BTV Tiếng Dân
19-5-2020
Xung đột biển Đông: Sau “đấu khẩu” liệu có “đấu súng”?
Sau trận “đấu khẩu” của phát ngôn viên Bộ Ngoại giao hai nước Việt – Trung qua lệnh cấm đánh bắt cá ở Biển Đông do Trung Quốc đơn phương áp đặt, tình hình căng thẳng ở Biển Đông vẫn tiếp tục leo thang trong những ngày qua, khi máy bay và tàu chiến của các bên xuất hiện tại các điểm nóng tranh chấp trên biển.
Báo Thanh Niên đưa tin hôm 19/5, Bộ Quốc phòng VN cho biết, “đã tăng cường bố trí các tàu trực, tuần tra, kiểm soát trên các vùng biển trọng điểm, sẵn sàng xử lý khi có tình huống xảy ra, kiên quyết, kiên trì bảo vệ chủ quyền Biển Đông”.
Hôm 14/5, VOA dẫn nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ xác nhận, Mỹ loại Trung Quốc, mời Việt Nam tham dự cuộc tập trận hải quân ‘lớn nhất thế giới’. Cuộc tập trận mang tên Vành đai Thái Bình Dương, với sự tham gia của 25 nước, diễn ra trên biển Hawaii từ ngày 17/8 đến 31/8 sắp tới. Nguồn tin này cũng nói rằng, năm 2018, Hải quân Mỹ rút lại lời mời Trung Quốc tham gia cuộc diễn tập, do các hành động củng cố chủ quyền của Bắc Kinh ở Biển Đông.
Tăng cường các cuộc tập trận hải quân là Chính sách của Washinton đẩy lùi Trung quốc ở Biển Đông, Asia Times có bài phân tích hôm 18/5.
Ngày 18/5, GS Carl Thayer có nêu nhận định trong bài phỏng vấn trên BBC: “Việc Mỹ mời Việt Nam cũng chỉ ra rằng Mỹ mong muốn đưa ra tín hiệu ủng hộ Việt Nam vào thời điểm Trung Quốc gia tăng bắt nạt và đe dọa”.
Trước đó, hồi cuối tháng Tư, RFI có bài Việt Nam và Trung Quốc không còn ‘thắm tình anh em” vì Biển Đông. Bài viết đưa ra nhận định của các nhà quan sát:
“Sự thất vọng của Hà Nội về Bắc Kinh sẽ khiến Việt Nam xoay trục sang Hoa Kỳ – vốn mong muốn có chiến lược sâu hơn và thậm chí quan hệ quân sự gắn bó hơn với các quốc gia chủ chốt ở Đông Nam Á. Tuy nhiên Việt Nam hoàn toàn không thể chuyển nhanh sang quan hệ với Mỹ, vì như vậy Trung Quốc có thể có phản ứng mạnh bất ngờ. Thế nên Hà Nội tiếp tục nhấn mạnh nguy cơ nếu hoàn toàn thuận theo phía Mỹ, chẳng hạn việc Mỹ định hình dân chủ hóa cho chính quyền cộng sản Việt Nam. Hoa Kỳ trở thành quân cờ của Việt Nam nhằm đối phó với Trung Quốc”.
Hồ Chí Minh: “Trụ đỡ cho chế độ ngay cả khi đã chết”?
Cứ đến ngày 19/5, truyền thông nhà nước loan tin rầm rộ về các hoạt động và các bài viết ca ngợi ông Hồ Chí Minh, nhân kỷ niệm ngày sinh của người sáng lập ra chính thể Việt Nam Dân chủ Cộng Hòa.
Báo Đại Đoàn Kết đưa tin, sự kiện này do Ban tuyên giáo Trung ương chỉ đạo triển khai thực hiện, với 9 hoạt động lớn, trong đó có 5 hoạt động được truyền hình trực tiếp.
Tại các quốc gia Cộng sản, giới lãnh đạo đương quyền thường huy động cả hệ thống chính trị và tiền của để làm lễ kỷ niệm sinh nhật cho các lãnh tụ quá cố. Chẳng hạn ở Bắc Triều Tiên, ngày 15/4 là sinh của Kim Nhật Thành được gọi là “Ngày Ánh Dương”, là một ngày lễ trọng đại, lớn nhất trong năm tại quốc gia cộng sản này.
Nhiều người đặt câu vì sao các quốc gia cộng sản thường làm lễ sinh nhật rầm rộ cho các lãnh tụ quá cố? Facebook Hoàng Dũng lý giải, đó là vì “trụ đỡ cho chế độ độc tài”.
