Thân tại Hương Cảng, hồn tại Bắc Kinh

Đỗ Hùng

7-11-2019

Lập trường phò Bắc Kinh của Jackie Chan aka Trần Cảng Sinh aka Thành Long đến nay theo mình là nhất quán.

Ông ta từng chửi cuộc bầu cử tổng thống tại Đài Loan là “trò hề”. Khi tham gia rước đuốc Olympic Bắc Kinh 2008 và bị phản đối dữ dội thì Thành Long cũng chỉ trích người biểu tình rất là đanh thép.

“Tôi không rõ tự do thì có tốt hơn là không có tự do hay không. Tự do quá trớn dễ dẫn đến rối loạn, rồi đây sẽ thành ra như Đài Loan mất thôi”, một dạo Thành Long đã nói như thế tại Diễn đàn châu Á Bác Ngao 2009. “Tôi dần cảm thấy rằng người Trung Quốc cần được kiểm soát. Nếu không được kiểm soát, chúng ta sẽ làm bất cứ gì chúng ta muốn”.

Sau đó còn nhiều lần Long ta thán về biểu tình ở Hồng Kông, rằng đây là “thành phố của biểu tình”. Trên tờ Nam Phương Châu Mạt ở Quảng Đông, Long nói như vầy: “Hồng Kông đã thành ra một thành phố của biểu tình. Thế giới từng nói Hàn Quốc như vậy. Nhưng giờ thì Hồng Kông. Người ta chửi lãnh đạo Trung Quốc, hoặc bất cứ thứ gì, và họ chống mọi thứ. Chính quyền nên ra quy định vấn đề nào thì người dân được biểu tình phản đối và vấn đề nào thì không được phép”.

Với các cuộc biểu tình đòi dân chủ trong thập kỷ này, từ phong trào Dù vàng chiếm lĩnh Trung Hoàn 2014 tới làn sóng chống dự luật dẫn độ và các chính sách liên quan vào năm 2019, phản ứng của Thành Long thường là từ dửng dưng đến chỉ trích người biểu tình.

Trần Cảng Sinh (陳港生) có nghĩa là gã họ Trần sinh ra ở Hương Cảng. Nhưng dù sinh ra ở Hương Cảng và hít thở bầu không khí dân chủ từ thuở lọt lòng, các thành tựu của ông ta từ thuở ban sơ cũng nhờ vào tự do trong nghệ thuật, Thành Long tự bấy tới nay vẫn một lòng son sắt hướng về Trung Nam Hải. Với những người yêu dân chủ tự do, phổ quát cho toàn xã hội hay khu biệt tự do trong nghệ thuật, Thành Long rõ ràng là một vết nhơ. Thế nên, ông ta đáng bị phản đối. Người Việt Nam gạch chéo Thành Long trong sự kiện sắp tới là sử dụng quyền biểu đạt để phản đối một biểu tượng mà họ cho là không xứng đáng. Phản đối hình tượng Thành Long trong sự kiện này không hề mang nghĩa phản đối Chiến dịch Nụ cười (Operation Smile)*.

P.S: Riêng vụ Thành Long ủng hộ đường lưỡi bò thì mình tìm chưa ra (có thể mình chưa tìm ra chứ không phải không có)? Mình lên mạng bèn tìm được mấy vị này, gồm Vương Tổ Lam (王祖蓝, Wong Cho-lam), Lý Á Nam (李亞男, Leanne Li), Trần Vỹ Đình (陳偉霆, William Chan Wai-ting), Angelababy (Dương Dĩnh, 楊穎), Chân Tử Đan (甄子丹, Donnie Yen), Trương Kính Hiên (張敬軒, Hins Cheung), ủng hộ đường lưỡi bò. Chân Tử Đan võ công cao siêu khí phách ngút trời trong phim hóa ra cũng là một gã rụt rè khúm núm trước các ông lãnh đạo Bắc Kinh.

* Mở ngoặc về dịch thuật: Operation Smile nên dịch là Chiến dịch Nụ cười sao các báo cứ dịch là Phẫu thuật Nụ cười nhỉ? Mặc dù “operation” có cả hai nghĩa là “phẫu thuật” và “chiến dịch” và rằng tổ chức này chuyên đi phẫu thuật chữa hở hàm ếch, mang lại nụ cười cho trẻ nhỏ nên dễ hiểu “operation” là “phẫu thuật”. Nhưng hiểu vậy thì chân phương quá, mình đề xuất dịch là “chiến dịch”. Chiến dịch thường gây ra chết chóc, đau thương như Operation Rolling Thunder [Chiến dịch Sấm rền], Operation Desert Shield [Chiến dịch Bão táp Sa mạc] thì bây giờ có Chiến dịch Nụ cười, mang lại “nụ cười tươi trên môi em thơ” không phải là đầy chất thơ hay sao? Tất nhiên những người đặt ra tên của tổ chức này hẳn nhiên đã chơi chữ, cho nó mang hai nghĩa luôn.