Nếu thực sự nhân đạo thì đã thả ông Thức lâu rồi

Đoàn Bảo Châu

22-9-2024

Bộ mặt của một chính thể, một đất nước có được coi là văn minh, nhân bản hay không chính là cách chính thể và đất nước ấy đối xử với những người bất đồng chính kiến. Chỉ còn 8 tháng nữa là tròn 16 năm tù. Với một người đầy đủ trí tuệ và ý chí kiên cường như ông Trần Huỳnh Duy Thức, mấy tháng tù ấy mùi mẽ gì! Nếu thực sự nhân đạo thì đã phải thả ra từ lâu rồi.

Cái hành động “nhân đạo” này thật là nhạt nhẽo và nực cười. Nó giống như một sự bố thí của một kẻ độc tài vô cùng ác độc và ngạo mạn. Đấy là nói về chính thể, còn người dân Việt Nam, đa phần đang say sưa kiếm tiền, làm giàu, bao nhiêu phần trăm biết đến con người xuất sắc, rất đáng được tôn vinh này?

Nhân dân nào đi với chính thể ấy!

Tóm tắt lại vài dòng chỉ để những người trẻ đọc, không phải cho những bạn Facebook vẫn đồng hành với tôi.

Trần Huỳnh Duy Thức là một kỹ sư, doanh nhân và nhà hoạt động chính trị người Việt Nam, sinh ngày 29 tháng 11 năm 1966 tại Sài Gòn. Ông là cựu Tổng Giám đốc của Công ty Dịch vụ điện thoại Internet OCI và đã đóng góp quan trọng trong lĩnh vực viễn thông và công nghệ thông tin tại Việt Nam. Năm 2009, ông bị bắt và kết án 16 năm tù với tội danh “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”. Trong thời gian bị giam giữ, Trần Huỳnh Duy Thức nhiều lần từ chối nhận tội và tuyệt thực để phản đối.

Sau khi tốt nghiệp khoa Công nghệ thông tin tại Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh năm 1990, Trần Huỳnh Duy Thức khởi nghiệp bằng việc mở một cửa hàng vi tính nhỏ vào năm 1993. Chỉ trong vài tháng, ông đã tự lắp ráp những chiếc máy vi tính cá nhân đầu tiên mang thương hiệu EIS, quyết tâm xây dựng thương hiệu riêng thay vì chạy theo nhãn hiệu nước ngoài giả mạo, mặc dù thị trường lúc đó ưa chuộng hàng ngoại nhập.

Cũng năm 1993, ông cùng Lê Thăng Long thành lập Công ty máy tính Duy Việt tại Hà Nội. Khi Internet chính thức xuất hiện tại Việt Nam vào năm 1998, nhu cầu truy cập tăng vọt. Nhận thấy hạn chế của công nghệ truy cập analog qua đường điện thoại, Duy Việt giới thiệu công nghệ truy cập digital, giúp mở rộng dung lượng và tốc độ truy cập. Nhờ đó, công ty thắng thầu nhiều dự án mở rộng hạ tầng Internet, vượt qua các hãng lớn nước ngoài.

Năm 2000, công ty chuyển đổi thành Công ty Cổ phần Công nghệ Thông tin EIS (EIS, Inc.) với sứ mệnh tiến công mạnh mẽ vào thị trường CNTT quốc tế, chuyển tri thức Việt Nam thành những giá trị cao trong nền kinh tế tri thức thế giới. Đến năm 2002, EIS có mặt tại San Jose (Mỹ), Thành phố Hồ Chí Minh (Việt Nam) và Singapore với ba công ty con: One-Connection Singapore, One-Connection USA và One-Connection Vietnam.

One-Connection nhanh chóng thu hút người dùng Việt Nam nhờ công nghệ cho phép gọi điện thoại quốc tế với giá rẻ và các chương trình khuyến mãi hấp dẫn. Tuy nhiên, công ty gặp khó khăn trong việc mở rộng kênh phân phối so với các đối thủ như FPT Telecom, dẫn đến mất thị phần.

