Vài gạch đầu dòng về cuộc chiến tranh của Putox ở Ukraine ngày 8-11-2023

Sự thật là, quân Nga có khả năng phản kích để đánh chiếm lại nó hay không? Các blogger quân sự Nga thì nói rằng, nếu chỉ dừng lại ở mức sử dụng hỏa lực của pháo binh và các cuộc không kích “liên tục” của Nga, thì không ăn thua. Chữ “liên tục” ở đây tôi để trong ngoặc kép, vì theo một số nguồn tin khác cũng của Nga, thì hỏa lực pháo binh Nga do thiếu về số lượng pháo, ít đi về dự trữ đạn và thua kém về khả năng phản pháo, nên thực sự cái “liên tục” đó là thưa thớt hơn trước nhiều.

Vì vậy, việc đổ bộ của quân Ukraine sang bờ trái của sông, được phát động vào khoảng ngày 15 tháng 10, được các nhà bình luận quân sự quốc tế mô tả rằng ở ít nhất 4 địa điểm dọc bờ đông sông (hay “bờ trái” do sông chảy về phía nam) dọc theo một dải lãnh thổ dài 30 – 35 ki-lô-mét. Do tính chất địa hình nên hiện nay chúng chưa nối với nhau nhưng thật ra điều đó không quá quan trọng.

Về vụ đưa xe bọc thép vượt sông, hình ảnh được máy bay không người lái chụp lại trong đó một chiếc xe bọc thép BTR-4 của Ukraine đang được chở qua sông trên một chiếc tàu vận tải đổ bộ từ thời Liên Xô. Vụ việc này đã được ghi lại vào thứ Hai hoặc thứ Ba, gần làng Krynky.

Nguồn: Kyiv Post.

Bình loạn của Phúc Lai: Các động thái của quân Ukraine ở khu vực Kherson có ý nghĩa kích thích tương đối lớn với một số nhà bình luận quân sự người Việt Nam trên Facebook, như hôm trước tôi có viết một cậu thanh niên hưng phấn đến mức cho rằng quân Ukraine có khả năng đánh lớn. Còn tôi với địa vị xã hội của một tay xe ôm thấp cổ bé họng, thì cần phải có thông tin cụ thể hơn mới dám đưa ra nhận xét. Tuy vậy, tôi vẫn cho rằng họ sẽ tiếp tục “đào bới” vào phòng tuyến quân Nga ở khu vực này trên mấy khía cạnh sau:

– Một: Tiếp tục vượt sông ở nhiều điểm khác, để sau này khi đổ bộ với lực lượng lớn thì với quá nhiều bàn đạp và nhiều điểm vượt sông như vậy, Nga không thể đối phó được hết.

– Hai: Chưa thể vượt sông ào ạt tấn công ngay được khi chưa làm chủ được hoàn toàn bầu trời: Chưa có máy bay, chưa diệt hết được các hệ thống phòng không Nga ở trong khu vực, chưa diệt hết được pháo binh và các cụm quân Nga ở sâu phía sau tiền duyên cũng chưa được tiêu diệt đủ mức. Hơn thế nữa các kho tàng của Nga ở khu vực chắc chắn là vẫn còn, do vậy chúng chưa bị kiệt sức.

– Ba: Tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ trên, đồng thời tiêu diệt quân Nga từ xa với những lực lượng được cử ra tiền tuyến ở bờ sông để ổn định tình hình.

Và suy nghĩ đó của tôi cũng có vẻ đúng. Theo bản tin của Bộ tổng tham mưu Ukraine trong suốt thời gian qua, từ giữa tháng Mười tôi rà soát lại, ngày nào cũng có tin bắn các kho đạn ở vùng phía Nam – tức là chính cái khu vực tả ngạn Kherson này. Xin quý vị hình dung rằng: Các kho hậu cần dã chiến được Nga lập ở đây là rất nhiều và ở quy mô nhỏ, chỉ cần một quả đạn 155mm bắn chính xác là xong đời, nhưng rất mất công. Cũng có những thông tin cho thấy quân Ukraine đang tích cực sử dụng UAV Bayraktar kết hợp với pháo binh để làm nhiệm vụ này. Ngoài ra các cụm quân đồn trú, thậm chí một chiếc xe tăng đỗ lại cũng có thể bị bắn bằng pháo binh.

Mới đây nhất, khoảng ngày 3/11, tiểu đoàn Atal của Cộng hòa Chuvashia được huy động vào năm ngoái (mỗi thằng tình nguyện đăng lính được nhận gần 3.775 đô-la Mỹ) đã tổ chức ăn mừng một năm ngày ra tiền tuyến ở Ukraine, sau đó được cử đi ra bờ sông để đánh nhau với thủy quân lục chiến Ukraine. Chẳng rõ vì sao đoàn xe của chúng bị phát hiện và HIMARS lập tức tới hỏi thăm ngay và luôn. 120 chú biến thành kiện hàng 200 mà chưa kịp nhìn thấy bờ sông mặt mũi ra sao.

Cộng hòa Chuvashia: https://vi.wikipedia.org/wiki/Chuvashia

Về tình hình quân Nga ở Kherson nói chung và các khu vực nói riêng, tôi xin để sang phần sau.

2. Lại nói về “bế tắc” – ISW đã có bình luận về câu chuyện này. Tôi xin nhắc lại, ông Zelensky nói với các phóng viên trong cuộc họp báo chung với Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen ở Kyiv hôm thứ Bảy vừa qua, tức là ngày 4/11. Ông nói “Thời gian trôi qua, mọi người đều mệt mỏi, nhưng đây không phải là bế tắc”.

