Chân dung Joe Biden

Luật Khoa

Huỳnh Minh Triết

20-1-2021

Bị đánh gục, đứng dậy, lại bị đánh gục, lại đứng dậy. Đó là câu chuyện cuộc đời Joe Biden.

Tuổi thơ bị bắt nạt vì nói lắp. Vượt qua tật nói lắp, tốt nghiệp với một bằng cử nhân và một bằng luật. Trở thành luật sư. Đánh bại chính trị gia kỳ cựu, trở thành thượng nghị sĩ trẻ nhất trong Quốc hội. Mất vợ và con gái sau khi thắng cử một tháng. Có cơ hội trở thành tổng thống trẻ nhất lịch sử. Rút lui trong bẽ bàng vì bị tố đạo văn. Trở thành lãnh đạo nổi bật ở Thượng viện. Bị tai biến mạch máu não phải phẫu thuật. Thất bại khi tranh cử lần hai. Trở thành phó tổng thống Mỹ. Mất con trai cả vì bị ung thư. Đắc cử tổng thống trong lần tranh cử thứ ba ở tuổi 78.

Bị đánh gục rồi đứng dậy, rồi lại bị đánh gục và lại lê lết đứng dậy – đó có lẽ là một vòng tuần hoàn quen thuộc trong cuộc đời người sẽ là vị tổng thống già nhất lịch sử nước Mỹ.

“Tôi biết cảm giác của cái lỗ đen mở ra giữa ngực của bạn, khiến bạn cảm thấy mình đang bị hút vào trong đó”, Biden chia sẻ tại Hội nghị Quốc gia Đảng Dân chủ vào tháng 8/2020.

“Tôi biết đôi khi cuộc đời có thể độc ác, tàn khốc và bất công đến mức nào… nhưng tôi tìm ra cách tốt nhất để vượt qua nỗi đau, mất mát và thương tiếc – đó là tìm ra mục đích sống”.

***

Joseph Robinette Biden, Jr., sinh ngày 20/11/1942 tại Scranton, Pennsylvania, là con cả trong một gia đình Công giáo thuần thành. Gia đình vốn giàu có, nhưng vào khoảng thời gian Biden sinh ra, công việc kinh doanh của cha cậu thất bại. Cả gia đình phải sống nhờ vài năm ở nhà ông bà ngoại của Biden.

Năm Biden 10 tuổi, cha cậu đưa cả gia đình về Delaware. Sau nhiều cố gắng, cha Biden thành công trong việc buôn bán xe hơi cũ, giúp gia đình duy trì được một cuộc sống trung lưu.

“Bố tôi luôn nói với tôi: Khi con bị đánh gục, hãy đứng lên. Trong đời tôi đã bị đánh gục nhiều lần, giống như những người Mỹ khác, và luôn đứng dậy. Đó là sự kiên cường của người Mỹ. Khi được cho dù chỉ một nửa cơ hội, chúng ta có thể làm tất cả”, Biden viết trên Twitter hồi đầu năm nay.

Cuộc chiến vượt qua tật nói lắp

Nhiều người, trong số đó có cả Tổng thống Mỹ Donald Trump, đã cười vào những video Biden nói vấp và quên trước quên sau trong các video được chia sẻ khắp mạng xã hội. Những dòng tít nổi bật như “Biden quên tên Obama”, “Biden nhầm vợ với em gái”, “Biden nói nhầm tên thành phố” v.v. khiến một số người cho rằng Biden quá già và đang bị lão suy.

John Hendrickson, biên tập viên tại tờ The Atlantic, một người cũng nói lắp, thì nghĩ khác. Ông cho rằng có thể các cử tri lo lắng về việc Biden có đủ minh mẫn hay không sẽ thấu hiểu hơn nếu họ biết Biden vẫn đang chiến đấu với tật nói lắp.

Tật nói lắp theo Biden từ nhỏ. Cha mẹ cậu đã bỏ cuộc khi không tìm được phương án điều trị. Những chuỗi ngày bị bắt nạt, bị chế nhạo trở nên bình thường với Biden. Bạn bè gọi cậu với đủ thứ tên, trong đó có Joe Bye-Bye, vì Biden không thể nói rõ tên mình.

“Tôi không nghĩ rằng có gì làm tổn thương lòng tự trọng của tôi nhanh chóng, nặng nề và kinh khủng như khi tôi lắp bắp ở trường học”, Biden phát biểu tại Học viện Nói lắp Hoa Kỳ vào năm 2008.

