3-12-2021
Tối qua, Vnexpress phỏng vấn tôi về phản ứng sau khi tiêm vaccine Covid-19 ở trẻ em, đặc biệt là số ca tử vong do sốc phản vệ (báo Việt nam gọi là phản ứng phản vệ độ IV). Tôi viết bài này, nêu rõ hơn một số khái niệm, tỉ lệ sốc phản vệ ở trẻ em và người lớn, và chỉ ra tỉ lệ sốc phản vệ và tử vong liên quan đến Covid-19 ở Việt Nam cao so với mặt bằng chung.
Sốc phản vệ là gì?
– Là phản ứng toàn thân, như da nổi mẩn đỏ, tim đập nhanh, tụt huyết áp, khó thở do đường hô hấp bị nghẽn, có thể liên quan nhiều cơ quan khi cơ thể nhận ra có vật ngoại lai xâm nhập như đồ ăn, nọc độc rắn cắn, hay thuốc tiêm, thuốc uống, hay bất kỳ vật gì đưa vào bên trong cơ thể. (xem video #320: Tử vong vì sốc phản vệ và cách xử lý)
– Sốc phản vệ chia làm 4 cấp độ, từ nhẹ (cấp 1, thường chỉ liên quan đến sưng nổi mẩn trên da) cho đến cấp 4, cấp nặng nhất gồm ngưng thở và ngừng tim.
Rủi ro sốc phản vệ (do mọi nguyên nhân) ở mọi người là bao nhiêu?
– Thống kê từ trung tâm nghiên cứu dị ứng Châu Âu cho thấy có khoảng 40-50/100,000 người rủi ro bị sốc phản vệ tại Mỹ. Trong khi đó, con số tại châu Âu có vẻ thấp hơn, khoảng 2 đến 8/100,000 người (1). Như vậy, có khoảng 20-500 ca sốc phản vệ trên 1 triệu người.
Rủi ro sốc phản vệ khi tiêm vaccine Covid-19 là bao nhiêu?
– Thống kê cho thấy có khoảng 4.7 ca sốc phản vệ khi tiêm 1 triệu liều vaccine Pfizer Covid-19 và 2.5 ca sốc phản vệ ở người lớn khi tiêm vaccine Moderna (2) (Tôi có phân tích dữ liệu này trong livestream Covid-19). Với vaccine Trung Quốc (CoronaVac) thì tỉ lệ sốc phản vệ khoảng 5.4 ca trên 1 triệu liều (3).
– So với rủi ro tỉ lệ bị sốc phản vệ do mọi lí do (khoảng 20-500 ca trên 1 triệu người) thì rủi ro sốc phản vệ do vaccine Covid-19 (mRNA lẫn inactive vaccine) gây ra là thấp.
Rủi ro sốc phản vệ khi tiêm vaccine cúm mùa ở trẻ em và người lớn là bao nhiêu?
– Thống kê từ CDC cho thấy khoảng 1.3 ca sốc phản vệ trên 1 triệu liều vaccine (4), và phần lớn phản ứng xảy ra ngay sau khi chích 1 giờ.
– Như vậy, có thể thấy rủi ro sốc phản vệ khi chích vaccine cúm thấp hơn khoảng 3 lần so với chích Covid-19, và thấp hơn nhiều lần so với rủi ro trung bình (20-500 ca).
Tỉ lệ tử vong do sốc phản vệ là bao nhiêu?
– Cũng theo nghiên cứu từ CDC (4), không có ca tử vong nào do sốc phản vệ sau khi tiêm 25 triệu liều vaccine cúm mùa ở trẻ em và người lớn. Cũng theo nghiên cứu từ JAMA, không có cả tử vong nào do sốc phản vệ sau khi tiêm vaccine covid-19 mRNA.
– Thống kê Uptodate cho thấy rủi ro tử vong khi bị sốc phản vệ dao động trong khoảng 0.7-2%, trung bình là 1%.
