Cuộc chiến kéo dài và các dấu hiệu khan hiếm nhân lực của cả hai bên

Kim Văn Chính

5-9-2023

1. Khi cuộc chiến tranh toàn diện Nga – Ukraina (2022) bước sang năm thứ hai gần hết mùa hè mà thế trận vẫn giằng co, có xu hướng dai dẳng, tôi có phát biểu, cuộc chiến có thể kéo dài. Nhiều bạn giãy nảy lên: Thế nào là dài? Tại sao gọi là dài? Việt Nam chiến tranh với Mỹ cả gần 20 năm?

2. Hồi tôi ở bộ đội (phía Bắc Việt vào bổ sung quân cho quân đội Chính phủ Cách mạng Lâm thời miền Nam Việt Nam (CPCMLT MNVN – quân giải phóng), tôi vào đến chiến trường năm 1971, chả còn anh lính nào chiến đấu đủ 5 năm (từ 1966). Lác đác cả trăm người thì có một vài anh lính từ 1967-1968, và họ đều được bổ nhiệm cấp chỉ huy, bét ra là đại đội phó. Tôi mới nghiệm ra là lính bên tôi chết và bị thương loại vòng chiến rất nhiều. Nhiều đơn vị gần như 100% lính mới (chỉ có chỉ huy cấp trung đội trở lên là lính cũ thôi).

Rồi một hồi, qua vài trận, tôi thấy đám lính cũ còn sống, dù đã được bổ nhiệm làm chỉ huy, nhiều người khá khôn khéo để ít phải đi giáp trận (gọi là bể chiến đấu cũng được). Họ sẵn sàng chịu phê bình, kỷ luật giáng chức, nhưng họ ít phải tham gia trên tiền duyên hòn tên mũi đạn.

Do vậy, nhiều anh lính 67 sống sót đến tận 1975. Năm 1974, rồi 1975, nhìn những lớp lính tân binh mới đưa vào từ miền Bắc, thấy vét lính đến trẻ con như vậy là bế tắc lắm rồi. Hiệu suất chiến đấu của đám lính trẻ con rất kém do huấn luyện ít, ít kinh nghiệm, sức khỏe cũng kém nữa. Rất may là khí thế tấn công năm 1975 sau Tây Nguyên và Đà Nẵng, như nước vỡ bờ. Cứ thế mà tiến quân, địch quân cứ thế mà tan rã.

Hóa ra phía VNCH tình hình nhân lực còn tồi tệ hơn. Không hẳn là bắt đến lính trẻ con mà tinh thần binh lính rất thấp, hầu hết đi lính do bị cưỡng bức, sợ đánh nhau, có cơ hội là bỏ súng đầu hàng. Đánh nhau lâu quá nó vậy. Con người cuối cùng vẫn là quyết định.

3. Do vậy, tôi không muốn tranh luận về những lập luận cảm tính và thiếu phương pháp nêu trên về Chiến tranh Nga – Ukraina. Các bạn đó hoặc là quá trẻ, chưa trải nghiệm chiến tranh thực, toàn đánh nhau bằng mồm hoặc bàn phím đếm xác và đếm năm cho tận đẩu tận đâu, hoặc là các bạn đó luôn lấy Việt Nam làm chuẩn của chiến tranh và cả đi lên CNXH nữa. Tôi chỉ biết rằng, đối với Nga và Ukraina, chiến tranh không được để quá dài. Càng dài càng gây nên những hệ lụy khôn lường cho đất nước họ.

4. Tin mới về tuyển quân – phía Nga: Sau khi Nga bắt lính rất rát trong đội ngũ người nhập cư Á Châu (chủ yếu Trung Á), Nga bắt đầu chú ý tuyển mộ người Cuba cho cuộc chiến chống Ukraine. Nhiều báo Nga đăng tin này: Nga tuyển mộ người Cuba tham chiến chống Ukraine – chính quyền Cuba phải lên tiếng.

Cụ thể: Ngoại trưởng Cuba Bruno Eduardo Rodriguez Parilla (ảnh dưới) đã phải lên tiếng rằng, chính quyền Cuba đã xác định được một mạng lưới cung cấp lính đánh thuê bất hợp pháp cho Nga để tham gia cuộc chiến chống Ukraine. Bộ Ngoại giao Cuba đã ra tuyên bố về việc này. Người Cuba sống bất hợp pháp ở Nga khá nhiều và rất nhiều người muốn được nhập quốc tịch Nga.

