BTV Tiếng Dân
Tin Biển Đông
Bài thứ 3 trong loạt bài của ThS Hoàng Việt trên VietNamNet: Trung Quốc với những bước ngoặt để ‘làm chủ’ hoạt động ở Biển Đông. Tác giả cho biết, các học giả, chuyên gia trong và ngoài nước đều thống nhất với nhận định, năm 2020, “Trung Quốc ngày càng tỏ ra hung hăng hơn, thể hiện trên khắp các mặt trận”.
TQ đã lên kế hoạch xây dựng quân đội nước này thành lực lượng “đẳng cấp thế giới” vào năm 2037, có tầm hoạt động vượt qua 2 chuỗi đảo bao vây do Mỹ và đồng minh thiết lập sau Đệ nhị Thế chiến. Chiến lược của TQ cũng chú trọng khoa học kỹ thuật, nhất là về công nghệ biển.
Dự tính trong tháng 1/2021, TQ sẽ hạ thủy giàn khoan thăm dò tự nâng tự hành sâu nhất và lớn nhất thế giới. Giàn khoan này sẽ hoạt động tại mỏ Lingshui 17-2 nằm cách đảo Hải Nam 150km về phía Nam, nghĩa là hướng ra Biển Đông. Tại đây, TQ cũng sẽ bố trí giàn thu trữ dầu khí 53.000 tấn.
Vụ TQ triển khai vận tải cơ hạng nặng trên Đá Chữ Thập: Đòn hù dọa mới của Trung Quốc ở Biển Đông, theo RFI. Về phương diện chính trị, “đây là một tín hiệu gởi đến Hoa Kỳ, cho thấy quyết tâm của Bắc Kinh duy trì sự hiện diện của họ ở Biển Đông, bất chấp sức ép của Washington. Còn theo ông Tống Trung Bình (Song Zhongping), nguyên sĩ quan huấn luyện Quân Đội Trung Quốc, Y-20 có thể tăng cường năng lực phản ứng nhanh của Bắc Kinh ở Biển Đông”.
Không có nhiều dấu hiệu khả quan về giải pháp hòa bình ở Biển Đông trong năm vừa qua: Không có đàm phán nào về ‘Quy Tắc Ứng xử Biển Đông’ trong năm 2020, theo báo Người Việt. Năm 2020 đã qua, VN cũng đã kết thúc nhiệm kỳ chủ tịch luân phiên ASEAN. Trái với kỳ vọng rằng, sẽ có đàm phán cho COC nhằm giảm thiểu các nguy cơ xung đột vũ trang vì tranh chấp chủ quyền biển đảo, không hề thấy có cuộc đàm phán nào được thông báo. Còn dấu hiệu về các nguy cơ chiến tranh trên Biển Đông “ngày càng có vẻ gay cấn hơn”.
Mời đọc thêm: Anh Quốc đưa mẫu hạm tập trận với Mỹ, Nhật trên Biển Đông, Bắc Kinh tức tối (NV). – Úc chớp thời cơ, phản đòn Trung Quốc trên “sân nhà” (NLĐ). – Biển Đông sẽ như thế nào trong năm 2021? (DĐDN). – Vận tải cơ hạng nặng trên Đá Chữ Thập: Đòn hù dọa mới của Trung Quốc ở Biển Đông (RFI).
Tin chính trường
BBC có bài: Sát Đại hội 13, vẫn chưa biết ai là ‘người đặc biệt’ được chọn ở lại. Trước hội nghị cuối cùng là Hội nghị Trung ương 15, sẽ còn ít nhất một cuộc họp, có thể diễn ra ngày 9/1, để bàn thảo về bốn ứng viên “tứ trụ”, và các trường hợp trên 65 tuổi được giới thiệu tiếp tục ở lại. Theo quy định của đảng, nhân sự tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư lần đầu không quá 60 tuổi; Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XII tái cử không quá 65 tuổi.
BBC cho biết, trước đó, Bộ Chính trị đã có một cuộc họp trong tuần cuối cùng của năm 2020. Các lãnh đạo chóp bu đã bàn về các phương án bao nhiêu “trường hợp đặc biệt” được giới thiệu ở lại. “Dường như đa số, với tỉ lệ sát nút, trong Bộ Chính trị ở cuộc họp này ủng hộ phương án chỉ một người trên 65 được ở lại khóa 13. Nhưng phương án 2 người trên 65 vẫn chưa bị bác bỏ vì vẫn có một số trong Bộ Chính trị ủng hộ”.