Khi giáo viên gọi Biden là “Ngài Bu-bu-bu-Biden”, cậu đã bỏ chạy về nhà. Mẹ Biden đưa cậu quay lại trường tìm gặp giáo viên – vốn là một nữ tu. Trước mặt giáo viên, người mẹ nói: “Nếu bà còn nói vậy với con tôi một lần nữa, tôi sẽ trở lại và giật ngay cái mũ khỏi mặt bà”, Biden nhớ lại.

Gia đình Biden rất thông cảm và ủng hộ cậu. “Con quá thông minh, con không thể tuôn ra chữ đủ nhanh [như tốc độ suy nghĩ của con]”, người mẹ an ủi, theo lời kể của em gái Biden.

Đó là trận chiến đầu tiên của Biden: vượt qua tật nói lắp. Cậu luyện tập nói trước gương, nghĩ thật kỹ câu mình định nói trước khi mở miệng, tập nói khi ngậm sỏi và học thuộc cả đoạn văn thay vì đọc từ sách giáo khoa trước lớp.

“Một số ký tự khó đọc hơn các chữ khác, vì thế tôi thường thức dậy vào lúc nửa đêm, đến trước gương với một cái đèn pin và luyện tập”, Biden kể lại.

Mỗi khi cậu muốn từ bỏ, mẹ cậu lại nói: “Joey, đừng để thử thách này ảnh hưởng đến con. Joey, con có thể làm được… Phải nhớ, can đảm là thứ định nghĩa con người con, và lòng trung thành sẽ cứu rỗi con”.

Sau những cố gắng kiên trì, Biden đã dần làm chủ được tiếng nói của mình.

Biden cho rằng vượt qua tật nói lắp là một cuộc chiến cả đời, chứ không phải trận chiến một lần. Đến tận bây giờ, người ta vẫn thấy các ghi chú dày đặc trong các diễn văn của ông, đánh dấu ở những chỗ cần ngắt, nghỉ để ông có thể phát âm rõ ràng. Những khi quá mệt, Biden thừa nhận, ông lại thấy mình nói vấp trở lại. Các đối thủ chính trị của ông, bao gồm cả Donald Trump, đã tấn công điểm yếu này. Trên Twitter, ông Trump nhạo báng Biden, gọi ông là bị “líu lưỡi” và “IQ thấp”.

Sau phiên tranh luận của các ứng viên Đảng Dân chủ vào năm 2019, Sarah Sanders, thư ký báo chí của Tổng thống Trump nhại lại lời Biden trên Twitter: “Tôi tôi tôi tôi tôi… không hiểu ông Biden đang nói về cái gì”.

Biden viết đáp trả: “Tôi đã cố gắng cả đời để vượt qua tật nói lắp. Và tôi có vinh hạnh to lớn được chỉ dạy cho những đứa trẻ phải trải qua điều tương tự. Đây được gọi là lòng cảm thông. Hãy tra từ điển đi”.

Sanders sau đó đã xóa tweet và xin lỗi.

“Việc nói lắp không thể hiện con người bạn”, Biden nói trong một bài phát biểu. “Khi bạn cam kết với một mục tiêu, khi bạn kiên trì đối mặt với khó khăn, bạn sẽ phát hiện ra sức mạnh mà chưa bao giờ bạn nghĩ rằng mình có. Sức mạnh ấy là thứ mà tôi cam đoan bạn sẽ cần vào một ngày nào đó”.

Biden học khoa học chính trị và lịch sử tại Đại học Delaware. Trong một kỳ nghỉ năm ba, ông gặp người vợ đầu tiên, Neilia Hunter. Khi mẹ của Neilia hỏi ông muốn làm gì, chàng thanh niên Biden trả lời, ông dự định trở thành tổng thống Mỹ.

Bi kịch gia đình và lễ tuyên thệ trong bệnh viện

Năm 1972, ở tuổi 29, Biden khiến cả nước Mỹ phải chú ý khi trở thành thượng nghị sĩ trẻ nhất Quốc hội vào thời điểm đó. Trong lịch sử, ông là người trẻ tuổi thứ sáu từng được bầu vào Thượng viện.

