Nhã Duy
16-11-2020
Lời người dịch: Hồi ký “A Promised Land” (Một Miền Đất Hứa) của tổng thống Barack Obama sẽ phát hành vào ngày 17/11/2020. Theo lời giới thiệu từ Amazon, đây là cuốn sách rất gần gũi và đầy nội tâm, là câu chuyện về sự đánh cược của một người với lịch sử, niềm tin của một nhà hoạt động cộng đồng đã được thử nghiệm trên chính trường thế giới.
Obama thẳng thắn về hành động cần sự cân bằng tinh tế khi ra tranh cử trong tư cách là một người Mỹ da đen, mang theo kỳ vọng của một thế hệ được thúc đẩy bởi thông điệp “Hy vọng và Thay đổi”, đồng thời đáp ứng những thách thức đạo đức trong quá trình đưa ra quyết định.
Ông thẳng thắn nêu ra những thế lực chống đối ông trong và ngoài nước, cởi mở về việc cuộc sống ở Bạch Ốc đã ảnh hưởng đến vợ và các con gái ông như thế nào, đồng thời không ngần ngại bộc lộ sự nghi ngờ và thất vọng của bản thân. Tuy nhiên, ông không bao giờ dao động niềm tin rằng, bên trong cuộc thử nghiệm vĩ đại đang diễn ra ở Mỹ, sự tiến bộ luôn là điều khả dĩ.
Cuốn sách ngôn từ đẹp và mạnh mẽ này thể hiện niềm tin của Barack Obama rằng, dân chủ không phải là một món quà từ trên cao rơi xuống mà là điều được hình thành dựa trên sự đồng cảm, thấu hiểu và chung tay xây dựng mỗi ngày.
Trong suốt tám năm đương nhiệm của TT Obama, tôi – người dịch, đã xem phim, đọc sách cùng các bài viết của ông và cũng đã dịch một số diễn từ ý nghĩa của ông gởi đến giới trẻ để cảm nhận được phần nào một nhân cách, tư tưởng cùng tâm cảm của một nhân vật lịch sử của nước Mỹ. Đó là cái đẹp của tâm hồn và trí tuệ không phải từ sự hoa mỹ của ngôn từ mà đến từ sự chân thành, một tâm hồn mẫn cảm cùng sự dí dỏm của người thông minh, trí tuệ.
Tôi cảm nhận được sự dung dị, chân thành và dí dỏm đó trong tư tưởng thông tuệ, sắc bén của vị lãnh đạo quốc gia tài ba đầy viễn kiến trên chính trường thế giới, là người luôn trăn trở trong trách nhiệm và sự tận tâm với quốc gia, chân hậu với tha nhân, đồng thời lại là một người chồng, người cha chứa chan nồng nàn yêu thương trong gia đình như bất cứ ai trong chúng ta.
Xin trân trọng giới thiệu đến quý vị một vài trang viết đầu tiên trong hồi ký của tổng thống Barack Obama, là người đã mang lại không ít niềm hứng khởi về đời sống cho nhiều người, đặc biệt là giới trẻ.
***
Lời tự giới thiệu của TT Obama: “Tôi đã viết cuốn sách của mình cho những người bạn trẻ, như một lời mời gọi hãy hoàn thiện một nước Mỹ cuối cùng rồi phù hợp với tất cả những gì tốt nhất trong chúng ta, thông qua sự chuyên cần, quyết tâm và một trí tưởng tượng phong phú“.
…
“Việc thiếu vắng cha tôi trong cả phần lớn tuổi thơ mình đã giúp tôi định hình ý tưởng về mẫu người cha trong tôi sẽ như thế nào. Khi Malia chào đời, tôi đã tự hứa lòng rằng, các con tôi sẽ nhận biết được tôi, sẽ cảm nhận được tình yêu nồng nàn và sâu đậm của tôi, biết rằng tôi luôn đặt các con lên hàng đầu.
Trong khi đương nhiệm chức vụ tổng thống, tôi luôn giữ việc ăn tối với Michelle, Sasha và Malia vào lúc 6:30 mỗi tối. Đó là những bữa cơm ngon lành để trò chuyện về những việc đã diễn ra trong ngày. Tôi vẫn gọi đó là một trong những phần tuyệt vời nhất của cuộc sống khi sống tại Bạch Ốc.
Nhìn các con trưởng thành thành những thiếu nữ thông minh, mạnh mẽ và giàu lòng nhân ái là niềm vui lớn nhất trong cuộc đời tôi. Tôi vẫn thường nhắc mình rằng, chẳng có nơi nào trên thế giới này mà tôi muốn đến hơn là ở cùng Michelle và các con gái của chúng tôi. Đó là tại sao tôi dành tặng cuốn hồi ký của mình cho họ” – Barack Obama.
***
TT Barack Obama: Tôi chưa sẳn sàng từ bỏ nước Mỹ khả dĩ
Nhã Duy chuyển ngữ
(Trích từ hồi ký Một Miền Đất Hứa – A Promised Land của TT Barack Obama)
Cuối nhiệm kỳ tổng thống, Michelle và tôi đáp Air Force One lần cuối cho kỳ nghỉ bờ Tây đã bị hoãn lại khá lâu. Tâm trạng trên máy bay là sự buồn vui lẫn lộn. Cả hai chúng tôi đều kiệt quệ cả về thể chất lẫn cảm xúc, không chỉ bởi sức lực cho suốt tám năm trời mà còn vì kết quả bầu cử đầy bất ngờ mà người được chọn kế nhiệm tôi là người hoàn toàn chống đối lại tất cả những gì chúng tôi đã thực hiện.
