Người Tây Yên
8-2-2020
Sáng nay, 08.02.2020, người dân Tây Yên thuộc Kỳ Thịnh – huyện Kỳ Anh – Hà Tĩnh đang biểu tình phản đối Công ty Năng lượng An Việt Phát và Công ty Tâm Viết Hải dùng hàng chục ngàn TẤN chất thải độc hại của Formosa để san lấp mặt bằng nơi khu vực đông dân cư.
***
Sau khi người dân Tây Yên tại Phường Kỳ Thịnh, Thị xã Kỳ Anh bắt quả tang Công ty Năng lượng An Việt Phát san lấp mặt bằng, bằng chất thải nguy hại của Formosa, với diện tích lên đến 9,56 ha. Nhưng các cơ quan chức năng cho đó là chất thải không nguy hại. Người dân đang bức xúc đến tột cùng, còn chính quyền Hà Tĩnh dường như vẫn đang thử thách lòng dân? Chính quyền Hà Tĩnh trả lời người dân thiếu chính xác với nhiều lập luận giả dối, đánh tráo khái niệm.
Ngày 23/12/2019 UBND Tỉnh Hà Tĩnh – Sở Tài Nguyên và Môi Trường có văn bản số 3949 trả lời rất thiếu tính chính xác, lấp lửng, đổ thừa và xảo trá về một sự thật rất thối nát và hèn hạ. Qua văn bản trả lời của Sở TNMT do ông Phó Giám đốc Sở Phan Lam Sơn là che đậy sự thật, thiếu trách nhiệm với nhân dân, bao che cho các cá nhân; cùng các công ty Năng lượng An Việt Phát, công ty chế biến lâm sản, Công ty Tâm Viết Hải, đặc biệt là che đậy tội ác tiếp tay cho công ty Gang Thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh tuồn chất thải độc hại ra ngoài.
Người dân Tổ dân phố Tây Yên đang kêu cứu về việc một dự án san lấp mặt bằng với chất thải nguy hại lấy từ Formosa chưa qua xử lý là một sự thật, khó có thể chối cãi.
Thật đáng tiếc là nhiều cá nhân, công ty và cơ quan chức năng thiếu ý thức, thiếu trách nhiệm, lấp liếm vì những đồng tiền bẩn để tiếp tay cho Formosa giết chết môi trường mà không qua xử lý. Bởi vì khi các chất độc hại này thẩm thấu vào các dòng nước, qua thời gian sẽ là chất độc hại có thể gây chết người và hậu quả là không thể lường trước được.
Trong lịch sử thế giới đã đưa ra nhiều cảnh cáo rằng, Formosa Hà Tĩnh như là một “sát thủ” giết môi trường tự nhiên. Cụ thể, Formosa Hà Tĩnh đang thải ra 14 nhóm chất thải với 64 danh mục của hàng nghìn tên chất thải nguy hiểm khác nhau. Thế nhưng cơ quan công an Hà Tĩnh cho biết, Formosa Hà Tĩnh không cung cấp các kết quả phân tích chất độc hại cho cơ quan chức năng để theo dõi, xử lý hoặc không đánh giá đủ các thành phần nguy hại như Cyanua, Chì, Phenol, Hydroxit Sắt… trong bùn thải của khu công nghiệp nặng này.
Người dân đang cho rằng các cấp lãnh đạo Hà Tĩnh cố tình làm ngơ cho sự việc rất nóng này. Dù cho các đơn vị sở, ban ngành đã có văn bản của ngành Công An về môi trường, theo dõi trinh sát và có báo cáo cụ thể. Cụ thể, đại tá Võ Trọng Hải, Giám đốc Công an tỉnh Hà Tĩnh đã có công văn số 495/CAT-CSMTr về việc kiến nghị một số nội dung liên quan đến việc xử lý chất thải của Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (FHS).
Công an Hà Tĩnh đánh giá: “Quá trình hoạt động của dự án Formosa phát sinh rất nhiều loại chất thải, được phân thành 14 nhóm và 64 danh mục với hàng nghìn tên chất thải; tổng khối lượng chất thải rắn phát sinh hằng năm là 3.360.500 tấn. Trong đó, các loại bùn thải, xỉ thép phát sinh và tồn kho với khối lượng rất lớn, cụ thể: Bùn cán nóng phát sinh 35 tấn/ngày, lượng tồn kho 10.700 tấn; bùn phối trộn tồn kho 28.737 tấn; bùn lò cao phát sinh 200 tấn/ngày, lượng tồn kho 70.000 tấn; bùn lò chuyển phát sinh 303 tấn/ngày, từ khi đi vào hoạt động đến nay lượng bùn này phát sinh khoảng 128.000 tấn, được tái sử dụng sản xuất, xỉ thép phát sinh 2.500 tấn/ngày, lượng xỉ thép đang lưu trữ tại dự án (tồn kho) khoảng 780.000 tấn”.
Giám đốc công an Hà Tĩnh nhấn mạnh trong công văn này: “Việc phân định các loại bùn bụi đều do Formosa thuê các đơn vị tư nhân (được Bộ TN-MT cấp phép) để phân tích các chỉ tiêu về môi trường và căn cứ vào đó để phân loại có nguy hại hay không. Các cơ quan chức năng không lấy mẫu đối chứng để kiểm tra tính chính xác trong kết quả phân tích, do đó việc phân định chất thải rất khó mang tính khách quan, chính xác (như việc bùn lò cao trước đây phân tích là chất thải nguy hại, nhưng sau đó phân tích lại kết quả là chất thải thông thường); Các kết quả phân tích vượt ngưỡng, Công ty Formosa không cung cấp cho cơ quan chức năng để theo dõi, quản lý”. Nhưng tỉnh Hà Tĩnh không mấy quan tâm đến dân chúng, làm việc cho dân mà chỉ biết “chắm mút” lợi ích nhóm, bưng bê và bao che để đạt được lợi ích cá nhân và chà đạp lên sự sống của người dân.