Còn quá trẻ, lại là một tay mơ chính trị, Biden phải cầm nhà hai lần để có tiền tranh cử. Đối thủ của Biden bên phía Đảng Cộng hòa là Caleb Boggs – một chính trị gia sừng sỏ. Bang Delaware lúc đó lại được xem là sân nhà của Đảng Cộng hòa.

Lợi thế duy nhất Biden có lẽ là diện tích bang Delaware đủ nhỏ để ông có thể đến gõ cửa tận nhà từng cử tri. Cuối cùng, Biden thắng với khoảng cách sít sao 3.000 phiếu. Chiến thắng này khiến Biden trở thành tiêu đề trên mọi mặt báo.

Tương lai quá tươi sáng bỗng mở ra với cặp vợ chồng trẻ và ba con nhỏ, đến mức người vợ Neila lo ngại: “Chuyện gì sẽ xảy ra đây Joey? Mọi chuyện quá tốt đẹp” – Joe kể lại trong một phỏng vấn với The News Journal.

Một tháng sau chiến thắng, vợ ông gặp tai nạn khi lái xe đi mua cây thông Noel. Vợ và con gái ông qua đời ngay tại chỗ, hai con trai bị thương nặng được đưa tới bệnh viện.

Biden đã nghĩ đến việc từ bỏ sự nghiệp chính trị vừa bắt đầu để chăm sóc hai con trai, nhưng Mike Mansfield, lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện nài nỉ ông ở lại ít nhất sáu tháng. Biden đồng ý và nói những lời sau ở buổi tuyên thệ ngay cạnh giường bệnh của con trai Beau:

“Trong vòng sáu tháng tới, nếu có xung đột giữa việc tôi muốn làm một người cha tốt và một thượng nghị sĩ tốt – điều tôi không hề mong xảy ra – thì tôi hứa là sẽ gọi ngay cho thống đốc bang [để thông báo từ chức]. Chúng ta luôn có thể có một thượng nghị sĩ khác, nhưng các con tôi không thể có một người cha khác”.

Biden, một người Công giáo ngoan đạo, bắt đầu hoài nghi Chúa.

“Tôi cảm thấy Chúa đã chơi tôi một vố thật kinh khủng”, Biden nói.

Theo hồi ký của Biden, khi chưa đầy 30 tuổi, ông đã từng nghĩ đến tự sát, đã đi loanh quanh trong đêm để mong được lao vào một cuộc đánh nhau và thử tìm đến rượu.

“Tôi đã nghĩ sẽ thế nào nếu cứ đi đến Cầu Tưởng niệm Delaware, nhảy xuống và chấm dứt tất cả”, Biden viết. “Nhưng tôi chẳng bao giờ ngồi vào xe ô tô để làm thế…”

“Điều thực sự cứu rỗi tôi là các con trai”.

“Tôi bắt đầu hiểu được vì sao sự tuyệt vọng khiến con người ta bỏ cuộc, vì sao tự sát không chỉ là một lựa chọn mà còn là một lựa chọn hợp lý. Nhưng nhìn vào Hunter và Beau đang ngủ, tôi tự hỏi, hai đứa sẽ phải gặp những cơn ác mộng nào nữa, và ai sẽ giải thích với các con rằng tôi cũng ra đi. Tôi biết mình chẳng còn lựa chọn nào khác ngoài chiến đấu để sống sót”.

Sau này, Biden nói rằng những bi kịch cá nhân giúp ông thấu hiểu và đồng cảm hơn với nỗi đau của người khác.

Để có thể dành nhiều thời gian nhất với hai con, Biden không qua đêm ở Washington mà ông bắt chuyến tàu Amtrak từ Delaware tới thủ đô, gần bốn tiếng mỗi ngày.

Tháng 1/1975, Biden được bổ nhiệm làm thành viên Ủy ban Đối ngoại Thượng viện. Các hoạt động tại đây đã ghi dấu ấn trong sự nghiệp của Biden ở Thượng viện. Ông trở thành chủ tịch ủy ban này vào năm 1987.

Cũng trong năm 1975, ông là một trong những người nổi bật nhất của Đảng Dân chủ phản đối chính sách bắt trẻ em da trắng, da đen ngồi chung xe buýt đến trường. “Đây là một khái niệm ngu xuẩn mà tôi chẳng hề thấy có một tác dụng nào”, ông nói trong một buổi phỏng vấn. Quyết định này của Biden cho đến nay vẫn khiến ông nhận nhiều sự chỉ trích, đặc biệt là từ các thành viên của Đảng Dân chủ. Nhiều người xem đó là bằng chứng cho thấy ông từng ủng hộ các chính sách phân biệt đối xử với người da đen.