Bên cạnh thành công kinh doanh, EIS chú trọng đào tạo và thu hút nhân sự chất lượng thông qua việc cấp học bổng và mở trung tâm đào tạo tại công ty. Trần Huỳnh Duy Thức cũng nổi tiếng với các ý kiến phê bình về rào cản từ cơ quan quản lý viễn thông, mà ông cho rằng hạn chế sự phát triển của ngành công nghệ cao tại Việt Nam.

Năm 2005, Trần Huỳnh Duy Thức cùng Lê Thăng Long và một số người khác thành lập Nhóm Nghiên cứu Chấn, tập trung vào nghiên cứu tình hình chính trị, kinh tế và xã hội của Việt Nam.

Từ tháng 11 năm 2008, ông lập hai blog trên Internet: Change We Need và Trần Đông Chấn, nơi đăng tải các bài viết và bình luận về lãnh đạo và nền chính trị Việt Nam. Những bài viết này thu hút sự chú ý và được một số hãng thông tấn quốc tế đăng lại.

Tháng 3 năm 2009, trong chuyến đi tới Phuket, Thái Lan, ông gặp gỡ một số nhân vật bất đồng chính kiến và được cho là tham gia thành lập các tổ chức chính trị. Sau khi trở về Việt Nam, ông cùng Lê Công Định và Nguyễn Sĩ Bình hợp tác viết cuốn sách “Con đường nước Việt”, đề xuất cải cách về kinh tế, tư pháp và xã hội cho Việt Nam.

Ngày 24 tháng 5 năm 2009, Trần Huỳnh Duy Thức bị bắt với cáo buộc ban đầu là “trộm cắp cước điện thoại”. Tuy nhiên, sau đó ông bị truy tố với tội danh “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”, theo Điều 79 Bộ luật Hình sự Việt Nam.

Ngày 20 tháng 1 năm 2010, Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh xét xử [ông Thức] và tuyên án 16 năm tù giam, cùng 5 năm quản chế sau khi mãn hạn tù. Các đồng sự của ông, bao gồm Lê Công Định, Nguyễn Tiến Trung và Lê Thăng Long, cũng bị kết án với các mức án khác nhau.

Việc bắt giữ và kết án Trần Huỳnh Duy Thức thu hút sự quan tâm của cộng đồng quốc tế:

Chính phủ Anh bày tỏ quan ngại, cho rằng không nên cầm tù bất kỳ ai vì bày tỏ quan điểm một cách hòa bình.

Chính phủ Hoa Kỳ ra thông cáo lo ngại về việc thiếu các trình tự chuẩn mực trong phiên tòa, cho rằng các bản án đi ngược lại Tuyên ngôn Nhân quyền Liên Hợp Quốc.

Liên minh châu Âu và tổ chức nhân quyền quốc tế như Ân xá Quốc tế lên tiếng phản đối, coi việc kết án là sự nhạo báng công lý và yêu cầu trả tự do cho ông.

Trong thời gian bị giam giữ, Trần Huỳnh Duy Thức nhiều lần từ chối nhận tội và từ chối đi định cư tại Hoa Kỳ, khẳng định mình không có tội và không chấp nhận trao đổi tự do cá nhân để rời bỏ đất nước.

Tháng 5 năm 2016, ông bắt đầu tuyệt thực để phản đối việc bị ép buộc đi Mỹ định cư và yêu cầu tôn trọng pháp luật. Cuộc tuyệt thực kéo dài 15 ngày, kết thúc sau khi gia đình và người ủng hộ thuyết phục.

Tháng 8 năm 2018, ông tiếp tục tuyệt thực để phản đối yêu cầu nhận tội và những ngược đãi trong trại giam. Gia đình gửi thư đến các cơ quan thẩm quyền, đại sứ quán và tổ chức quốc tế để kêu gọi hỗ trợ. Ông ngừng tuyệt thực sau 33 ngày, sau khi nhận lời khuyên từ gia đình.

Tháng 10 năm 2020, ông tuyên bố tuyệt thực, yêu cầu Tòa án xem xét đơn miễn thời hạn tù còn lại dựa trên quy định pháp luật mới. Gia đình và tổ chức nhân quyền cập nhật thông tin, kêu gọi sự quan tâm từ cộng đồng.

Năm 2013, Mạng lưới Nhân quyền Việt Nam (California, Hoa Kỳ) vinh danh Trần Huỳnh Duy Thức vì những đóng góp cho nhân quyền.