ISW thì bình luận: Zelensky cho rằng, trước đây các nhà quan sát quốc tế coi tình hình năm 2022 là bế tắc, nhưng sau đó thì lực lượng Ukraine đã xoay sở bằng một số “thủ đoạn chiến thuật [và] hoạt động quân sự” để giải phóng (một diện tích đáng kể của) tỉnh Kharkiv như một phần của cuộc phản công lớn hơn.

Phát biểu của Tổng thống Ukraine đến sau một bài tiểu luận về bản chất của chiến tranh vị trí” của cuộc chiến ở Ukraine do Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Ukraine, Tướng Valerii Zaluzhnyi, viết trong một báo cáo khác cũng ngày 4 tháng 11.

Trong khi Zaluzhnyi không tuyên bố rõ ràng rằng cuộc chiến đang bế tắc trong bài luận của mình, hay nói rằng Ukraine sẽ không thành công, ông giải thích “đặc điểm thế trận” hiện tại của cuộc chiến là do quân đội Nga và Ukraine sử dụng rộng rãi các khu vực có gài mìn dày đặc, cũng như sự ngang bằng về công nghệ và chiến thuật trên chiến trường. Zaluzhnyi lập luận rằng, Ukraine cần phát triển các phương pháp tiếp cận mới, bao gồm cả những thay đổi về công nghệ và các thay đổi khác, để tránh xảy ra chiến tranh chiến hào.

ISW bình luận: “Bài luận của Zaluzhnyi hoàn toàn là về cách khôi phục khả năng điều động trong một cuộc chiến theo vị trí, chứ không phải lập luận rằng cuộc chiến đã đi đến bế tắc”. Nga đã tìm cách thích nghi với tình trạng vũ khí và đạn dược đang cạn kiệt của mình, bằng lợi thế về quân số và đang cố gắng khai thác điều này.

Bình loạn của Phúc Lai: Sẽ là rất sai khi cho rằng Zelensky chỉ trích Zaluzhnyi, vì ông không thể phủ nhận điều hiển nhiên đang diễn ra trên mặt trận và như trong bài trước tôi đã viết, chính ông cũng đang nỗ lực để đem lại cho lực lượng vũ trang Ukraine những thứ vũ khí “thay đổi cuộc chơi”.

Bình luận thêm về điều này, một chuyên gia quân sự phương Tây, sau khi đồng ý với tôi, ông nhắn:

– Những người Việt Nam ủng hộ Ukraine không nên chạy theo báo chí lá cải “shit Putox thơm” – ngay cả chuyên gia người phương Tây cũng có nhiều người thường xuyên đưa ra những bình luận xấu về Ukraine vì những mục đích không trong sáng, có thể kể những cái tên như Scott Ritter hay Tucker Carlson. Bản thân Nga trong hơn 20 năm qua phát triển rất mạnh các lý thuyết về QUAN HỆ CÔNG CHÚNG – khoa PR của các trường đại học Nga trở nên khoa “hot” nhất, ngoài lý thuyết du nhập từ phương Tây họ không ngần ngại áp dụng những biện pháp của cơ quan mật vụ để tìm ra những cá nhân có thể mua chuộc được.

– Theo ông, Ukraine sẽ cần phải thích ứng với chiến lược mới của Nga, vì người Ukraine thông minh hơn, sáng tạo hơn. Quân Nga sẽ bị mắc kẹt trong chính chiến lược của mình: Chúng tự giam hãm trong các bãi mìn. Hiện nay quân Ukraine chưa tấn công mạnh, nên mọi chuyện trên chiến trường chỉ đang ở câu chuyện của hậu cần, nhưng cứ hễ bị tấn công dù bằng phương pháp nào đó, thì ngay lập tức sẽ có rối loạn trong đội hình quân Nga vì hệ thống bãi mìn khắp nơi sẽ chỉ còn chừa lại cho chúng một số tuyến giao thông nhất định, vì vậy, ngay những đòn tấn công của Ukraine sẽ chỉ là những đòn có mục đích hỗn hợp: Bắt Bộ chỉ huy Nga phải điều động quân đội và Ukraine sẽ tấn công vào các đầu mối giao thông, giống như cái Tiểu đoàn Atal trên đây vậy.

Còn tôi thì tin, rất tin Zelensky. Trong một bài đăng trên Twitter và video kèm theo vào tối thứ Năm 2/11, Tổng thống Ukraine Zelensky tuyên bố rằng, ông “không nghi ngờ gì về việc Ukraine sẽ chiến thắng”.

3. Vẫn tiếp tục về cách thi hành chiến tranh của Ukraine – làm gì có ai tên là “bế tắc” ở đây!

Chuyện cái tàu hộ vệ tên lửa Nga bị bắn vẫn còn nóng nguyên. Theo tờ News Week, một bức ảnh và sau đó là video lan truyền trên mạng xã hội dường như cho thấy “tàn tích cháy đen của tàu hộ vệ mang tên lửa hành trình Askold mới cứng của Nga” – vốn là mục tiêu của vụ bắn phá vào xưởng đóng tàu đóng ở phường Zaliv, nam thành phố Kerch ở Crimea vào tuần trước.