Cùng thời gian đó, ông gặp Jill Jacob. Trong hai năm quen biết, Biden phải ngỏ lời đến lần thứ năm mới thuyết phục được Jill. Năm 1981, ông và vợ chào đón con gái Ashley Blazer.

“Jill đã lấy lại cuộc sống cho tôi. Tôi cảm thấy mình lại có thể có một gia đình trọn vẹn”, Biden viết trong hồi ký.

Ngày 7/11/1978, Biden tái đắc cử chức thượng nghị sĩ Delaware. Không giống lần đầu tiên, kết quả bỏ phiếu lần này nghiêng hẳn về phía ông. Cuộc bầu cử này củng cố vững chắc vị trí đại diện cho Delaware ở Thượng viện mà Biden nắm giữ suốt 36 năm.

Tổng thống Jimmy Carter (trái) và Joe Biden trong một sự kiện gây quỹ tại Delaware năm 1975. Ảnh: AP.

Lần tranh cử tổng thống đầu tiên

Tháng 6/1987, Biden lần đầu tiên ra thử sức trong cuộc đua lớn tới Nhà Trắng. Người ta thích thú với hình ảnh một thượng nghị sĩ trẻ, sắc sảo, có khả năng hùng biện. Joe trở thành ứng viên sáng giá cho danh hiệu tổng thống trẻ nhất lịch sử. Trong quý đầu năm đó, ủy ban vận động của ông gây quỹ được nhiều hơn bất kỳ ứng viên tổng thống nào khác.

Nhưng chỉ ba tháng sau, ông rút lui khỏi cuộc đua, phần lớn là vì cáo buộc đạo văn. Ông đã lấy ý tưởng từ bài phát biểu của lãnh đạo Công Đảng Anh Neil Kinnock nhưng lại không trích dẫn tác giả trong phiên tranh luận vào tháng 8/1987.

Tháng 9/1987, ông chính thức kết thúc chiến dịch tranh cử.

Không lâu sau, ông thừa nhận sai lầm của mình.

“Tất cả những gì tôi cần làm là nói ‘như Kinnock [đã phát biểu]’. Giá mà tôi đã nói hai từ đó thôi, ‘như Kinnock’. Nhưng tôi đã không làm vậy. Đó là lỗi của tôi, không phải lỗi của ai cả”.

“Tôi đã làm những điều ngu ngốc trong quá khứ, và tôi sẽ lại làm những điều ngu ngốc trong tương lai”.

Năm 1988, Biden, lúc này đang là Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, phát hiện ông bị phình mạch máu não, một căn bệnh chết người. Sau hai cuộc phẫu thuật và bảy tháng nghỉ ngơi, ông quay trở lại Thượng viện làm việc.

Vụ điều trần Anita Hill năm 1991

Trong vai trò chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện từ năm 1987 đến 1995, Biden chỉ đạo tiến trình phê chuẩn đối với sáu thẩm phán tối cao. Trong các lần phê chuẩn thẩm phán, đáng chú ý có trường hợp của ứng viên Clarence Thomas. Phiên điều trần với Anita Hill, người tố cáo Thomas, để lại một vết nhơ khó rửa trong sự nghiệp chính trị của Biden.

Anita Hill, một phụ nữ trẻ da đen, cáo buộc sếp cũ của mình, ứng viên thẩm phán Tối cao Pháp viện Clarence Thomas, quấy rối tình dục bà. Ngày 11/10/1991, Hill phải trả lời các câu hỏi vặn vẹo khó chịu của 14 người đàn ông da trắng.

Trong cương vị chủ tịch Ủy ban Tư pháp, Biden cho Thomas khai chứng trước, mặc dù đã hứa cho Hill được nói trước. Ông còn đồng ý không cho gọi thêm ba nhân chứng khác có cùng cáo buộc đối với Thomas. Khi các thành viên Đảng Cộng hòa trong ủy ban tỏ ra nghi ngờ lời khai của Hill, Biden cũng không làm gì để bảo vệ bà. Buổi điều trần được phát công khai trên truyền hình và đã làm chấn động cả nước Mỹ.

Cuối cùng Thomas được Thượng viện phê chuẩn làm thẩm phán Tối cao Pháp viện với tỷ lệ 52-48. Joe Biden bỏ phiếu chống.