Tuyên bố cho biết, Bộ Nội vụ Cuba “đang nỗ lực vô hiệu hóa và loại bỏ mạng lưới tuyển dụng lính Cuba hoạt động từ Nga, mục đích là thu hút công dân Cuba sống ở Nga, và thậm chí một số người sống ở Cuba vào Nga để đi lính và nhập tịch. Họ gia nhập lực lượng vũ trang tham gia các hoạt động quân sự ở Ukraina“.

Bộ Nội vụ Cu Ba tuyên bố rằng, các nỗ lực tuyển dụng đã bị dừng lại và các thủ tục tố tụng hình sự đã được bắt đầu, chống lại những người liên quan.

Tuyên bố nhấn mạnh rằng, Cuba “không tham gia vào cuộc chiến chống lại Ukraine” và cũng “có lập trường lịch sử vững chắc và rõ ràng” phản đối chủ nghĩa đế quốc và đang đấu tranh với nó cả ở cấp quốc gia và cấp Liên Hợp quốc.

Bộ Ngoại giao nước này cho biết: “Những kẻ thù của Cuba đang phổ biến những thông tin xuyên tạc nhằm làm hoen ố hình ảnh của đất nước và miêu tả nước này là đồng lõa trong những hành động mà chúng tôi cực lực phản đối”.

Như Reuters lưu ý, vào mùa xuân năm 2023, các nguồn tuyên truyền của Nga đã viết rằng, một số công dân Cuba đã ký hợp đồng quân sự ở Nga để đổi lấy quyền công dân Nga và được cử đi chiến đấu chống lại Ukraine.

Cuba nghèo khổ đến mức rất nhiều thanh niên muốn giải thoát khỏi quê hương, dù phải đi cầm súng “đánh thuê” càng tốt vì lương cao. Hồi Liên Xô, lính Cuba đã được Liên Xô sử dụng quá nhiều ở Châu Phi, và gần đây ở Venezuela rồi…

5. Còn Ukraina?

Phía Ukraina cũng rất thiếu quân. Dù đã có lệnh tổng động viên, nhưng ngoại lệ quá nhiều, hệ thống kiểm soát chưa chặt, bộ máy tuyển quân còn tham nhũng, chắc chắn việc tuyển quân gặp khó khăn về số lượng. Lính tự nguyện thực sự hoặc sẵn sàng nhập lính theo luật trong độ tuổi tôi dám chắc là đến nay đã cạn kiệt. Giờ chỉ còn bổ sung bởi nhóm mới đến tuổi tuyển quân, nhóm trốn lính hoặc giãn tuyển quân bằng các mẹo thuật ngoại lệ này nọ.

Các số liệu gần đây đều nói lên thực trạng trốn lính ở Ukraina là khá lớn. Riêng Ba Lan, các số liệu của nhà chức trách mới đưa ra đã cho thấy có đến 80.000 người nam Ukraina trong độ tuổi tuyển quân không có lý do sức khỏe, xã hội như bệnh tật, nuôi con nhỏ, đang học đại học thật… đang cư trú ở Ba Lan. Và Chính quyền Ba Lan sẽ có lộ trình bàn giao số nhân lực này cho Ukraina tiếp nhận. Nếu cộng toàn thế giới ta sẽ thấy con số là rất lớn.

Các bạn người Việt, gốc Việt cứ thử tính trong cộng đồng người gốc Việt có quốc tịch Ukraina xem: Tổng số bao nhiêu gia đình? Tổng số bao nhiêu đàn ông tuổi nhập ngũ? Và tổng số bao nhiêu người đã nhập ngũ? Và hiện các “đàn ông” này (nhóm chưa nhập ngũ) đang ở đâu? Ngoài Ba Lan, các nước khác họ không cứng rắn và hết mình với Ukraina như Ba Lan về vấn đề nhân lực. Do vậy, sẽ có một cuộc “chạy loạn” – di tản tiếp của nhóm trốn lính từ Ba Lan sang các nước dễ chịu hơn về kiểm soát nhân lực.

KẾT: Chiến tranh cần nhân lực. Nó không thể kéo dài quá sức chịu đựng của các thế hệ cầm súng chủ lực.