Slot bay, câu chuyện trầm kha!

Nguyễn Tiến Tường

3-4-2021

Theo lịch bay mùa hè năm 2021, tại Sân bay Tân Sơn Nhất, theo kết quả phân bổ slot, Vietnam Airlines (VNA) được phân bổ bình quân 250 slot/ngày; Pacific Airlines được phân 68 slot/ngày; VASCO được 24 slot/ngày.

Tuy nhiên, theo phương án điều hành khai thác tại cảng hàng không Tân Sơn Nhất (TSN), Vietnam Airlines chỉ thực hiện 160/250 slot bay được cấp (64%); Pacific Airlines thực hiện 38/68 slot bay (56%); VASCO thực hiện 16/24 slot bay (25%). Có thể thấy, Vietnam Airlines và các hãng hàng không trực thuộc đã không tận dụng hết số lượng slot được cấp.

Hiện tại, ước tính số chuyến bay đi đến Sân bay Tân Sơn Nhất ngày 30/3/2021 đạt 536 chuyến bay (bao gồm các chuyến bay chờ hàng), tương đương 68-70% năng lực phục vụ tại sân bay trong khung giờ ban ngày từ 06 giờ sáng đến 23 giờ đêm (đã loại trừ các chuyến bay quốc tế ban đêm bị ảnh hưởng vì dịch bệnh). Mặc dù sân bay đang được điều phối với giới hạn khai thác 44 lượt cất/hạ/khung giờ, nhưng khung cao điểm nhất chỉ đạt 37 chuyến bay/khung giờ.

Việc thi hành sai lệch so với phân bổ của các hãng bay này đi ngược lại với chỉ đạo của Bộ Giao thông Vận tải, Cục hàng không Việt Nam, xác định slot bay là tài nguyên của quốc gia có giới hạn. Các hãng cần phải có trách nhiệm đưa ra các biện pháp, giải pháp tuân thủ đầy đủ nhất để tránh làm lãng phí nguồn lực xã hội quý báu này. Đặc biệt trong bối cảnh đợt nghỉ lễ cao điểm đang tới gần, nhu cầu di chuyển bằng đường hàng không của người dân đang tăng mạnh.

Ngoài ra còn có một dấu hiệu đáng ngại cần lưu ý, Pacific Airlines và VASCO là hai đơn vị trực thuộc Vietnam Airlines, nhưng sở hữu giấy phép vận chuyển hàng không riêng biệt. Ba đơn vị này với ba giấy phép hàng không, cùng thâm niên trong ngành, sở hữu lợi thế vô cùng lớn trong quá trình đệ trình xin phân bổ slot bay.

Nhưng bất chấp tính chất của doanh nghiệp quốc doanh hoạt động bằng một phần nguồn lực xã hội, chính các chỉ số hoạt động lại phần nào thể hiện sự phung phí trong sử dụng tài nguyên quốc gia quý giá được Chính phủ ưu tiên phân bổ.

VNA thì bỏ trống slot, các hãng bay tư nhân thì gào khản cổ không được cấp thêm. Đây là câu chuyện không mới mẻ, năm nào báo chí cũng phản ánh. Mặc kệ, chính sách hàng không vẫn lừng lững như chiếc cối xay gió lì lợm và biến những người nhiệt tâm thành Đôn Ky Hô Tê khờ khạo.

“Tất cả các con vật đều bình đẳng, nhưng một số con vật bình đẳng hơn các con khác” – Geogre Orwell, Animal Farm.