Khi cuối con đường an toàn là cái chết

Bởi

31/05/2020

Thanh Nhã

31-5-2020

“Luật pháp là con đường mà khi nào còn đi trên đó, người công dân vẫn được an toàn“. Câu nói này không rõ tác giả xuất hiện trong một di ảnh của ông Lương Hữu Phước, nhưng nó mang nghĩa dễ hiểu ngay cả với người không học gì.

Đó là: tuân thủ pháp luật là cách tốt nhất để bảo vệ mình. Hiểu rộng ra, hơn một công dân bình thường, cán bộ tòa án cũng có những giải pháp an toàn khi đi trên con đường pháp luật.

Vụ án tự tử chốn công đường ở Bình Phước cho thấy sự an toàn đó của cấp phúc thẩm! Bà Lê Hồng Hạnh, Thẩm phán, Chủ tọa phiên tòa nói trên đã khẳng định phiên tòa đúng các quy định của pháp luật!

Bà Hạnh có lý! Bởi lẽ những gì bà Hạnh và các thẩm phán đồng nghiệp của bà ngồi vào ghế xét xử đã thực hiện đúng các yêu cầu của bị cáo.

Theo đó, quy định của pháp luật tố tụng hiện hành, tòa chỉ xét trên yêu cầu kháng cáo của bị cáo. Nếu bị cáo kêu oan, tòa xem các chứng cứ để đánh giá oan không. Nếu bị cáo xin giảm nhẹ hình phạt, tòa xét đến các tình tiết giảm nhẹ.

Tuy nhiên, tại Điều 345. Phạm vi xét xử phúc thẩm, Tòa án cấp phúc thẩm xem xét phần nội dung của bản án, quyết định bị kháng cáo, kháng nghị. Nếu xét thấy cần thiết, có thể xem xét các phần khác của bản án, quyết định không bị kháng cáo, kháng nghị.

Như vậy, luật cũng cho phép “nếu xét thấy cần thiết” để linh hoạt hơn trong xét xử. Điều luật này hoàn toàn tạo điều kiện cho các thẩm phán xử bị cáo Phước mức án giảm nhẹ, thậm chí nhẹ hơn khung hình phạt miễn không thấp hơn khung liền kề.

Với mức hình phạt dưới 36 tháng tù giam, tòa vẫn có thể chuyển sang hình thức cải tạo không giam giữ (án treo) mà bất chấp đơn kháng cáo của bị cáo có nội dung kêu oan hay xin giảm nhẹ hình phạt.

Đến đây, hai điều tiếc nuối lớn nhất đã xảy ra. Một là về phía tòa như đã phân tích và hai là cái chết đau lòng của anh Phước!

***

Oan sai xảy ra nhiều gần đây khiến lòng tin vào hệ thống tư pháp bị ảnh hưởng. Trong khi đó, pháp luật tố tụng chỉ cho phép tòa án được trả hồ sơ tối đa hai lần rồi bắt buộc phải xét xử. Nhiều thẩm phán đã phải vận dụng các tình tiết mới để trả hồ sơ lần 3, lần 4, lần 5… Để đảm bảo “đi trên con đường pháp luật”.

Con đường đó chưa biết khi nào tới, khi cũng tại Bình Phước, bị án Lê Bá Mai đang chấp hành bản án chung thân cho vụ án còn nhiều khuất tất. Mà lẽ ra, nếu chứng minh được hành vi giết người và hiếp dâm trẻ em thì Mai phải chịu đến 2 án tử hình.

Mai kêu oan khắp nơi và rồi vẫn chịu tù giam. Và đến giờ là anh Phước kêu oan và tự tử ngay tại sân tòa. Logic pháp lý có đồng nhất hai khái niệm tự tử vì bản án và oan sai không, câu trả lời phải thuộc về các cơ quan tiến hành tố tụng.

Nhưng, rõ ràng với cách xử án khi chưa giải quyết hết các mâu thuẫn đã tuyên án thì không ổn. Điều đó để lại nỗi lo toàn bộ dân số Việt Nam đều có khả năng chịu những bản án mà mình không được chứng minh tường tận hành vi để buộc tội.

Chấp nhận một bản án không đạt lý thì cách giải quyết bằng cái chết xem ra lại thấu tình.

Con đường pháp luật sẽ an toàn cho mọi công dân nếu bước trên đó chưa biết chính xác không, nhưng các cơ quan tiến hành tố tụng đang an toàn khi vận dụng.

Vì pháp luật tố tụng đã từng được dẫn chiếu thành hai cách hiểu khác nhau giữa hai cơ quan tố tụng lớn nhất Việt Nam là TAND Tối cao và Viện KSND Tối cao trong vụ án Hồ Duy Hải vừa qua!

Mở một con đường pháp luật an toàn chỉ có thể trông chờ vào thể chế với cơ chế giám sát xét xử bằng các chế định bảo hiến như Hiến pháp đề cập!

____

Mời đọc thêm: Lật lại vụ án vi phạm giao thông của ông Lương Hữu Phước (VNE). – Vụ bị cáo tự tử sau khi tòa tuyên án: Chủ tọa phiên tòa nói gì? (TT).

Bình Luận từ Facebook

2 BÌNH LUẬN

Nacdanh 01/06/2020 At 2:04 am

Ở Mỹ, nhân dân có quyền biểu tình (tất nhiên là bất bạo động!) để đòi Nhà cầm quyền phải thực thị công lý. Một người da đen bị giết, cả triệu người khắp nước Mỹ xuống đường.
Còn ở VN, người dân không có quyền lựa chọn người đại diện cho mình để quản lý đất nước, không có Luật biểu tình. Muốn phản đối nhà cầm quyền, người VN chỉ có mỗi quyền tự do tự tử!
Giả sử nếu tự tự mà thúc dục được nhân dân xuống đường đấu tranh, ảnh hưởng đến địa vị thống trị của Đảng độc tài, thì những ai tự tử vì bị đối xử bất công, chắc chắn sẽ bị lũ lợn cầm quyền Tư pháp gán nay cho tội “có âm mưu lật đổ chính quyền ‘nhân dân`”, và sẽ bị đàn áp dã man.
Tự tử là cách vô vọng nhất để đòi công lý. Cách đây chục năm, người dân Tây Tạng có phong trào tự thiêu để phản đối Cầm quyền Bắc Kinh, nhưng tình trạng của họ chẳng hề được cải thiện.

Mơ ước nếu VN có Tòa Bảo Hiến, người VN sẽ có Công lý, là viển vông!
Vì “Bảo Hiến” là bảo vệ cái “hiến pháp độc tài” của ĐCSVN, chứ không phài “bảo hiến” là bảo vệ nhân dân khỏi sự bất công, độc đoán của lũ lợn cầm quyền!
nghiemnv 01/06/2020 At 12:30 am

Đề nghị ai đoa phân tích trạng thái tâm lý của nạn nhân cho mọi ng tỏ tường

Comments are closed.

Khi cuối con đường an toàn là cái chết

2 BÌNH LUẬN

Vượt Tường Lửa

Liên Kết Web

Liên Kết Blog

Liên Kết Facebook