Chống dịch Covid-19: Hai kinh nghiệm mới nhất của Nhật

Trần Văn Thọ

30-7-2021

Mấy hôm nay tại Nhật, nhất là tại Tokyo, dịch Covid 19 lại bùng phát trở lại. Trong 3 ngày nay (từ 28 đến 30/7), số người bị nhiễm ở Tokyo liên tiếp vượt quá 3.000 người mỗi ngày. Riêng hôm qua (29/7) con số lên đến 3.865 người, hôm nay ít hơn nhưng cũng lên tới 3.300. Những tỉnh lân cận ở Tokyo hôm nay cũng đạt số cao nhất. Cả nước Nhật hôm qua và hôm nay có tổng số người bị nhiễm vượt quá 1 vạn người/ngày.

Nói chung số ca nhiễm trong tuần vừa qua đã tăng lên hơn 60% so với tuần lễ trước đó. Hôm nay Thủ tướng Suga Yoshihide đã công bố Tình trạng khẩn cấp để đối phó với dịch Covid-19 áp dụng cho Osaka và ba tỉnh lân cận Tokyo (từ 2/8 đến 31/8) và gia hạn thời gian đến 31/8 cho Tình trạng khẩn cấp đang áp dụng tại Tokyo và Okinawa (từ 12/7 và dự định đến 22/8).

Khảo sát kỹ khuynh hướng lây lan ở Tokyo mấy ngày nay thì thấy có ba đặc điểm đáng chú ý. Thứ nhất, so với kỳ bùng phát lây lan lần trước (đầu năm nay), tỉ lệ người cao tuổi giảm mạnh. Trong tổng số người bị nhiễm, tỉ lệ người trên 60 tuổi giảm từ 20% còn 5%. Thứ hai, trong tổng số người bị nhiễm, số người bị nhiễm nặng giảm hẵn và hơn phân nửa số đó là thành phần trung niên (từ 40 đến 59 tuổi). Trong kỳ bùng phát lần trước, người nhiễm nặng chủ yếu là người cao tuổi. Thứ ba, trong tổng số người bị nhiễm lần này, tỉ lệ của giới thanh niên (20-39 tuổi) tăng nhanh và chiếm hơn 50%, đặc biệt tỉ lệ người nhiễm trong độ tuổi từ 20 đến 29 là cao nhất so với các độ tuổi khác.

Hai đặc điểm đầu tiên là hiệu quả của việc tiêm vac-xin. Trong tổng số người cao tuổi (trên 65), số người đã tiêm 2 mũi vac-xin đã đạt trên 70%. Nhờ vậy, dù dịch bệnh đang bùng phát trở lại, số người cao tuổi bị nhiễm cũng như người cao tuổi bị nhiễm nặng đã giảm đáng kể.

Đặc điểm thứ ba cho thấy giới trẻ vẫn có khuỵnh hướng thích tụ tập, thích gặp nhau, lơ là trong giãn cách và đeo khẩu trang. Tokyo đã tuyên bố Tình trạng khẩn cấp bắt đầu từ ngày 12/7 với các biện pháp như:

a/ yêu cầu nhà hàng rút ngắn thời gian mở cửa và không được bán rượu bia, siêu thị cũng rút ngắn thời gian mở cửa và chỉ đươc bán sản phẩm thiết yếu,

b/ các hoạt động như thể thao, văn hóa,… chỉ được tổ chức với điều kiện không có người xem ở hội trường, và

c/ kêu gọi người dân hạn chế đi lại nếu không có việc gấp và cần thiết.

Tuy nhiên các yêu cầu này không có tính cách cưỡng bức nên gần đây nhiều trường hợp không được triệt để tuân thủ. Đặc biệt ở mục c/ tính tự giác của giới trẻ không cao, lại thêm tâm lý bị tù túng kéo dài quá lâu làm cho nhiều người trong giới này muốn được giải phóng.

Dồn hết nỗ lực để tăng nguồn cung cấp vac-xin, gấp rút tăng tỉ lệ người được tiêm, và có biện pháp tuyên truyền, thuyết phục mọi người triệt để tránh gặp nhau khi không cần thiết là hai kinh nghiệm được khẳng định lại của Nhật Bản trong thời gian gần đây.