Ông Dũng viết: “Chế độ độc tài nào cũng cần ít nhất một vị lãnh tụ và ít nhất 1 kẻ thù. Liên Xô là Các Mác, Lê Nin. Cuba là Che, Phi Đen. Triều Tiên là cha con nhà họ Kim. Trung Quốc là Mao Trạch Đông. Việt Nam tất nhiên Hồ Chí Minh. Họ là một trong các trụ đỡ cho sự tồn tại của một chế độ độc tài… Chế độ cần 1 lãnh tụ sống mãi”.
Cũng vào ngày 19/5, cách đây bốn năm, Giáo sư Ngô Bảo Châu có viết trên facebook của mình: “Có quý mến ai thì mong họ thoát khỏi vòng luân hồi, đừng bắt họ sống mãi trong sự nghiệp của chúng ta”. Tuy nhiên, câu nói của Giáo sư Châu đã phải gỡ bỏ sau vài giờ đăng tải.
Cựu Thứ trưởng Nguyễn Văn Hiến và Út “trọc” hầu tòa
Ngày 19/5, bước sang ngày thứ hai của phiên tòa sơ thẩm, xét xử cựu Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Tư lệnh Quân chủng Hải quân, Đô đốc Nguyễn Văn Hiến cùng các đồng phạm trong vụ án “đất quốc phòng rơi vào tay tư nhân”, với 3 khu đất rộng hơn 6.700 m2, tọa lạc trên đường Tôn Đức Thắng, Quận 1 do Quân chủng Hải Quân quản lý, được đem đi góp vốn liên doanh bằng giá trị quyền sử dụng đất.
Khi trả lời thẩm vấn trước tòa, ông Hiến nói về việc chuyển đất quốc phòng sang làm kinh tế vì 2 lý do: Thứ nhất, do lãnh đạo TP.HCM có đề nghị chỉnh trang lại đô thị; và thứ hai, “do nhu cầu cần nâng cao đời sống cho bộ đội, mà Quân chủng Hải quân thời điểm đó rất cấp bách vì đời sống của cán bộ chiến sĩ rất kham khổ”, theo báo Thanh Niên.
Tuy nhiên, dư luận đang hoài nghi về lý do “chiến sỹ cán bộ trong quân đội kham khổ”, vì quân đội và công an là hai bộ phận nhận được rất nhiều sự ưu ái và đặc quyền từ chế độ này. Năm 2019, ngân sách dành cho Bộ Quốc phòng cao gấp gần 20 lần so với ngân sách dành cho Bộ Giáo dục. Ngân sách dành cho Bộ Công an cao hơn 10 lần Bộ Giáo dục.
Theo bảng dự toán chi ngân sách Trung ương năm 2019, Bộ quốc phòng được chi hơn 157 ngàn tỷ đồng, Bộ Công an được chi hơn 82 ngàn tỷ đồng, trong khi Bộ Y tế chỉ được chi gần 15 ngàn tỉ đồng, còn Bộ Giáo dục được chi chưa tới 8 ngàn tỷ đồng.
Nhà báo Đoàn Bảo Châu nhận xét: “Mong hội đồng xét xử thông cảm, đô đốc Nguyễn Văn Hiến, cựu Tư lệnh Quân chủng Hải quân chẳng qua là sở hữu con tim chan chứa tình cảm mênh mông, đồng chí ấy thương các chiến sỹ dưới quyền kham khổ nên bán đất cải thiện đời sống anh em thôi mà. Thế này mà khó khăn hơn tí nữa, và con tim đồng chí to hơn tí nữa, đồng chí ấy sẽ bán cả nước để cải thiện luôn đời sống nhân dân ấy chứ”.
Về trách nhiệm của lãnh đạo Bộ Quốc phòng trong vụ việc này, ông Hiến cho biết, ông đã ký trình lên lãnh đạo Bộ Quốc phòng để xin ý kiến chỉ đạo… Tuy nhiên, ông nói: “Tôi cho rằng, chúng tôi đã đã hiểu sai ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ”, báo Thanh Niên dẫn lời.
Đáng chú ý, trong phiên tòa này còn có bị cáo Đinh Ngọc Hệ (còn gọi là Út “trọc”), cựu Thượng tá, Chủ tịch Hội đồng quản trị – Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Thái Sơn thuộc Bộ Quốc phòng, bị truy tố về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Năm 2018, Út “trọc” bị kết án 12 năm tù giam về các tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”. Tại phiên tòa này, Cựu Thượng tá quân đội nói, do mình ít học, nên nhờ “anh em ngoài xã hội” mua bằng giả, giúp mình thăng tiến trong quân đội.