Dẫu sao thì sau khi hoàn tất cuộc đua của mình, chúng tôi cũng đã hài lòng vì biết mình đã cố gắng hết sức. Dù thế nào, có thiếu sót trong vai trò tổng thống hay không thực hiện được hết các dự án tôi từng kỳ vọng thì quốc gia này cũng đang ở trong tình trạng tốt hơn so với lúc tôi bắt đầu nhậm chức.
Trong một tháng trời, Michelle và tôi ngủ trễ, nhàn nhã ăn tối, đi bộ, tắm biển, mua sắm đồ, vun đắp tình bạn, tái khám phá tình yêu. Và hoạch định cho một hành động thứ nhì ít quan trọng hơn nhưng hy vọng không kém phần thỏa ý. Đó là việc viết hồi ký tổng thống. Khi tôi ngồi xuống với cây bút và tập giấy màu vàng (tôi vẫn thích viết tay mọi điều khi nhận thấy máy điện toán làm những bản nháp thô ráp trở nên bóng mịn và biến những suy nghĩ rời thành ngăn nắp quá), tôi đã có phác thảo trong đầu rõ ràng về một cuốn sách ra sao.
Đầu tiên và quan trọng nhất, tôi hy vọng sẽ tái hiện được khoảng thời gian tại chức một cách trung thực, không chỉ là các ghi chép lịch sử về các sự kiện quan trọng đã xảy ra và các nhân vật quan trọng mà tôi tiếp xúc mà còn những tường thuật về một số giao thoa chính trị, kinh tế và văn hóa đã định hình những thách thức mà nội các của tôi phải đối mặt cùng những lựa chọn mà ban bệ của tôi và tôi đã đưa ra để đối phó. Cũng có thể tôi đưa vào đâu đó cho độc giả biết cái cảm giác làm tổng thống Mỹ là như thế nào.
Tôi muốn vén bức màn ra một chút để nhắc mọi người rằng, đối với tất cả quyền lực và ánh hào quang của chức vụ tổng thống thì nó vẫn chỉ là một công việc và chính phủ liên bang của chúng ta là một doanh nghiệp con người như bao doanh nghiệp khác. Những người làm việc tại Bạch Ốc cũng trải qua công việc hàng ngày trộn lẫn sự hài lòng, thất vọng, xích mích nơi văn phòng, bị trục trặc và đạt dăm thành tích nho nhỏ như bao người dân khác.
Cuối cùng, tôi muốn kể một câu chuyện cá nhân hơn để có thể lan truyền cảm hứng đến những bạn trẻ đang cân nhắc bước vào đời sống phục vụ công chúng. Rằng sự nghiệp chính trị của tôi thực sự bắt đầu như thế nào qua việc tìm kiếm một công việc phù hợp, cách giải thích những đan chéo khác nhau về di sản lẫn lộn của tôi và làm thế nào để không chỉ kéo cỗ xe của mình đến một thứ lớn hơn bản thân mình mà cuối cùng còn có thể định hình một cộng đồng và mục đích cuộc đời mình.
Tôi nghĩ rằng tôi có thể làm được tất cả những điều đó trong khoảng 500 trang. Tôi dự định sẽ thực hiện trong vòng một năm. Công bằng mà nói thì chuyện viết không diễn ra chính xác như tôi đã định. Dù cố tâm nhưng cuốn sách vẫn tiếp tục kéo dài ra với nhiều điều hơn và là lý do cuối cùng tôi quyết định chia nó thành hai tập. Tôi đau khổ nhận ra rằng, một nhà văn tài ba hơn có thể đã tìm cách kể câu chuyện tương tự ngắn gọn hơn. Nhưng mỗi lần tôi ngồi xuống viết, cho dù để mô tả các giai đoạn đầu của chiến dịch tranh cử của tôi hay cách nội các tôi giải quyết cuộc khủng hoảng tài chính ra sao, hoặc các cuộc đàm phán với người Nga về kiểm soát vũ khí hạt nhân ra sao, hoặc những tác động dẫn đến cuộc cách mạng Mùa Xuân Ả Rập, tôi thấy tâm trí mình không cho phép mình viết ra câu chuyện theo cách thẳng đuộc đơn giản.
Thông thường thì tôi cảm thấy có trách nhiệm cung cấp bối cảnh dẫn đến các quyết định mà tôi và những người khác đã đưa ra và tôi không muốn đưa vào chú thích cuối cuốn sách (tôi ghét chuyện phụ chú cuối bài). Tôi phát hiện ra rằng không phải lúc nào tôi cũng có thể giải thích sự trình bày của mình chỉ bằng cách tham khảo hàng đống dữ liệu kinh tế hoặc nhớ lại cuộc họp báo cáo tình hình tại phòng Bầu dục mà chúng được định hình bởi một cuộc trò chuyện với một người xa lạ trong hành trình, một chuyến thăm quân y viện, hay bài học thuở ấu thời mà tôi đã nhận được từ mẹ tôi trong nhiều năm trước đó. Ký ức của tôi lặp đi lặp lại những chi tiết dường như ngẫu nhiên đó (như tìm một nơi kín đáo để hút thuốc lá buổi tối hay các nhân viên và tôi cười vui sảng khoái khi chơi bài trên phi cơ Air Force One) đã dùng để kể lại kinh nghiệm của tôi trong tám năm tại Bạch Ốc, theo cách mà chẳng thể nào tìm thấy trong bất cứ hồ sơ tài liệu nào.