VOA đặt câu hỏi: 2-5% bộ trưởng, tỉnh trưởng ở VN là nhân tài từ 2026, quá muộn quá ít? GS Đặng Hùng Võ bình luận về “Chiến lược thu hút nhân tài” dự định thực hiện trong giai đoạn 2026 – 2030: “Ý tưởng sử dụng nhân tài, nguồn nhân lực chất lượng cao ở Việt Nam đã có từ lâu rồi. Thế nhưng thực hiện thì chưa ổn lắm, chưa trúng lắm. Bây giờ Bộ Nội vụ nhắc lại, nhấn mạnh lại chủ trương lấy nguồn nhân lực chất lượng cao, lấy nhân tài làm động lực để tăng trưởng thì đúng hướng, là lối đi giống các nước khác đã thành công”.
Cũng theo ông Võ, vấn đề thu hút nhân tài hiện nay còn khó hơn so với khoảng 10-15 năm trước, vì nạn chạy chức chạy quyền bây giờ trầm trọng hơn, tạo thành xu hướng đi đến thể chế thân hữu, thậm chí có những trường hợp cán bộ có khuyết điểm còn được bổ nhiệm vào chức vụ cao hơn, dẫn đến tâm lý nghi ngờ, bất tín ở phía người dân.
Mời đọc thêm: Bộ Công an thông báo nhanh kết quả Hội nghị lần thứ 14, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII (ANTĐ). – Lấy ý kiến về dự thảo Nghị định quy định mô hình chính quyền đô thị tại Hà Nội (HNM). – Điều động, bổ nhiệm lãnh đạo mới Tây Ninh, Bình Định, Tiền Giang (TĐ). – Bộ trưởng ‘4T’ CSVN lại hô hào ‘Make in Viet Nam’ (NV). – Giám đốc Công an tỉnh Gia Lai được thăng hàm Thiếu tướng (VTC).
Tin nhân quyền
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Quốc tế (HRW) lên tiếng về phiên xử đối với 3 nhà báo độc lập, RFA đưa tin. Phiên tòa xử 3 thành viên của Hội Nhà báo Độc lập VN, gồm Chủ tịch Phạm Chí Dũng, Phó chủ tịch Nguyễn Tường Thuỵ và BTV Lê Hữu Minh Tuấn, dự kiến sẽ diễn ra ngày mai 5/1/2021. Ông Phil Robertson, Phó GĐ Phân Ban Châu Á của HRW, cho rằng, ba người này bày tỏ quan điểm chỉ trích mà chính quyền VN không muốn nghe, nên họ bị bỏ tù dựa trên những cáo buộc ngụy tạo.
Ông Robertson cho rằng, tuyên bố tôn trọng dân chủ của chính phủ VN chỉ là lời nói dối. “Nền dân chủ sẽ chết nếu không có tự do ngôn luận và tự do báo chí. Việc làm của các phóng viên công dân độc lập tương tự như ba người vừa nêu là dám chỉ ra những sai trái và yêu cầu cải cách để chấm dứt tình trạng lạm quyền”.
Facebooker Tạ Quang Linh cho biết: “Sáng nay, đã có cuộc gặp với các điều tra viên theo giấy triệu tập số 10. Đi cùng mình là anh luật sư Trịnh Vĩnh Phúc, nhưng họ không cho anh vào vì lý do vụ án đang điều tra. Nói chung, buổi làm việc khá thân thiện và nhanh chóng. Khoảng 10g sáng là xong biên bản nhưng chỉ có 1 bản nên mình không được giữ bản nào”.
Mời đọc thêm: Luật Magnitsky với “ngu dốt tầm đỉnh cao” (RFA). – Facebooker ở Hà Nội phản đối công an ‘triệu tập liên miên’ (NV). – Người Duy Ngô Nhĩ tại Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại nguy cơ bị dẫn độ về Trung Quốc (RFI).
Tin môi trường
Báo Hà Nội Mới đưa tin: Hiện tượng nghịch nhiệt khiến chất lượng không khí ở Hà Nội xấu. Sáng nay, dữ liệu phân tích của Chi cục Bảo vệ môi trường TP Hà Nội cho thấy, 11 khu vực có chỉ số chất lượng không khí (AQI) ở mức xấu. AQI càng cao thì không khí càng ô nhiễm, nơi có AQI cao nhất trong khu vực nội thành là phố Hàng Đậu, với chỉ số AQI ở ngưỡng 179, kế tiếp là đường Phạm Văn Đồng, có AQI 177, điểm đo Thành Công và Chi cục Bảo vệ môi trường có AQI 172, ở quận Hoàn Kiếm có AQI 156.
Bài báo giải thích, do không khí lạnh suy yếu, khiến nhiệt độ chênh lệch giữa ngày và đêm rất lớn, gây ra hiện tượng nghịch nhiệt. Trong quá trình nghịch nhiệt, bụi mịn không thoát lên cao được mà lơ lửng ở tầng khí thấp, tạo thành một lớp sương mờ đục bao phủ bầu trời TP Hà Nội.
