15-12-2021
Đầu năm 2014, tôi kéo hành lý tiễn chị Phạm Đoan Trang sang Mỹ du học. Trên một sân ga tàu điện tại Bangkok, khi trao vali lại cho chị, tôi không vội quay lưng đi mà ngắm nhìn chị từ đằng sau cho đến khi khuất bóng dưới ánh đèn đêm.
Tôi nhìn theo bóng hình chị không phải vì sự lưu luyến khi rời xa, mà vì tôi muốn hướng mắt dõi theo những con người có nghị lực và khả năng phi thường. Khi đó, tôi thấy thật vinh dự được tiễn chị đi vào thế giới tự do, mang theo hoài bão thay đổi đất nước bằng một tinh thần phụng sự với cả tuổi trẻ chỉ biết bôn ba và dấn thân.
Ngày chị trở về Việt Nam, như một cơ duyên, tôi lại tiếp tục nhìn chị từ đằng sau, gọi tên chị ở sân bay Tân Sơn Nhất, và rồi đón chị từ trong tay của các viên an ninh Bộ Công an.
Ngày chị bị bắt, tôi lại được nhìn thấy chị từ đằng sau qua một bức ảnh được đăng tải trên mạng xã hội. Cũng dưới ánh đèn đêm, lúc này chị đang bị người khác đưa đi vào một thế giới tù đày.
Tôi chỉ nhìn Phạm Đoan Trang từ đằng sau vì vốn dĩ chị luôn là người “đi đầu”. Đi đầu không phải để dẫn dắt lãnh đạo, mà là một thái độ tiên phong, sẵn sàng đón nhận tất cả những rủi ro về phần mình. Chị như một chiến binh, tham gia vào hầu hết các mặt trận đấu tranh nguy hiểm nhất, ngay cả khi đôi chân của chị trở nên tật nguyền.
Tôi hay nói đùa với chị, khi cách mạng thành công, chị muốn cơ cấu vào vị trí Chủ tịch Hội Thương binh hay Bộ trưởng Thông tin? Chị cho biết sẽ tiếp tục sống với đam mê của mình: viết sách và ôm đàn.
Và hôm qua, chị bị kết án 9 năm tù giam về tội tuyên truyền chống nhà nước. 9 năm tù như một điều tất yếu sẽ đến với chị trong bối cảnh này. Nhìn chị ra toà, tôi không chút phẫn nộ hay đớn đau, chỉ cảm thấy trăn trở cho một người như chị Trang, đến bao giờ không còn phải bận tâm về dân chủ và nhân quyền, mà được sống toàn tâm với đam mê viết lách và đàn ca của mình?