Theo bài báo, “kênh Telegram của Nga “Military Informant” có hơn 600.000 người đăng ký theo dõi, đã chia sẻ hình ảnh này hôm thứ Hai. Kênh này cho biết họ chiếu cảnh hậu quả của những cú đánh trực tiếp của tên lửa Storm Shadow vào tàu Askold, một tàu hộ tống lớp Karakurt, tại xưởng đóng tàu Zaliv vào ngày 4 tháng 11. Newsweek không thể xác minh độc lập tính xác thực của hình ảnh”: https://www.newsweek.com/photo-video-russia-askold-ship-missile-strike-crimea-1841399

Tôi đi hóng tiếp các diễn đàn quân sự cả công khai và đóng kín, thì những bình luận tập trung vào mấy ý:

– Thứ nhất, có phải là Storm Shadow hay không.

+ Về câu hỏi này, nhiều chuyên gia khẳng định là Storm Shadow, không phải Neptune.

– Thứ hai, nếu đúng là Storm Shadow hay loại gì đó tương tự của Pháp, SCALP thì phải, thì tầm bắn của chúng là bao nhiêu với khoảng cách như thế. Phải chăng đó là loại tên lửa không bị hạn chế tầm bắn?

+ Về câu hỏi này, không ai khẳng định được vì có người cho rằng hệ thống phòng không của Nga đã tương đối yếu và thưa, do vậy máy bay Ukraine có thể lọt qua được đến cự ly phóng dưới 200 ki-lô-mét của tên lửa bản hạn chế tầm. Tuy nhiên, vẫn có những ý kiến cho rằng người Ukraine sẽ không làm thế vì như vậy quá rủi ro và vẫn cho rằng, yêu cầu của người Ukraine từ tháng Năm với Vương quốc Anh là “đưa bản không hạn chế tầm cho em” đã được đáp ứng. Còn có ý kiến khác cho rằng, người Ukraine bằng cách nào đó… hack được Storm Shadow. Nhưng dù bằng cách nào thì Askold cũng đã ra ma.

– Thứ ba, chiến thuật của người Ukraine là như thế nào?

+ Đọc đủ các ý kiến, cuối cùng tôi thấy có ý kiến của một ông nào đó tỏ ra có lý nhất. Ông này chắc có những nguồn tin nội bộ thế nào đó, bảo rằng: khi phòng không Nga phát hiện Su-24 của Ukraine xuất kích ở đâu đó thuộc tỉnh Kherson, chúng (1) thả làn khói mù che cầu Kerch để làm lệch hướng tên lửa và (2) đã triển khai phòng không sẵn sàng chiến đấu hướng về phía Kherson – Odesa – Đảo Rắn. Sau đó tên lửa phòng không của Nga đã khai hỏa bắn hạ tên lửa mồi bẫy từ hướng Kherson tới (hướng tây bắc) nhưng sau đó thì từ 2 đến 3 quả (nhiều nguồn thông tin khẳng định là 3 quả tên lửa) được bắn từ máy bay xuất kích từ đâu đó chỗ địa giới hành chính của tỉnh Kherson với Zaporizhia hoặc từ Zaporizhia bắn trúng xưởng đóng tàu.

Đánh giá về vụ Askold bị bắn, người ta cho rằng: Những tấm ảnh lan truyền trên mạng là đúng vì còn căn cứ các nguồn thông tin khác cùng với cả thái độ của các quan chức Nga nữa, và như vậy nó đã chính thức bị khai tử vì làm cái khác còn rẻ hơn cố sửa nó.

Cú tấn công này không chỉ là một đòn ngoạn mục của không quân Ukraine trong nghi binh, mà còn là kết quả của hoạt động tình báo, khả năng cao là cơ sở ở địa phương hoạt động cũng rất hữu hiệu vì biết chắc được vị trí của phân xưởng đang hoàn thiện con tàu, thời gian nó sắp sửa được hạ thủy (tháng 12). Cú đánh như thế là vào giai đoạn nó được lắp lên đó hầu hết các thiết bị quan trọng nhất, chỉ còn những chi tiết nhỏ. Thậm chí giai đoạn sơn tàu cũng đã hoàn thành – như vậy cú đánh là vào một con tàu thành phẩm chứ không phải là bản nháp còn dang dở.

Askold được cho là sẽ tham gia nhiệt tình vào chiến dịch tấn công tên lửa vào hạ tầng năng lượng Ukraine vào mùa đông năm nay, do các thông tin tình báo nắm được sự hối thúc của chóp bu quân sự Nga với xưởng đóng tàu. Vì vậy sức ép của chiến dịch tấn công tên lửa của chúng, sẽ được giảm kha khá.

Câu chuyện đúng là chưa nguội, thì diễn ra vụ nổ được báo cáo là tại kho đạn dược của Nga ở ngôi làng Sjedove trên một mũi đất nhô ra biển Azov, gần Mariupol (https://maps.app.goo.gl/EAGuRQzq9rK59rr58).

Đây là một ngôi làng bị Nga chiếm đóng từ năm 2014, theo Petro Andriushchenko, cố vấn của thị trưởng Mariupol (chính quyền Ukraine) toàn bộ ngôi làng đã được quân đội Nga biến thành một kho hậu cần, ngoài đạn dược, còn chứa nhiều loại xe quân sự và một xưởng sửa chữa máy bay (trực thăng).

Sau vụ nổ, một quan chức địa phương báo cáo rằng, ít nhất một phần ba kho đạn đã bị phá hủy vào đêm ngày 5 tháng 11. Một đoạn video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy hai vụ nổ lớn. Trong một video khác, người ta có thể nhìn thấy những tia sáng rực rỡ ở phía chân trời và một người đàn ông nhận xét rằng đây là lần đầu tiên anh ta chứng kiến một điều gì đó có quy mô lớn như vậy. Nguyên nhân vụ nổ vẫn chưa rõ ràng và không biết liệu lực lượng vũ trang Ukraine có tiến hành cuộc tấn công hay không.

