Có một dòng sông sắp… qua đời

Đoàn Kiên Giang

12-3-2020

Miền Tây từng hệt như mô tả của Nguyễn Ngọc Tư, con thuyền tả tơi giữa mênh mông nước, cậu bé mình ơn trong bao la sóng cỏ, những cánh đồng ủ ê tin buồn…

Miền Tây độ 2010 thì thay vì để ruộng đồng bị chia nhỏ, kiểu người cày có ruộng, đã thử làm “đồng mẫu lớn”, tức gom các hộ trồng lúa vào HTX để cùng gieo trồng, cưa hoa lợi.

Nhưng khi các cánh đồng bắt đầu cắt “mẫu” để là “đồng lớn”, cũng là lúc nhân tai ập đến, sông Mekong cạn nước vì biến đổi khí hậu, đúng hơn là các đập thủy điện phía Trung Quốc, Lào chặn nước lại.

Giờ thì miền Tây toang thật vì các nhánh Mekong khô cạn, nước mặn xâm nhập rất rất sâu vào đất liền, người còn không có nước dùng chớ đừng nói lúa, tôm.

Câu chuyện miền Tây ồ ạt trồng lúa lại được nhắc tới, vì cây này tốn rất nhiều nước, lợi nhuận thấp, phụ thuộc hoàn toàn vào sự lớn – ròng của sông Mekong, sản xuất lại manh mún, đất bị vắt kiệt, ngập ngụa trong hóa chất, phân bón, thuốc trừ sâu Trung Quốc…

Miền Tây khô hạn hôm nay, dòng Mekong trơ đáy hôm nay đã được những khoa học gia có trí tuệ, lương tri và tầm nhìn cảnh báo từ 20, 30 năm trước. Nhưng đáng tiếc, các mô hình kinh tế phù hợp cho đồng bằng lại không được áp dụng, kể cả thí điểm. Các chuyên gia thì người già yếu đi, người thì qua đời.

Đây là bài phỏng vấn của mình năm 2010 với TS Ngô Đại Việt – từng làm việc tại Viện hàn lâm Khoa học Soviet. Ông về VN khoảng giữa 1980, và nghiên cứu chế tạo ra lưới đánh cá từ phế liệu chính quyền VNCH để lại, lúc VN bị phương Tây cấm vận, khối XHCN thì rệu rã.

Đáng tiếc nhất, là đất đai của ông ở Nam Sài Gòn (Nhà Bè cũ) tính thí điểm mô hình Nông Trấn thì bị lấy đi để làm Phú Mỹ Hưng – khu đô thị là khối gạch đá siêu khổng lồ chặn đường thoát nước tự nhiên của nội đô Sài Gòn ra biển Đông, cứ mùa mưa đường phố thành sông.

***

Mình đã qua nhiều cánh đồng miền Tây, thấy cảnh người nông dân ở Tháp Mười bị lôi bì bõm trên ruộng, khi chính quyền cưỡng chế. Đó là câu chuyện tư liệu sản xuất bị tước bỏ.

Người các vùng khác nếu nhắc về miền Tây, thường khen các em gái xinh đẹp, dáng da mướt rượt.

Có nhiều lý do, một là dân bản địa lai với người gốc Hoa xiêu dạt về mở đất hàng mấy trăm năm trước. Hai là do các cổ là hậu duệ của mỹ nữ thời vua Gia Long trốn chạy quân Tây Sơn, chạy tới đâu ngụ lại tới đó (chắc không nhiều).

Bàn về miền Tây, người miền Tây bây giờ, không bút mực nào tả xiết. Nhưng những hình ảnh của nhiếp ảnh gia Thắng Sói dưới đây sẽ nói rất nhiều về tình cảnh lúc này.

Để cùng khóc cho miền Tây, cho một dòng sông sắp… qua đời.

Ảnh: Thắng Sói
Bình Luận từ Facebook

3 BÌNH LUẬN


  1. Đồng bằng sông Cửu Long với nỗi buồn như cánh đồng hoang bất tận …
    *************************

    Tưởng thiên tai ai ngờ hóa nhân tai
    Khắp Đồng Tháp Mười tiếng thở dài
    Cánh đồng bất tận dân miền Tây bỏ xứ !
    Nước lũ không về : Mùa lũ buồn trái sai
    Nước bặt tăm không hẹn về cùng Đất !
    Lưới anh Hai ơi ! …Chợ lưới vắng ngắt hòai
    Tần ngần ngư ông không buồn hỏi giá …!
    Lũ không về nước lấp xấp cánh đồng chai … !

