22-5-2020
Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Minh Trí đang được ngợi khen về nội dung kháng nghị giám đốc thẩm vụ Hồ Duy Hải cũng như cách ông bảo vệ kháng nghị, khẳng định vững chắc nó đúng pháp luật, đúng thẩm quyền, có căn cứ và cần thiết.
Sự “đúng luật”, “đúng thẩm quyền”, “có căn cứ” thì dễ hiểu. Nhưng sự “cần thiết” trong khẳng định của ông Trí rất được đề cao. Bởi đó là sự đề cao thân phận con người, lương tri luật pháp, tôn nghiêm luật pháp.
Ông Viện trưởng được cho là đang nỗ lực bảo vệ uy tín của nền tư pháp. Nhưng rõ ràng hơn, thì ông đang làm đúng trách nhiệm và bổn phận của mình.
Nhà báo Huy Đức nhận xét ông Lê Minh Trí “là người rất cá tính, cá tính trên một nền tảng kiến thức khá vững chắc”. Chúng ta thử đi sâu hơn để xem sự “vững chắc” ấy thế nào.
Ông Lê Minh Trí quê xã Tân Thông Hội, huyện Củ Chi (cùng quê với cố Thủ tướng Phan Văn Khải). Củ Chi cũng là mảnh đất sinh ra rất nhiều cán bộ chiến sĩ giỏi của CA TP.HCM. Huyền thoại săn bắt cướp – cố Đại tá Lý Đại Bàng là một trong số đó.
Khi 18 tuổi, ông Lê Minh Trí gia nhập lực lượng CA TP.HCM, sau đó học Đại học An ninh, Đại học Luật. Từ năm 1992, ông tham gia bộ máy chính quyền, làm Phó Chánh văn phòng HĐND – UBND TP.HCM, Phó Bí thư – Chủ tịch UBND quận 11, Phó Bí thư – Chủ tịch UBND quận 1, và Phó Chủ tịch UBND TP.HCM.
Tháng 4/2013, ông Lê Minh Trí ra làm Phó Ban Nội chính Trung ương. Đây cũng là giai đoạn vụ án Hồ Duy Hải “dậy sóng” dư luận, khi Hội đồng THA tỉnh Long An ra quyết định thi hành án tử với bị án, nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã chỉ đạo hoãn thi hành án ngay “phút 89”, ngày 4/12/2014.
Ngay sau đó, tháng 1/2015, Ban Nội chính Trung ương đã tham gia cùng VKSND Tối cao, TAND Tối cao “xem xét làm rõ trường hợp Hồ Duy Hải bị kết án tử hình oan hay không oan”. Ông Lê Minh Trí lúc này là Phó Trưởng Ban, phụ trách phía Nam. Ông có lẽ đã xem xét biên bản ghi lời khai của bị án với cấp dưới của mình.
Năm 2016, ông Lê Minh Trí nhận nhiệm vụ Viện trưởng VKSND Tối cao. Vụ án Hồ Duy Hải tiếp tục được rà soát. Rồi tháng 11/2019, VKSND Tối cao đã kháng nghị giám đốc thẩm vụ án, chỉ ra những sai sót trong điều tra, truy tố, xét xử và đề nghị TAND Tối cao hủy 2 bản án sơ thẩm, phúc thẩm để điều tra lại.
Tháng 5/2020, sau khi TAND Tối cao bác kháng nghị trên, Viện trưởng VKSND Tối cao tiếp tục gửi báo cáo đến Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Tư pháp Quốc hội…
Vụ án Hồ Duy Hải đã qua một chặng đường dài, thuộc trách nhiệm và bổn phận của ông Lê Minh Trí ở các công tác khác nhau, trong các thời kỳ khác nhau, nên ông tự tin và vững chắc cũng dễ hiểu. Ông Trí lại là dân Củ Chi.