Chuyện ở Đà Lạt: Khách bức xúc chuyện đồi Đa Phú ngập rác, theo Zing. Có ý kiến bình luận về tình hình Đà Lạt ngày càng nhiều rác: “Hôm qua mình lên đồi chơi, tới nơi quá thất vọng. Không phải vì cảnh mà vì ý thức con người. Mấy tấm bạc bị xé hết cả ra, rác, giấy, chai nhựa vứt lung tung. Mình mong mọi người có ý thức một chút”. Một ý kiến khác: “Có chỗ ăn chơi không mất phí thì không mang ý thức, đến khi nơi đó thu phí để giữ gìn môi trường thì dân mạng lại kêu ca”.
Thông Tấn Xã VN dẫn tin từ kết quả thống kê của Viện Nghiên cứu Không gian Quốc gia Brazil: Năm 2020 có số vụ cháy rừng nhiều nhất một thập kỷ qua. Theo đó, số vụ cháy rừng tại Brazil đã tăng 12,7% chỉ trong năm 2020, là mức tăng cao nhất trong thập niên vừa qua tại nước này. Có 222.798 vụ cháy rừng xảy ra ở Brazil trong năm 2020, trong đó có hơn 103.000 vụ xảy ra ở khu vực rừng Amazon, tăng gần 16% so với năm 2019.
VnExpress dẫn số liệu thống kê từ Trung tâm Dữ liệu Băng và Tuyết Quốc gia Mỹ: 200 sông băng ở Greenland co lại. Theo đó, các nhà khoa học phát hiện, trong số 225 sông băng giáp biển hay nhánh băng hẹp chảy từ dải băng ra biển tại đảo băng Greenland, từ năm 2000 không sông băng nào vươn ra đáng kể, thậm chí 200 sông băng còn có dấu hiệu co lại.
Nhà khoa học Alex Gardner của NASA cho biết: “Môi trường ven biển ở Greenland đang trải qua sự biến đổi lớn. Chúng tôi đã thấy những khoảng biển và vịnh hẹp mới xuất hiện khi dải băng thu vào. Giờ chúng tôi còn có bằng chứng cho thấy các dòng nước ngọt thay đổi. Lượng băng giảm không chỉ ảnh hưởng đến mực nước biển mà còn thay đổi hình dạng đường bờ biển Greenland và hệ sinh thái ven bờ”.
Mời đọc thêm: Chất lượng không khí Hà Nội tuần qua có xu hướng xấu hơn (LĐTĐ). – Khu xử lý chất thải của Công ty Cù Lao Xanh gây ô nhiễm môi trường (TTXVN). – Số vụ cháy rừng tại Brazil cao nhất trong 10 năm (VTV). – Hơn 1.700 vụ kiện liên quan đến biến đổi khí hậu trong năm 2020 (BNews). – Năm 2020: Thời tiết cực đoan gây thiệt hại hàng tỷ USD (TBTC). – 2020 có thể là năm nóng nhất từng được ghi nhận (FB Sam Carana).
Tin nước Mỹ
Thông tin chấn động từ bản ghi âm vừa được công bố: Ông Trump gây áp lực quan chức Georgia để ‘tìm’ phiếu bầu lật ngược kết quả bầu cử, VOA dẫn tin từ Reuters. Cuộc điện đàm kéo dài khoảng một tiếng vào ngày 2/1, được công bố vào ngày 3/1, cho thấy, ông Trump đã gây áp lực, buộc quan chức bầu cử hàng đầu của bang Georgia phải “tìm” đủ số phiếu để lật ngược thất bại của ông ở bang này.
Trong cuộc điện đàm do báo Washington Post tiết lộ, ông Trump đã liên tục gây sức ép với ông Raffensperger, Tổng Thư ký Georgia, để tuyên bố rằng ông Trump đã giành được nhiều phiếu hơn ông Biden. Ông Trump nói: “Tất cả những gì tôi muốn làm là: Tôi chỉ muốn tìm 11.780 phiếu bầu, nhiều hơn một phiếu mà chúng tôi có”. Rõ ràng, kẻ gian lận chính là Trump, nhưng ông ta luôn tìm cách đổ tội gian lận cho người khác mà không có bằng chứng.
Đáp lại yêu cầu của ông Trump, quan chức Georgia nói ‘số liệu của ngài sai’ khi TT Trump đòi tìm phiếu, BBC đưa tin. Ông Raffensperger, Tổng Thư ký chuyên lo về hành chính, gồm tổ chức bầu cử, kiểm phiếu ở bang Georgia, và là thành viên đảng Cộng hòa, đã trả lời ông Trump: “Thách thức của ngài, thưa Tổng thống, là số liệu của ngài sai”. LS của ông Raffensperger đã bác bỏ tin vịt của ông Trump: “Một số phiếu bầu bị hủy và máy đếm phiếu bị đưa đi khỏi Fulton County thuộc bang Georgia”.