Năm 2019, Biden gọi điện cho Hill, bày tỏ hối tiếc về phiên điều trần đó.

“Tôi tin bà ấy ngay từ đầu, nhưng tôi là chủ tịch. Bà ấy đã không được hưởng một phiên điều trần công bằng. Bà không được đối xử tử tế. Đó là trách nhiệm của tôi… Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm cho việc này”, Biden nói trong một phỏng vấn với đài ABC.

Nhưng Anita Hill không hài lòng với lời xin lỗi của Biden.

“Tôi không thể hài lòng với một câu đơn giản như ‘tôi xin lỗi vì những gì đã xảy ra với bà’”, Hill nói với tờ New York Times. “Tôi sẽ hài lòng khi tôi biết có thay đổi thực sự, có người chịu trách nhiệm thực sự và có ý định đạt được kết quả thật sự”.

Đạo luật tội phạm năm 1994

Ngày 13/9/1994, Joe Biden đứng ngay phía sau Tổng thống Bill Clinton khi Clinton ký duyệt Đạo luật Kiểm soát Tội phạm bạo lực và Thực thi Pháp luật. Biden, đồng tác giả của đạo luật này, đã đóng vai trò lớn trong việc thúc đẩy Quốc hội phê duyệt.

Đạo luật này tăng cường trấn áp bạo lực đường phố, mở rộng lực lượng cảnh sát và xây thêm nhà tù. Mặc dù góp phần làm giảm số lượng tội phạm, nhưng nó bị chỉ trích là làm gia tăng tình trạng cảnh sát phân biệt đối xử với người da đen.

Nhiều năm sau, Biden thừa nhận đạo luật này là một sai lầm. Tuy nhiên, bỏ qua những phần gây tranh cãi, các nội dung chống bạo lực với phụ nữ và lệnh cấm một số loại vũ khí bán tự động có trong đạo luật đã trở thành một di sản mà Biden vẫn tự hào.

Tháng 11/2002, Biden, khi đó là chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, đã ủng hộ và giúp thông qua nghị quyết cho phép chính quyền Bush sử dụng quân đội tấn công Iraq. Sau này, Biden nói ông hối hận về quyết định trên.

Lần tranh cử thứ hai

Năm 2007, Biden ra tranh cử tổng thống lần thứ hai. Lần này, tuy không mắc phải bê bối, nhưng ông đã rút lui ở vòng sơ bộ sau những ứng viên nổi trội hơn là Barack Obama và Hillary Clinton.

Giữa năm 2008, Obama chọn Biden làm ứng viên phó tổng thống. Với Obama, một thượng nghị sĩ non trẻ và không có kinh nghiệm chính trường, Biden là một lựa chọn khôn ngoan cho chiến dịch tranh cử. Biden lúc này đã phục vụ hơn 30 năm tại Quốc hội, có khả năng đàm phán và kết nối với nghị sĩ cả hai đảng. Nhờ sự trợ giúp của Biden, Obama đã đánh bại Thượng nghị sĩ John McCain của Đảng Cộng hòa, trở thành tổng thống da màu đầu tiên của nước Mỹ.

Ngày 20/1/2009, Biden tuyên thệ nhậm chức phó tổng thống thứ 47 của Hoa Kỳ. Trước đó vài ngày, trong bài phát biểu tạm biệt Thượng viện, ông nói: “Mọi điều tốt đẹp tôi được chứng kiến đều xảy ra ở đây, mỗi bước đi dũng cảm trong hơn 36 năm tôi ở đây không đến từ áp lực của các phe nhóm lợi ích, mà thông qua sự trưởng thành vun đắp từ các mối quan hệ cá nhân”. Biden là một trong những thượng nghị sĩ phục vụ lâu nhất trong lịch sử Mỹ.

Ngày 23/3/2010, trong lễ ký Đạo luật Chăm sóc Y tế giá hợp lý (hay còn gọi là Obamacare), micro đã bắt được tiếng Biden ghé sát tai Obama nói: “Đù, tụi mình đã xử được một vụ ngon lành rồi” (nguyên văn: “This is a big fucking deal”). Đó là một trong những chi tiết thể hiện mối quan hệ mật thiết giữa Biden và Obama.