Igor Sushko đã báo cáo điều này trên Twitter mà bây giờ có tên gọi rất “nhà quê” là mạng X, viết rằng, kho đạn bị phá hủy và cả các máy bay ở đây cũng bị cháy nổ: https://twitter.com/igorsushko/status/1721246557457264881

Để loại trừ những ý kiến như của ông bạn dai như đỉa hôm trước tôi đã phải hủy kết bạn (về việc cậu ta lần nào cũng lải nhải: Nếu không phá mấy cái cầu ở Mariupol thì hậu cần của Nga ở miền nam đi từ Taganrog sang vẫn được duy trì, trong khi tôi đã viết riêng một bài báo cáo rằng cầu ở đó có 2 cái bị du kích Ukraine phá từ lâu rồi, tháng 11/2022 Nga mới bắc được cái cầu tạm sang Azovstal nhưng không dùng cho vận tải quân sự nặng được) – tôi phải tìm hiểu và biết được cái kho này được Nga dùng từ 2014 và nó đóng vai trò không nhỏ trong chiến dịch chiếm Mariupol của Nga. Sjedove chỉ cách Mariupol 55 ki-lô-mét về phía đông và cách biên giới Ukraine – Nga chỉ có 18 ki-lô-mét.

Điều thú vị là, chính sáng nay có một bạn Facebook nhắn hỏi tôi: “Là quốc gia bị xâm lược, và chiến sự đang đi đến giằng co, kéo dài, nhưng Ukraine có vẻ khác Việt Nam và nhiều nước khác, không thấy rõ nét các hình thái chiến tranh nhân dân, nhất là khu vực bị chiếm đóng. Không thấy nổi dậy, quấy rối này kia… Dường như bắt nguồn từ đặc điểm pha trộn văn hóa, ngôn ngữ cũng như dân tộc có tính chất Nga ở Ukraine, nhất là vùng bị chiếm đóng. Mà như thế thì vùng bị chiếm đóng gần như thuần Nga, theo Nga? Cơ sở xã hội như vậy thì xem ra khó thu hồi. Có thu hồi được thì cũng khó quản lý? Về phía Ukraine, khi không còn dân ở khu vực đấy, thách thức khi quản lý diện tích rộng lớn ấy, thì liệu có giảm động lực giải phóng?”

Thì bây giờ đã thêm một câu chuyện chứng minh rằng, du kích Ukraine vẫn hoạt động tích cực không chỉ trong thành phố Mariupol mà cả trên các vùng tạm chiếm khác. Chẳng hạn theo bài báo ngày 13/8/2023 này, cũng ông cố vấn trên đây xuất hiện trong bài báo: https://www.pravda.com.ua/eng/news/2023/08/13/7415393/ trong đó đưa tin du kích Mariupol đốt cả một căn cứ quân sự của quân Nga. Về vấn đề dân cư gốc Nga ở các vùng tạm chiếm, tôi sẽ xin phép viết tiếp vào phần sau.

Quay lại với làng nó nằm cách tiền tuyến hơn 100 ki-lô-mét, nếu đo từ Avdiivka thì là 130 ki-lô-mét đường chim bay, nếu đo từ Vuhledar là 120 ki-lô-mét. Một chuyên gia quân sự nhận xét rằng, vụ này có tay trong hoạt động trong cộng đồng dân cư địa phương và cũng có khả năng kho đạn bị tấn công bằng tên lửa nhưng có chỉ dẫn của “cơ sở tình báo”.

Lần ngược dòng thời gian, trước đó vài ngày, ông Petro Andryushchenko viết trên Telegram, post một tấm ảnh từ Mariupol do cơ sở của ông trong vùng tạm chiếm chụp, cho thấy quân Nga đang tăng cường vận chuyển thiết bị theo hướng từ Mariupol đi Tokmak. “Người của tôi đã theo dõi vận chuyển cả hai hướng. Hơn 20 xe tải đã được ghi nhận di chuyển từ Mariupol đến Pryazovske về phía Tây trên đường cao tốc, sau đó ‘biến mất’ về phía tiền tuyến”.

“Hoạt động di chuyển của những người vận chuyển thiết bị hạng nặng di chuyển về phía Mariupol đã được ghi lại ở Pryazovske. Đúng hơn, đây là những thông tin được báo cáo vào tuần trước. Nghĩa là, chúng tôi đã xác nhận giả thuyết về lực lượng tiếp viện theo hướng Tokmak, nhưng qua quận Berdyansk và Primorsk”, thông báo cho biết.

Tôi không biết phải bình luận như thế nào về ý kiến cho rằng “không có người ủng hộ Ukraine trong các vùng tạm chiếm” nữa.

Điều hài hước nhất là vụ nổ (hoặc tấn công, không kích…) vào Sjedove xảy ra khi tên phản bội với cái mác “thống đốc vùng Zaporizhia” bù nhìn của Nga, Yevgeny Balitsky vừa đăng đàn khoác lác rằng, cuộc tấn công kéo dài nhiều tháng của quân đội Ukraine đã thất bại, quân đội Ukraine đã “hết hơi”. Hắn nói với một hãng thông tấn Nga: “Kẻ thù đã bị chặn đứng và cuộc phản công vốn được cường điệu hóa quá mức của chúng đã hoàn toàn bị dừng lại. Ukraine đã chiếm được một số ngôi làng trong cuộc tấn công rầm rộ và chỉ thu được những lợi ích nhỏ nhưng phải trả giá đắt về nhân lực và trang thiết bị”.

