6-7-2021
Có những điều mà người may mắn sống ở các xứ phát triển coi là đương nhiên và thường chẳng tốn một nano tâm trí nào vào đó. Tôi cũng thế. Tìm trên mạng một điểm xét nghiệm nhanh gần nhà, lấy một cái hẹn, vài giây sau thông tin xác nhận tự động gửi về kèm theo mã QR, rồi đến, quét mã, nghếch mặt cho một nhân viên ngoáy mũi, nghe một lời chúc bình an, nói một lời cảm ơn, rồi đi, chưa đầy 5 phút, kết quả tự động báo về 20 phút sau, vừa đủ thời gian di chuyển đến phòng gym, quét mã, âm tính, vào tập.
Thích xét nghiệm bao nhiêu tùy ý, miễn phí. Đương nhiên là thế. Mất 10 phút là tôi nổi cáu. 15 phút là không thể chấp nhận được. Tôi đã coi việc hệ thống bây giờ phải chạy êm ru là đương nhiên, sau một năm rưỡi học từ số 0, mắc không ít sai lầm và trả giá bằng gần 4 triệu ca nhiễm và trên 90 ngàn ca tử vong vì Covid-19.
Nhưng chẳng có gì là đương nhiên hay miễn phí trong một thế giới tất cả là hàng hóa, và mọi nhà nước đều chỉ tiêu tiền chứ không đẻ ra tiền. Đằng sau cỗ máy xét nghiệm nhanh đó, tuy ở Đức chỉ được coi là phương tiện bổ sung để chống dịch nhưng mỗi tháng có thể ngốn 3 tỉ Euro, là những nguồn lực khổng lồ không tự nhiên sinh ra. Nhân lực, tài chính, công nghệ, hậu cần, tổ chức, tri thức, luật pháp, chất lượng con người và trình độ chung sống của xã hội, tất cả chỉ có thể hình thành đồng bộ theo thời gian, đôi khi chậm chạp đến mức thách thức giới hạn kiên nhẫn cuối cùng của mỗi người.
Nguồn lực khổng lồ duy nhất của Việt Nam là ý chí quyết chiến quyết thắng và đam mê thần tốc. Nó luôn lao lên phía trước, không cần biết đằng sau là những nguồn lực khác, yếu ớt, mệt lả và có thể đã ngã gục. Không có gì lột tả tình trạng đó chân thực hơn cảnh trả kết quả xét nghiệm bằng cách xướng tên theo số báo danh qua loa phóng thanh, rồi từng con bệnh dự bị lách qua một đám đông lên nhận những mảnh giấy thủ công chấm điểm virus, rồi lại một lần nữa lách qua cả ngàn con người nhốn nháo chen chúc chờ chực nửa ngày trời ấy để ra thoát, giữa cái nóng hun đúc của thành phố mang tên “Bác”.
Ngẫu nhiên thuộc phần nhân loại may mắn hơn, những người như tôi không có vị thế gì để chê bôi những cảnh tượng như thế, và mọi chỉ bảo từ xa đều vô nghĩa. Mỗi quốc gia chống dịch đúng như phương thức sinh tồn, thực lực, sở trường và sở đoản của mình. Bắc loa phóng thanh kiểm dịch là một trong những điều hết sức đương nhiên với người Việt, họ cũng không tốn một nano tâm trí nào vào đó.