Năm 2012, bộ đôi Obama – Biden tái cử dễ dàng. Tình bằng hữu của hai người khiến cả nước Mỹ thích thú. Đó là một mối quan hệ chưa có tiền lệ trong lịch sử.

Khi Biden và Jill dự định bán nhà để lo cho người con bị ung thư, Obama đã ngăn ông lại:

“Đừng bán nhà, Biden. Tôi sẽ đưa tiền cho ông, bất cứ điều gì ông cần. Hứa với tôi Joe, hứa với tôi”, Biden chia sẻ câu chuyện với CNN.

Cựu Thư ký Nhà Trắng Josh Earnest nói rằng điều này cho thấy “mối quan hệ cá nhân giữa tổng thống và phó tổng thống đã vượt qua ranh giới của trách nhiệm nghề nghiệp”.

Thêm một bi kịch gia đình

Năm 2015, tai họa tiếp theo giáng xuống đầu Joe Biden, lúc này đã là một ông già 73 tuổi.

Beau Biden, con trai cả và là niềm tự hào lớn nhất của ông, mất vì ung thư não ở tuổi 46, khi đang ở độ chín của sự nghiệp.

Biden gặp con trai Beau tại căn cứ ở Iraq năm 2009. Ảnh: AFP.

“Beau là linh hồn tôi”, Biden kể lại.

Trái với thành tích đáng thất vọng của Hunter Biden, Beau có một sự nghiệp chính trị và quân ngũ vẻ vang. Anh là một bản sao xuất sắc hơn cha mình.

Beau tốt nghiệp cùng đại học luật Syracuse như Biden. Beau cũng thắng cử Tổng chưởng lý bang Delaware ở ngay lần thử sức đầu tiên trước đối thủ lão luyện hơn nhiều, cùng với tỷ lệ sít sao giống cha.

“Beau là hiện thân của lời cha tôi khi nói rằng, một phụ huynh biết mình thành công khi đứa con thành công hơn ông ta”, Biden nói trong đám tang Beau.

“[Những căn bệnh cướp đi người thân của chúng ta] thật tàn bạo, nhẫn tâm và kéo dài mãi không dứt”, ông nhắc lại mất mát của mình khi chia sẻ trong tang lễ của Thượng Nghị sĩ John McCain vào năm 2018.

“Nó đã lấy đi quá nhiều từ những người mà chúng ta yêu và những người yêu quý họ, tới mức để có thể sống tiếp, chúng ta phải nhớ rằng họ đã sống như thế nào, chứ không phải họ đã chết ra sao”.

Joe Biden trong lễ tang con trai. Ảnh: AP.

Jill Biden miêu tả chồng mình trong những ngày sau đám tang Beau:

“Bốn ngày sau đám tang của Beau, tôi thấy Joe đi cạo râu và mặc vest. Tôi thấy ông soi gương, hít sâu, đứng thẳng người và bước ra một thế giới không còn con trai của chúng tôi.

Ông ấy trở lại làm việc. Ông ấy đơn giản là thế. Có lúc tôi chẳng thể tưởng tượng được làm sao ông ấy vượt qua được, làm sao ông bước một chân này trước chân kia và cứ đi từng bước, nhưng tôi luôn hiểu vì sao ông ấy làm vậy”.

Trong cuộc phỏng vấn với CNN hồi tháng 2/2020, Biden nói về sức mạnh đã giúp ông vượt qua cái chết của Beau.

“Tôi đã tìm thấy một câu nói nổi tiếng từ Kierkegaard, ‘niềm tin nhìn rõ nhất mọi thứ trong bóng tối’… Với tôi, điều này thật quan trọng vì nó cho tôi lý do để hy vọng”, ông chia sẻ. “Nhưng cách duy nhất mà tôi có thể vượt qua sau khi vợ, con gái và con trai tôi qua đời, tôi chỉ có thể vượt qua được khi nhận ra họ là một phần sinh mạng của tôi. Con trai Beau là linh hồn tôi”.

“Bởi vì khi đang cận kề cái chết, Beau đã yêu cầu tôi, ‘hứa với con, hứa với con cha sẽ tiếp tục’”, Biden kể lại. “Nó biết tôi sẽ chăm sóc cho gia đình nhưng lo tôi sẽ trốn vào vỏ ốc và không làm những việc tôi làm từ trước tới nay. Phải mất nhiều thời gian tôi mới nhận ra rằng mục đích sống là cái cứu vớt tôi. Và nó đã cứu tôi. Mỗi sáng, tôi thức dậy và tự nói với mình, tôi hy vọng Beau tự hào về tôi”.

