nổ, và ông ấy cũng đã từng thực hiện các cuộc điều tra hiện trường vụ án với tư cách là một chuyên gia về chất nổ trong cùng một khoảng thời gian.
Tyry nhắc nhở rằng, tất cả những đánh giá mà ông đưa ra đều dựa trên thông tin và bằng chứng hình ảnh thu được từ các phương tiện truyền thông. Ông ta không có thông tin nội bộ về những gì đã xảy ra.
Theo Tyry, chiếc xe tải dường như đã chạy theo một đoàn tàu đang trên đường từ Nga đến bán đảo Crimea. Con tàu có thể đã chở nhiên liệu. Một số toa tàu bốc cháy trong vụ nổ.
Theo ước tính của Tyry, việc đi theo đoàn tàu và đánh nổ nó có thể là tâm điểm của cuộc tấn công.
– Mục tiêu có thể là làm nổ tung chiếc xe tải và đoàn tàu bên cạnh nó tại điểm của cây cầu, từ đó giao thông vận tải bị hạn chế, Tyry nói.
Nếu vụ nổ xảy ra tại ngã ba của các phương tiện giao thông khác nhau, thì tác động sẽ gây ra gián đoạn đáng kể cho cả giao thông đường bộ và tàu hỏa. Tuy nhiên, hiện tại, vụ nổ đã xảy ra trước điểm làm suy yếu giao thông vận tải nên nó chỉ làm gián đoạn giao thông đường bộ và tàu hỏa.
Theo Tyry, một trong những nguyên nhân dẫn đến vụ nổ sớm có thể là do ước tính tốc độ của tàu chở nhiên liệu. Xe lửa có thể đã di chuyển trên cầu nhanh hơn dự kiến và chiếc xe tải đã không thể bắt kịp nó. Đó là lý do tại sao chiếc xe tải có thể đã bị nổ tung trước thời hạn.
– Nếu Ukraine đứng sau vụ nổ, có lẽ họ đã không hoàn toàn thành công trong kế hoạch ban đầu.
A. Vụ nổ có thể đã được kích hoạt bởi điều khiển từ xa
Theo Tyry, việc nổ tung chiếc xe tải có thể được thực hiện theo nhiều cách khác nhau. Một trong những phương tiện khả dĩ nhất là cài đặt chất nổ từ xa.
– Xe tải có hệ thống theo dõi sử dụng vệ tinh để cho biết vị trí của xe. Nói cách khác, có thể theo dõi và xác định vị trí khá chính xác nơi chất nổ đang di chuyển.
Nếu thời điểm phát nổ được quyết định từ xa, tài xế xe tải thậm chí có thể không biết hàng hóa là gì. Theo Tyry, tuy nhiên, cũng có thể người lái xe đã biết anh ta là tài xế tự sát. Sau đó, anh ta có thể tự quyết định thời điểm thích hợp để kích chất nổ.
Có những cách giải thích khác để quyết định thời điểm phát nổ. Ví dụ, một chiếc ô tô có thể đã theo sau xe tải, được sử dụng để theo dõi thời điểm tốt nhất để kích nổ.
– Tuy nhiên, nguy cơ bị bắt sẽ rất cao nên tôi không tin vào khả năng này. Tyry cho biết, các chất nổ có nhiều khả năng được kích hoạt, chẳng hạn qua kết nối điện thoại.
B. Vật liệu nổ có chất lượng tốt hơn bình thường
Theo Tyry, rất khó để đánh giá chất lượng và số lượng của chất nổ được sử dụng trong vụ tấn công nếu chỉ dựa vào hình ảnh và video.
– Ước tính sơ bộ, có thể có từ 1-2000 kg thuốc nổ.
Tuy nhiên, theo ông, rất có thể một số chất nổ chất lượng cao đã được sử dụng trong vụ nổ.
– Vì vậy, đó không phải là về bất kỳ hỗn hợp thông thường nào giữa dầu nhiên liệu và amoni nitrat, mà là về một thứ có chất lượng tốt hơn nhiều, Tyry ước tính.
Theo Tyry, vụ nổ dù sao cũng là bất thường. Nó không chỉ tạo một quả cầu lửa lớn và những đám cháy do khí tạo thành. Theo Tyry, sau vụ nổ, người ta có thể nhìn thấy những đốm lửa đang cháy trong không khí.
– Nó đề cập đến việc sử dụng các kim loại dễ cháy như nhôm, magiê hoặc nhiệt điện tử để khuếch đại vụ nổ.
– Trong một vụ nổ, kim loại cháy lan ra một diện tích rộng hơn nhiều so với chỉ một quả cầu lửa lớn thông thường. Điều đó sẽ giải thích cho việc đoàn tàu cách đó hàng chục mét bốc cháy do vụ nổ.
Theo Tyry, chẳng hạn, có thể có một quả bom cháy của Nga bên trong xe tải, tức là một quả bom nhiệt thermite (loại Nga vẫn dùng tại Ukraine)
C. Chất nổ có lẽ không đặt trong cấu trúc cầu
Đã có những suy đoán trong công chúng về việc liệu nguyên nhân của vụ nổ có thể là một thứ gì đó khác ngoài chiếc xe tải hay không. Ví dụ, chất nổ có thể được đặt trong kết cấu cầu hoặc dưới mặt cầu.
Tuy nhiên, Tyry tin rằng một quả bom xe tải là nguyên nhân rất có thể gây ra vụ nổ. Theo ông, bằng chứng hình ảnh và video không hỗ trợ các lý thuyết được trình bày công khai khác.
Theo Tyry, nếu chất nổ được đặt trong cấu trúc của cây cầu, thì một cột nước sẽ được tạo ra trong vụ nổ. Bây giờ mặt biển thậm chí không có bong bóng trong suốt sự kiện. Theo Tyry, nước chắc chắn di chuyển không ngừng, nhưng đó là điển hình của các vụ nổ xảy ra trên bề mặt nước. Nếu thuốc nổ lại được lắp bên dưới mặt cầu thì vết cháy của vụ nổ sẽ không lan đến lan can của làn đường ô tô liền kề. Tương tự như vậy, pháo sáng sẽ bay lên trên chứ không bay xuống và sang hai bên, như đã xảy ra trong vụ nổ.
