Nguyễn Đình Cống
29-10-2018
Trong kho tàng văn học dân gian có câu “Con chim gần chết hót hay, con người sắp chết nói lời phải” (dị bản: chim sắp chết kêu thương). Lời phải ở đây mang nhiều ý nghĩa sâu xa, là lời trăng trối do tích lũy các suy nghĩ đúng sai của cuộc đời, là nhận thức sâu sắc về thế sự, là sự sám hối về sai lầm hoặc tội lỗi v.v… Trước khi chết ông Lê Hiếu Đằng đã nói lời hay: từ bỏ ĐCS.
Ông Đằng là nhà hoạt động chính trị nổi tiêng một thời. Sau khi ông mất vào tháng 1 năm 2014, các trí thức lớn ở TP HCM lấy tên ông đặt cho Câu lạc bộ của mình. Trước tháng 4 năm 1975 ông Đằng là một trong các “lãnh tụ” sinh viên trong phong trào đấu tranh tại Sài Gòn và các đô thị Miền Nam, thành viên Ban chấp hành Tổng hội Sinh viên Sài Gòn và Trường Đại học Luật khoa Sài Gòn (một tổ chức thân cộng sản), là luật sư, phó Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương Liên Minh các lực lượng Dân tộc, dân chủ và Hòa bình Việt Nam, tổng thư ký Ủy ban nhân dân Cách mạng khu Sài Gòn Gia Định. Sau tháng 4/1975 ông là nhà hoạt động chính trị-xã hội, Phó chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn về Dân chủ và Pháp luật thuộc Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP HCM.. Tính tới 2013, trước khi chết, ông có 45 năm là Đảng viên Đảng CSVN.
Trước khi chết ông Lê Hiếu Đằng bỗng ngộ ra rằng con đường mình đã chọn, tưởng là đúng đắn, nhưng thật sự đã sai lầm. Thời trẻ ông đã quyết chí theo ĐCS từ những năm tháng hoạt động bí mật giữa Sài Gòn, chịu nhiều nguy hiểm và thử thách. Ông đã công nhận chủ thuyết cộng sản là lý tưởng, công nhận ĐCS là tổ chức ưu tú, tiên phong, sáng suốt. Nhưng rồi ông nhận ra thực chất, rằng đã bị nhầm, một sự nhầm lẫn quá tai hại. Tháng 8/2013 ông công bố bài viết “Suy nghĩ trong những ngày nằm bịnh”, trong đó ông vạch ra rằng, ĐCS đã phản bội lý tưởng cách mạng, phản bội nhân dân, rằng ông và phần đông nhân dân VN đã bị nhầm như thế nào. Ngày 4/12/2013, trước khi chết khoảng 1 tháng ông tuyên bố từ bỏ ĐCS.
Đám tang Lê Hiếu Đằng được tổ chức tại chùa Xá Lợi, bị bọn côn đồ phá phách. Người ta nghi ngờ bọn đó là công an trá hình.
Trong kho tàng văn học có bài thơ Dại- Khôn. (Thế sự đua nhau nói dại khôn. Biết ai là dại, biết ai khôn…) Trong điếu văn Lê Hiếu Đằng không có câu: Ông có 45 năm tuổi đảng. Người ta bình luận việc ông Đằng từ bỏ ĐCS là dại hay khôn. Hãy để dại khôn cho người đời bàn tán. Riêng ông Đằng, trước khi chết cố tìm lời nói phải. Ông đã nhầm, làm đảng viên CS trong 45 năm, nay ông sám hối, phản tĩnh. Ông phải rũ bỏ chất CS trước khi sang thế giới khác. Chắc có lúc nào đó ông tin rằng có chất cộng sản trong nghiệp chướng, linh hồn dễ sa vào địa ngục, khó được siêu thoát.
Cho đến bây giờ, đảng viên lớn tuổi nhất công khai từ bỏ ĐCS có lẽ là nhà văn Nguyên Ngọc, 87 tuổi. Cầu mong cho ông Ngọc sống thêm nhiều chục tuổi nữa để chứng kiến sự sụp đổ của chế độ CS. Ông Ngọc đã có trí tuệ lớn và thời gian đủ dài, tức cổ nghiệm kim để biết đâu là chân lý, để biết rõ đâu là dại, đâu là khôn.
Rất mong việc làm của Nguyên Ngọc, của Lê Hiếu Đằng soi đường cho những ai đã nguyện: ‘Sống làm người CS, chết làm ma CS’. Người ta cầu mong cho linh hồn người chết được nhanh chóng siêu thoát. Tôi nghĩ rằng hồn ma CS khó siêu thoát lắm, trong lúc linh hồn của ông Lê Hiếu Đằng chắc đã được siêu thoát.