    *

    Nghe nói Mê Kông ai chặn đầu nguồn ?
    Nên nước lũ không về nữa sao tuôn !
    Đến con cá linh cũng hiếm sao là hiếm !
    Chợ lưới đìu hiu vắng bóng cả chuồn chuồn
    Làng đan lờ – làng đan lợp buồn mùa nước nổi
    Làng lưới – làng lờ – làng lợp đến làng xuồng
    Tiếng Dân lành thở dài càng nẫu ruột
    Vua đan lờ Vua lợp tép lệ vỡ tuôn !
    “Sáng giờ đánh cá qua ra kênh thả lưới
    Nồi không chẳng đủ cá để kho luôn !
    Không có gì mần rảnh tay con cháu
    Trai tráng dễ sinh tật rượu chè vì chán buồn
    Chuyện lũ buồn : xuồng nằm bờ người bỏ xứ !

    *

    Thôn nữ ra phố thị thành cô dâu Đài Loan
    Mùa Lũ buồn thấp kỷ lục trong gần trăm năm
    Cá linh miền Tây chết khát giữa mùa đỉnh lũ
    Trên thượng nguồn Tàu Khựa chận đập ngăn !
    Miền Tây đói lũ : đồng bằng Cửu Long vùng cần lũ
    Sống nhờ lũ – chết nhờ lũ – phát triển nhờ lũ nhanh …
    Hạ nguồn : bi kịch thừa mặn hài kịch thiếu ngọt
    Lũ muộn bất thường dân miền Tây bỏ xứ về thành
    Hồ chứa thượng lưu Tàu chặn dòng chảy lưu lượng
    Đập thủy điện Chệt nguyên nhân chính đầu gành ….

    TRIỆU LƯƠNG DÂN
    http://www.hanoiparis.com/construct.php?page=poeme&idfam=31&idpoeme=8629

    Những mảnh đời trôi nổi trên CÁNH ĐỒNG BẤT TẬN
    ***********************************


    Xóm bên sông nhiều cô gái rời quê,
    Về thăm nhà xênh xang lụa là hàng hiệu.
    Vài căn nhà xây, đổi đời nhờ những đồng tiền báo hiếu,
    Khởi sắc một vùng quê sao nghe có chút bùi ngùi.
    Đồng bằng quê hương tôi nhiều cái nhất ngậm ngùi:
    Sản lượng lúa nhiều, vùng cá ba sa lớn nhất,
    Đầu tư văn hóa thấp và khó nghèo cũng nhất,
    Và cũng dẫn đầu, những cô gái lấy chồng xa.
    ( Trăng nghẹn – Hoài Tường Phong )

    Trên tòan cảnh Cánh Đồng Bất Tận bạt ngàn

    Em ngoi lên như nàng Huyền Trân thời đại

    Bỏ nhà – bỏ cửa – bỏ chồng – bỏ con… cuốn gói sang sông ! !

    Cuốn theo gió bụi mịt mù về vạn dặm xa tiếng Hán

    Nỗi hận dâng cao ngút đỉnh trời Cánh Đồng Bất Tận

    Người đàn ông tuyệt vọng điên cuồng đốt cháy nhà mình

    Rồi dẫn con cùng đàn vịt vào những cánh đồng ngút ngàn cõi hận

    Ra đi ra đi … về miền đêm tối trong cuộc hành trình vô định

    Người cha ấy người chồng tuyệt vọng ấy điên lọan thất tình

    Cơn hận thù trút xuống đầu xanh con vô tội !

    Chỉ vì con gái mình giống mẹ nó quá đi thôi ! ! !

    *

    Đồng bằng Cửu Long ôi Cánh Đồng Bất Tận

    Nỗi đau bỏ rơi vào trong cõi hận bao trùm

    Tiếng thở than đứt ruột đọan trường đau thương

    “Ôi đàn bà bạc tình ! Ôi đàn bà phụ tình !

    Trái tim mũi tên xuyên rướm những giọt máu… thành lệ đá xanh

    Những niềm đau…trải dài trên sông nước

    Đồng bằng Cửu Long Cánh Đồng Bất Tận

    Lòng thù hận người vợ phụ tình tạo ra nhiều tội lỗi

    Hỡi chùm lúa Nàng Hương uất hận bất bạo động

    Hãy ngủ đi hận thù trải dàn rộng tình thương

    Cho Nỗi đau còn dài tàn lụi với Thời gian

    Bỗng Tình Cha Con lại hồi sinh lại

    Cái nhẫn mua để dành cho con gái hạnh phúc ngày cưới

    Đêm trắng cởi áo đắp lên đứa con gái vừa yêu thương mĩm cười

    Người Cha bò quanh đứa con yêu dấu

    Bao lâu nay tàn nhẫn vì giống mẹ đánh phủ đầu !

