Tự nhiên đòi ơn với huệ

Cháu trai này đã có vài phát ngôn suy nghĩ thật của mình và bị quy chụp là vô ơn rồi bị công an “mời lên làm việc”. (Xem hình chụp báo).

Cá nhân mình thì thấy cháu không có một từ nào vô ơn với bất cứ người nào đã “làm ơn” với cháu cả. Cháu không vô ơn cha mẹ là người đã nuôi dưỡng cháu, chi trả từng đồng tiền học phí, tiền đồng phục, tiền ăn ở đi lại, thậm chí là tiền mua cái khăn quàng đỏ hay cái huy hiệu đoàn để cháu đeo. Chứ không ai cho cháu 1 xu nào để cháu phải biết ơn. Vậy thì vô ơn chỗ nào?

Có người lại bảo, phải biết ơn tổ quốc. Cũng lại thế nào ấy. Cháu sinh ra ở đâu thì đó là quê hương, là tổ quốc của cháu, cháu không được quyền lựa chọn nơi sinh, nhưng được quyền lựa chọn nơi sống. Và cũng chưa biết ai phải ơn ai cả. Biết đâu Tổ quốc phải biết ơn những người có đóng góp xương máu và trí tuệ để bảo vệ và xây dựng mình ý chứ?!

Nói vui vậy thôi chứ thực ra thì điều đó không liên quan đến ơn huệ, và tổ quốc cũng không phải là một thực thể để nhận sự biết ơn. Tổ quốc có giàu đẹp hay không là do những người lãnh đạo, dẫn đường chỉ lối cho dân tộc xây dựng nó lên qua từng thời kỳ.

Thời kỳ nào đất lành thì chim đậu, chỉ khi đất trở nên độc, dữ thì chim mới đành rời đi thôi. Chứ con người hay con vật cũng chẳng ai muốn phải tha hương cả, đừng nói chuyện biết ơn hay vô ơn ở đây. Nói vậy thì hàng triệu người nằng nặc mất tiền để đi xuất khẩu lao động kia cũng đều vô ơn cả?! Sao không ở lại lao động mà xây dựng tổ quốc?!

Có một số người cho rằng, phải ơn đảng, ơn chính phủ?! Thì cũng là việc của họ thôi. Cũng chẳng ngạc nhiên khi một số người xuất phát từ bần cố nông, hai bàn tay trắng, cũng chẳng có tri thức hay tài năng gì đặc biệt, chỉ nhờ uốn ba tấc lưỡi, chạy chọt quan lộ hay trúng một mảnh đất trong ngõ quy hoạch ra mặt đường vài chục tỷ, hay mua được miếng đất lúc chưa sốt, sau bán lại được mớ tiền, sống dư dả… thì họ cũng cần biết ơn thật. Nhưng có lẽ là biết ơn tổ tiên nhà họ ăn ở có phúc sao đó nên họ gặp may mắn thôi. Chứ mình cũng thấy chẳng ai giúp họ việc ấy mà biết ơn?!

Còn với những người học rộng hiểu nhiều như cậu bé đoạt giải nhất tháng “Lên đỉnh Olympia” kia thôi chẳng hạn, họ thấy rằng với sự hiểu biết, tài năng và đóng góp của những người như họ, hay những thế hệ trước, thì lẽ ra đất nước này phải bằng được Thái-lan hay Malaysia bên cạnh (chưa nói đến Singapore, Hàn, Nhật hay Âu, Mỹ…) thì bảo họ biết ơn đảng chính phủ sao được?

Hay những người cha ông họ cũng tử tế đàng hoàng mà nay bị đẩy vào bần cùng, oan khuất? Hay những bần cố nông mà không may mắn, có miếng ruộng trúng quy hoạch được đền bù và vẫn bần cùng thì họ có biết ơn nổi không? Họ không chửi cho là may ấy chứ?!

Nói chung, biết ơn, như đã nói, nó là vấn đề cảm xúc, không ai bắt ai được cả. Và chính vì nó thuộc phạm trù cảm xúc, đạo đức con người nên luật pháp cũng không thể quy định được là khi nào thì phải biết ơn, và nếu vô ơn thì bị phạt tù hay thế nào cả! Nó chỉ được, và phải được điều chỉnh bằng thái độ của xã hội chứ không phải bằng luật pháp.

Từ đó lại thấy việc công an (đại diện cho luật pháp) lại “mời lên” làm việc thì quả là vô pháp quá: Đó là việc của cha mẹ, của gia đình dòng họ, hay cùng lắm là nhà trường dạy dỗ đạo đức cho cậu bé chứ?! Cậu có phạm pháp gì mà Công an “mời lên làm việc”. Kể cả khi cho là cậu nói sai sự thật hay bôi xấu thì bảo cha mẹ hay thầy cô hay mạng xã hội hỏi cậu xem “lừa gạt dân” chỗ nào? “Không hoàn toàn là sự thật” chỗ nào?

Nếu đảng làm thật mà nhận thức của cậu bé chưa đúng, cho là đảng lừa gạt thì cũng giải thích cho cậu (và nhiều người dân khác) được rõ thôi. Còn nếu cậu bé nói đúng thì đảng rút kinh nghiệm để làm sao cho những người tài đừng rời bỏ đất nước nữa. Chứ đừng quy chụp, đánh lái sang chuyện ơn huệ nữa.