Vẫn chưa hết. Tại sao người ta lại cho rằng, đây là một vụ tấn công được lên kế hoạch hoàn hảo? Vì dường như nó kết hợp với vụ tấn công vào sân bay Taganrog gần như đồng thời. Sau vụ tấn công vào sân bay Berdyansk, không quân Nga được cho là đã di chuyển máy bay về sân bay Taganrog ở phía bắc thành phố này, và sẽ dùng đây làm căn cứ chính để xuất phát đi tấn công chiến trường Ukraine. Trong chiến dịch tấn công Avdiivka vừa qua một số chuyến xuất kích của máy bay Nga, cũng được cho là từ chỗ này. Vì vậy, cú tấn công của Ukraine vào Taganrog được quan sát thấy đã tiêu diệt ít nhất hai trực thăng, một cái IL-76 thoát hiểm trong gang tấc và sau đó, toàn bộ máy bay ở sân bay này đã phải sơ tán.

Ý kiến cho rằng, người Ukraine dùng tên lửa tấn công cả hai mục tiêu, tỏ ra hợp lý và cũng có những dự đoán cho rằng, khả năng rất cao là họ dùng loại tên lửa nào đó trong nước tự sản xuất trong thời gian vừa qua.

Để trả lời thêm cho anh bạn, ngay sau khi tôi nhận được câu hỏi và vẫn còn loay hoay với mấy câu trả lời thận trọng, thì người Nga và bọn li khai Donbas lại nhận được một cú thích đáng. Theo tin tức trưa nay, tại Luhansk chiếc xe của cựu “Giám đốc Tổng cục Cảnh sát Quốc gia Cộng hòa nhân dân Luhansk”, Đại tá Mykhailo Filiponenko hiện nay đang là Phó Hội đồng Nhân dân Cộng hòa Nhân dân Lugansk (LPR), cựu lãnh đạo cục dân quân nhân dân LPR và người đứng đầu đảng LDPR của khu vực, đã bị nổ tung cùng chiếc SUV của hắn, và nhìn chung là không có cơ hội sống sót.

Này thì “không thấy nổi dậy quấy rối” này!

4. Để bổ sung cho câu chuyện “Storm Shadow” trên đây, xác minh cho tin Ukraine đã báo cáo thêm tổn thất phòng không của Nga ở Crimea đâu như từ 26 tháng 10 và được triển khai ở Luhansk. Theo Insider: https://www.businessinsider.com/ukraine-likely-destroyed-3-russian-s-400-missile-systems-2023-11

Theo bài báo, tình báo Anh sau khi kiểm tra các nguồn tin, cho biết Ukraine đúng là có thể đã phá hủy “3 hệ thống tên lửa S-400 quý giá” của Nga trị giá 1,5 tỷ USD, làm suy yếu hệ thống phòng không của nước này.

Bộ quốc phòng Anh cũng lưu ý rằng việc mất đi những hệ thống quý giá này đồng nghĩa với việc Nga có thể sẽ phải thay thế chúng bằng các hệ thống khác từ các khu vực phòng không khác, làm suy yếu hệ thống phòng không của nước này trên những hướng đó.

Đồng thời theo báo cáo này, việc phá hủy được các hệ thống này cũng có nghĩa là hệ thống phòng không tích hợp của Nga đang phải đối đầu một cách tuyệt vọng trước các loại vũ khí tấn công chính xác hiện đại. Bộ quốc phòng Anh lưu ý rằng, từ lâu, Nga đã ưu tiên các hệ thống tên lửa đất đối không như một “thành phần quan trọng” trong chiến lược quân sự của mình.

Bình loạn của Phúc Lai: Tôi vẫn kiên định cho rằng, các hệ thống phòng không của Nga vẫn cực tốt, cực kỳ mạnh mẽ, ít nhất là trên các phương tiện truyền thông Việt Nam. Để bị phá hủy như thế chỉ có thể tại… vodka.

Báo cáo của tình báo Anh giá trị với chúng ta ở chỗ, khi có báo cáo của quân đội Ukraine thì chính họ cũng chưa rõ được kết quả của vụ tấn công là như thế nào, có phá hủy được toàn bộ hệ thống hay không, hay chỉ một phần. Từ những nguồn khác, tình báo Anh như vậy đã xác minh được là đã phá hủy được mấy tỉ đô-la của Putox. Cho đáng đời quân gian ác!

5. Nhận xét chung và một số hình dung xa hơn

5.1. Theo một bản tin trên “X nhà quê”, cập nhật ngày 7 tháng 11 năm 2023, vẫn cái Bộ Quốc phòng Anh này viết: “Tinh thần quân Nga đang suy giảm theo nhiệt độ” và nhận xét rất “thận trọng” rằng, điều kiện hiện nay “không quá tốt” cho lính Nga ở Ukraine.

Theo “lời kể của các nhân chứng từ quân đội Nga được triển khai ở Ukraine cho thấy, cuộc chiến của binh lính chống lại các “yếu tố thiên nhiên” vẫn là “mối bận tâm lớn đối với quân đội Nga”. Những người lính Nga vừa trở về từ Ukraine đang phát biểu tại hội nghị các vấn đề quân sự “Ogkov Readings” ở Mátxcơva vào ngày 1 tháng 11 đã mô tả rằng, họ “ướt từ đầu đến chân” trong nhiều tuần liền ở tiền tuyến.

“Một người lính nhấn mạnh rằng việc bị pháo kích từ lực lượng Ukraine đến mức họ ‘thậm chí không thể đun sôi một tách trà.’ Họ nhấn mạnh việc phải sống và ăn những thực phẩm ‘đơn điệu’ trong bùn lầy khắp nơi”.