    Tìm mọi cách che chở Bóng tối đêm đen

    Thông điệp âm vang từ Cánh Đồng Bất Tận

    Hãy sống thương yêu nhân ái khỏi quả báo kiếp đời

    Lại đem chuyện trăm năm ngàn năm

    Lần giở lật lại từng trang Cảo Thơm dưới ánh đèn sáng ngời

    *

    Ta thức tỉnh ! Ta đột thức ! Ta thấy ra rồi cái rễ mục cội nguồn đau

    Cái guồng máy chính trị phi nhân phi dân tộc

    Đống quan tham quan đỏ hành dân là chính

    Sống như đỉa Tháp Mười

    Chúng sống như bầy kền kền rỉa thịt Quê Mẹ Quê Hương

    Ôi những mảnh đời trôi nổi trên CÁNH ĐỒNG BẤT TẬN

    Ôi cánh đồng bất tận cũng là cánh đồng cuộc đời

    Bao mảnh đời Công tử Bạc Liêu hiền lành Nam Bộ tan vỡ gia đình

    Em ngoi lên như nàng Huyền Trân thời đại

    Bỏ nhà – bỏ cửa – bỏ chồng – bỏ con… cuốn gói sang sông ! !

    Cuốn theo gió bụi mịt mù về vạn dặm xa tiếng Hán

    Nỗi hận dâng cao ngút đỉnh trời Cánh Đồng Bất Tận

    Người đàn ông tuyệt vọng điên cuồng đốt cháy nhà mình

    Rồi dẫn con cùng đàn vịt vào những cánh đồng ngút ngàn cõi hận

    Ra đi ra đi … về miền đêm tối trong cuộc hành trình vô định

    *

    Ôi Nửa Quê Hương gồm hàng triệu Người đàn ông !

    Ôi Nửa Quê Hương gồm hàng triệu Người đàn bà !

    Tổng cộng lại thành Một Quê Hương trọn vẹn tòan vẹn

    Nghe Trăng Huyết lệ kể lưu đày ngay chính giữa lòng Quê Hương

    Nghe Trăng Nghẹn lệ kể lưu vong ngay chính giữa lòng Quê Mẹ

    Chính sách sai lầm u mê thành nỗi đau bất tận bạt ngàn

    Nửa Trăng Huyết lưu đày nửa Trăng nghẹn lưu vong

    Ngay giữa lòng Quê Hương mình hợp thành một vầng trăng …

    Nỗi đau còn dài còn in hằn vô cùng vô tận

    Hãy vùng lên triệu chùm Lúa Nàng Hương !

    Cho Tự do vì Dân chủ như Hoa Hướng Dương

    Nở rộ trên vạn nẽo đường Việt Nam yêu dấu Quê Hương

    TRỊỆU LƯƠNG DÂN cảm tác

    nhân xem TRAI-LƠ ( ! ! !) Trailer ‘Cánh đồng bất tận’ (vì trong phim CÓ RẤT NHIỀU TRAI LƠ việt kiều Dustin NGUYEN làm tình như người máy …

    Cuốn phim được dàn dựng theo tác phẩm cùng tên của Nhà văn Chân tài Nguyễn Ngọc Tư.
    http://hanoiparis.com/construct.php?page=poeme&idfam=12&idpoeme=4732

    Hàng hàng lớp lớp Dân oan vượt Sông Hậu hẹn hò về
    Tòa Cuội Án bỏ túi nơi Đồng Tháp – An Giang
    *******************************************

    http://www.hanoiparis.com/construct.php?page=poeme&idfam=31&idpoeme=8112

  2. Chuyện sông Mekong hết nước vì thủy điện ở thượng nguồn đã được tiên liệu bởi các nhà nghiên cứu khoa học trong nước và thế giới. Vấn đề là các đời lãnh đạo cộng sản kế tiếp nhau đã chẳng những không có quyết sách, mà còn toa rập để mua điện. Thay vì thấy buồn, người dân có trách nhiệm nên cảm thấy phẫn nộ và đòi nhà cầm quyền có câu trả lời.

Comments are closed.