Vậy là đã rõ, chất thải nguy hại trong Formosa hiện nay đang ở mức quá tải. Họ đang dùng mọi cách, mọi thủ đoạn để tuồn chúng ra ngoài như hình thức san lấp mặt bằng. Mà người dân Tây Yên là những người gánh chịu hậu quả trực tiếp và họ hiểu rất rõ về sự nguy hiểm này. Cho nên, người dân đang hoang mang, lo lắng và bất an là hoàn toàn dễ hiểu.
Công an Hà Tĩnh đã đánh tráo khái niệm, tên các loại chất thải trong các phương án tái chế, các loại chất thải rắn và tạp liệu từ Công ty Formosa là chưa chính xác, nếu không muốn nói là hoàn toàn giả. Cụ thể như, gọi các loại bùn thải là “bùn quặng”, “bùn khoáng”… không thể hiện đúng bản chất sự việc. Theo ngôn ngữ thông dụng của Việt Nam thì “bùn khoáng” là loại bùn thiên nhiên được hình thành do những biến đổi của địa chất; còn “quặng” là các loại đá chứa khoáng chất kim loại hoặc đá quý được khai thác từ mỏ. Trong lúc đó, các loại bùn của Formosa là chất thải phát sinh từ hoạt động sản xuất nên không thể dùng từ như vậy, dẫn đến sai lệch bản chất của chất thải.
Các cấp chính quyền Hà Tĩnh, cụ thể cơ quan chức năng Sở TNMT trả lời văn bản với người dân bằng cách ngụy biện, dối trá rằng “chất thải của Formosa là không nguy hại”, một sự đê tiện không thể chấp nhận được. Thế mà ông Phan Lam Sơn vẫn ung dung đặt bút ký, kiểu như làm sạch chất thải bằng “mồm và các văn bản”. Nếu không độc hại, ông Sơn nên mang các “bùn khoáng” đó về đổ trong vườn nhà ông thử xem. Nếu ông bận quá thì để chúng tôi tự nguyện làm việc đó thay ông.
SỨC DÂN CHỊU ĐỰNG LÀ CÓ GIỚI HẠN
Formosa từng cúi đầu nhận tội trên truyền hình Việt Nam là thủ phạm gây nên thảm hoạ môi trường biển lớn nhất lịch sử nước Việt vào năm 2016, sự việc này đã làm cho cá chết hàng loạt của bốn tỉnh miền Trung. Những vùng như Tây Yên và những người làm nghề biển là những nơi chịu ảnh hưởng nặng nhất. Kể từ đó, cuộc sống của người dân nơi đây bị đảo lộn, mọi thứ trở nên đen tối hơn bao giờ hết. Khi đưa nhân dân vào bước đường cùng họ sẽ đứng lên đấu tranh là một điều tất yếu. Chúng ta đã từng biết đến một Formosa thất thủ sau đó. Dĩ nhiên, cả hệ thống chính quyền đặc biệt là lực lượng Công an bảo vệ cho thủ phạm cũng đã từng thất thủ đấy thôi. Vì sức mạnh của lòng dân là không thể cản! Giống như “con giun bị xéo lắm cũng quằn”.
Đặc điểm của dân tộc chúng ta luôn yêu chuộng hoà bình, rất thương nòi giống và chấp nhận hy sinh để bảo vệ quốc gia, chủ quyền. Sinh ra trên đời không ai muốn đau khổ, máu phải đổ; nhưng khi tàn tâm ép họ vào đường cùng thì họ sẽ nguyện sống chết để bảo vệ cho quê hương và tương lai con cháu của họ. Họ vẫn đang chờ đợi một quyết định sáng suốt về sự việc này. Hãy nhanh chóng khoanh vùng, nạo vét các khối chất thải nguy hại khỏi vùng đất của tổ tiên của họ, trả lại môi trường trong sạch vốn có của nó.
Chúng ta biết rằng, Công ty Tâm Viết Hải là một trong những công ty sản xuất bê tông tươi thành phẩm, nó hoạt động ngay gần khu dân sinh. Công ty này thường xả thải theo bờ kênh xuống Sông Quyền, nhiều người dân nơi đây đã từng phản ánh. Nay lại tiếp tục tiếp tay cho công ty khác để phá hàng rào, tập kết trong bãi sau đó đổ chất thải độc hại từ Formosa để san lấp mặt bằng.
Việc này là khẩn cấp vì nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống người dân. Thế nhưng có chăng là chính quyền vẫn đang quyết tâm bảo vệ cho những thế lực đen tối để đưa dân đi đến chỗ chết?
Hãy thể hiện đúng trách nhiệm, vai trò và lương tri của con người khi còn chưa muộn. Đừng đợi đến khi mọi sự được tỏ tường, và sự thật được thực thi; thì đến lúc đó sẽ không có nhà tù nào chứa nỗi nữa đâu, thay vào đó là “một án tử” từ lòng dân là điều chắc chắn.