Đây không phải là điều kiện tốt để chiến đấu hay nâng cao tinh thần binh sĩ. Bộ Quốc phòng Anh cũng lưu ý rằng, việc duy trì mức độ thoải mái cá nhân và quản lý hợp lý ở các vị trí phòng thủ là một thách thức đối với bất kỳ quân đội nào, “tuy nhiên, bằng chứng nguồn mở cho thấy mức độ thực thi quản lý hiện trường cơ bản của các lực lượng Nga nói chung là rất kém, điều này có thể một phần là do thiếu hụt các chỉ huy cấp dưới có động lực cũng như sự hỗ trợ hậu cần đã kém đi”.

Bình loạn của Phúc Lai: Tôi thì cho rằng bùn lầy gây khó khăn cho cả hai bên, và bên nào khắc phục được tốt hơn sẽ giữ được tinh thần của binh lính cao hơn. Để xác minh câu chuyện này, tôi không có cách nào khác ngoài hóng trên mấy diễn đàn của Nga.

Thực tế là, trời đã mưa từ 1/11 rồi, và mấy ngày qua thì mưa nhiều hẳn lên và tình hình cho quân lính trên chiến trường nói chung rất vất vả. Bọn lính Nga hiện đang kêu như vạc: Không có thức ăn bổ sung thường xuyên – chưa nói thức ăn nóng – vì thế chúng phải chia nhau khẩu phần ăn khô dự trữ. Tình trạng đói đạn đã bắt đầu. Binh lính không có quần áo ấm, vì từ cuối tháng 10 đã lạnh và mưa, làm cho tình hình trở nên kinh khủng. Tệ nhất là giày ủng, ngay từ khi động viên, quân lính Nga đã không đủ giày hoặc có lẽ là phải dùng những đôi giày được renew từ tử sĩ, do vậy nhiều tên phải dùng giày dân sự và bây giờ thì chúng sũng nước. Hiện nay tất cả những nỗ lực của Nga dồn cho Avdiivka nên các khu vực khác của mặt trận không có tiếp tế gì nhiều.

5.2. Vậy cái nhìn từ phía Nga, sẽ như thế nào?

Chắc chắn chúng sẽ chuẩn bị cho một chiến dịch không kích vào hạ tầng năng lượng của Ukraine thêm một lần nữa.

Theo Không quân Ukraine trên Telegram, Nga đã phát động một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái quy mô lớn vào rạng sáng thứ Sáu, ngày 3 tháng 11, tấn công cơ sở hạ tầng quan trọng ở các khu vực phía nam và phía tây Ukraine.

Lực lượng không quân Ukraine cho biết rằng, họ đã bắn hạ 24 máy bay không người lái “Shahed” trong số 40 chiếc được phóng từ Kursk và Primorsko – Akhtarsk ở Nga. Một tên lửa dẫn đường Kh-59 cũng được phóng từ Kherson bị chiếm đóng.

Còn theo các quan chức Ukraine, các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đã tấn công các mục tiêu dân sự trong và xung quanh Kharkiv vào đầu giờ sáng thứ Sáu. Oleh Synehubov, người đứng đầu cơ quan quản lý nhà nước khu vực Kharkiv, đã viết rằng các cuộc tấn công đã làm hư hại cơ sở hạ tầng dân sự ngay sau nửa đêm ở thành phố phía đông bắc cùng với một ngôi biệt thự gần đó. Ông cũng chia sẻ video và hình ảnh về một đám cháy bùng cháy ở thành phố Kharkiv và cho biết, tám người dân đã nhận được được chăm sóc y tế ngay tại chỗ, nhưng không ai bị thương.

Bình loạn của Phúc Lai: Như vậy chúng thể hiện khá rõ chiến lược của mình, một mặt tiếp tục cố thủ ở miền nam, là khu vực khó khăn về hậu cần; mặt khác duy trì tấn công ở miền đông để hút bớt lực lượng của Ukraine sang; mặt thứ ba là dùng thế mạnh của mình: tên lửa (đi kèm là Shahed) để tấn công hạ tầng của Ukraine. Cái “mặt thứ ba” này hóa ra là được tiến hành khá sớm, khi mà trời còn chưa lạnh hẳn. Phải chăng chúng đang vội?

Trong một diễn biến khác, Chính phủ Hoa Kỳ hôm thứ Năm tuần trước đã áp đặt các biện pháp trừng phạt mới: Gần 100 biện pháp nhắm vào sản xuất năng lượng, khai thác mỏ và quốc phòng. Nó cũng bao gồm các biện pháp mới nhằm ngăn chặn hành vi trốn tránh lệnh trừng phạt ở Các Tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất, Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Quốc.

Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen cho biết trong tuyên bố: “Nga đang dựa vào các cá nhân và công ty của nước thứ ba sẵn sàng tiếp tế cho quân đội của mình và duy trì cuộc chiến tàn khốc chống lại Ukraine và chúng tôi sẽ không ngần ngại buộc họ phải chịu trách nhiệm”.

