Vụ án Đồng Tâm: Diễn biến tiếp theo là gì?

Luật Khoa

Trần Hà Linh

14-9-2020

Ảnh: TTXVN. Đồ họa: Luật Khoa

Như vậy, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội đã tuyên án trong vụ Đồng Tâm. Các diễn biến tiếp theo có thể là gì?

Trước hết, ta cần hiểu đây là bản án sơ thẩm và chưa có hiệu lực. Việc thi hành án chưa bắt đầu.

Kháng cáo, kháng nghị

Trong vòng 15 ngày kể từ ngày tòa tuyên án, tức là từ 14 – 29/9, có hai việc có thể xảy ra. Lưu ý: Theo hướng dẫn của Tòa án Nhân dân Tối cao, thời hạn kháng cáo được tính từ ngày kế tiếp, tức là ngày 15/9, chứ không phải ngày tuyên án (14/9).

1) Nếu không có kháng cáo, kháng nghị, toàn bộ bản án sẽ tự động có hiệu lực kể từ ngày thứ 16, tức là ngày 30/09 (thứ Tư). Khi đó, tiến trình thi hành toàn bộ bản án sẽ bắt đầu.

2) Nếu có kháng cáo, kháng nghị:

– Kháng cáo: Nếu có bất kỳ bị cáo, bị hại hoặc người đại diện của họ kháng cáo, vụ án sẽ bước vào giai đoạn phúc thẩm. Toàn bộ vụ án sẽ được đem ra xét xử lại. Như vậy, thời hạn kháng cáo là ngày 29/9 (thứ Ba).

Nếu quá 15 ngày mới có kháng cáo thì tòa cấp phúc thẩm vẫn có thể xem xét chấp nhận trong trường hợp “có lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan mà người kháng cáo không thể thực hiện được việc kháng cáo trong thời hạn” (Điều 335, Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015).

– Kháng nghị: Nếu Viện Kiểm sát Nhân dân TP. Hà Nội có kháng nghị với một phần hoặc toàn bộ bản án, thì vụ án cũng sẽ bước vào giai đoạn phúc thẩm.

– Riêng với Viện Kiểm sát Nhân dân Cấp cao tại Hà Nội, họ có 30 ngày kể từ ngày tòa tuyên án để kháng nghị.

Xét xử phúc thẩm là gì?

Theo Điều 330, BLTTHS 2015, “xét xử phúc thẩm là việc Tòa án cấp trên trực tiếp xét xử lại vụ án hoặc xét lại quyết định sơ thẩm mà bản án, quyết định sơ thẩm đối với vụ án đó chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo hoặc kháng nghị.”

Hiểu đơn giản, toàn bộ hoặc một phần bản án sẽ được tòa cấp trên trực tiếp xem xét lại.

Tòa cấp trên trực tiếp trong vụ này là tòa nào?

Tòa án Nhân dân Cấp cao tại Hà Nội.

Khi nào thì xét xử phúc thẩm?

Hiện vẫn chưa có văn bản hướng dẫn chi tiết cách tính thời hạn, nhưng ta có thể áng chừng một vài mốc cho các diễn biến kế tiếp dựa trên BLTTHS 2015:

– Chậm nhất là 75 ngày kể từ ngày thụ lý vụ án, Tòa án Nhân dân Cấp cao tại Hà Nội phải ra quyết định đưa vụ án ra xét xử. Như vậy, ta có thể dự đoán trong trường hợp có kháng cáo thì thời hạn ra quyết định sẽ rơi vào ngày 13/12 (Chủ nhật). Vì thời hạn rơi vào ngày nghỉ, nên thời hạn ra quyết định có thể chuyển sang 14/12 (thứ Hai).

– Chậm nhất là 15 ngày kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa phải mở phiên tòa phúc thẩm. Như vậy, ta có thể dự đoán trong trường hợp có kháng cáo thì ngày mở phiên tòa muộn nhất là ngày 29/12 (thứ Hai).

– Chậm nhất là 10 ngày kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa phải gửi quyết định này cho Viện kiểm sát cùng cấp, người bào chữa, bị hại, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự, người kháng cáo, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến kháng cáo, kháng nghị. Ngày này sẽ rơi vào 23/12 (thứ Hai).

