Huy Đức đã lầm…

FB Phùng Anh Kiệt

3-7-2017

Trong vụ Trịnh Xuân Thanh bị tình báo phía Việt Nam tại Đức, bắt và chuyển sang một nước thứ ba, trước khi đưa về Việt Nam khiến quan hệ giữa Đức và Việt Nam căng thẳng. Trong ngày, Đức đã trục xuất đại sứ lẫn tham tán (người được xem là tình báo Việt Nam tại Đức) trong vòng 48 tiếng. Bối cảnh đó, nhà báo Huy Đức nhận định rằng, phản ứng của Đức là đáng tiếc với ngụ ý rằng, hoạt động bắt Trịnh Xuân Thanh ở Đức là hợp lý và cản trở điều đó là sai (*).

Huy Đức đưa ra ba luận điểm chính: Một, những quốc gia muốn Việt Nam chống tham nhũng lại chính là nơi chứa chấp kẻ tham nhũng; hai, kẻ bị bắt (ám chỉ Trịnh Xuân Thanh) chưa hẳn là nạn nhân của phe phái mà có thể là tội phạm, tội tham nhũng; và ba, quan trọng nhất, đất nước có dân chủ và pháp quyền, chưa chắc chống tham nhũng được.

Cả ba luận điểm đó đều đánh lạc hướng một vấn đề rất quan trọng, vấn đề mà Huy Đức tin rằng có thể không đáng bận tâm cho công cuộc chống tham nhũng, cuộc chiến chống tham nhũng đó có thể bất chấp cả cách thức thực hiện, miễn, nó mang được kẻ tham nhũng về trị tội. Vấn đề né tránh là: Đâu là ranh giới giữa đấu đá chính trị và sự liêm chính trong việc chống tham nhũng.

Chúng ta thừa hiểu, ở xã hội toàn trị theo mô hình cộng sản, đấu đá chính trị và kể cả triệt tiêu phe phái trong nội bộ đều nấp dưới chiêu bài “chống tham nhũng”. Mọi tên cộng sản và những kẻ theo chúng, tay đều nhúng chàm, vấn đề là nhiều hay ít. Khi ai đó đứng về một phe, không phải vì công lý mà vì mượn công lý để triệt tiêu phe nhóm còn lại.

Trở lại vấn đề Trịnh Xuân Thanh, tôi không in ông ta trong sạch, nhưng chắc chắn một điều, kẻ muốn tiêu diệt ông ta cũng y chang như Trịnh Xuân Thanh. Như vậy, Trịnh Xuân Thanh mang trong người cả hai vấn đề: vừa tham nhũng vừa là nạn nhân chính trị. Tôi chỉ lưu ý ở khía cạnh tham nhũng, thứ lý do để Huy Đức vịn vào nhằm hợp lý hoá mọi phương tiện để đạt được cứu cánh là, đưa tên tội phạm này về xử tội.

Khi Trịnh Xuân Thanh chưa bị xử bằng một toà án công khai, minh bạch và theo đúng luật lệ; không một kẻ nào, kể cả chính quyền, được phép xem Thanh là một tội phạm. Do đó, Thanh không phải là tội phạm tham nhũng khi đặt chân đến Đức và xin quy chế tị nạn. Mọi hành vi bắt cóc Thanh, dù dưới bất kỳ danh nghĩa nào, cũng là sai, sai hoàn toàn. Chúng ta có thể tin rằng Thanh là một tên tham nhũng đào thoát khỏi quốc gia và đào tị đến Đức; đó là niềm tin. Nhưng nguyên tắc lý tính ở đây, vai trò tội phạm là không minh bạch, nhưng vai trò nạn nhân chính trị thì rõ, rất rõ là đằng khác.

Tôi tự nghĩ, nếu Nguyễn Phú Trọng chống tham nhũng quyết liệt như Huy Đức đang cổ vũ, thì tại sao, ông ta chỉ tập trung vào phe Nguyễn tấn Dũng? Khi nhiều người cố gắng vẽ ra một Nguyễn Tấn Dũng như là nguyên nhân gây ra suy thoái quốc gia, thì họ quên rằng, đất nước này được điều hành bởi một tập thể có chia chác chung quyền lợi chứ không riêng gì Dũng. Có thể, Dũng là kẻ mưu mô khi giành nhiều quyền lợi cho phe cánh mình, nhưng không lẽ những kẻ ngồi trong bộ chính trị thời Dũng đều mù hết sao? Chúng cùng tham nhũng như Dũng, nhưng khi giành quyền lực, chúng lại cho rằng chúng đang hành động như sứ giả của công lý.

Ở phương diện công pháp quốc tế, tôi lên án hành vi tình báo làm với Trịnh Xuân Thanh, bất cứ vì lý do gì, hành động đó thô bỉ và khốn nạn, không kém gì đám tình báo Pháp đã bắt bớ người yêu nước Việt Nam năm xưa. Dù, Thanh chẳng phải là kẻ yêu nước, hắn chẳng tốt và chẳng xấu; nhưng hắn cần được cư xử đúng với những gì chúng ta tin là công lý.

(*) Huy Đức: Tham nhũng & Thế giới văn minh.