Để đáp trả, lần này Nga không cử con nghiện vodka Medvedev nữa mà nhờ… Patrushev – đứng trước nguy cơ “được” áp dụng thêm các biện pháp trừng phạt cũng như khả năng bị người Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, hắn dọa dẫm “Nguy cơ sử dụng vũ khí hạt nhân, hóa học”. Patrushev ngoài chỉ trích phương Tây còn tuyên bố, Ukraine đã cố gắng tấn công ba nhà máy điện hạt nhân ở Nga – động thái này diễn ra hôm thứ Tư. Cụ thể, hắn nói rằng “chính sách phá hoại của phương Tây làm tăng nguy cơ sử dụng vũ khí hạt nhân, hóa học hoặc sinh học”. Để tăng thêm sức thuyết phục cho luận điểm này, hắn lôi thêm một nạn nhân cũ của Liên Xô vào câu chuyện: “Moldova đang trên đường đánh mất chủ quyền và có nguy cơ trở thành một nạn nhân khác của chủ nghĩa thực dân phương Tây”.

Đến đây tôi phải nhắc lại rằng, tôi đã từng đoán tháng 11 sẽ là thời điểm xảy ra một số biến cố, chẳng hạn xảy ra cho sinh mạng chính trị của Putox và bây giờ với sự xuất hiện của Patrushev, phải chăng dự đoán này của tôi đang đúng? Không phải như vậy! Chúng ta chỉ có thể phỏng đoán rằng, Medvedev đã hết thời, những cái tên như Lavrov hay Peskov đều không có ý nghĩa. Patrushev mà còn xuất hiện vài lần nữa thì mới có thể khẳng định được vai trò của hắn ngày càng được củng cố.

Cái mốc thời gian THÁNG 11 tôi đưa ra căn cứ trên lý thuyết rằng, theo thông lệ, Nga sẽ dành bốn tháng để tiến hành chiến dịch bầu cử, tính từ những hoạt động đầu tiên là… căng banderole, khẩu hiệu, biểu ngữ và tính ra là tháng 11 sẽ phải bắt đầu. Suy đoán đang tỏ ra hợp lý vì một thị trấn bé tí chỉ 29 ki-lô-mét vuông, còn vài nghìn dân như Avdiivka mà dùng 1 tháng để đánh chiếm là… hơi nhiều. Mọi thứ đang rất đúng chu trình: 10/10 tấn công Avdiivka đến cuối tháng là xong, sau đó mưa xuống thì tuyên bố thắng lợi, đồng thời cái tuyên bố này khẳng định lần nữa là quân đội Ukraine đã kiệt quệ… Bây giờ thì Putox yên tâm tổ chức bầu cử “cuội” được rồi.

Có người bạn hỏi tôi, làm gì mà quan hệ của chuyện bầu cử với chiến thắng quan trọng thế? – phải hiểu chính trị của Nga – thứ chính trị quái gở mới lý giải được điều này. Putox ngồi trên cái ghế Sa Hoàng đó là dựa trên uy tín tuyệt đối được bảo đảm bằng sự đe dọa từ cơ quan mật vụ, vì thế, hắn không bao giờ cho phép sự suy giảm uy tín, nhất là sự suy giảm đem lại từ hiện thực khách quan như thất bại trong một cuộc chiến. Là lãnh đạo có uy tín tuyệt đối như hắn, đưa đất nước vào chiến tranh đã là ngu xuẩn, nay chỉ cần chưa chiến thắng thôi (chưa nói đến thất bại) thì ngu xuẩn đó tăng lên gấp 10.

Càng gian manh trong chính trị (bầu cử cuội) thì hắn càng cần uy tín tuyệt đối. Vì vậy hắn cần chiến thắng, một chiến thắng cuội cũng được.

Đến đây chúng ta có một logic, là người Ukraine sẽ phá cái chiến dịch múa rối này của Putox, và cú phá ngoạn mục đầu tiên chính là Avdiivka. Nếu chiến dịch tấn công Avdiivka của Nga bị người Ukraine đập tan, uy tín của Putox sẽ không gượng lại được. Vì vậy nếu thực tế chứng minh là tôi sai, đầu tiên là về mốc thời gian THÁNG 11, thì đó là điều đáng mừng vì quân Ukraine vẫn đang làm tốt nhiệm vụ “phá bầu cử của Putox”. Trận đánh có thể kéo dài đến cuối tháng, chẳng hạn hết bùn lầy, quân Nga lại tấn công mạnh trở lại khi trời tuyết – không sao cả, cứ tấn công đi.

Thậm chí, ngay cả khi Nga chiếm được Avdiivka thì người Ukraine vẫn có những kế hoạch lớn hơn.

5.3. Thế thì, cái kế hoạch lớn hơn đó là gì?

Theo nhận xét cá nhân của tôi, hiện nay chiến lược của Bộ chỉ huy Ukraine vẫn đang thực hiện rất đều đặn và nhịp nhàng là làm kiệt sức kẻ thù trên toàn tuyến mặt trận, để làm gì thì… chưa rõ. Nhưng có một câu chuyện trên một diễn đàn quân sự Nga như thế này.

Sau khi có tin tức xuất hiện về dự án phát triển của công ty Ukraine “Ukroboronprom” tạo ra một phương tiện cứu hộ bọc thép có tên “Lev” dựa trên khung gầm xe tăng T-72, thứ mà quân đội Ukraine hiện đang có rất nhiều nhờ viện trợ của… quân đội Nga. Phương tiện này được thiết kế để bảo trì và phục hồi các xe bọc thép trên chiến trường, nâng cao năng lực của quân đội Ukraine, ngoài ra nó có thể hỗ trợ làm đường dã chiến nhờ lưỡi ủi phía trước.

Nhưng một thành viên của diễn đàn, tên này chắc chắn là người Nga tiết lộ rằng theo thông tin của tình báo Nga, người Ukraine không chỉ phát triển xe cứu kéo dành cho xe tăng mà còn dựa trên khung gầm xe tăng T-72 của Nga, phát triển rất nhiều xe phá mìn hạng nặng với thiết kế mới hiệu quả cao. Tính xác thực của tin này còn phải có thời gian mới kiểm tra được.