– Tòa có thể hoãn xét xử phúc thẩm tối đa 30 ngày, tức là đến ngày 28/1 (thứ Tư).

Lưu ý, thực tế cho thấy tòa án hoàn toàn có thể sẽ vi phạm quy định về thời hạn, và phiên phúc thẩm có thể diễn ra trễ hơn so với các mốc trên rất nhiều.

Trong thời gian chờ xét xử phúc thẩm, những chuyện gì có thể xảy ra?

– Tòa án Nhân dân Cấp cao tại Hà Nội có thể thay đổi, hủy bỏ biện pháp ngăn chặn như tạm giam. Tuy gần như không có khả năng nào một số bị cáo sẽ được cho tại ngoại chờ xét xử, luật vẫn để ngỏ khả năng này.

– Nếu những người kháng cáo, kháng nghị rút đơn thì Tòa đình chỉ xét xử phúc thẩm. Khả năng này cũng khó xảy ra.

– Cả Viện Kiểm sát và bị cáo, luật sư đều có quyền bổ sung chứng cứ mới.

– Luật sư, người nhà vẫn có quyền gặp các bị cáo. Các cá nhân, tổ chức khác (báo chí, tổ chức xã hội, các tổ chức quốc tế…) có thể làm đơn đề nghị thăm gặp bị cáo.

Cần tham khảo kỹ Luật Thi hành Tạm giữ, Tạm giam 2015.

Kết quả phúc thẩm có thể là gì?

Theo Điều 355, BLTTHS 2015, kết quả của phiên tòa phúc thẩm có thể là một trong các quyết định sau:

– Không chấp nhận kháng cáo, kháng nghị và giữ nguyên bản án sơ thẩm;

– Sửa bản án sơ thẩm;

– Hủy bản án sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án để điều tra lại hoặc xét xử lại;

– Hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án;

– Đình chỉ việc xét xử phúc thẩm nếu bên kháng cáo, kháng nghị rút đơn.

Trường hợp sửa bản án sơ thẩm, nếu kháng cáo là của bị cáo thì tòa không thể sửa theo hướng bất lợi cho bị cáo.

Trường hợp sửa bản án sơ thẩm, nếu là kháng nghị của Viện Kiểm sát hoặc kháng cáo là của bị hại thì tòa có thể sửa theo hướng bất lợi cho bị cáo.

Sau phiên tòa phúc thẩm thì có thể làm gì?

Bản án phúc thẩm sẽ có hiệu lực ngay lập tức.

Nếu tòa tuyên y án sơ thẩm, hoặc sửa án nhưng giữ các hình phạt, việc thi hành án bắt đầu. Các bị cáo trở thành người chấp hành án (phạm nhân, người bị kết án tử hình). Lúc này, cần tham khảo kỹ Luật Thi hành án Hình sự 2019.

Lúc này, những người bị kết án tử hình vẫn còn cơ hội xin chủ tịch nước ân giảm hình phạt tử hình (trong vòng 7 ngày kể từ ngày tuyên án), vận động xem xét lại vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm.

Nếu tòa tuyên án theo các trường hợp còn lại thì tùy từng trường hợp mà có các lựa chọn pháp lý khác nhau.

Bình Luận từ Facebook

8 BÌNH LUẬN

  1. nt: NĐK

    Có thể rất lâu nữa chúng ta mới thấy hết ý nghĩa lịch sử của sự kiện Đồng Tâm.
    Toàn bộ sự kiện gồm cả phiên tòa và bản án tòa Hà Nội sắp tuyên, cũng như phiên tòa và bản án cuối cùng sau này, sẽ lột trần bản chất phản động, bất lương, man rợ của chế độ hiện hành.

    Người ta sẽ thấy rõ hơn bao giờ hết, chế độ hiện hành chỉ là một đám tà quyền phản động, mượn tòa án, cảnh sát, quân đội để đàn áp man rợ những người dân thấp cổ bé họng.

    Người ta sẽ thấy rõ hơn bao giờ hết, từng người dân và mọi người dân sống dưới chế độ này, hết thảy không ai được an toàn, cả tài sản lẫn tính mạng. Bất cứ lúc nào, bất cứ ở đâu họ đều có thể bị biến thành những cụ Kình, ông Hiểu. Bất cứ lúc nào, bất cứ ở đâu, chỉ cần chính quyền muốn, chỉ cần đám lợi ích thân hữu muốn, đất đai, tài sản và cả tính mạng của họ có thể bị cướp bóc, bị tước đoạt trắng trợn.

