Lại di cảo

Mấy hôm nay, nhân dịp sinh nhật của kịch tác gia, nhà thơ Lưu Quang Vũ, tôi thấy nhiều người trên Facebook đã đăng lại bài thơ “Những điều sỉ nhục và căm giận” để tưởng niệm và vinh danh ông.

Điều kỳ lạ là bài thơ vẫn bị cắt xén theo ý đồ biến đổi nó từ một bài thơ chống Mỹ và chính quyền miền Nam, thành bài thơ có nội dung chống những thứ xấu xa, thậm chí chống đảng CS, trong giai đoạn hiện nay; biến Lưu Quang Vũ thành một người khác với chính ông, theo ý đồ của họ.

Hành vi này là một trò gian lận.

Mấy năm trước tôi đã viết bài Di Cảo dưới đây. Nay, tôi đăng lại một lần nữa để phản ứng với trò lưu manh văn hoá này.

***

DI CẢO

Gần đây tôi thường được đọc trên mạng, và nghe đọc, bài thơ dưới đây của nhà thơ Lưu Quang Vũ. Và dường như nó được in lại trong cuốn Di Cảo của ông. Bài thơ được phổ biến rộng, và được cho là có tinh thần yêu nước, chống xâm lăng, phản kháng với tình trạng đạo đức xã hội xuống cấp, bất công, băng hoại của Việt Nam ngày nay. Bài thơ như thế này:

NHỮNG ĐIỀU SĨ NHỤC VÀ CĂM GIẬN

Một đất nước luôn có kẻ dẫn đường

Cho người ngoài kéo đến xâm lăng

Cho những cuộc chiến tranh

Đẩy con em ra trận

Những điều sĩ nhục và căm giận

Một xứ sở

Nhà tù lớn hơn trường học

Một dân tộc có nhiều gái điếm nhất thế giới

Có những cái đinh để đóng vào ngón tay

Có những người Việt Nam

Biết mổ bụng ăn gan người Việt

Một đất nước

Đến bây giờ vẫn đói

Không có nhà để ở

Không đủ áo để mặc

Ốm không có thuốc

Vẫn còn những người run rẩy xin ăn

Nỗi sĩ nhục buốt lòng

Khi thấy mẹ ta bảy mươi tuổi lưng còng

Phải làm việc mệt nhoài dưới nắng

Khi thấy lũ em ngày càng hư hỏng

Khi người mình yêu

Nói vào mặt mình những lời ti tiện

Khi bao điều tưởng thiêng liêng trong sạch

Bỗng trở nên ngu xuẩn đê hèn

Khinh mọi người và tự khinh mình

Như chính tay ta đã gây ra mọi việc

Và tất cả không cách nào cứu vãn

Nỗi sĩ nhục ngập tràn trái đất

Khi lẽ phải luôn thuộc về kẻ mạnh

Những nền văn minh chạy theo dục vọng

Những guồng máy xấu xa chà đạp con người

Đi suốt một ngày

Giữa rác rưởi và chết chóc

Luôn thấy bị ném bùn lên mặt

Nói làm sao được nữa những lời yêu

Nghĩ về cha, con sẽ chẳng tự hào

Nỗi tủi nhục làm cha nghẹn thở

Nỗi tức giận làm mặt cha méo mó

Trong hận thù không thể có niềm vui

Nhưng không thể sống yên, không thể được nữa rồi

Nỗi tủi nhục đen sì mỗi cành cây

Nỗi tủi nhục của đứa trẻ chạy trốn

Nỗi tủi nhục trên mỗi bậc thang lười biếng

Trong cốc nước đưa lên môi lạnh ngắt

Trên mỗi dòng tin mỗi ống quần là phẳng

Mỗi chiếc hôn ướt át thì thầm

Mỗi nấm mồ bị vùi dập lãng quên

Trên bàn tay đưa ra trên mỗi bức tường

Nỗi tủi nhục tội lỗi nỗi tủi nhục kinh hoàng

Trên vệt máu bầm đen trên nụ cười thỏa mãn

Cha chẳng có gì để lại cho con

Ngoài một cửa sổ trống trơn

Ngoài một tấm lòng tủi nhục và căm giận

Ngoài kỷ niệm về những năm tàn khốc

Cho một ngày con được sống thương yêu

Thơ Lưu Quang Vũ – Di cảo 1972-1975.

***

Thật ra, bài thơ này đã bị cắt mất, và thủ tiêu, bốn dòng ở khổ đầu tiên, các bạn có thể cắt dán bốn câu dưới đây vào bài thơ trên rồi đọc lại cho trọn vẹn:

“Những điều sĩ nhục và căm giận

Một dân tộc đã sinh ra

Trần Ích Tắc, Lê Chiêu Thống

Hoàng Cao Khảo, Nguyễn Văn Thiệu”

Khi bằng một thủ pháp đơn giản, cắt mất bốn câu này đi thì người ta biến bài thơ mang nội dung chửi Mỹ và chính quyền VNCH, trở thành nội dung lên án xã hội xuống cấp, bất công, lên án nhà cầm quyền hiện nay bán nước; đánh tráo một bài thơ tuyên truyền của miền Bắc trong thời chiến tranh Quốc – Cộng, thành bài thơ phản kháng chống Tàu trong thời bình ngày nay; đánh tráo một Lưu Quang Vũ chống Mỹ, thành một Lưu Quang Vũ chống Tàu.

Thử Google tên bài thơ thì sẽ thấy nó được đăng lại ở rất nhiều nơi với văn bản bị cắt mất bốn câu đó. Điều này cho thấy, việc khổ thơ ấy thật sự bị thủ tiêu là có chủ đích đánh tráo chứ không phải ngẫu nhiên. Làm vậy thì oan cho Lưu Quang Vũ lắm, và đồng thời cũng khiến vô số người thưởng thức phải thơ giả.

Có người cho rằng, Lưu Quang Vũ có cái nhìn tiên tri, có những dự cảm thấu thị về thời cuộc. Tôi lại nghĩ đó là một sự gán ghép khiên cưỡng, là họ đang đội cho nhà thơ cái vương miện hào quang mà thật sự ông không có. Hẳn ông đã tin và viết ra những điều mình tin về một miền Nam tệ hại. Niềm tin này tiệp màu với sự điều hướng của chính quyền cộng sản miền Bắc trong giai đoạn đó, nó không khác với vô số tác phẩm mang mục đích tuyên truyền cho ý chí sắt máu của rất nhiều nhà thơ cùng thời. Và đối tượng mà ông nhắm tới không hề là nhà cầm quyền cộng sản hôm nay.

Có người cho rằng, bài thơ có lợi cho tinh thần yêu nước, chống Trung cộng xâm lược, và có lợi cho tinh thần phản kháng, đấu tranh cho tự do và dân chủ. Tôi lại nghĩ, dù họ yêu quý Lưu Quang Vũ như thế nào đi nữa, muốn mượn thơ ông để làm phương tiện đấu tranh, thì cũng phải tôn trọng sự thật. Một công cuộc đấu tranh cho những điều đẹp đẽ như tự do, công bình, dân chủ luôn phải tôn trọng và đồng hành với sự thật.

Chúng ta đã từng biết di chúc của lãnh tụ bị cắt xoá cho thích hợp với ý chí của đảng, giờ lại có thêm di cảo của nhà thơ cũng bị cắt xoá cho thích hợp với tinh thần yêu nước.

Bao giờ chúng ta mới trưởng thành để biết ngán ứ những món văn hóa mạo hóa?

THẬN NHIÊN