Nhưng từ câu chuyện này, tôi cũng có thể hình dung được đôi nét về những gì sẽ diễn ra sắp tới. Cũng chính cái thằng này nó nói rằng, nếu tuyết rơi dày rồi lạnh lâu cỡ một tháng, thì mìn mùa hè do Nga đã rải sẽ không còn nhiều tác dụng – chúng có thể bị kích nổ dưới lớp tuyết dày nay đã cứng lại như băng và đến xe tăng Nga còn chẳng hề hấn gì nữa là xe tăng của phương Tây viện trợ cho Ukraine.

Trong khi đó thì với tình hình bị tàn phá hậu cần và cả những xe rải mìn tự động, thì Nga sẽ không còn nhiều mìn để rải bổ sung lên trên tuyết nữa. Đồng thời mìn trên tuyết cũng sẽ dễ bị phát hiện hơn là trên đất. Vì vậy những người Nga hiểu biết đều cho rằng, mùa đông tới sẽ nguy hiểm, bên nào hiện nay giữ được lực lượng gần như còn nguyên vẹn, bên đó sẽ thắng.

Về thời gian, do không đủ kinh nghiệm nên tôi đoán là giữa tháng 12 – điều này bị tư lệnh LHA phê bình ngay: phải sang tháng 1/2024, vì không rõ lắm nên tôi đồng ý với bác ấy. Tuy nhiên khi nghe tôi trình bày về hình dung sơ bộ kết thúc chiến tranh như thế nào thì bác ấy tán thành:

Hiện chúng ta chưa biết được mặt trận sẽ vỡ chỗ nào, vì điều người Ukraine đang làm là phá hoại sức chiến đấu của quân đội Nga, từ góc độ hậu cần và tổ chức trên mức độ hệ thống, do vậy nó cần có thời gian. Những thông tin đến nay chúng ta nắm được, cho thấy sức khỏe của cái quân đội này đã suy giảm kha khá, nhưng sẽ cần có một thời gian nữa và theo tư lệnh LHA thì gần 2 tháng là quá hợp lý.

Bài trước tôi đã viết rằng, có một hy vọng rằng nếu tiêu diệt được phần lớn các đơn vị Nga được chuẩn bị để chiếm Avdiivka, thì có thể phát triển được ở đó thành kết quả lớn hơn, chiếm lại được thành phố Donetsk không chừng. Cũng có thể là lạc quan thái quá. Ngược lên phía bắc, có thể có phản công ở Bakhmut và Kreminna, uy hiếp Lysychansk và nếu Nga chạy thì chiếm.

Sẽ có tiến công ở cả hướng Tokmak – Melitopol và Kherson – Crimea. Riêng với Crimea, sẽ là cầu Kerch sập hẳn và có đổ bộ, mà đổ bộ phải theo kiểu liên hoàn: Đổ bộ sau lưng chiến tuyến Armiansk – Dzhankoi, chủ yếu là để chiếm các đầu mối giao thông, khi Nga điều động quân khôi phục tình hình thì giao cho ATACMS xử lý… Ngoài ra cần đổ bộ vào mũi Tarkhankut cực đông của bán đảo Crimea để hút quân Nga từ trung tâm bán đảo chạy ra ứng cứu… Có ý kiến cho rằng quân Ukraine không thể thực hiện được nhiệm vụ này, nhưng lần trước họ đã đổ bộ được lên Tarkhankut một lần rồi và cũng đi về an toàn, không mất người nào.

Những diễn biến này vẫn theo cái lịch “chứng minh rằng tôi sai”, tức là chiến dịch bầu cử của Putox bị chậm lại do không tuyên bố được chiến thắng, hoặc có tuyên bố được do chiếm được Avdiivka thì người Ukraine vẫn cứ tiến hành để đánh vào uy tín của Putox, và ngay cả khi chiến dịch bầu cử đi được một đoạn rồi thì chuyện này chẳng hề là muộn.

Nhưng có một điều chắc chắn sẽ diễn ra trong cái chiến dịch bầu cử đó, là việc “người Nga phải cảm thấy có chiến tranh trong nhà mình” – bằng cả nghìn chiếc UAV do người Ukraine thả vào tận Mátxcơva, thậm chí còn nhiều hành động khác nữa.

Tất cả những điều này cần phải được diễn ra cùng lúc, đồng loạt… để uy tín của Putox bằng con số KHÔNG, từ đó giới chóp bu cầm quyền Nga sẽ phải nhận ra rằng: Putox không thể tiếp tục tranh cử được nữa, hắn phải bị thay thế. Chiến dịch sẽ bị hoãn, người thay thế Putox sẽ phải đàm phán với Ukraine.

Nội dung giả định sẽ là: Để lại một vùng đệm cho dân ly khai ở thì ở, không ở thì về Nga, mà ở trong thời hạn bao lâu đó. Ukraine cần ngừng bắn để tái thiết và vào EU, khi đó thì cái vùng ly khai kia lại xin quay lại. Nếu làm được như vậy, chắc chắn Crimea sẽ “về với đất mẹ Ukraine”.

________

P/S: Từ ngày mai tôi sẽ đi vắng một thời gian và không lên được bài. Do vậy những hình dung trên đây, tôi hi vọng phần lớn chúng sẽ thành sự thật. Quý vị cứ yên tâm, tôi sẽ không đi đâu xa cả, sẽ không bỏ vị trí vì cuộc chiến đấu của chúng ta vẫn còn tiếp diễn.