    Có cố hủy hoại luật pháp, cố chà đạp lên công lý cũng không thể hơn được những gì mà chính quyền này đã và đang làm với người dân Đồng Tâm.

    Có cố vạch trần bộ mặt trơ trẽn, vô sỉ của chế độ hiện hành (cùng đám ký sinh trùng của nó), cũng không thể nào bằng những gì chúng đang phơi bày ra ở phiên tòa, ở những tờ báo đồng thanh cùng một giọng “lưỡi gỗ” trong những ngày qua.

    Phiên tòa, bản án và những bài báo đồng ca trên hệ thống báo chí nhà nước những ngày qua sẽ chính là bằng chứng hùng hồn, là lời tố cáo đanh thép nhất mà chế độ hiện hành đang tự tay gửi đến tương lai.
    Thế hệ con cháu tương lai sẽ thấy đất nước chúng ta đã từng phải quằn quại trong ách thống trị của một chế độ phản động hại nước, hại dân như thế nào.

    Thế hệ con cháu tương lai sẽ thấy dân tộc chúng ta đã từng có những chương đen tối, phải chịu ách cai trị của một chế độ bất lương, man rợ đến cùng cực ra sao.

    Vậy nên, hãy cứ kết án bằng tất cả sự tàn ác, bất lương, man rợ của các người đi. Bản án đó sẽ chính là bản án cho các người, cho chế độ của các người đấy.

    NGUỒN MẠNG

  2. CƯỚP

    Học Giả Nguyễn Duy

    con ơi mẹ dặn câu này
    cướp đêm là giặc cướp ngày là quan – (ca dao xưa)

    Cướp xưa băng nhóm làng nhàng
    cướp nay có đảng có đoàn hẳn hoi
    có con dấu đóng đỏ tươi
    có còng có súng dùi cui nhà tù

    cướp xưa lén lút tù mù
    cướp nay gióng trống phất cờ phóng loa
    con trời bay lả bay la
    cướp trên bàn giấy cướp ra cánh đồng

    dân oan tuôn lệ ròng ròng
    mất nhà mất đất nát lòng miền quê
    tiếng than vang động bốn bề
    cướp từ thôn xóm tiến về thành đô

    ai qua thành phố Bác Hồ
    mà coi cướp đất bên bờ Thủ Thiêm
    bây giờ mẹ phải dặn thêm
    quan tham là cướp cả đêm lẫn ngày.

    Nguồn Mạng.

  3. Học Giả: Thái Bá Tân

    Mục đích của cách mạng
    Vô sản và công nông
    Là thông qua bạo lực
    Biến của tư thành công.

    Khi cách mạng thắng lợi,
    Nhanh chóng hoặc từ từ,
    Các quan chức cộng sản
    Biến của công thành tư.

    Cộng sản gây đau khổ
    Cho hàng triệu, triệu người
    Rốt cục để mang lợi
    Cho một số ít người.

    Một sự thật chua xót –
    Các vấn đề của ta,
    Cách này hay cách nọ,
    Từ cộng sản mà ra.

    Nguồn Mạng.

  4. Học Giả Nguyễn Duy

    con ơi mẹ dặn câu này
    cướp đêm là giặc cướp ngày là quan – (ca dao xưa)

    Cướp xưa băng nhóm làng nhàng
    cướp nay có đảng có đoàn hẳn hoi
    có con dấu đóng đỏ tươi
    có còng có súng dùi cui nhà tù

    cướp xưa lén lút tù mù
    cướp nay gióng trống phất cờ phóng loa
    con trời bay lả bay la
    cướp trên bàn giấy cướp ra cánh đồng

    dân oan tuôn lệ ròng ròng
    mất nhà mất đất nát lòng miền quê
    tiếng than vang động bốn bề
    cướp từ thôn xóm tiến về thành đô

    ai qua thành phố Bác Hồ
    mà coi cướp đất bên bờ Thủ Thiêm
    bây giờ mẹ phải dặn thêm
    quan tham là cướp cả đêm lẫn ngày.