Ông Trump có thể bị truy tố vì cuộc gọi với Tổng Thư ký Georgia, theo Zing. Dân biểu Jerry Nadler, từ bang New York, chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện, bình luận: “Với việc đe dọa những quan chức này bằng những hệ lụy ‘hình sự’ mơ hồ, đồng thời kêu gọi họ ‘tìm’ thêm phiếu bầu và thuê các điều tra viên ‘muốn tìm câu trả lời’, Tổng thống Trump có thể phải chịu trách nhiệm hình sự”.
Luật sư Ryan C. Locke tại Atlanta cho biết, theo luật của bang Georgia, hành vi của ông Trump có thể khiến ông bị truy tố: “Chỉ riêng đoạn ghi âm là hoàn toàn đủ để khởi động một cuộc điều tra. Đây là lý do khả dĩ để đưa ra cáo trạng”. LS Locke cho rằng, ông Trump cũng có thể vi phạm luật cấm uy hiếp.
Theo Worldometer, tính đến 8h30 tối nay, đã có hơn 360.000 người thiệt mạng, trong tổng số hơn 21 triệu ca nhiễm Covid-19 ở Mỹ, nhưng vẫn chưa đủ để ông Trump chấp nhận tình hình: Ông Trump nghi ngờ số liệu Covid-19, bác sĩ Fauci bảo đến bệnh viện sẽ rõ, theo báo Thanh Niên.
Ông Trump thanh minh về thất bại trong phòng chống Covid-19: “Số ca nhiễm và tử vong vì virus Trung Quốc bị phóng đại lên nhiều tại Mỹ vì phương pháp xác định nực cười của CDC (Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ) so với các nước khác. Nhiều nước trong số họ chủ ý báo cáo rất thấp và không chính xác”.
Đáp lại, BS Anthony Fauci nói: “Chỉ cần đến các bệnh viện, khu chăm sóc đặc biệt và chứng kiến điều đang xảy ra. Đó là những con số thật, người thật và cái chết thật”. Tổng Y sĩ Jerome Adams đồng tình: “Từ góc độ của người làm y tế công cộng, tôi thấy không có lý do gì để nghi ngờ những con số này và mọi người cần chú ý rằng không chỉ có số tử vong mà còn là số người nhập viện, và sức chứa của bệnh viện”.
Mời đọc thêm: 10 cựu bộ trưởng quốc phòng Mỹ kêu gọi quân đội không can thiệp kết quả bầu cử (TT). – 10 cựu Bộ Trưởng Quốc Phòng Mỹ phản đối và cảnh báo ông Trump (VOA). – Trump có thể phạm luật vì áp lực ‘sửa đổi’ kết quả bầu cử ở Georgia (NV). – Trump có thể phạm luật khi ép quan chức Georgia ‘tìm phiếu’ (VNE). – Fox News – nỗi đau của người ủng hộ ông Trump (Zing). – Ông Trump nói số liệu COVID-19 ở Mỹ bị ‘làm quá’ (PLTP). – 43 nhân viên khoa cấp cứu tại San Jose đồng loạt nhiễm COVID-19 (NV).
– Ông Trump-Biden nỗ lực lần cuối trong bầu cử Thượng viện ở Georgia (LĐ). – Cách ông Biden đối phó với ông Trump: Im lặng là vàng (VNBiz). – Ông Biden sẽ đưa Mỹ trở lại vị thế lãnh đạo thế giới? (Infonet). – Bỏ diễn hành truyền thống, Biden chỉ đi một đoạn đường ngắn trong ngày đăng quang (NV). – Bà Pelosi tái đắc cử Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ (VOA). – ‘Đế chế’ nghỉ dưỡng ở châu Âu của ông Trump lỗ gần 90 triệu USD (VNF).
***
Thêm một số tin: Năm 2020, số người hưởng trợ cấp thất nghiệp tăng 24% (NLĐ). – Hoãn phiên xử cựu thanh tra Bộ Xây dựng tham nhũng tại Vĩnh Phúc (RFA). – Cán bộ xã buộc bảo vệ quỳ xin lỗi, khóa cổng nhốt du khách (PLTP). – Việt Nam đàm phán mua 30 triệu liều vaccine COVID-19 (NV). – Thẩm phán Anh: không dẫn độ nhà sáng lập WikiLeaks sang Mỹ (VOA). – ‘Buồn chi, bỏ đi Tám!’ (NV).