Tỉ lệ sốc phản vệ và tử vong do sốc phản vệ khi tiêm vaccine Covid-19 ở Việt Nam quá cao
– Theo báo Vnexpress, có khoảng 70 ca sốc phản vệ sau khi khoảng 30,000 liều vaccine Covid-19 Vero cell (5) ở huyện Nông Cống. Nếu chỉ tính riêng ở khu vực này, huyện Nông Cống, thì tỉ lệ sốc phản vệ lên đến 2,300 ca/ triệu liều. So với rủi ro sốc phản vệ ở vaccine Corona Vac 5.4 ca/triệu liều thì con số 2,300 ca/triệu liều là quá cao. Cũng theo báo này, có 4 ca tử vong do sốc phản vệ, và con số này cũng quá cao. Với tỉ lệ tử vong trung bình 1% do bị sốc phản vệ thì với 70 ca sốc phản vệ, tỉ lệ tử vong dự đoán chỉ khoảng 1 ca.
– Ở trẻ em, có 3 trẻ tử vong sau khi tiêm, trong đó có 2 ca do phản ứng phản vệ độ 4 (độ nặng nhất của sốc phản vệ). Báo chí Việt Nam nói khoảng 3,5 triệu trẻ em đã được tiêm vaccine mRNA Pfizer, tỉ lệ sốc phản vệ ước đoán là khoảng 17 ca/3.5 triệu liều. Với tỉ lệ tử vong do sốc phản vệ là 1% thì 17 ca sốc phản vệ ước tính ở 3,5 triệu trẻ em đã chích vaccine thì sẽ không nên có ca tử vong nào trong khi báo ghi 2 ca liên quan đến phản ứng phản vệ.
Xử lý kịp thời khi xảy ra sốc phản vệ có thể cứu mạng
– Sốc phản vệ có thể xảy ra rất nhanh, chỉ trong vài phút, khiến bệnh nhân bị ngưng thở và ngưng tim. Vì vậy, kinh nghiệm và phản ứng của nhân viên y tế rất quan trọng trong việc nhận ra dấu hiệu sốc phản vệ. Có sẵn Epi Pen (xem lại video #320), bộ kit đặt ống nội khí quản, và BS có thể phải mổ khẩn cấp đặt nội khí quản.
– Các ca tử vong liên quan đến sốc phản vệ phải được phân tích kỹ để tìm ra lý do chính xác (do vaccine, chất bảo quản, hay quy trình chữa trị) để giảm thiểu rủi ro cho những lần chích kế tiếp.
– Thống kê cho thấy phản ứng kịp thời như chích Epi pen và tập tuấn, kinh nghiệm chữa trị, sẽ giúp giảm tỉ lệ tử vong do sốc phản vệ. Việc tập huấn thường xuyên và trang bị đầy đủ để chuẩn bị cho sốc phản vệ là điều nên có ở những nơi chích vaccine Covid-19
– Quý bệnh nhân/phụ huynh có thể hỏi chỗ mình được chích vaccine để biết chắc có sẵn trang thiết bị và chuẩn bị cho tình huống sốc phản vệ.
Tóm lại:
– Sốc phản vệ khi chích vaccine Covid-19 là thấp, so với rủi ro chung.
– Tỉ lệ sốc phản vệ và tử vong ở Việt Nam liên quan đến Covid-19 vaccine cao hơn so với mặt bằng chung.
– Trang thiết bị, kinh nghiệm, và tập huấn có thể giảm rủi ro tử vong do sốc phản vệ.
_____
*Nguồn tham khảo:
1. https://www.ecarf.org/en/information-portal/allergic-diseases/anaphylaxis/
2. https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2776557
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8504472/
Học Giả Nguyễn Duy
Tháng Bảy ngày rằm xá tội vong nhân
(ca dao)
1.
Thời Mắc Dịch phải chăng Thời Siêu Thực
âm dương lập lờ ảo ảo hư hư
không có giấc mơ
chỉ toàn ác mộng
mập mờ như ngủ như thức
người và ma lẫn lộn tù mù
ta thu bóng ngồi uống trà với gió
chén rượu suông cụng với chính hồn mình.
2.
Nghe rầm trời tiếng dân đen kêu than
đứt ruột.
tiếng thở dồn người chống dịch xả thân
thắt ruột.
tiếng chim lồng trơn lưỡi véo von
sốt ruột.
tiếng mặt lì lảm nhảm ti-vi
lộn ruột.
3.