    Nguồn Mạng.

  5. HỌC GIẢ NGUYỄN DUY.

    Phúc chu thủy tín dân do thủy (*)

    Thượng sách muôn đời lấy dân làm gốc
    nhân dân đây
    cái gốc quốc gia này.

    Bán mặt cho đất
    bán lưng cho trời
    nhân dân mẹ cha
    nhân dân ông bà
    nhân dân tổ tiên
    nhân dân nguồn cội
    hột gạo củ khoai nuôi nấng cả giống nòi.

    Mảnh đất truyền đời
    chát mồ hôi
    đắng máu
    lớp lớp anh hùng áo vải
    lớp lớp xác người giữ đất
    vẫn nhân dân.

    Sao nên nỗi người cày không có ruộng
    luật hoang vu hoang hóa nhân tình?

    Sao có kẻ sống mọt đời vắt vểu
    ăn quả trên cành tè axit gốc cây?

    Ai ủ cái ung mủ tanh khoang mũi
    ngửi hoa hồng sặc một mùi hôi?

    Ai nuôi cái mù lòa đáy mắt
    nhìn nhân dân ngấp ngoáng bóng thù?

    Ai lăm lăm đẩy dân sang phía địch
    tự biến thành thù địch trước nhân dân?

    Lai tỉnh
    hỡi lương tri
    lai tỉnh!

    (*) Lật thuyền mới biết dân là nước
    (Quan hải, Nguyễn Trãi)

    Nguồn Mạng.

  6. Tru di ta viết một bài hành
    Chuyện truyền đời trang sử máu tanh
    Ngày xưa có quân sư Nguyễn Trãi
    Giúp nhà Lê mã đáo công thành

    Dè đâu lúc lên ngôi cửu ngũ
    Diệt trừ ngay cả trẻ sơ sanh
    Mượn Lệ Chi Viên làm án ảo
    Giết đời cha, con, cháu cho đành

    Hỏa mù Thị Lộ thành con rắn
    Công thần thua một lũ hư danh
    Ải Nam Quan giờ còn chảy máu
    Bình Ngô mà khóc Nguyễn Phi Khanh

    Tru di ta viết một bài hành
    Chuyện xưa giờ tái hiện sử xanh
    Đồng Tâm có cụ Kình giữ đất
    Chẳng ai ngờ bụng rạch, thây phanh

    Hai con án chết đầy oan khốc
    Một cháu chung thân xử rành rành
    Tam tộc một đời đi theo Đảng
    Tưởng thời phong kiến mới lưu manh

    Không ngờ thế kỷ 21
    Còn cảnh vua quan “chém treo ngành”
    Còn cảnh nhổ cỏ nhổ tận gốc
    Ba đời máu chảy vẫn còn tanh

    Tru di ta viết một bài hành
    Quả báo ngày nay đến rất nhanh…

    Thi Sĩ Bùi Chí Vinh

  7. Không có trông mong gì vào thằng CTN đội lốt TBT đảng quái đản VN. Chúng nó đốt cả thôn Hoàng cũng chưa đủ, hai án tử cũng đủ làm cho chúng ngủ ngon, lũ thâm thù. Bầy giết người chủ tọa phiên tòa giết dân và đồng đội.

  8. Người ta lớn bởi vì ngươi cúi xuống
    Hỡi nhân dân hãy đứng thẳng lên!
    (Ma-rat)

    Người ta lớn bởi vì ngươi quỳ xuống
    Có gì đâu ta cầu khẩn van lơn?
    Có gì đâu ta ôm mối căm hờn?
    Hãy đứng dậy, ta có quyền vui sống!

    Ai đi gõ vào cửa lòng lạnh ngắt
    Và thiết tha năn nỉ với hồn say
    Trên muôn thây, tiệc rượu máu tràn đầy?
    Không! Không thề sống như bầy hành khất!

    Hãy đứng dậy! Ta có quyền vui sống!
    Cứ tan xương, cứ chảy tuỷ, cứ rơi đầu!
    Mỗi thây rơi sẽ là mỗi nhịp cầu
    Cho ta bước đến cõi đời cao rộng. Nguồn Thơ Tố Hữu

Comments are closed.