Theo một ý nghĩa nào đó, với Biden, Beau chưa bao giờ chết.

“Beau nên là người đang tranh cử tổng thống chứ không phải tôi”, Biden nói trong một chương trình trên NBC News vào tháng 1/2020. “Nó là một phần của tôi, và cũng là một phần của những người con còn sống của tôi, Hunter và Ashley”.

Beau được cho là người đã khuyến khích Biden ra tranh cử tổng thống. Cái chết của Beau là một trong những nguyên nhân khiến ông quyết định không ra tranh cử năm 2016.

Tình yêu vô điều kiện với Hunter

Biden nhắc đến Hunter như “đứa con trai còn sống duy nhất của tôi”. Hunter Biden không phải là một người con mẫu mực của bất kỳ ai. Anh bị đuổi khỏi quân ngũ vì nghiện ngập, sau đó đem lại vô số rắc rối cho cha vì các vụ làm ăn ở nước ngoài. Hunter còn trở thành “kẻ ngáng đường” lớn nhất trong lần tranh cử vừa qua của Biden, khi một loạt các video, hình ảnh ăn chơi trác táng của anh bị tung ra tràn ngập internet.

Biden và con trai Hunter năm 2010. Ảnh: AP.

Nhưng ít ai để ý, giữa những bê bối khó coi kia, những dòng tin nhắn riêng tư của Biden với Hunter cũng bị lộ và càng cho thấy khía cạnh con người của Biden.

“Chào buổi sáng, con trai tuyệt vời của bố. Cha nhớ và yêu con. Cha”, Biden nhắn gửi Hunter khi con trai ở trại cai nghiện. Khi Hunter trả lời và nói liệu việc nghiện ngập của anh có khiến cha mình thua cuộc bầu cử hay không, Joe trả lời: “Cha sẽ ra tranh cử, nhưng cha cần con… Chỉ cần con tập trung vào hồi phục thôi. Không gì khác.”

Lần tranh cử thứ ba, và thành công

Năm 2019, ở tuổi 77, Biden thử sức lần thứ ba trên đường đua lớn. Ông ra tranh cử với lời hứa “khôi phục linh hồn của nước Mỹ” và niềm tin vững chắc rằng ông là người duy nhất có thể đánh bại Donald Trump.

Vào ngày 3/11/2020, ông liên tục kêu gọi người ủng hộ mình “giữ niềm tin” trong một đêm bầu cử vô cùng đặc biệt mà nhiều người đã tin rằng ông thua. Nhiều ngày sau, cú lội ngược dòng đến từ từ, chậm rãi nhưng chắc chắn từ số lượng phiếu bầu qua thư kiểm muộn. Khi kết quả đã rõ ràng, các nhà đài lần lượt tuyên bố Biden là tổng thống tân cử. Tổng thống Trump không chấp nhận thua cuộc, khởi động chiến dịch thưa kiện và công kích sự liêm chính của hệ thống bầu cử Mỹ. Nhưng kết quả cuối cùng vẫn không thể bị đảo ngược.

Ở tuổi 78, một chương mới lại mở ra trong cuộc đời một ông già đã có quá nhiều biến cố.

Trong bài phát biểu tại Đại hội toàn quốc Đảng Dân chủ hồi tháng 8/2020, Tổng thống Obama nói: “12 năm trước, khi tôi bắt đầu tìm kiếm một phó tổng thống, tôi không biết mình sẽ tìm được một người anh em”.

“Joe và tôi có khởi đầu khác nhau và thuộc về hai thế hệ khác nhau. Nhưng tôi nhanh chóng ngưỡng mộ sự kiên cường của ông – sau quá nhiều vật lộn thử thách, và khả năng thấu cảm của ông – đúc kết từ quá nhiều đau thương. Joe đã học được từ rất sớm rằng ông cần phải đối xử với mọi người ông gặp bằng sự tôn trọng và luôn bảo vệ phẩm giá của họ. Ông sống theo những lời mà cha mẹ đã dạy ông: ‘Không ai tốt đẹp hơn con, Joe ạ, và con cũng không tốt đẹp hơn ai’”.

Ngày 20/1/2021, Joe Biden tuyên thệ nhậm chức tổng thống thứ 46 của Hoa Kỳ.