Gói hàng mã mùa này gửi cho người âm
thêm hộp khẩu trang bộ áo choàng y tế
mâm cúng cô hồn ngoài ngõ còn nguyên
cô hồn năm nay không được phép lang thang lêu lổng
hồn vía quay quay cuồng cuồng
đột quị con đường chen chúc sống
chen chúc chợ đời chen chúc hồi hương
chen chúc tiêm phòng chen chúc nhà thương
chen chúc thở
chen chúc lò thiêu xác.
4.
Có cái chết trống không như chết lậu
không trống không kèn không đèn không nhang
mùi tử khí ám ươn nhà ổ chuột
đau kiếp người sống chui chết chui.
ta thành kính vấn an linh hồn lạc
chỉ về Trời mới thật có tự do
tự do nhẹ như gió
tự do bềnh bồng như mây
tự do trong như giọt mưa trong
tự do nặng trĩu như lòng.
5.
Ta lăn lê gần hết đời người
nỗi buồn khổ nuốt tươi niềm vui sướng
ta thèm khát vô tư như cỏ
mong thảnh thơi chấm mút phút nhẹ lòng
ta đã liều mình lao vào đạn bom
trẻ liều chết nay về già liều sống.
6.
Gió sục sạo khắp trần gian dài rộng
biết chăng con người sống để làm gì?
giết chóc triền miên suốt nhiều nghìn năm
tích tụ máu có thể làm thuỷ điện?
bức tử nước bức tử rừng bức tử bầu khí quyển
bức tử trời xanh hay bức tử chính mình?
dịch bệnh bung toang không hề hư vô
là kiếp nạn hay đòn trừng phạt?
lời sấm truyền ngày tận thế tự thân
hay điềm báo Trời thay nhân loại khác?
con người hiền lương con người nhân đức
gian ác vừa thôi kẻo hết đất làm người!
7.
Thời mắc dịch ngồi uống trà với gió
lời ruột gan ta tự vấn hồn mình…
Nguồn Mạng
S áng 01/12/2021 hai vợ chồng già có hẹn với anh bạn Dược sĩ Pháp có tiệm thuốc Tây ngay giữa trung tâm thị trấn để tránh cảnh sắp hàng NGẮN vì Pháp có hẹn đúng giờ để tiêm củng thuốc ngừa nên không có cảnh đông như kiến xô lấn mạnh ai nấy dành vì các Trung tâm chích vắc sin của các thị trấn đều phải đăng ký hẹn trên trang y tế Internet của thị xã
Anh Dược sĩ Pháp cả vợ lẫn chồng có 5 nhân viên … sau khi chích xong còn mời cà phê và đây là MŨI THUỐC CHỦNG thứ 3 chống đại dịch siêu vi trun..g c..uốc và anh người Bretagne nhưng gốc ANH vì nhìn HỌ Hastings .. TAO nhấn mạnh rằng MÀY phải coi chừng vì MŨI THỨ BA Pfizer này chỉ ngăn ngừa BIẾN CHỦNG DELTA gốc từ ẤN ĐỘ thôi còn OMICRON từ Nam Phi thì chắc chưa có hiệu nghiệm 100 % đâu đấy …anh còn giỡn lần tới mà phải đặt BIẾN THỂ là XI thì chắc chỉ dùng thuốc SINOVAC hay SinoPharm thôi
MONG ĐỒNG BÀO Quê Nhà cẩn thận …cho nên DÙ CÓ SỐNG trên đống Núi thuốc Tây như ở Pháp thì CŨNG đôi khi CHỤI THUA siêu vi trun..g c..uốc và các anh em họ BIẾN THỂ biến chủng thôi …VÌ các thuốc chủng vắc sin đều ra sau NHƯ anh Dược sĩ Pháp nói ở trên thôi
Biện pháp hay nhất là giãn cách xã hội, cẩn thận đeo khẩu trang NHƯNG lỗ hàng vải sợi TÀU nhất là KHẨU TRANG DỎM như kiểu HÀNG RÀO LƯỚI Ô to tổ bố SO VỚI virus như con ruồi BAY GIỠN QUA CHƠI thì đành chịu vậy thôi với SỐ MỆNH đường SINH-tử thật là biên cương MONG MANH mỏng manh !!!!
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại MỸ
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/us
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại PHÁP
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/france
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại ANH
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/uk
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại NGA
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/russia
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại ĐỨC
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/germa,y
*********************************************************
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại MỸ
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/us
Latest News
December 3 (GMT)
Updates
66,917 new cases and 631 new deaths in the United States
Updates
132,822 new cases and 1,353 new deaths in the United States
Updates
131,460 new cases and 1,745 new deaths in the United States
*********************************************************
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại MỸ
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/us
Ngày 3 tháng 12 (GMT)
Cập nhật
66.917 trường hợp mắc mới và 631 trường hợp tử vong mới ở Hoa Kỳ
Cập nhật
132.822 trường hợp mắc mới và 1.353 trường hợp tử vong mới ở Hoa Kỳ
Cập nhật
131.460 trường hợp mắc mới và 1.745 trường hợp tử vong mới ở Hoa Kỳ
*********************************************************
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại PHÁP
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/france
Latest News
December 2 (GMT)
Updates
48,416 new cases and 103 new deaths in France [source] [source]
Updates
49,610 new cases and 96 new deaths in France [source] [source]
*********************************************************
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại PHÁP
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/france
Tin mới nhất
Ngày 2 tháng 12 (GMT)
Cập nhật
48.416 trường hợp mắc mới và 103 trường hợp tử vong mới ở Pháp [nguồn] [nguồn]
Cập nhật
49.610 trường hợp mắc mới và 96 trường hợp tử vong mới ở Pháp [nguồn] [nguồn]
*********************************************************
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại ANH QUỐC
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/uk
Latest News
Updates
December 3
50,584 new cases and 143 new deaths in the United Kingdom. NOTE from the UK government [source:
December 2
53,941 new cases and 141 new deaths in the United Kingdom. NOTE from the UK government [source:
December 1
48,077 new cases and 171 new deaths in the United Kingdom. NOTE from the UK government [source:
*********************************************************
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại ANH QUỐC
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/uk
Tin mới nhất
Cập nhật
3 tháng 12
50.584 trường hợp mắc mới và 143 trường hợp tử vong mới ở Vương quốc Anh. LƯU Ý từ chính phủ Vương quốc Anh [nguồn:
Ngày 2 tháng 12
53.941 trường hợp mắc mới và 141 trường hợp tử vong mới ở Vương quốc Anh. LƯU Ý từ chính phủ Vương quốc Anh [nguồn:
01 tháng 12
48.077 trường hợp mắc mới và 171 trường hợp tử vong mới ở Vương quốc Anh. LƯU Ý từ chính phủ Vương quốc Anh [nguồn:
*********************************************************
Latest News
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/germany
December 3 (GMT)
Updates
70,681 new cases and 399 new deaths in Germany [source]
Updates
73,486 new cases and 357 new deaths in Germany [source]
Updates
71,887 new cases and 415 new deaths in Germany [source]
*********************************************************
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại ĐỨC
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/germany
Ngày 3 tháng 12 (GMT)
Cập nhật
70.681 ca mắc mới và 399 ca tử vong mới ở Đức [nguồn]
Cập nhật
73.486 trường hợp mắc mới và 357 trường hợp tử vong mới ở Đức [nguồn]
Cập nhật
71.887 trường hợp mắc mới và 415 trường hợp tử vong mới ở Đức [nguồn]
*********************************************************
Latest News
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/russia
December 3 (GMT)
Updates
32,930 new cases and 1,217 new deaths in Russia [source]
Updates
33,389 new cases and 1,221 new deaths in Russia [source]
Updates
32,837 new cases and 1,226 new deaths in Russia [source]
*********************************************************
Tin mới nhất về NGƯỜI NHIỄM BỆNH và TỬ tại NGA
Bấm vào dưới đây:
https://www.worldometers.info/coronavirus/country/russia
Ngày 3 tháng 12 (GMT)
Cập nhật
32.930 trường hợp mắc mới và 1.217 trường hợp tử vong mới ở Nga [nguồn]
Cập nhật
33.389 trường hợp mắc mới và 1.221 trường hợp tử vong mới ở Nga [nguồn]
Cập nhật
32.837 trường hợp mắc mới và 1.226 trường hợp tử vong mới ở Nga [nguồn]
TRIỆU LƯƠNG DÂN VIỆT
http://universite-digitale1.com/wp-content/uploads/2018/05/MeVietNam.jpg